Na wat ik de vorige dagen meende te mogen/te moeten schrijven over het Universum, heb ik gedacht aan de Bijbel, aan het boek dat een baken is geweest, en voor velen, ook voor mij, een baken is gebleven en dan vooral op basis van wat, op een bepaalde dag in de tijd, een schrijver-filosoof in onuitwisbare inkt in het Hebreeuws heeft opgetekend: bereshit bara elohim[1].

Een kapitale hoofdzin die in duizend andere talen werd omgezet en omschreven als: ‘in den beginne schiep God’. Wat God schiep werd het Universum, het zichtbare, Hijzelf echter was en bleef onzichtbaar in het zichtbare.

Eeuwen later is een andere schrijver-filosoof, een man uit het oosten, opgestaan, en deze gaf aan die eerste zin van de Bijbel een andere draai, hij schreef: ‘in den beginne was het Woord’.

En de mens, zou de mens niet geweest zijn, ware het niet, dat hij precies weten wou wat er in den beginne was, en dat hij op zoek is gegaan om eeuwen later, tot het besluit te komen, dat het Universum ontstaan is uit de meest minimale subatomaire deeltjes en wat meer is, dat deze deeltjes, hoe klein en onzichtbaar ook, ‘wisten’ wat ze te doen hadden, opdat een Universum zou ontstaan dat na miljarden jaren, de mens zou voortbrengen.

Uit deze vaststelling doken andere vragen op: die bewuste deeltjes waren die er van in den beginne of waren ze er niet van in den beginne?

Waren ze er niet, dan kwamen ze, zo maar, met een vingerknip, te voorschijn uit het niets. Waren ze er wel dan waren ze de materiële vorm van Iets Onbepaalds - dat we zonder schroom evengoed het Woord kunnen noemen - en dan, wat ons trouwens als het meest logische toeschijnt, ontstond het Universum, de mens incluis, uit dat Iets Onbepaalds, het Woord.

Ik weet dat wat ik schrijf voor velen gissingen zijn en gissingen zullen blijven, eigenlijk weinig interessant, want beperkt tot, er was iets of er was niets, punt. Zodat, in het materiële, nochtans verlichte, westen, wat onze schrijver-filosoof uit het oosten heeft neergeschreven op een ogenblik van, hetzij verdwazing, hetzij van helderziendheid, hetzij, en waarom niet, geïnspireerd door Lao Tze en dezes Tao, geen aandacht krijgt omdat er teveel andere aandachtpunten zijn. Het kan ook dat ze zich niet wagen in de wereld van het metafysische. Echter, vroeg of laat, zal het westen zich genoodzaakt voelen er aandacht aan te schenken. Wat mij betreft, heb ik dit, niet vandaag maar vorig jaar al, en vele jaren er voor al verteld, telkens herzien en opnieuw opgediend.

En ik lees deze morgen : ‘Une révolution scientifique est un mouvement. L’esprit quitte une grande porte de la perception, une fenêtre haute et se tourne vers une autre… c’est précisément ce qui est arrivé lorsque la mécanique céleste a altéré l’esprit au XVIIe siècle’. Aldus George Steiner[2].

Het is duidelijk dat we nu van het begin van de XXste eeuw af, geconfronteerd worden met een nieuwe ‘révolution scientifque’, die ditmaal, door de komst van de New Physics een zeer diepgaande beweging heeft veroorzaakt. Hoewel zijn gedachtegang heel breed is uitgelegd, heeft Steiner hiervan geen gebruik gemaakt, om te zeggen dat deze revolutie ook haar impact heeft op onze visie over het ontstaan van het Universum. Het is nochtans te verwachten dat met de het ontstaan van de kennis over de minimaalste – Higgsdeeltje - bouwstenen van het Universum, een nieuw fenomeen wordt binnengeleid dat zijn impact heeft op al wat er voorheen werd over verteld.

Mijn poging gedaan hierboven, gaat in deze richting. En ik denk aan de Spinoza van vandaag. Ik denk dat hij dankbaar gebruik zou gemaakt hebben van de New Physics om wetenschappelijk te bewijzen dat alles één koek is: God en Universum.