|
Soms durft hij het aan zich af te
vragen hoe zijn dood zal zijn. Zal het zijn zoals bij vader, een langzaam
vertragen van ademhaling en hartslag om stilaan uit te doven; zal het
plotseling gebeuren, tijdens zijn slaap, met het dagboek nog open op de laatst
geschreven pagina, de laatst geschreven zin, het laatste woord?
Maar geen vrees vooral. Hij heeft
geleefd naar de geest in hem, heeft altijd getracht bewust te zijn van wat
achter de dingen, weliswaar onzichtbaar, maar voor hem wezenlijk daar was: de
schittering van het licht dat hem opnemen zal, versplinterd, verschroeid,
weggeslingerd in de oneindigheid. Want het is een feit dat de mens geëvolueerd
is vanuit het subatomaire, dat al een begin van geest, van leven was, over
plant en dier heen, evolueerde naar een wezen met een verwachten, met een
geloof dat hem situeerde over de dood van het lichaam heen.
Is, in een beginfase, deze hunker niet
terug te vinden in wat onze voorouders bezielden, in de grotten van Vallon-Pont
dArc, van Lascaux, van Altamira, gestimuleerd door een beginnend bewustzijn
van het eeuwige, dat essentieel is voor elke vorm van creativiteit en, is het
precies dit gevoel niet, dit sacrale niet, dat ontbreekt in veel van de
kunst-experimenten van nu?
En dan, waar is het dat de bron van
dergelijk bewustzijn, gelegen is? Geloven we dat dit zich ophoudt in ons
stoffelijk omhulsel? Dan moeten we weten dat dit omhulsel bestaat uit atomen,
elk met een kern en met elektronen er omheen slingerend in een niet te bepalen
baan, zich verplaatsend totaal oncontroleerbaar, binnen ons, als buiten ons.
Wie of wat is dan wel de geest in ons die niet te ontcijferen is, niet vast te
leggen.
Hij weet voldoende dat met zijn dood,
zijn tijd op is, dat hij als mens verdwijnt uit de zichtbare wereld; dat de
wereld die als dan niet meer van hem zal zijn, verder evolueren zal en het deel
geest, het deeltje Elohim dat hij bij zijn geboorte in pacht heeft gekregen en
dat zich, naarmate zijn leven vorderde, meer en meer heeft gemanifesteerd en
geaccentueerd, na de dood terug zal keren naar die oceaan van geest die het
hele Universum besprenkelt en levend
houdt.
En denkt hij, de geest die we
gebruikten, stort zich dan terug in wat zijn oorsprong was en nu zijn
bestemming. Als dan de tijd van de materiële vorm op is, is het dan zo gek
voorop te stellen dat dit zonder de minste betekenis is voor de geest die de
bezieling was van dit aardse lichaam?
Hij heeft er geen zorg mee, hij
gelooft dat de essentie van het zijn, dat de elektronen die deze ik van hem
uitmaken, zullen terugkeren tot het lichtende licht van de eeuwigheid. In dit
geloof is zijn dood een nieuw begin. Het is dit geloof dat hij uitdragen
wil. Zelfs indien hij er niet in slaagt de exacte formulering te vinden, hoopt
hij, zoals zovele anderen voor hem en naast hem en na hem, een element van de
te zoeken formule te hebben aangeraakt; te hebben ontbloot. Dit zal hem
voldoende zijn, en dit wil hij zien als het vervullen van zijn plicht dat meer
is dan het faire son métier van
Albert Camus.
Over wat gebeurt in zijn lichaam heeft
hij weinig of geen controle, het ontglipt hem, het verslijt lijk de motor van
zijn wagen. De geest in hem echter kan hij vasthouden. Hij kan deze leiden, kan
deze laten binnendringen in tal van openingen: in hel verlichte gangen als in
schemergangen, in heel donkere zelfs die hij dan, dankzij de oneindige
mogelijkheden van de geest verlichten kan, zo dat het licht overslaat op
anderen die in de duisternis aan het verdwalen zijn.
Dit geloof in het absolute van de
Geest, wat deze ook of wie deze ook moge zijn, vasthouden tot de laatste
fractie van zijn bestaan is deel van zijn opdracht. Aldus kan hem niets
overkomen. Hij zal het begin ontcijferd hebben, wetende dat daar ook het einde
is en beseffen met de Jezus van Thomas* dat:
hij die zich ophoudt in het begin
ook het einde kennen zal
en de dood niet zal smaken.
Daarom ook, waarom altijd spreken over
de Jezus van de Evangeliën en de Jezus van Paulus, en nimmer over de Jezus van
Thomas?
'
*LEvangile selon Thomas', Editions Metanoia, Marsanne,
1975.
|
