En nu, terug aan
mijn schrijftafel, met de hand geheime tekens zettend in mijn dagboek, terug
het beeld oproepend van de schrijvende Dante, en wetende wat mij telkens
overkomt als ik dag aan dag, bladzijde na bladzijde van mijn dagboek vul en me
soms de vraag stel, wat is er van de mens die schrijvend zich bewust is van de
hand die in een minimaal bewegen over de lijnen van zijn blad glijdt, op het
ritme van zijn gedachten, op het ritme van de gevoelens en beelden die loskomen
in hem en waarbij elke ingeving opgetekend wordt in een conventionele
vormgeving die de wondere transmutatie is van de geest in hem.
En onvermijdelijk denk ik hierbij aan wat Freeman Dyson schreef:
to me the most astounding fact in
the universe, even more astounding than the flight of the Monarch butterfly, is
the power of the mind which drives my fingers as I write these words.
Of dit het meest
verbazende is in het universum durf ikzelf niet beweren, maar Dante meer dan
ik, eeuwen na hem geboren, moet dit gevoel hebben gekend. Moet geweten hebben
dat wat hij aan het schrijven was, de wondere transmutatie was van de gedachten
in hem, dat hij deze gedachten aldus kon overbrengen aan de wereld omheen hem.
Of hij er zal aan gedacht hebben dat hij doordringen zou tot de eenentwintigste
eeuw vermoeden we niet, maar hij moet toch geweten hebben, als hij zich
plaatste naast Homeros en Vergilius en Horatius en Ovidius en Lucanus, dat hij
in goed gezelschap was om de eeuwigheid van de geest in te gaan. In dit licht
gezien, heeft Dyson natuurlijk overschot van gelijk en is het een wonder dat de
mens aldus in staat wordt gesteld de tekst af te lezen van de lippen van Dante,
en de stem van zijn geest te beluisteren, zeven eeuwen erna.
En ik weet nu en
voel de behoefte ertoe, Dysons Infinite
in all Directions te herlezen omdat ik, nu ik het terug ter hand nam om
het citaat correct over te nemen, zien kan de vele zinnen die ik in zijn
boek heb onderlijnd en ik er zelfs, op het einde, een zin in terugvind die
ik er in potlood aan toegevoegd heb : I
indeed heard whispers of immortality.
|