Even was er het beeld terug van de boeken, bewegend in hun roerloosheid in de kasten van de enorme bibliotheek van het klooster van Mafra, maar het blijft nog zomer. Je bent in de tuin in de schaduw van de bomen. Je hebt een harssmaak op de tong en  zinnen komen en gaan. Het licht kleeft lijk poeder op planten en bloemen, het kleeft in de hagen. Elk deeltje ervan is een voortdurende uitwisseling van energie en informatie en je lichaam neemt er aan deel, al voel of besef je het niet, je geest is er in opgezogen, zelfs al ben je niet meer dan een waterdruppel in een oceaan van galaxieën. Om je aldus nogmaals te verliezen in  de filosofische rede die je houdt met jezelf, wat George Steiner noemt ‘a music of thought’. 

En ‘a music of thought’ is het gedicht dat we er aan toevoegen willen om deze ‘gotische rubriek’ af te sluiten (dan toch voorlopig):

Onontwarbaar verweven

met de golven energieën

is ons lichaam, is onze geest,

alsof er buiten de oneindige massa

golf en energie niets is

en niets anders zijn kan.

Dit leert de kwantum fysica

ons gereveleerd

niet in het Hebreeuws,

noch in het Arabisch,

niet in het Chinees, noch in het Sanskriet,

maar dit maal, op het randje af

te lezen in de wetenschap.

En als Monod zijn slogan

van de daken schreeuwt

dat de mens nu weten zou, alleen te zijn

in l’immensité indifférente de l’univers,

waar in hij bij toeval is opgedoken,

dit verwerpen we met kracht.

Omdat er geen Kosmos zijn kan

zonder dat de mens er is

om te getuigen,

en er geen mens kan zijn

zonder dat de Kosmos is,

en het Element erbij dat de binding is

om alles samen uit te komen

in het cosmotheandric principle,

zo door Raymundo Panikkar genoemd,

of  Kosmos, Theos en Anthropos

in innigste osmose

tot één geheel versmolten.

Van

vóór het begin der tijden

was dit principe er,

al was het in potentie.

En dit moet dan, lijk een Berlijnse muur van woorden, oprijzen vóór het a-sacrale in de wereld van vandaag, een sonate van gedachten, een poging nader te komen tot wat in ons is opgesloten en er ons immer toe heeft aangezet, ons af te vragen wie we zijn, vanwaar we komen en waar we heengaan zullen.