En dan de Dante die dan toch vermoedt dat hij misschien te ver is gegaan:
De vele lieden en de diverse wonden hebben mijn ogen zo vertroebelt dat blijven wenen hun verlangen was.[1]
Het is ook het gevoel dat ik heb, na zijn vorige canti te hebben gelezen en herlezen. Dante heeft in elk geval heel wat denkwerk moeten doen om zijn canti op te vullen. Of zijn verhalen, vandaag nog enige interesse krijgen valt te betwijfelen. Anderzijds is het ook zo dat de Harry Potters die even ongeloofwaardig zijn dan toch nog aantrek hebben, waarom dan Dantes Helleverhaal uit te sluiten.Het is de vraag die ik me telkens blijf stellen als ik zijn Canti, na veel zoeken, herhalen en schrappen, inlog.
*
De beelden die Dante blijft oproepen en neerschrijven overtreffen elke verbeelding. Het stuit me voor het eerst tegen de borst dat hij, eens terug op aarde, gaat vertellen dat hij dit alles beleefd en ondergaan heeft, en dat hij, zoals hij zegt, met al dit leed voor ogen, zo getroffen was dat blijven wenen het verlangen van zijn ogen was. Of, zoals ik lees in de voetnota bij vers XXIX: 2 en 3: gli occhi miei eran pieni di lacrime, of ik had mijn ogen vol met tranen, of nog, wat hij daar zag heeft het licht van zijn ogen zo in de war gebracht dat ze willen blijven wenen. Maar ik blijf herhalen mijn werk is geen vertaling en ik maak dankbaar gebruik van de talrijke voetnotas uit mijn Italiaanse versie, die een duidelijker, meer concreet beeld geven van de woorden van Dante. Het feit echter dat ik eraan houd de taal van Dante en zodoende de wijze waarop hij zich uitdrukt binnen te brengen in mijn tekst, verplicht me ertoe mijn vertaling zo dicht mogelijk aan te sluiten bij de woordkeuze van Dante, geen gemakkelijke taak als ik verstaanbaar wil blijven voor de lezer die niet beschikt over de volledige tekst van zijn Inferno.
Maar nu al zeg ik dat ik uitkijk naar de eerste regels van zijn Purgatorio en dan naar dit vers waar Borges het over had : Il dolce color doriental zaffiro. Al weet ik niet of ik ooit na het Inferno beginnen zal aan zijn Purgatorio.
[1] La molta gente e le diverse piaghe / avean le luci mie sὶ inebriate, / che dello stare a piangere eran vaghe.(canto XXIX: 1-3)
|