Ik houd het bij de herfst dacht hij, de lente is me te teergevoelig en de zomer te gemoedelijk en de winter ken ik niet, die moet nog komen, maar de herfst is mijn ding, is mijn toeverlaat, mijn ruimte en mijn adem. Vooral nu hij riskeert zeldzamer te worden, mag ik er geen ogenblik van missen: noch van de wind, noch van de regen, noch van het morgenlicht. Niets ervan dat ik mag nalaten in te ademen en op te nemen in mij.

De kleine dingen eerst. Ze overvallen me in hun luttelheid, de laatste gele bloem in de struiken, de mossen in hun glinstering, hun stilte, de witte dovenetel, de zwammen op de holle boomstam, en ik die er sta te kijken, niet wetende wat ik er van denken moet, of ik er aan voorbij kan gaan zonder even stil te staan, te denken dit is van de herfst en van het licht, dit is van de dagen die zich sluiten gaan. Zo houd ik nog steeds de herfst in mijn gedachten als ik weg zal zijn van hier en neer zal zitten in de kamer met een oud boek in de hand.

Niet veel meer ik dan lezen zal en toch: een zeldzaam geworden brief die ik ontving met oude prachtige Belgische frank postzegels erop, van een verre vriend die ik in lang niet meer had gezien, gesproken. Waarvan ik niet wist of hij nog leefde en die het waagt me te schrijven omdat, zegt hij, vernomen heeft dat ik een blog schrijf, elke dag bijna, maar voegt hij eraan toe ik weet niets af van wat een computer is, zo ik weet niet wat een blog is en hoe ik je ooit lezen zou.

'Ik ken je en ik weet dat je heel wat te vertellen hebt over de herfst die van het leven is. Welke rol hadden we hier eigenlijk te vervullen. Ik heb jou leeftijd, ik weet hoe dicht we gekomen zijn en hoeveel tijd er ons nog rest. Maar hoe hebben we geleefd naar dit einde toe. Ik zelf kijk met een zekere angst de toekomst in. Ik weet dat ik nog een heel belangrijke stap te zetten heb, om daarna te verdwijnen, de eeuwigheid binnen. Wat, in godsnaam, wat heb ik hier uitgespookt, of liever welke rol had ik hier te vervullen?

Wat zeg ik hem, hoe ontneem ik hem zijn angst om te sterven en wat zeg ik hem over het leven, aangekomen waar hij staat, ik vermoed zelfs, hem kennende dat hij er pas nu gaan over nadenken is?

En als ik hem antwoord, hoe zal hij me lezen, zal ik voldoende overtuigingskracht hebben om hem tot rust te brengen? Spreek ik hem over het leven van Shostakovitch, over dit van Beethoven, beide gehinderd, de ene door de angst opgepakt te worden in het midden van de nacht, de andere die zelfs zijn muziek niet meer kon beluisteren. Ik dacht er aan wat het betekenen zou voor mij niet meer te kunnen schrijven?

Deze blog is maar een voorbereiding op wat ik hem schrijven zal. Ik zal er niet lichtzinnig over heen gaan, ik heb al eens een dergelijke vraag beantwoord, maar weet niet of dit succesrijk was, of hij de dood gerustgesteld is in gegaan. Ik moet dus mijn woorden wikken en wegen. Beginnen met het onvermijdelijke, eerst mezelf overtuigen dat het maar een gewone zaak is, een zaak zoals het geboren worden. Maar dit is het niet.

Het is ernst, het gaat verder dan wat woorden, het is een wijze van leven met de dood aan het einde. En weinig zijn er die op deze wijze door het leven gaan; Je kunt het zo maar niet in één hap opnemen, zeggen ah, het is maar dat.

Zo, ik weet dat het een opgave is en ik weet dat ik hem antwoorden wil. Maar eerst mezelf overtuigen, al denk ik, zelf reeds overtuigd te zijn. De dood is niet het einde, het is een begin.

Ik schrijf het hem wel met andere woorden.