Zich verliezen in de Divina Commedia, is dit meer dan een studie maken over de Romaanse bouwkunst of over de diepere zin van de eerste gotische kathedralen, zoals deze van Chartres of Amiens, - beide met labyrint?
Ik denk niet dat ik de vergelijking moet maken, het is en blijft een betreden van gronden die overwoekerd zijn met nieuwe vormen en nieuwe gedachten waarbij een teruggaan in de tijd, naar de basisgrond, uiterst bemoeilijkt wordt.
Zo vraag ik me af welke de gemoedstoestand was van de meester-bouwer die de opdracht kreeg Chartres te bouwen, hoe hij er naar op keek en hoe hij begeesterd werd door zijn opdracht en ook hoe de steenkappers, de metsers en de andere stielmannen die er bij betrokken waren, er tegenover stonden, want het werk dat allen te presteren hadden was meer dan immens en in de aanvang onoverzichtelijk-avontuurlijk.
We weten enkel dat ze zochten naar de perfectie in hun werk, en dat ze fier waren op het gepresteerde is zeker, je hoeft maar de beeldhouwwerken te bewonderen die de kapitelen van abdijen en kerken versieren, zoals deze op de binnenkoer van Moissac of deze in de Madeleine van Vézelay. Men kan hierbij moeilijk negeren dat er bij hen ook, in meer, het spirituele draagvlak moet geweest zijn dat voorzeker de meester-bouwer moet gekend hebben. Zo, wat we er ook over denken, ik kan me moeilijk inbeelden dat deze werken niet gevoed werden door de hoop dat ze hiermede hun hemel konden verdienen.

En, om terug te keren waarmede we begonnen zijn, zou dit voor Dante ook het geval geweest zijn, hij die in zijn Vita Nova - een werk-je) dat hij abrupt heeft gestopt - verkondigde dat hij nu een werk wou schrijven dat nog nooit over een dame geschreven werd, wellicht hopende tezelfdertijd dat dit werk hem plaatsen zou op een voet van gelijkheid met Vergilius, Ovidius en al die andere beroemdheden van zijn tijd, maar ik denk niet dat hij in de allereerste plaats gedacht heeft aan de redding van zijn ziel.
En dan de idee, een tocht te doen door Hel, Vagevuur en Paradijs, haalde hij die uitsluitend bij Vergilius en zovele anderen die nederdaalden in de Hades, of was er een andere aanleiding die plots is opgedoken?

We hebben dus, schijnbaar althans, nog heel wat, naast de tekst ervan,  over deze Commedia te verhalen. Ik kom hier (ooit!) op terug om ‘mijn Dante’ op mijn manier te illustreren.

Morgen - nu iemand me vroeg vol te houden - evenwel Canto Tien