Heb ik gedaan wat ik te doen had en kan ik rusten gaan of beginnen aan wat anders: wat zal het zijn? Echter waar kom ik uit als ik neer ga liggen en waar als ik, als pelgrim en profeet verder wandelen wil naar mijn Compostella toe, naar de plaats waar alles begonnen is en eindigen zal voor mij, al weet ik niet waar die plaats wel liggen zou?

De tijd van beslissen is van korte duur: neer gaan liggen is geen oplossing voor nu, mijn tijd van liggen komt nog wel, dan maar herbeginnen waar ik ben afgestapt, het schrijven, een struggle zijnde.

Van haar ouders leerde moeder een kruis te tekenen met het broodmes over het brood als ze een nieuw brood aansneed, een teken dat me is bijgebleven; maar veel ging er verloren dat ik had willen behouden van haar, kleine dingen, kleine feiten die zich hebben opgelost in de tijd, zoals zovele dingen verloren gingen en verloren zullen gaan.

Zoals er een ganse wereld, deze van mijn jeugd, werd opgedoekt, zoals bibliotheken overbodig zijn geraakt en we nu rondlopen met alle kennis van de wereld in de hand.

Het erge, als het vreemde hieraan is, dat we er ons zelfs geen rekenschap meer van geven dat dit een wonder is dat zich, naar alle waarschijnlijkheid, verder zal ontplooien, misschien tot een ogenblik dat we werkelijk perplext zullen staan, de ogen wijd open van verbazing, als het nu al niet gebeuren zou.

We zullen dan toch eens conclusies moeten trekken, weten dat de wetenschap tot vele dingen in staat is maar enkel, omdat de basis, omdat het grondplan, de essentie van het zijn, zo werd geconcipieerd dat al wat gevonden wordt en toegepast er door werd mogelijk gemaakt.

Keer ik terug naar mijn blog van 18 februari, over het artikel in Aeon, ‘Is the Universe a conscious mind’: dat al wat nodig was opdat uiteindelijk leven zou kunnen ontstaan, er precies in de juiste vorm en met de meest precieze eigenschappen aanwezig moest zijn[1].

Het mooie hierbij is, althans wat mij betreft, dat er volgens Lee Smolin, volgens Philip Goff, en wellicht tal van anderen er nood is aan ‘some rational explanation’, om te weten te komen hoe het leven is kunnen ontstaan. Wat nog niet betekenen zou dat in the mean time, ook het ontstaan van het bewustzijn in de ‘levende’ mens zou bewezen zijn. Het mooie, zoals ik zegde, is dat het een mysterie is die alle gissingen open houdt, zodat onze geest werken blijft en nog lang zal bezig zijn alvorens een tipje van de sluier worde opgeheven.

Het kan zelfs dat de sluier een gewild iets was, iets om onze geest wakker te houden en te doen vooruit gaan. Wat hier vandaag betracht werd.

[1] Philip Goff: ‘Is the Universe a conscious mind?’: In ‘The Life of the Cosmos’ (1999), the pysicist Lee Smolin has estimated that, taking into account all of the fine-tuning examples considered, the chance of life existing in the Universe  is 1 in 10²²9, from which he concludes: a probability this tiny is not something we can let go unexplained. Luck will certainly not do here, we need some rational explanation of how something this unlikely, turned out to be the case.