xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Dit alles is deel van het grote zinderende leven dat hem steeds blijft doorkruisen. De siddering van wat gekomen is uit het Alfa-punt en hem voeren zal over de dood naar het niet te bepalen gans Andere.

Hoe kan hij deze fuga van het woekerende leven die keer op keer doven gaat in de herfst, en in de lente lijk een vloedgolf het land overspoelt, hoe kan hij dit alles omvatten in  woorden, wetende ook dat, in het licht van de niet meer te tellen morgens die hij bewust heeft beleefd of roekeloos heeft ondergaan, zijn lichaam ook niet ontsnapt aan het ritme van de natuur. 

Hij dacht nog: Hugo Claus vermocht dit te beleven. Hertekende dit, in zijn gedichten, in het barokke van de woorden die Claus zo plukken kon, die zo uit hem opwelden en die hij nam zoals ze kwamen. Woorden die schreeuwden van poëzie, niet zo zeer door wat ze te zeggen hadden – dit was T.S. Eliot - maar door de klank ervan, de vorm ervan, het ongewone ervan, het passende, verrassende beeld ervan.

Hij gaat slapen met deze zin. Hij denkt is het wel zo, overstijgt Claus het ritme van de natuur, overtreffen zijn gedichten het in en over elkaar vloeien van zomer en herfst, van winter en lente. Is het dit fenomeen dat eigen is aan de poëzie van Claus?

Hij, Ugo, zal dan begraven worden onder een steen die zijn naam zal dragen, en een grafschrift dat hij nog schrijven moet, waarbij hij het grafschrift benaderen wil dat hij vond in een boek over de Romaanse architectuur en cultuur in la Provincia de Burgos: 

Soy  lo que serás;

lo que eres en el tiempo fui:

ora por mi, te ruego.

Ik ben wat jij zult worden;

wat jij nu bent was ik eens:

bid voor mij, ik vraag het je. 

Hij vraagt echter niet te bidden voor hem, al zal hij het zelf wel onvoldoende gedaan hebben. Maar de belangrijke momenten in zijn geestelijk bestaan waren een wandeling  naar  en binnenin wat niet te noemen is.

Hij zal evenwel niet zoals Rilke, begraven worden, zijn grafzerk leunend tegen de muur van een Romaanse kerk, maar hij vraagt zulks niet, hij wenst enkel dat zijn naam verlengd wordt naar wat hij schrijft op een dag zoals deze.

*

Het ‘impromptu’ van de hoge winden om het huis, winden die van verre komen, van landen en van oceanen. Hoge winden in de bomen die zijn hart beroeren, die hem beelden brengen, blijven brengen: vader, moeder, broer en vrouwe, afscheid nemen.

De tijd, omzwachteld door de tijd, de enige levende en hij die erin geborgen zit, meegenomen. De tijd die hij was en is, hij, Ugo, zoals hij genummerd getekend staat in vele registers, ergens in kasten of in kamers of op harde schijven, zijn naam uitgeschreven voor altijd alsof hij enkel naam was, drie lettertekens, een te weinig, of drie te veel, en te zijn wat hij in feite is, niet zoveel, de verlatenheid zelve en hoge winden die hem wegnemen zullen en niets nog blijven zal van dit gebeuren hier, dat hij zo koestert, dat hij omlijsten wil met woorden als guirlandes, enkel de tijd zal blijven, de grote levende tijd.

Wat hij nu ook weet, omdat plots een naam opduikt, de zachtheid van een blik in hem geboord, dat hij bemind heeft en dat de voren die dit beminnen in hem getrokken heeft nog open liggen.

Bevreemdend is, en dit wordt hem duidelijk, bevreemdend is dat hij het waagt al deze zaken nog op te zoeken in deze wereld waar de miserie van afdruipt: een door elkaar schuiven van gewapende conflicten, van uiteengereten lichamen, van corruptie en uitbuiting, van kinder- en vrouwenverkrachting, van hongersnood, van natuurcatastrofen.

En dichter bij hem, het gebazel van de politiekers die zonder het minste schaamrood dit land waar hij geboren is en opgegroeid, inspiratieloos hebben achtergelaten door destijds, onder meer, een openbare schuld te laten groeien tot een niveau dat een last genereert die een rem betekent voor tal van noodzakelijke investeringen en een belastingdruk oplegt die boven het normale uitstijgt.

Terwijl ondertussen, langzamerhand het westen overspoeld wordt door een golf die in zich de kiemen draagt, eigen aan wat kenmerkend was voor onze veertiende, vijftiende, zestiende eeuw en hij zich de vraag kan stellen, hoe lang nog een Koningin Elisabethwedstrijd voor viool of piano, als hij donker gebaarde mannen hoort en wat ze, honderdvoudig gemeend, te zeggen hebben?

Dus, hoe lang nog Shostakovich, Beethoven, Bach, Mozart?
Slaapt de  politiek in het westen, is hun roes van eeuwenlange heerschappij dan blijven hangen, hen verblindend tot het te laat zal zijn, of is het al te laat?

Gepaard gaande met de terugloop van het geloof in de waarden van de Kerk, is dit het doembeeld dat als een donderwolk naar het Westen drijft of vergist hij zich schromelijk, en zijn er nu reeds, komende uit het Oosten, voldoende tekenen die ons leren dat het wel zo een vaart niet zal lopen?

Hij hoopte altijd dat onze samenleving niet geraakt zou worden in haar diepste worteling, daar van waar de levenssappen van de geest opborrelen en waar zijn queeste, de tocht naar zijn eeuwigheid, zich situeert. Je kunt immers de mens niet binden aan woorden, wie of in opdracht van wie ze ook moge geschreven zijn en die, nu de bladen ervan vergeeld zijn,  niet mogen gewijzigd of anders geïnterpreteerd worden. 

Maar het is vandaag dat hij leeft en al de dagen die nog komen moet hij verder op de weg die hij heeft ingeslagen. En als hij spreekt en schrijft dan weet hij, dat een boek waarin geen spoor zou te vinden zijn van de binding van de mens met zijn ‘kosmische’ essentie, hoe minimaal ook, geen waarde heeft, alleszins niet voor

Marie-Madeleine Davy[1] maakt hem dit duidelijk als ze schrijft: ‘il est impossible d’envisager l’homme coupé de sa profondeur d’origine divine.’

En om het nog duidelijker te maken, hij vond in het boek van Davy, een dagbladknipsel uit ’Le Monde’, de toespraak van Saint-John Perse, gehouden bij de overhandiging van de Nobelprijs voor Literatuur, waarin hij had onderlijnd: ‘la grâce poétique, l’étincelle du divin, vit à jamais dans le silex humain’, waarmede Saint-John Perse de zin van Davy kruiste.

Dit waren woorden die hij koesterde. En er waren er nog die hij vond in hetzelfde interview van Eric Edelmann met Marie-Madeleine Davy, overgeschreven uit een boek van Christian Jacq, een gedachte van Hermes Trimegistos: 

‘Pense être partout en même temps, dans la mer, la terre et le ciel; pense que tu n’es jamais né, que tu es encore embryon, jeune et vierge, mort et au-delà de la mort. Comprend tout à la fois, les temps, les lieux, les choses, les qualités et les quantités.’

Hij herlas de zin en hij dacht – de wind nog heviger dan voorheen, hoog in de bomen, jagend over het huis – dat dit de essentie is van de goddelijke vonk in de menselijke silex. Zo denk, of doe een poging te denken dat je een deeltje van die God bent, dat je overal aanwezig bent, dat je alles begrepen hebt.

Hij kan het nog, het is nog deel van zijn vrijheid te denken wat hij denken wil en openlijk het neer te schrijven in een klare zuivere taal. Het was niet altijd het geval, Dante wist hoe verdoken hij zijn gedachten kenbaar maken moest.

Zullen wij het nog weten of zal het nog nodig zijn het te weten, ooit eens overspoeld?

Hij schrijft maar, een gekheid is het – maar hij gaat verder – één boek te willen toevoegen aan de massa miljoenen boeken die er opgestapeld liggen in al de bibliotheken van de wereld om gelezen te worden.