Zaken als Bijbel, als Kamal Salibi waren infiltraties in zijn gedachtenwereld, hij kon die zo maar niet voorbij, kon die niet ongeschreven laten en vele andere waren aan het dringen, maar de vijver en de natuur er omheen veegden alles weg. De laatste malen dat hij er was speurde hij telkens naar tekenen van de nieuwe lente en vond hij die in de aarzelende groei van de witte dovenetel die, de vorst lang uitblijvend, tot bloei gekomen was en, eens het een paar nachten gevroren had, nu was ineengezakt. Het waren maar kleine tekenen van het grote leven dat hij thans, van o zo dicht bij, volgen wou, of hoe wijs en nederig men wordt en met hoe weinig men tevreden is als de ouderdom afkomt op jou.

Hij bleef geboeid en getekend door wat zich voordeed op de boorden van de vijver en hij met argus ogen gade sloeg en opvolgde. In zijn hele leven had hij nimmer zo dicht gestaan als nu bij de visuele heropleving van de natuur, het was als een voorbereiding op, en verzekering van het andere leven, dat voortdurend, seconde per seconde, nader kwam. Hij beloerde de natuur met een zeker ongeduld, maar hij wist, hij voelde, dat diep in de aarde de sappen zich aan het voorbereiden waren om bij het minste teken, op te stijgen en in alle mogelijke vormen leven te laten opborrelen. Sinds enkele dagen was er de gewone berenklauw die uit zijn knop gekropen was en elke dag wat hoger uitstak, en telkens hij er kwam nam hij er een foto van om te zien met welke voortgang de stengel uit de knop was gekropen. Hij begreep ineens het ingesteld zijn van de schrijver in Houellebecq die de groei van de takken en de beweging ervan in het oog hield in zijn bos waarvan hij elke beweging vastleggen wilde. En nu was het hem zelf overkomen dat hij zich vasthechtte aan elk teken van leven, en dat hij bijna geboeid, alsof het een groot gebeuren was, meeleefde met de groei van de (schermbloemige) gewone bereklauw.

Hij dacht ditmaal zal me niets ontgaan, noch het zwellen van de botten, noch het wegwaaien van het stuifmeel uit de katjes van wilg en hazelnoot, noch het neerstrijken van de eenden op de vijver, of de reiger die wacht op de rand ervan. Hij zal er over schrijven, hij zal alle tekenen vermelden alsof het de laatste maal zou zijn dat hij het, tot in de minste details, waarnemen kan. Is het een voorgevoel dat hij heeft van wat nakend is?

Hij kan nu niet anders dan zich afvragen of het om deze reden is dat de vijver werd binnengebracht in zijn leven, opdat hij getuigen zou over het kosmisch gebeuren dat is van de heropleving van grassen, struiken en planten, van weidebloemen hier door Johan gezaaid. En dit wist Umberto Eco, dat het schrijven er over, even kosmisch getint was, omdat het de waarneming was van iets dat ontstond uit het kosmische. En in Ugo was een gevoel van dank, niet alleen om de mogelijkheid die hem gegeven werd het waar te nemen en er over te getuigen maar vooral omdat hij hierover de verwondering kende. Hij, mens, komende van heel ver in de tijd toen hij nog een amoebe was, opgeklommen tot de mens die de verwondering kent. Jawel, mijn vriend, Ugo, jij ontstaan uit de eencellige amoebe, die je ooit maar waart, en na een lange weg van mutatie en mutatie en mutatie gekomen bent tot mens die woorden kent om te verhalen wat hij heeft vastgesteld met de voelhorens van de geest in hem en zeker ook buiten hem.

Weten we dit nog wel, heeft het nog enige waarde dit te vermelden opdat we ons afvragen zouden, al was het maar een fractie tijd, hoe dit mogelijk was dat we die lange weg ‘ooit’ hebben kunnen afleggen; welke krachten, welk immens inzicht in deze krachten moet aanwezig geweest zijn, opdat de mens worden zou wat hij is, weliswaar in de mate dat de geest in hem, hem definitief heeft bevrijd van het dierlijke dat er nog overbleef, wat bij velen, vandaag, meer dan ooit duidelijk, nog niet het geval is.

Het is denkt hij, uitsluitend de vijver die gemaakt heeft dat ik ‘dit’ vandaag hier schrijven zou. Ware deze niet binnengebracht in mijn leven, ik zou dit nimmer hebben hebben verkondigd zoals ik het verkondigd heb en wat meer is, dacht hij nog, ik heb er mij oneindig goed bij gevoeld.

Zo Ugo, man, schrijf, schrijf je ziel uit je lijf – komt bekend voor, moet dit al eens gezegd hebben – je bent aangekomen waar je zijn moest om te zien en te beleven hoe het wonder dat de natuur is zich eens te meer voltrekken zal. Open wijd je ogen opdat je zien en begrijpen zou wat er te zien en te begrijpen valt: het groot bewegen dat, met de lente op komst, zich in je leven eens te meer gaat manifesteren.

Hij dacht, ooit zal ik deze woorden voorlezen in de ‘kabuze’ aan Johan en Geert, aan Jan en Ignace. Ik zal hen zeggen wat de vijver in mijn oude dagen betekent, en vooral hoe dankbaar ik ben de vijver, ontvangen te hebben als een geschenk, als een vriend onder mijn vrienden.

Hij schreef dit in zijn dagboek, de morgen van 25 februari van het jaar des heren 2016, vóór het licht opkwam, zijn gordijn opengeschoven op de schim van een paar sterren op het lichtend blauw laken van de hemel. Hij zou dit overnemen om te bewaren en uit te dragen. Hij wist nu hoe belangrijk zijn ontmoeting met de spiegelvijver was. Hij was er voor de zoveelste maal, deze keer in gedachten, omheen gewandeld, vijf honderd passen ver, de strook gras er omheen, zompig op plaatsen, drassig; de knoppen van de takken wachtend op de gunstige stand van maan, sterren en planeten om open te barsten met een kreet. En hij nederiger dan ooit.