Er zijn in het leven tal
van gebeurtenissen die, hoewel niet spectaculair dan toch ervaren worden als een
voorval dat een lang leven beschoren is. Zo is bij Ugo, in de realiteit die
van de dagen is, de afdronk blijven
hangen - laat ons stellen de herinnering - verbonden aan die voormiddag, van het openen van de fles Sauternes en het drinken van de wijn. Dat het een
bijzonder gebeuren was weet hij, want hij zelf vergat zijn dichtbundel af te
geven en Ray heeft hem geen ogenblik gevraagd hoe het stond met de lectuur van Akhnaton und Oedipus. Er waren te veel
themas die aan bod zijn gekomen.
Om te beginnen, de
herinneringen aan de bergtochten met John, niet alleen in de Valais, van uit St.
Luc, maar ook van uit Zermatt, waar ze,
met een Nederlandse vriend van Ugo - een Hugenoot met Franse naam, de Beaufort
- de beklimming hadden gedaan van de Mettelhorn, om bij de afdaling ervan voortdurend
geconfronteerd te worden met het wondere zicht op de Matterhorn.
En dan was er Ray die
sprak over zijn, voor de komende maand april geplande reis naar Sicilië met
zijn echtgenote; was er John, een fervente Italië liefhebber, die vloeiend
Italiaans sprak en Ray aanraadde zeker Taormina te bezoeken. Karel Jonckheere,
zegde hij, heeft er in zijn tijd een gedicht over geschreven.
Ugo luisterend eerst
naar alles wat bezocht moest worden. Voor hem, zegde hij, eens aan het woord, was het Sicilië waar hij in de eerste plaats aan dacht als het Italië
betrof. Hij was er wel nooit geweest, maar hij had van Elio Vittorini zijn Conversazione in Sicilia gelezen - dat geen van beide kende - wat hem de
gelegenheid gaf er enkele feiten uit aan te halen; feiten die iemand die naar
Sicilië reisde, kennen moest. Hij bezat de Engelse versie ervan en nu ook de Italiaanse
die hij gekocht had bij zijn laatste bezoek aan Toscane, in een boekenwinkeltje
in het middeleeuwse stadje met de vele torens, San Gimignano, waar ook Dante
had gewandeld en wellicht gewerkt aan zijn Divina
Commedia.
Het is een feit, en zijn
vrienden weten het, dat hij meer herinneringen heeft aan boeken dan aan
plaatsen die hij bezocht, wat hem typeert als hij met hen op stap is. Hij loopt
rond, met een kleine, o, heel, beperkte bibliotheek in het hoofd,
maar dan toch voldoende om hen te verrassen met zijn kennis.
Maar hij hoefde zich
niet zo hoog op te stellen, Ray, als germanist wist heel wat meer over de
Duitse literatuur dan hij, en John als latinist heel wat meer over Latijnse en
Griekse schrijvers, zij ook konden citaten uit hun mouw schudden. Ze waren
misschien minder beslagen in zaken die buiten hun vak lagen, maar eens ze zich
in hun eigen landschap bewogen, stond hij er bij als een pure leek en luisterde
hij met verbazing naar hun uitgebreide kennis.
Wat ook, en zo voelde
hij het, alle drie vulden ze elkaar aan op vele plaatsen en zeker, wat de
literatuur betrof - dan toch de literatuur tot en met Hugo Claus, Van het Reve,
Harry Mulisch, Cees Noteboom - zodat het
beeld van de drie musketiers, dat John of was het Ray, had opgeroepen, hen zeker niet misstond.
|