En, was de vijver ook niet – durfde hij dit schrijven? - kosmisch geladen? Iets dat hem de nodige krachten bij bracht om verder te werken zonder op te zien of, om het anders te benaderen, zou hij even intens blijven denken en werken hebben, even intens de inspiratie opgedaan om verder te gaan, ware de vijver er niet geweest?

Achteraf gezien worden vele zaken duidelijk of dan toch, krijgen ze een andere betekenis. Zo gebeurde het dikwijls, maar hij hield dit voor zich, dat hij, al het overige op zij schuivend: Ray en Jane en John en zelfs de kinderen, er in de vroege morgen heen reed,  het hekken opende en  dat hij er alleen was; dat hij de kachel aan stak en neer ging zitten aan de tafel in de kabuze. Aldus was de vijver, terwijl de aarde, in de greep van de zon - deze in de greep van haar sterrenstelsel - zich met een grote preciesheid, keerde en wentelde van solstitium tot equinox, er getuige van dat hij, Ugo, geest in de ruimte van geest, er aanwezig was en wel met de King James Bijbel als gezel voor hem; een boek geschreven door broeders van de geest en vertaald door broeders in dezelfde geest; hij, er aan gedacht heeft de inhoud van de Bijbel, kathedraal van onze beschaving, te mogen zien als gebeurtenissen, die de schrijvers ervan hebben gemeend te mogen optekenen als komende van hun God. Een gedachte die hij zag als de aanwezigheid van de God in hen.

Vele passages er uit ontroeren hem, omknellen hem lijk poëzie, leren hem hoe groot de mens kan zijn in zijn vernesteling in het Absolute. Echter, wat de filosoferende religieuze mens van toen dacht van God te zijn, is voor Ugo nu, van het domein van de kosmos. Hij mag in het geschrevene binnendringen en eerbare voorstellen doen om te herinterpreteren wat er te lezen staat. En het is in deze geest dat hij er, tussen de wanden van de kabuze, heel wat dagen, van morgen tot middag, gewerkt heeft; dat hij dingen heeft herdacht en ge-hersitueerd, echter steeds met de poëtische woorden van Job in het achterhoofd:

‘Who is this that darkeneth counsel by words without knowledge? Gird up now thy loins man; for I will demand of thee, and answer thou me.’

Waarop hij vrij kan antwoorden dat hij het nimmer aandurven zal het woord van Elohim-Jahweh, opwellend uit de mens van toen, te bedekken met woorden zonder inhoud. Want hij heeft niet nodig het Boek van Job te lezen om te weten dat hij diep buigen moet, al was het maar voor de enorme orde en preciesheid waarmede de aardmassa zich wentelend door de ruimte beweegt.

Als hij dan, soms met zijn King James Bible - niet dikker dan een roman - in de hand, wandelt omheen de vijver, hij, samen met bomen en luchten weerspiegeld in het water, dan wil hij die zien als, én de verlenging van de Bijbel én van alle boeken die hij kent en bezit. En als hij verder denkt, schijnt het hem toe, dat de aarde is losgekomen uit de greep van de winter, dat hij dit ruiken kan in de luchten boven hem, hierbij denkend aan het stijgen van de sappen in struiken en bomen, in de grassen, die alle ook hun wortels voor een klein maar wezenlijk deel binnen in hem hebben.

Zo, gaat hij verder, laat je werk je gebed zijn en je gebed je werk. Laat beide in jou en met jou vermengd zijn, lijk lente in winter, en laat de grote rust van deze vijver met de bomen erin weerspiegeld, binnenglijden in jou. Je hebt geschreven wat je te zeggen had en je hebt herhaald het grote respect dat je voelt voor de Bijbels, de Osty- en de Willibrordus-Bijbel, thuis op de tafel waar je schrijft, naast het stuk gesmolten steen of ijzer dat je opraapte in de woestijn, op de weg naar Petra, waarvan je lang hebt gedacht - but you were wrong - dat het een meteoriet was.  

Maar, heeft hij nu, zeggende wat hij zegt over de Bijbel, de waarheid bereikt tot op het bot? Welnee, en het is ook nimmer zijn bedoeling geweest tot op het bot te gaan. Hij herinnert zich de schildpadden-geschiedenis van Fred Hoyle en Co, over een oude dame die, een spreker onderbrekend, maar bleef beweren dat de aarde rustte op de rug van een reuze schildpad, die op haar beurt steunde op een andere, en zo verder schildpad onder schildpad tot in het oneindige*.

Het bereiken van de waarheid is ook iets dergelijks. Karl Popper zegt ergens dat er geen enkele uitleg is die geen nood heeft aan een verdere uitleg. Hij weet voldoende dat bij het cataclysme, gekend als de Tien Plagen van Egypte, dat hij zich tevergeefs tracht in te beelden, niemand gespaard is gebleven, noch de Egyptenaren, noch de Israëlieten, noch de andere volkeren, en dat de tocht of beter de vlucht door de ‘Rode Zee’ - maar het kan ook elders en anders geweest zijn - zoals het geschreven staat, levens gekost heeft onder de Israëlieten.

Hij bereikte dus slechts een deel van de waarheid, steunend op de zoveelste schildpad. Maar dit is het lot van al degenen die zoeken. De schittering van de waarheid zal niet zo vlug verblinden.

Maar zijn belangstelling ging vooral uit naar de ‘Tien Plagen’ als straf die toen door die God werd bedacht, en moet hij hier nogmaals beklemtonen dat hij het concept van een God die dergelijke straffen zou bedenken niet dit is van de God die hij soms in zich en dan vooral hier onder de ruimte van de luchten over hem, bewegen voelt.

Dit alles vertelt hij in de begrensde ruimte van de kabuze, die doordrenkt wordt van zijn woorden en zijn gedachten, en aldus deel is van wat hij hier zal achterlaten, om het daarna mee te nemen naar zijn huis met de brede open haard, meenemen  tot in het ovenhuisje, waar hij een voorraad waters, cola en enkele bieren heeft staan. 

Hij weet dat hij met zijn Exodus-interpretatie op zijn hoede moet zijn. Hij herinnerde zich hoe in de Knesseth het Bijbelverhaal van Koning David en Betsabeh ter sprake was gekomen waarbij men David verweet oneerlijke (eigenlijk moorddadige) praktijken te hebben aangewend om Betsabeh, de vrouw van een van zijn legeraanvoerders, in zijn bed te krijgen en te houden. Maar de fundamentalisten in de Knesseth zagen het zo niet en vonden dit een heiligschendende verklaring. Hij is dus gewaarschuwd.