Elke dag komen de momenten waar hij een haat-liefde verhouding mee heeft: enerzijds schrikken ze hem af, weet hij dat hij er niet aan ontkomen kan, anderzijds is het een voldoening als deze momenten zich hebben uitgeleefd en er staan als het teken van ons mens zijn. En, wat er ook nog van is, hij kan die momenten niet meer missen, ze zijn van hem, ze zijn hem. Hij is deze momenten geworden na al die tijd. Het zijn de momenten dat hij luistert naar wat is van het mens-zijn binnen in hem.

      Een vreemd gebeuren is het waarbij hij een deur opent op het bevreemdende van het naar-binnen-gekeerd-zijn, als hij zichzelf gaat opzoeken en kijkt hoe hij ingesteld is; welke gedachten zich hebben opgehoopt en zich bevrijden willen. Soms opent de deur zich niet - dit was gisteren het geval - soms is het maar zo en zo, soms is het een vloed die hij amper inhouden kan. Zo gaat het nu eenmaal in het leven, zo ziet hij zich als een doender, het woord dat in is de laatste dagen.            Hij zoekt dan het verhaal te vertellen van wie hij is, opdat hij zich zelf beter kennen zou, alsof het nog nodig zou zijn, alsof er nog verborgen kanten zouden zijn die nog niet werden blootgelegd.

      En er zijn er nog, kanten die hij niet benaderen wilt, gebeurtenissen, verlangens die niet uit te spreken zijn, die hij opvangt en achterlaat achter een hoek van zijn gedachten, waar ze lang blijven zullen, wachtende. Dit ook is van ons mens zijn, we vertellen niet alles, er is altijd een verborgen deel dat je zelfs niet tonen wenst aan jezelf: het berouw om het verkeerde dat hangen blijft, zoals ook James Joyce het zo goed te zeggen wist in zijn Ulysses, over sins or evil memories: ‘Yet a chance word will call them forth suddenly and they will rise up to confront him…’ Dit wat Bloom betreft, maar ook Joyce betrekt er zich bij, schaamteloos. Hij ook weet dit, zoals we het allemaal wel weten, het verkeerde dat we deden en waar we liefst niet aan herinnerd worden.

      Al dit is van ons ingewikkeld mens zijn, de schroomvalligheid die ons bevangt als het gaat over onze diepste gedachten, over ons schaduwgedeelte.

      Hij moet dit al gezegd hebben, zo iets verzwijgt je niet lang, het of de ogenblikken dat je, je bevond op een plaats waar je beter waart weg gebleven maar waar je naar toe gezogen werd, onmogelijk eraan te ontkomen.

      Zoals ik niet ontkom aan dit gesprek hier met mezelf, dat ook een gesprek is met jullie die me lezen. Hij denkt niet veel verschillend te zijn, beiden zijn we, elk op zijn gebied, doenders; de ene niet minder  dan de andere en we houden het zo, we wijken er niet van af, geen haarspeld.

      Zoals de luchten waren deze morgen, enkele ogenblikken toen hij de gordijnen openschoof, lichtend grijs, maar o zo zuiver, met naar het zenit toe de donkere wolken die hij er, zonder ze een waarde te geven, heeft bijgenomen, zo waren, deze zelfde ochtend zijn gedachten, heel zuiver als water dat opborrelt uit de bron, die, en Umberto Eco wist dit ook, van de Kosmos is.

      Hij heeft niets of niemand anders om naar te verwijzen, het is zijn enige, blijvende toevlucht.