Ik noem dit geen toeval, het zou een ontheiliging zijn, want als ik deze morgen - vele zaken gebeuren in de morgen - het boek, ‘Zo vrij is de mens: Max Wildiers, kerngedachten uit zijn werk’[1], meeneem naar beneden, dan heet dit voor mij, als ik het opensla op een met potlood onderlijnde tekst die ik lees, een vingerwijziging, komende van een vriend uit hogere sferen - hij was een fervente Bodifée liefhebber - opdat ik deze zinnen zou herlezen:

‘Misschien staan de middeleeuwse mysticus en de moderne natuuronderzoeker dichter bij elkaar dan we vandaag kunnen vermoeden.’

En wat verder op een andere plaats:

‘Toen de cultuurvormen van de klassieke oudheid ten tijde van de Renaissance in het Westen tot nieuw leven werden gebracht, voelde men de behoefte om een synthese te verwezenlijken tussen het christendom en de idealen van het humanisme. Uit dit streven ontstond  het literaire werk van Erasmus, de kunst van Rubens en de theologie van Sint-Franciscus van Sales. Alleen door de resultaten der natuurwetenschappen in een soortgelijke synthese op te nemen, zal ons moderne wereldbeeld de wijding ontvangen die het nodig heeft.’ 

De Verlichting die gegroeid is uit de middeleeuwen, is geen einddoel, we moeten  nu een grote stap, traag maar zeker verder, en de Verlichting gebruiken om verder te kijken, de Kosmos in, die deze wijding, waar Wildiers het over heeft, inhoudt.

Het is precies, maar anders geformuleerd deze idee waarmede ik, overmoedig als ik altijd ben - ik beken het - mijn blog gisteren heb afgesloten: namelijk dat het nodig is, willen we niet totaal verblind worden door het technische aspect, ook oog moeten hebben voor het ondergrondse, het kosmische karakter waarop de techniek, en dan vooral de elektronica, zich stoelt.

Deze instelling, die een verdieping betekent, is even geldig en even noodzakelijk, voor het creatieve werk dat kunst wordt genoemd.

Ik verkondig dit als een waarheid – je aanvaardt het of je verwerpt het – namelijk dat we voortdurend, beïnvloed worden door wat als gedachtenerfgoed, of het nu geschreven staat of niet, voorhanden is in de golfbewegingen van de geest die aanwezig zijn omheen ons. Ze zijn er, ze bestoken ons, maar we zijn niet altijd beschikbaar, niet altijd ontvankelijk, vooral niet als we met aardse zaken in een knoop liggen en er niet de minste opening is.

Daarom is ons schrijven ons denken, omdat we ons afzonderen uit de wereld in een zo sober mogelijke cel van een cisterciënzersabdij, deze van Bernardus. En ons denken - anders zou het geen denken zijn – houdt verband met de wijze waarop we hier zijn en waarom we hier zijn, telkens met een blik op het komende. Het is het draagvlak van ons leven als homo sapiens.

Zo kom ik altijd terecht waar ik komen moet. Het is ook, en je weet het, omdat ik anders niets te vertellen heb, omdat ik het nieuws van elke dag over mij laat gaan. Ik er geen boodschap meer aan heb. Ik leef, zo intens mogelijk, het leven dat me, op mijn leeftijd, nog rest.

Ik beleef het dubbel als ik erover schrijf.

[1] Gerard Bodifée: ‘Zo vrij is de mens, Max Wildiers, Kerngedachten uit zijn werk’, Uitgeverij Pelckmans, 1996. Pag. 40 en 47/48.