Ik herhaal: ik houd niet van december. Vraag me niet waarom want mijn antwoord is te simpel om in aanmerking genomen te worden, maar het is te veel, een te lange, slepende aanloop om aan te komen, eerst op punt 24/25 en dan die allerlaatste sprint naar 31 toe, om daarna terug te vallen, een cake die is ingezakt, in het gewone ritme van elke dag met opnieuw een jaar voor de boeg.

Natuurlijk zijn het de jaren die me kwellen, die de schaduw zijn. Ik huiver, zo schijnt het me toe, het gordijn op een nieuw jaar te moeten openschuiven. Ik weet wel, het is nog niet zo ver, maar ik weet ook hoe vlug het gaat, echter niet, of ik het einde halen zal.

Wanneer, denk ik, wanneer was dat fameuze jaar 2000? Was dat gisteren niet, eergisteren, laat staan, was dat vorige maand niet; en, wie was ik toen, wie ben ik vandaag en wie zal ik morgen zijn?

Ik dacht bij het opstaan  - het gebeurt regelmatig - aan een hotel in St.Luc, Valais, een oud Zwitsers berghotel uit de jaren twintig, ‘la Bella Tola’, waar het goed is te vertoeven. Waar je – dan toch in december - leeft in de sfeer van het gedicht ‘Antico inverno’[1] van Salvatore Quasimodo. En aan de ontbijttafel, deze morgen, mijn echtgenote die me vraagt, weet je waaraan ik vanmorgen heb gedacht, en ik wist het maar al te goed.

Het zal bij dit verlangen blijven, het zal hangen blijven over mijn, en wellicht ook over haar handelingen, een dag lang om daarna even weg te ebben en terug te komen naarmate Kerstmis nader komt. Een sfeer oproepend van oude schilderijen aan de muur en meubels, glanzend van ouderdom en bovenal, het gewemel van de vlammen in de haard. En Salvatore Quasimodo: Desiderio delle tue mani chiare nella penombra della fiamma, verlangen van je klare handen in de schemer van de vlammen, ruikend naar eik en naar rozen, naar de dood: sapevano di rovere e di rose, di morte.

En, voor het vuur gezeten, de kamer een schemerige holte achter ons. Of herinneringen in voluten en arabesken herop geroepen, uren die volheid waren en innerlijke weelde, die waren van de tijd die stil stond. En buiten, de sneeuw, hoorbaar het rijzen van de vlokken, en de nevel over de vallei onder jou, en de vogels, gli uccelli, die de granen eten voor hen op het terras uitgestrooid, en wij dan, fatti d’aria, van lucht gemaakt.

Dit is hoe het zijn zou van hieruit geleefd, in woorden uitgedrukt de sfeer ervan, de geronnen tijd van oude kamers, ruikend naar was en terpentijn en het parket onder je voeten dat kraken zal als je opstaat om naar boven te gaan, de trap op naar jullie kamer.

En het grote mysterie dat levend is, dat van de bergen is, waar een groot deel van je jonge jaren geborgen liggen: het steile pad langs de watervallen naar het gammele hotel Weisshorn, of de slingerwegel naar de top van de Bella Tola. Je kent dit allemaal, je was er tientallen keren, zelfs was je op de top vóór de zon op kwam en je er stond om de eerste stralen, verblind door de kracht ervan, op te vangen. Je geest staat er geprint in de luchtlagen, omdat het zo intiem, zo enig, zo hevig was: jij, fatto d’aria.

Er zijn niet zovele plaatsen waar je heen wou gaan, om er te blijven, de top van de Bella Tola is er zo een.

Je herinnert je een film over een bergdorp in Japan en een plaats er van hoog in de bergen waar de ouderlingen heen gaan als ze voelen dat hun tijd gekomen is. Om er hun lichaam tot stof te zien vergaan. 

[1] Desiderio delle tue mani chiare / nella penombra della fiamma / sapevano di rovere e di rose, / di morte. Antico inverno. / Cercavano il miglio gli uccelli / ed erano subito di neve,/ cosi le parole / un po’di sole, una raggiera d’angelo e poi la nebbia, e gli alberi / e noi fatti d’aria al mattino.