xml:namespace prefix = "o" ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Louis Charpentier in zijn ‘Les Mystères de la Cathédrale de Chartres’[1] spreekt over de Spiritus Mundi van de alchemisten of de wouivre ailée, le grand serpent céleste die de aarde omhult met een groot vitaal krachtenveld dat even onmisbaar is als water en lucht, als aarde en vuur.

De aarde wentelt dit krachtenveld binnen in de richting van west naar oost. Het impact ervan op de mens loopt van het oosten in de richting van het westen. Dit is de reden waarom het koor van de kerken en kathedralen gericht is naar het oosten; waarom de priester zich destijds voor het altaar opstelde met de rug naar de gelovigen, de armen open gespreid, de handpalm gestrekt teneinde deze krachten op te vangen en door te geven aan de gelovigen  en zegt Charpentier, de gelovigen staande de mis bijwoonden  nu-pieds pour conjuguer en eux le courant qui vient du sol à celui qui vient du ciel .

Vandaag is dit totaal overbodig, is deze metafysische ingesteldheid, deze ganse symboliek van een kosmische verbondenheid totaal verloren, gewild of uit pure onwetendheid. Alles wordt nu herleid tot weinig zeggende woorden die naakt over de hoofden van de mensen, via een micro, worden uitgegoten.

En Charpentier schetst in enkele lijnen het essentieel verschil tussen de romaans en de gotische bouwstijl:

Le Roman statique par essence, a ses formes dirigées du haut vers le bas, la voûte pèse sur les murs. Le Gothique bâtie sur une dynamique de pression, a ses forces dirigées du bas vers le haut. La voûte romane s’écroule, la voûte gothique…ne pèse plus mais gicle vers le haut sous les poussées des contreforts latéraux.

Ik denk dat de gotische kathedraal zuiver alchemistisch is, dat ze een athanor is; dat haar ruimte een kosmisch geladen ruimte is die de mens optillen moet naar een nieuw, zuiverder en intenser leven, optillen moet naar de mens die hij zogezegd was vóór de val. De kortzichtigheid van de mens van deze aarde, die de goddelijke wetten meent te kunnen bepalen en deze oplegt aan de mens in de wereld, heeft de gotiek niet begrepen, de gotiek is de maatstaf van de nieuwe mens.

[1] Louis Charpentier: Les Mystères de la Cathédrale de Chartres, Robert Laffont, 1966.