Er hangt over de teksten van de Bijbel, het parfum van thymus en laurier, van eucalyptus en engelenwortel, van salie en van absint, een parfum dat zich oplost in het geluid van de zee of de stilte van de woestijn, het majestatische van de bergen of het geruis van een vlucht duiven over zijn hoofd.

Vooral dan als deze Bijbelteksten, zoals het vroeger het geval was, voorgelezen worden. En het is Marcel Proust[1], in zijn ‘Sur la Lecture’ - opgedragen aan Madame la Princesse Alexandre de Caraman- Chimay - die er hem  deze morgen aan herinnert. Proust die vertelt over  het voorlezen, in de abdijrefter, van het evangelie van Lucas, en ik vertaal de poëtische woorden van Proust liever niet: 

Souvent dans l’Évangile de saint Luc, rencontrant les deux points qui l’interrompent avant chacun des morceaux presque en forme de cantiques dont il est parsemé, j’ai entendu le silence du fidèle, qui venait d’arrêter sa lecture à haute voix pour entonner les versets suivants comme un psaume qui lui rappelait les psaumes plus anciens de la Bible.

En Proust gaat verder en het is om deze reden dat ik hem heb aangehaald:

Et plus d’une fois, tandis que je lisais, il m’apporta le parfum d’une rose que la brise entrant par une porte ouverte avait répandu dans la salle haute où se tenait l’assemblée et qui ne s’était pas évaporé depuis dix-sept siècles.

Hij leest dit -  al begrijpt hij niet waarom die zeventien eeuwen vermeld staan - en voelt de grote poëtische kracht van Prousts woorden, even zeer schuilend in de klank van de Franse taal dan in de betekenis van het beeld dat wordt opgeroepen. En hij weet, als hij zich soms verliest in de ‘Psalmen’ of in ‘Job’ of in  vele andere passages van diverse Boeken van de Bijbel, dat hij alles lezen moet, zoals het moet gelezen worden, traag, heel traag, zoals Wittgenstein wenst dat zijn zinnen gelezen worden.

Pas dan komt de schoonheid van wat er te lezen staat ten volle tot zijn  recht en dan vooral als hij de versie neemt van de ‘King James’ die dateert van 1611.

Maar vandaag, wie leest er nog de Bijbel of wie waagt het nog er over te spreken?
En wie hoorde ik deze middag spreken op Klara over de mens die op komst was, die meer 'barbaars' wordt dan 'sapiens'!