Een lezer en dus een vriend, die zijn roots verlegd heeft naar Normandië of is het Bretagne? Vestigt mijn aandacht op een artikel van Philip Goff, dat verscheen in het Aeon tijdschrift (https://aeon.co/essays/cosmopsychism-explains-why-the-universe-is-fine-tuned-for-life?):
‘Is the Universe a conscious mind ?’ (Cosmopsychisme might seem crazy, but it provides a robust explanatory model for how the Universe became fine-tuned for life.’)
Het is geen gemakkelijke tekst (3.400 woorden) om lezen, het kostte me een deel van de avond en een voormiddag. Ik heb het even laten bezinken alvorens het op te nemen als blog.
Ik denk dat elke particule van het Universum weet wat het moet doen, hoe het zich moet aanpassen en integreren in het geheel; het is hen ingegeven, maar wat ik ooit moge gezegd hebben in het verleden, nu me de vraag wordt gesteld, aarzel ik hierop te antwoorden. Een positief antwoord zou betekenen dat, gezien elke particule het weet, de totaliteit, het Universum, het ook moet weten. Maar weten wat moet, betekent niet dat er een bewustzijn is, een dier weet ook wat het doen moet, maar of het weet dat het er is en dat het er morgen niet meer zal zijn, betwijfel ik.
Vandaag ben ik dus geneigd te zeggen: ‘I don’t think that the Universe has a conscious mind, but the consciousness is becoming, is in progress of formation.’Wat een zoveelste boude uitspraak is van mij.
En keer ik naar Philip Goff die begint met te zeggen: ‘A strange fact about our Universe gradually made itself known to scientists: the laws of physics, and the initial conditions of our Universe, are fine-tuned for he possibility of life.’
En Philip Goff somt enkele noodzakelijkheden op opdat leven zou mogelijk zijn. En ik voeg er aan toe dat het Universum een belangrijke stap verder is gegaan dan the possibility of life; dat uit het leven de mens is ontstaan en dat mens bewustzijn betekent, en is dit niet tezelfdertijd het bewustzijn van een deel van het Universum.
Maar ik verlaat de tekst van Goff – jullie kunnen die verder lezen en luisteren naar alle gissingen die vooropgesteld worden - omdat hij me op een spoor bracht waar ik nog niet aan gedacht had, een spoor dat ik jullie voorleg.
Het wordt meer en meer duidelijk dat de mens – we zijn geboren uit de stof van sterren - in de lijn ligt van een Universum dat wordende is, én dat aldus ook het bewustzijn in de mens - zijnde deel van het Universum - deel uitmaakt van dit ‘in-wording-zijn’ van het Universum. Is het niet precies dit deel dat ‘the conscious mind’ van het Universum uitmaakt? Is er een andere conscious mind?
Ik heb de neiging te antwoorden neen, er is geen andere.
Is er nog een vervolg op het menselijke, universum-gebonden bewustzijn, een ander vervolg dan de homo sapiens evoluerend naar sapiens sapiens?
Het kan, je weet maar nooit wat er komen kan, maar zoals ik het nu zie, is het, het bewustzijn van de mens, dat vergroeid is met het Universum, want de mens is een onlosmakelijk deel van het Universum.
Wij als mens, moeten niet vertrekken van uit ons bewustzijn om te weten wie we zijn, we moeten vertrekken van uit het Universum zelf. En hieruit onze conclusie trekken over welke rol we hier te vervullen hebben.
Ofwel – en dit is de vrije wil waarover we beschikken – er bewust van zijn dat we het bewustzijn zijn van het Universum, ofwel verder doen zoals we bezig zijn, een speelbal van het nutteloze. Tussen die twee ligt een hemelsbreed verschil. En het is niet omdat we als mens de enige zijn met een bewustzijn dat we daarom de gang van zaken in het Universum zouden kunnen beïnvloeden. Wat we wel kunnen is noteren, is vaststellen.
Denk ik nu aan wat ik gisteren schreef en wat er van overblijft nu ik terug in het grote leven sta: de dag die open bloeit met wat ik hier boven geschreven heb.
Zo, ik schrijf maar, ik doe maar, ik lees maar. Ik ben de persoon die zich zelf verliest in nutteloze dingen om daarna op te staan in een ander tijdperk, geladen met ideeën die kunnen/willen verbazen. Weinig is er nodig opdat de kleur van het leven zou omslaan van een eendere grijsheid, naar een regenboog van vergezichten.
Keer het zoals je wilt, wij homo sapiens, we zijn de speerpunt van het Universum.
|