Een
ogenblik van zwakheid dat alle voorbije, verborgen ogenblikken van zwakheid
overstijgt en je schrijft wat je schreef. En je begrijpt dat verder leven
zonder schrijven waardeloos is, dat je zo maar niet uit de arena stappen moogt
zonder het gevecht ten minste te hebben aangegaan en af te wachten hoe het
verder verlopen zal. Want dit is, hoe je het ook inkleed, een strijd, zijn of
niet zijn.
Je
manuscript is een mislukking, je weet dit ook, nu je Sholokov terug genomen
hebt , nu je weet wat grote literatuur betekent; weet hoe je boeien kunt als je
over grote dingen schrijft, hoe je maken kunt dat de lezer aan je lippen hangt die
angstig is om te weten hoe het verhaal verder lopen zal.
Je
manuscript had geen verhaal, dan toch niet over grote gebeurtenissen, jij
boeide niet, toch niet in een voldoende mate, jij overviel de lezer met je
onophoudende gesprekken over wat van het leven is en wat van de dood zou kunnen
zijn. Je ijlde maar wat, je verloor jezelf in discussies, in vooropstellingen,
in gezapigheid wat het gebeuren zelf betrof. En je bent verdwaald in je eigen
woorden, je bent nergens aangekomen. Weinig respectvol ben je geweest en
gebleven.
Je
hebt nu je honderdduizend woorden, ze staan geschreven. Heeft het nog wel zin
te doen alsof ze vol leven zouden zitten en waard zijn herlezen te worden en
opgekuist om er aldus nog eens enkele maanden aan te besteden?
Je
zult, zoals altijd, misschien je voornemen het te doen; je zult er aan
beginnen, zoals je keer op keer begonnen bent aan het bundelen van je blogs,
maar je zult het niet afmaken. En toch, toch ben je soms verbaasd als je gaat
herlezen wat je schreef de jaren er voor. Maar dit gaat over het voorbije, maar
wat over de woorden die je nog overblijven, zijn er nog wel?
Waar
ik gisteren was aangekomen heeft zich niet opgelost, is holte gebleven, concentratie
is moeilijk, brengt heel weinig op. Maar ik herhaal me, het is een kwestie van,
to be or not to be, maar ook, to be able or not to be able?
Eens
je gaat twijfelen over wat je kunt of niet, ben je een verloren man; het kan
ook dat je twijfel een ander draagvlak heeft, dat je twijfelt over het nut
ervan en deze twijfel zit dieper, is moeilijker te overwinnen zo lang er geen
klaarheid is om verder te gaan: kan ik, of kan ik het niet. De tijd zal het
uitwijzen, ikzelf zie het vandaag niet.
|