xml:namespace prefix = "o" ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Uit een tekst die ik jaren geleden geschreven heb na een bezoek aan Versailles met de Lions van Gent-Leieland - en die ik niet wil laten verloren gaan - onder de meer dan kundige leiding van Cathérine en Jacques Van Innis, en bijkomend nog, na lezing van het boek van Eric Orsenna: ‘Portrait d’un homme heureux, André Le Nôtre 1613-1700’, (Librairie Arthène Fayard, 2000).

Ik was toen nog altijd onder de indruk van het kasteel van Vaux-le-Vicomte in het departement Seine et Marne, dat ik enkele jaren voorheen bezocht had met Pierre H. Een kasteel gebouwd door Nicolas Fouquet,  le surintendant des finances de Louis XIV dat ingehuldigd werd op 17 augustus 1661.

Ook de koning, Louis XIV was op deze inhuldiging aanwezig en dit bekomt Fouquet heel slecht want bij het zien van de ongehoorde pracht en schoonheid van het kasteel en ook van de tuinen aangelegd door André Le Nôtre, barst de koning van jaloezie en in het midden van de feestelijkheden, kan hij het niet meer aanzien en keert hij hals over kop terug  naar zijn soberdere slaapstede.

Hij zal toen ook misschien teruggeblikt hebben naar de winternacht van 6 januari 1649, hij was toen 10 jaar oud, en hij gewekt wordt door le maréchal de Villeroy en hij, samen met zijn moeder, la reine mère Anne d’Autriche het koninklijk paleis ontvluchten moet om heil te zoeken in het totaal verlaten kasteel van Saint-Germain. En het is vroeg in de morgen als ze het kasteel bereiken.

Plus personne n’y venant, on a retiré tous les meubles. Pas de bois pour les cheminées, pas de draps pour les lits, pas de vitre à la moitié des fenêtres, alors que la Seine charrie des glaçons,

schrijft Orsenna die de mening is toegedaan dat het hier in het putje van de winter in Saint-Germain is dat de droom een kasteel voor de zon te bouwen is ontstaan.

Maar het kan ook dat het in de nacht, na de inhuldiging van Vaux-le-Vicomte, is geweest zijn dat Louis XIV, gedacht heeft in Versailles een nog mooier kasteel te laten bouwen en een nog prachtigere tuin aan te leggen.

Wat er ook van zij, op 5 september 1661, wordt Fouquet aangehouden en zijn kasteel leeggehaald door de koning. De ganse ploeg die gewerkt heeft aan het kasteel van Vaux wordt aangeworven en Louis XIV, ontbiedt Le Nôtre om hem te zeggen : “Le Nôtre, Je vous veux pour Versailles”.

We kunnen ons moeilijk voorstellen wat deze opdracht betekende voor Le Nôtre, misschien realiseerde hij zichzelf nog niet wat van hem werd verwacht. Maar hij zal zijn koning niet beschamen, want uit hun samenwerking die 35 jaren duren zal groeit een tuin waarvan het concept en de realisatie ervan,  Versailles zal plaatsen in het centrum van de wereld. En de tuin wordt la seule histoire occidentale qui impressionnait Quianlong, l’empereur de Chine, le créateur du Jardin de la Transparence parfaite’

.

Vijf woorden maar, vijf woorden die een leven vullen, die een “chantier” van xml:namespace prefix = "st1" ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />1000 Ha, met tienduizenden werkkrachten in beweging brengen. En Le Nôtre denkt en werkt, plant en structureert, overwint de verrassing van het perspectief, en maakt van een moeras een grote open tempel, met de lucht en de sterren, met de zon als koepel, met vijvers en fonteinen, met grote grasperken, met bloemen en planten, struiken en bomen en met le Grand Canal waar op 25 augustus, de feestdag van de Heilige Lodewijk, de zon in een rode gloed ondergaat. En in het midden van het kasteel, de kamer van de koning zijnde, le centre du monde, le lieu magique où se croisent l’axe nord-sud, celui de l’eau, et l’axe est-ouest, celui du soleil.

Een tempel van de natuur een reusachtige tuin die binnen in Le Nôtre is gegroeid, een tuin waarmede hij verweven is, die hij meeneemt naar zijn slaapkamer, zijn woonkamer, meeneemt op zijn bezoeken, en meeneemt bij zijn gesprekken, o, zo verheerlijkend met de koning, zijn god : ‘Le Nôtre je vous veux pour Versailles’.