Niets is meer onbepaalbaar, soms, dan wat ik zal schrijven in de vroege ochtend, als ik opsta en het gordijn open schuit op het nog donkere laken, waar geen sterren staan, geen maan, geen teken dat van het leven is. Ik kan dus alle kanten uit, hoewel een flard is blijven hangen van het gesprek tussen VIttorini en zijn moeder die samen op bezoek zijn bij bewoners van grotwoningen. Zij die haar ronde doet om inspuitingen te geven en hij, de zoon, die haar vergezelt. En de moeder tot de zieke in de totale duisternis van de holte in de rots:
Che avete mangiato oggi? Ho mangiato una cipolla, la voce de luomo rispose. Era una buona cipolla, disse la voce della donna, Glielho arrostita nella cenere. Bene mia madre disse, dargli anche un uovo. Domenica glielho dato, disse la voce de la donna. E mia madre disse: Bene
Wat heb je gegeten vandaag? Een ui heb ik gegeten, antwoordde de stem van de man. En het was een goede ui, zegde de stem van de vrouw, Ik heb hem geroosterd in de asse. Goed zegde mijn moeder, geef hem ook een ei. Hij heeft er zondag een gehad, zegde de stem van de vrouw. En mijn moeder zegde Goed
Je draagt deze passage in jou sedert jaren: de ui in de asse en het ei dat hij s zondags gegeten had. En met dit beeld kom je naar beneden en in de kamer is er Aldo Ciccolini[1] die Eric Satie speelt, het perfecte paar in de morgen met de regen en de wind tegen het raam. Of hoe je leeft, hoe je de dagen eet en hoe je binnendringt in het mysterie van de dingen, met opgeheven hoofd, gedragen in dankbaarheid, of zoals gezegd op Klara: de oude man die nog piano speelde als iemand van vijfentwintig. Waarop je ooit vragen wou hoe Ciccolini gestorven is en het antwoord hierop: vraag me hoe hij leefde. Want er is geen afstand tussen wat het leven was en hoe het andere leven nu is, of Ciccolini, die nog steeds Satie speelt, la vita geen sordo sogno, maar een helderheid, een ritseling van klanken, aarzelend en vragend, teder en langoureus naar wat van het leven is.
Of, vraag je je af, is het wel Ciccolini die Satie speelt, of is het Satie die Ciccolini speelt?
Mysterie dat van de dingen is: zoals je hoorde dat het Satie was die aan zijn tafel was het in Le Lapin agileop Montmartre? - de mooie verleidelijke dienster heen en weer zag gaan, en hij zijn Je te veux, zijn wals die eeuwig is, toen componeerde, zijn noten neergezet op het tafelkleed. Dit is dan wat je schrijft: Ciccolini die de morgen is, dit voor de dag ingaat: de bezigheden, het schrijven, het herlezen en het aanpassen: Vittorini en Ciccolini, of de regen tegen het raam en regendroppels getekend lijk blaadjes vroege bloesems van de kerselaar over het raam gestrooid, terwijl in het vale licht, buiten in de tuin, meesjes onderste boven hangen in hoge struiken.
Of, hoe de dag begon en hoe hij eindigen zal.
[1] Aldo Ciccolini, 1925 2015 (1 februari).
|