22 augustus 2010: waarom schrijf ik? 

Een gesprek van uren op een zomeravond onder de bomen, bij een maal en een glas wijn, met een Michel en een Maurice die ik wel kende als geburen, maar met wie ik nog niet op een meer vertrouwelijke wijze gesproken had.

Ik ontmoette een hugenoot in een van hen, uit een Bretoense familie, geboren in Indonesië. Ontsnapt aan de dood: een vliegtuig, dat hij normaal nemen zou, maar op het allerlaatste ogenblik, vóór het inschepen, een telefoon die hem terugriep, om later te horen dat het vliegtuig dat hij niet nam, op grote hoogte uiteenspatte waarbij alle passagiers eruit werden geslingerd, zoals de twee hoofdpersonen in de ‘Satanics Verses’,van Salman Rushdie. Een hugenoot die op een dag overgeplaatst wordt naar Genève, en er, omwille van zijn familienaam, door zijn geloofsgenoten met open armen ontvangen wordt.

Zijn geschiedenis, als hugenoot geboren in Indonesië om uit te komen in een dorpje in Vlaanderen vond ik meer dan verbazend. Was ik niet een beetje jaloers op hem? Ik denk het wel. Ik vond dat zijn leven een verhaal droeg dat niet ongeschreven blijven mocht en ik ben het blijven herhalen, tot diep in de nacht, tot het laatste glas dat bijna een glas teveel was en de roep van de uilen me tegemoet kwam toen ik huiswaarts keerde.

Het gebeurt zelden – en dit geldt zeker voor mij - dat je mensen ontmoet met wie je spreken kunt op een wijze en over onderwerpen die de materialiteit van de dagen ruim overstijgen. Het biedt je ineens een mogelijkheid te spreken over het boek dat je leest of de dingen die je bezig houden. Je geest komt los en opent de geest van de anderen, de geest van hen die denken zoals jij. Maar, en dit is het verschil met jou, zij hebben geen behoefte tot schrijven.

Het kan dat hun gedachten dieper gaan dan die van jou, maar hun ideeën staan niet geformuleerd, niet opgetekend, wat bij jou precies wel het geval is. Zij zijn stille denkers, jij bent ‘der Einsame im Herbst[1]’, de eenzame, de kluizenaar van het woord.

Wat gebeurde er met mij opdat ik bezeten zou worden door het schrijven, opdat het schrijven een levensnoodzaak zou worden, een soort ziekte die me distantieert van de niet-schrijver.

Nochtans weet ik dat de woorden die ik achterlaat geen lang leven beschoren zijn. Ze circuleren binnen een zeer (te zeer) beperkte kring, ze worden niet uitgedragen al was het maar binnen het Vlaams taalgebied, want ik ondervond aan den lijve dat geen uitgever bereid is mijn werk(en) te aanvaarden.

Het deert me echter schijnbaar niet want ik blijf schrijven, al weet ik niet waar ik ooit uitkom. Saramago wist het wel, hij wist dat zijn pogingen zouden gepubliceerd worden. Wat hij niet wist is dat hij me, met zijn ‘nadas’, zou wakker schudden om hem een paar stappen na te volgen.