)

Hij nam Dante mee naar bed, naar de ontbijttafel, naar de plaats van afzondering waar ook een schrijver van hier, Johan Daisne, een kleine bibliotheek had staan in zijn Trap van Steen en Wolken.

Zo zijn de dagen lange tijd gevuld geweest met Dante, was elk vrij ogenblik gericht naar hem, kon hij er niet over zwijgen tegenover vrienden of tegenover wie ook maar iets met Dante te maken had.

Uiteindelijk kwam er een moeheid en is hij zijn Paradiso trager gaan lezen, is het Paradiso maandenlang blijven liggen om dan toch nog een laatste inspanning te doen en uit te komen bij zijn laatste versregel. 

Ja, waarom al zijn tijd inzetten, op de Divina Commedia, Dante Alighieri? Hij bezat toen de Italiaanse, weliswaar goedkope, maar toch zeer handige driedelige uitgave van Superbur classici, 2001, met tal van notities, bijeengebracht door Lodovico Magugliani; hij bezat ook twee Franse versies, deze van André Pézard uit de Bibliothèque de la Pléiade en deze van Lucienne Portier en in meer, de vertaling in het Engels van Dorothy L. Sayers en van Barbara Reynolds die de vertaling van Paradiso, na Sayers’ dood in 1957, heeft voltooid.

Maar wat bezielde hem canto na canto te lezen, en de drie delen van de Commedia, voor wie het nog niet zou weten, tellen samen honderd canti, elk van om en bij de honderdveertig versregels wat een totaal geeft van veertienduizend versregels, een belangrijk volume, temeer omdat Dante geen gemakkelijke schrijver is, omdat de tekst voortdurend verwijst naar Vergilius, naar Ovidius, naar tal van namen uit de mythologie en naar een historische achtergrond die hem voor het grootste deel onbekend was. En ook, en niet in het minst omdat Dante van bij de aanvang waarschuwt dat heel wat verborgen is in zijn verzen vooral dan als hij leest in zijn Inferno:

U, met een gezonde geest, let op de leer die schuil gaat onder het gordijn van deze vreemde verzen.[1]

En het gebeurde op een morgen, gewekt door een hevig onweer - in het midden van de laatste periode van zijn leven - dat in hem plots een vreemde gedachte is losgekomen, een gedachte die reeds een hele tijd in zijn onderbewustzijn moet aanwezig geweest zijn, namelijk, de Divina Commedia nogmaals te gaan herlezen en erover een boek te schrijven om aldus, zijn dagen op te vullen en gestalte te geven aan het gevoel te werken aan iets dat al zijn teksten en gedichten van vroeger zou overkoepelen.
En hij dacht hierbij aan Cervantes die na zijn Don Quichotte, een ander meesterwerk, enkele korte novellen begonnen was: para distraer con ficciones las primeras melancolías de su vejez. Hij weet trouwens, voldoende dat het onvermijdelijke dichter komt en is het nog niet de dood, het zullen de kwalen van de ouderdom zijn.  

Hij zal er twee jaar aan werken om het Inferno te beëindigen, en daarna verder gaan met Dantes Purgatorio dat hij voor een kwart zal afwerken om daarna vast te stellen dat hij bezig was met een werk dat hem oversteeg, en om deze reden het beter was zijn tijd anders te gebruiken.

Maar een avontuur is het geweest en hij is nu geneigd er van tijd tot tijd enkele belangrijke passages uit over te nemen in zijn blogs.

PS.

In mijn Dante-bibliotheek vergat ik het bijzonder werk van Frans Van Dooren, een vlotte proza vertaling van de ‘Goddelijke Komedie’, zeer gevat om lezen. Het is een boek van bijna 600 pagina’s uitgegeven door Ambo, Amsterdam, met een zesde druk in 1998.