Ik heb een vriend, hij woont in het meest poëtische huis dat er is, in een dorp, meer Vlaams en meer kunsthistorisch kan het niet, Sint-Martens-Latem. Hij schreef een fantastisch boek, niet alleen omwille van de inhoud, maar ook omdat de idee en de lay out ervan het werk is van zijn dochters en kleinkinderen. Ik denk aan hem en aan dit boek omdat het 11 juli is, en hij, mijn vriend, een andere, ontluisterende mening heeft over het gebeuren van 1302. Als ik er hem hoor over vertellen vrees ik dat hij wel eens gelijk kan hebben en dat het geval 11 juli 1302 door de historici te opgehemeld werd.

Maar hier ga ik niet over uitweiden, wel is het absoluut nodig dat ik iets zeg over dat ongewoon boek, dat alles samengenomen een parel van een boek is, uitgegeven in beperkte oplage, als geschenk op zijn tachtigste verjaardag.

Een geschenk dat kan tellen. Het is een verzameling van ‘des petites histoires à raconter à tout moment’ en heeft als titel: ‘Havermoutbollekes & gekapt Stro’; de schrijver ervan is Ir. Paul Verspeelt.

Typerend voor het ganse boek is het woord vooraf, geschreven door de dochters Evelyne en Fanny: ‘Dit boekje geeft ons papa of opa Paul weer, zoals hij is, een verhalenverteller. Een historicus zouden we hem niet durven noemen, voor ons papa primeert een goed verhaal op de geschiedkundige waarheid’. En even typerend is de cover, een idee van de kleindochter, Elisa Van Strijthem.

Ik voeg er aan toe dat hij in elk geval niet de waarheid naar zijn hand zet, hij weet wat hij schrijft en over wat hij schrijft. Hij doet dit op een zeer directe wijze waarbij meestal het historisch pittige, waarmede hij ons telkens verrast, de bovenhand krijgt.

Het meest prangende verhaal er in is de kaping op 6 september 1970, van ‘Pan American flight 93, heading for New York’, die afgeleid werd naar het Midden-Oosten met, het moet je overkomen, Ir. Verspeelt aan boord. De vlucht eindigde in Cairo, de passagiers kregen amper de tijd om het vliegtuig te verlaten, schoenen uit via de glijbaan, achter hen werd het vliegtuig, een Boeing 747, opgeblazen.

In zijn verhalen ontbreekt ook niet de fijne, bijna Britse humor die een boeiend element is. Een humoristische hoogvogel is wat hij vertelt over de geschiedenis van de opera. Toen, zegt hij – hij spreekt het Gents in zijn goede dagen - ‘de Gentenaars nog Gentenaars waren hadden ze een voorliefde voor de opera, de aria’s pasten ze aan met hun eigen teksten. Als een jongmens zijn lief verloor, zongen ze, op de aria, ‘la donna é mobile’: ‘A hee zijn buize g’had, hij hee zijn boaze g’had. Da zal hem liere zuu vroeg verkiere’.

Het is een meer dan merkwaardig boek van iemand die veel weet wat niemand weet, handelend over de meest uiteenlopende onderwerpen, gaande van de Gentse sopraan en wereldvedette, Malvina Bové, tot de komst van de fiets en het Corioliseffect; over de homo sapiens, nu, zegt hij, ‘homo zapiens’; over Jeanne d’Arc en de Pausin Johanna; over de vete tussen Michelangelo en Leonardo; over Margaret Thatcher en Georges Henri Joseph Edouard Lemaître; over de geschiedenis van de Krim tot de geschiedenis van de Ziekenfondsen. Alles, van het meest vreemde tot wat men vermoed te kennen, komt aan bod op de meest levendige wijze verteld.

Het is een schitterend boek, al was het maar om wat hij Jezus laat schrijven op 26 december, de dag na zijn verjaardag.

Het spijtige van dit alles is dat het niet te koop ligt in de FNAC of in De Standaard, of nog beter, in elke boekhandel van het Vlaamse Land.