Ik geloof niet in toeval. Ik geloof wel in een
samenloop van omstandigheden waarvan het product opvallend is, maar ik noem dit
geen toeval want anders hangen we aaneen met toevalligheden.
Ik hou van psalm 139,16 waarin gezegd wordt dat
alles, zelfs dat wat nog komen moet geschreven staat in het Boek van de Heer.
Dit betekent niet veel meer dan dat we het leven
beleven dat we hebben en dat er geen ander voor ons te beleven viel. Dit betekent ook dat ons leven bepaald wordt, niet
zo zeer door ons zelf, maar door onze reactie op wat er gebeurt omheen ons en
zijn effect heeft, hetzij op onze gedachten, hetzij op onze gevoelens, hetzij op
ons doen en laten.
Dit betekent ook dat onze vrije wil in grote mate
door de omstandigheden wordt geconditioneerd.
En deze omstandigheden gaan terug tot onze verste
voorouders, zijn gekleurd door de opvoeding en de levensomstandigheden die zij
hebben gekend en doorgegeven, en sterk bepalend zijn geweest waarin wij zijn
opgegroeid en wellicht ook maar weinigen zullen me hier in bijtreden, maar
dat is dan hun zaak - door de stand van sterren en planeten bij onze conceptie
of bij onze geboorte.
Er moeten hier tal van boeken over geschreven zijn.
Ik ben ze niet uit hun rek gaan halen. Ik weet alleen dat de
beslissingen die ik genomen heb in mijn leven, of het nu uiteindelijk goede of
slechte zijn geweest, het doet er niet toe, dat het beslissingen waren die ik, ingebed
in de omstandigheden waarin ik verkeerde, genomen heb. En komt er een ogenblik
dat ik deze beslissingen wijzigen wil dan zal het ook zijn onder de druk van de
levensomstandigheden, welke die ook moge zijn.
Maar toevallig is die inwerking nooit, ze is wat ze
is met alle gevolgen er aan verbonden en erin verweven. En met alle gevolgen
voor de mensen mijn kinderen om te beginnen - in mijn nabije omgeving en de
weerslag ervan hoe minimaal ook op de mensen uit de omgeving van de mensen die
ik beïnvloed.
Alles hangt aan elkaar, er is geen ontkomen aan,
zoals atomen en elektronen en protonen en tal van andere deeltjes in en met
elkaar verbonden zijn, zo zijn wij allen als mens in mindere of meerdere
mate met elkaar verbonden, al weten we
het niet, al zien we het niet, de binding is er.
Wat blijft er dan nog over dat we toeval zouden
kunnen noemen?
Enkel het bevreemdende dat plots opduikt uit de
samenloop van de omstandigheden: een ontmoeting bv. zo met een persoon, als met
een boek, als met een gedachte, maar toeval is dit niet, het is een rendez-vous met het resultaat van een
verweving.
|