Het kan niet, dacht hij, het kan niet dat de zomer al voorbij is. Ik ben hier bijna elke dag geweest en als ik terugblik houd ik er heel weinig aan over, alsof het maar een stukje tijd was geweest van dagen die elkaar opvolgden in snel tempo, morgens die middagen werden en middagen avonden en wat restte er van, enkele impressies die ik op het ogenblik zelf misschien, maar zeker is het niet, gekoesterd heb en nu, met de regen en de wind voorbij, alsof het niet het vermelden waard zou geweest zijn.

Was dit ook zo de vorige jaren, was de zomer ook maar een periode die al voorbij was voor ze begonnen was? Echter zelfs vroeger - maar wat is vroeger en is er wel een vroeger geweest? - is alles wel niet een langgerekt ogenblik geweest van opstaan en slapen gaan en wat er tussenin gebeurde een leegte nu, die ik wel opvullen kan zoals ik het wens, met gebeurtenissen die er geweest zijn en even goed met gebeurtenissen die er nimmer geweest zijn, afhankelijk van hoe ik het zie of wil zien.

Ik zit gebogen over een wit blad dat ik beschrijven kan met wat me gedicteerd wordt, door wie of wat, ik weet het niet. De woorden komen zo, ik moet er niet om smeken, ze zijn er, ze overspoelen me, ik kan ze amper volgen, amper vernoemen en andere dagen al op, verschijnen lijk steigerende paarden aan mijn horizon. Maar, dat nu de zomer al voorbij is, kan ik moeilijk aanvaarden, ik dacht zelfs een ogenblik deze morgen dat hij nog niet begonnen was. Zo vlug kan hier alles gaan.

Het is me heel duidelijk, wat telt, en we begrijpen het nog altijd niet, wat telt is het nu, het ogenblik van het 'Eeuwige Nu (Ruusbroec), het enige werkelijke van ons bestaan, en deze volgen elkaar op in een hels tempo, zo vlug dat we het niet realiseren en dat dus, onachtzaam als we zijn, de zomer maar een schicht is en voorbij is zonder dat we het beseffen.

Ik moest deze middag, en het regende, hier komen aan de vijver, met de bomen en de luchten erin verdoezeld weerspiegeld ondanks de regenkringen in het water, om te weten hoe ik hier gezeten heb de voorbije maanden, alsof, zoals ik het nu, dit zelfde enige ogenblik, ervaar, er geen zomer was, er slechts een komen was en een weggaan, of ik er nu zat of rondliep, of ik er nu las of schreef, of ik er nu sprak met de vrienden of neerlag in het gras, ik was er wel maar ook niet, en als ik er nu aan terugdenk, ben ik wel zo zeker dat ik er was. Welk bewijs bleef er van over.

Je hebt het wel opgetekend kun je zeggen, maar moet ik er geweest zijn om het op te tekenen, weet ik niet genoeg hoe het is als ik er ben om erover te schrijven alsof ik er ben? Hoe het is in volle zon, hoe het is in de schaduw, hoe het is in het geruis van de populieren, kaarsrecht opgeschoten in de luchten, het eeuwig gezang ervan. Zoals in je jeugd, want je hebt ondanks alles, een jeugd gekend die je boven halen kunt, herbekijken kunt en naar je hand zetten, je kunt alles als je schrijft naar je hand zetten, al helpt het je niet, lijk als je denkt aan de eeuwig zingende bossen, het boek van Trygve Gulbransen dat je toen las, dat we allen gelezen hebben, dat ons in zijn greep hield, niet een paar dagen, maar een gans leven. Je denkt er aan, het boek denkt je, ligt in je hand, je nam het mee in het koren, toen de zomer nog zomer was, in het golvende koren in bloei, om het te lezen en je hoorde de wind in de halmen en je hoorde de leeuwerik die opsteeg boven jou en je met je boek op de knieën zag zitten, of neergelegen of hoe je ook er moge geweest zijn, dromend dat je de jonge Dag was.

Hoe, mijn vriend - ik, afgedwaald door de wind in de bomen - nu ik me vragen stel over de zomer, of die er is geweest voor de duur van een zomer of voor de duur van één ogenblik.

Inbeelding, zeg je, inbeelding is een rijkdom, gelukkig zij die inbeelding bezitten. Ze zullen bij momenten het rijk der hemelen bezitten.