|
Ik wou er eerst en vooral het gevoel aan toevoegen dat ik ken, telkens ik een blog de wereld heb ingestuurd. Het is een goed gevoel, een jeugdig, fris, openbloeiend, dankbaar, verwachtingsvol gevoel, gekleurd al naar gelang de vreugde die ik kende bij het schrijven. Dit doet hier wel niets terzake, maar een plotse ingeving moogt je nimmer weigeren.
*
Vergilius en Dante en ik ook - werden door de Geryon neergezet in de achtste cirkel van de hel, in het deel de grachten van het kwaad, Malebolge genaamd. Tutto di pietra di color ferrigno, helemaal bestaande uit ijzerkleurige rotsen. In het midden van de Malebolge ligt een diepe en brede holte. Un pozzo assai largo e profondo, waarover zegt Dante, ik later iets meer vertellen zal.
In cirkelvorm, de ene lager dan de andere liggen hier tien grachten (bolge). Deze grachten zijn verbonden met elkaar door boogbruggen langs waar de onderliggende gracht bereikt wordt.
Dit is wat ik me van deze donkere ruimte op basis van de tekst voorstellen kan. Ik verwaarloos de details die op vele plaatsen maar bladvulsel zijn, want in feite heeft het allemaal niet zoveel belang hoe het eruit ziet. Als je maar het beeld bijhoudt van een soort trechtervormige krater waar nu, telkens vertrekkende langs de linkerzijde, de verdere tocht van Dante en Vergilius verlopen zal, van een hoger liggende gracht via een gemakkelijke of moeilijke boogbrug naar een lager liggende. Om aldus uit te komen in het diepste deel van de hel, de negende cirkel, zijnde het centrale punt van de aarde.
*
Het licht in bundels, gefilterd door de hoge bomen, dat me verblindt. Ik denk aan Dante, vóór Vergilius gezeten, zoals twee Tempeliers op de rug van een paard, neerdalend op de rug van de Geryon, het ondier met mensenhoofd en slangenlijf en eens afgestegen, verdwaasd nog, zich amper realiseert waar hij zich bevindt.
Ik betrap er me op dat ik me tracht de gemoedstoestand van Dante in te beelden eens hij terug met beide voeten op de rotsvloer staat. Hijzelf zegt er niets over. Eens aangekomen in die trechtervormige holte begint hij onmiddellijk met de beschrijving ervan alsof de afdaling eens voorbij niet het minste effect nog heeft op hem.
En er valt niets in meer over te zeggen. Hij is een Tempelier, hij is een volgeling van hen, en zijn broeders in zijn genootschap weten voldoende dat hij hier zijn ware identiteit bevestigen wil.
Maar het kan ook, en het zal wel zo geweest zijn, dat er dagen waren dat hij andere zaken om het hoofd had en eens zijn tekst terug opgenomen hij weinig aandacht had om te weten hoe hij de laatst geschreven verzen had afgesloten. Ik ook ken vele dergelijke dagen dat mijn schrijven stil ligt terwijl Dante op de achtergrond aan het wachten is.
*
Of het kleine bijna niet te vermelden voorval van deze morgen, toen ik met de wagen langs de rozenvelden en de weiden reed, het kristallen licht flitsend doorheen de wilgen langs de weg, met Mozart op de radio en de muziek en de herfst in mij, de roekeloze herfst in mij, de eerste zin uit een boek van mijn jeugd[1], dat nu niet meer gelezen wordt en die ik me blijf herinneren: de eerste dagen van september doen me pijn. En nu, dit neerschrijvend, het voorval, een fractie maar, waarover ik het wou hebben: een man van mijn ouderdom op de fiets die me tegemoet rijdt.
Ik zie dat zijn glimlach glanzend is, dat zijn witte haren glad gekamd zijn tegen zijn hoofd. En een ogenblik benijd ik hem. Want wie is er gelukkiger, ik met mijn vragen over Dante of de man op de fiets (ik durf hem zelfs niet oud noemen want dan noem ik mezelf), die me tegemoet komt en die ik in een flits, als een foto in mij opneem. En, nu terwijl ik schrijven wil over Dante, het beeld terug oproep om me opnieuw de vraag te stellen.
En ik dacht dat hij het gelukkigst was omdat het bij mij kommer was, een blijvende inzet om creatief te zijn en vrezende zoals Shostakovich, niet te schrijven met alle krachten in mij. Terwijl er bij hem een grote losheid was, een jeugdigheid in de manier waarop hij me tegemoet kwam op de fiets langs de graskant van de weg, zijn gezicht breed open, een glimlach in zijn ganse houding. Zoals hij een fractie was, was ik een fractie de man op de fiets.
Het deed me denken aan het verhaal van de twee wijze chinezen boven op de boogbrug (de brug misschien uit Das Lied von der Erde). En kijkend in het water, de ene tegen de andere: zie toch eens hoe gelukkig deze vissen zijn in het water en de andere: hoe kun jij weten dat de vissen gelukkig zijn, jij bent toch geen vis.
Ik weet niet goed meer hoe het einde ervan was maar ik vermoed dat het antwoord zal geweest zijn: Ze zijn gelukkig omdat ik me gelukkig voel hier te zijn, samen met jou, op deze brug, boven dit water met de vallende bladeren die wegdrijven over het water zoals de zomer wegdrijft in de luchten boven ons.
De oudere man op de fiets die ik zag, een flits maar, de man die gelukkig was, omdat ik me toen ook, een fractie, gelukkig heb gevoeld alsof ik het was op de fiets.
[1] Van Hoogenbemt : De stille Man
|
