We ontwaakten, en de maan die zich niet toonde
toen ze zich te tonen had, nu bleek en schraal in de bleke morgenlucht. Ze ons
verraste omdat de overgang zo plots kwam, zo onverwacht als het eerste van de
dag.
We toen ook dachten: juli, de maand die we
verlaten gaan om augustus binnen te gaan en ik, in een ogenblik reflectie over
wat was: ik het maar normaal gevonden dat ik zo ver geraakt al was, dat ik de
oogstmaand eens te meer betreden kan, de oogst, wist ik, al geoogst in de
velden.
Gedacht, zoals het was in mijn dagen van vroeger:
het pikken van het koren en het binden van de schoven, tegen elkaar rechtgezet
om te drogen, en toen het uur gekomen was de schoven geladen op de wagen om weggevoerd
en in de schuur gestapeld of, in mijten
opgesteld.
Ik haal, wat nu nog te lezen staat op oude
schilderijen en misschien niet meer te begrijpen, het gebeuren uit mijn
herinneren: het rijpen van het koren, hoe het pikken ervan was, het houden van de halmen in de hand, de geuren van de vrijgekomen sappen, het binden van
de schoven en hoe die tegen elkaar opgesteld om te drogen, met de leeuwerik erboven; en dan, als de tijd
gekomen was, op karren weggevoerd om
opgeslagen te worden in de schuur, of samengebracht in mijten, korenmijten, die
in de velden stonden lijk soldaten op de wacht, met de mussen er omheen, de
vinken en de merels, de muizen ook wellicht.
Dit waren de
tijden toen veel van wat van de wereld was, ver af lag. De wereld van ons,
herleid tot, enkele dorpen, enkele straten, verlaten in de zomerzon. En s
avonds, wij gezeten tegen de gevel aangeleund, om de sterren te zien schuiven
en woorden die gedachten waren, opgeraapt hier of daar, doorgegeven, de avond
in, de nacht die kwam daarna.
We dromen van de zomers die toen waren. Is het nog
toegelaten te weten hoe een knoop te leggen, hoe het koren te binden tot een
schoof, zou je het nog kunnen zoals het hoorde?.
Geslachten zijn er over heen gegaan, machines zijn
gekomen, het oogsten is geen poëzie meer, de slag van de pik, het vallen van de
korenhalmen en de geluiden er bij opgelost in het immense licht van augustus. Alles
gebeurt nu in een oogwenk, het pikken en het dorsen. Er zijn ook geen avonden
meer, geen gesprekken meer van buur tot buur, alles is vervreemd, vergeten,
opgelost in de tijd die was.
Stellen we het beter, nu we de leeuwerik niet meer
horen?
Gelukkig is het woord gebleven om te zeggen wat
van het verleden is, het voorbije waar het heden schuil in gaat, en het heden
er niet zou zijn, ware het verleden er niet geweest, de wijding van wat was van
in de vroegste tijden.
Alles is altijd beweging geweest, zo naar buiten
tot in het landschap, zo naar binnen tot in het hart ervan, tot in de poëzie
ervan. En het is de beweging naar binnen die de beweging naar buiten in de hand
houdt.
Weten we het dat het de geest is die de kosmos in
beweging houdt?
|