‘Iedere schrijver, journalist en dichter in Turkije weet dat hij in één vingerknip voor het gerecht kan worden gedaagd en gedemoniseerd in de media vanwege een gedicht, een artikel, een boek, een tweet of zelfs een retweet’.
Aldus Elif Shafak, auteur van ‘De stad aan de rand van de hemel’, in haar interview met Veerle vanden Bosch[1]. Dit is het minimaalste wat ons te wachten staat, eens de infiltratie van de Islam wat verder aangezwollen en we terecht zullen komen in een democratie naar het huidige Turkse model.
Maar, wie ziet er wat er binnen twee, hoogstens drie generaties op ons afkomt? Daarenboven zien is niet genoeg, maar wat doen we opdat de infiltratie die aan de gang is, uiteindelijk niet zou overgaan tot onvermijdelijk en niet meer te stuiten?
We steken onze kop in het zand, zoals naar het schijnt de struisvogels doen, we zwijgen en we doen verder alsof alles maar wat gepraat is van een pessimistische minderheid, de soepele integratie van het oosten in het westen een absolute zekerheid zijnde, terwijl de zekerheid eerder het omgekeerde is.
Ik geloof niet dat Elif Shafak er plezier in vindt te moeten zeggen wat ze nog zegt: Daardoor is er angst en zelfcensuur. Maar het is moeilijk om daarover te praten. Ik denk niet dat Turkije op dit vlak vooruitgang heeft geboekt. Ik ben bang dat we er veeleer op achteruitgaan.’
Het is hier nog steeds niet moeilijk te praten over democratie, ze gaat er nog steeds niet op achteruit, ze ligt nog steeds in de mond van onze parlementariërs. Ik zal het enkel zien aankomen maar zal het niet meer zien gebeuren, mijn kinderen en die van jullie en hun nakomelingen wel, ze zullen het aan den lijve ondervinden, de waarden die het westen nu in zijn vaandel voert – als er nog zouden zijn? – zullen met de voeten getreden worden. Het is om alle poëtische gevoelens voor eens en altijd op te bergen. En hou je vast, het eerste dat gebeuren zal is de Hubble telescoop uit de ruimte te halen, want het is aan Allah om te kijken naar de mens en niet omgekeerd.
Mens, lees tweemaal wat Veerle vanden Bosch over haar onderhoud met Elif Shafak weet te vertellen, dan weet je wat er minimaal op komst is.
[1] Elif Shafak: ‘De stad aan de rand van de hemel’, vertaald door Frouke Arns en Marion Smits, 522 blz. 24,95 € Oorspronkelijke titel ‘The architect’s apprentice’. De Standaard der Letteren van 5 juni.
|