xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Tussen het pak Lp’s, onderaan de Luikse bollenkast, dat nog altijd geen andere plaats gevonden had - Lp’s die hij weg wou maar het dan toch niet over zijn hart kreeg ze weg te doen – die hij nu klaarlegde om te verhuizen naar de zolder, Schuberts opus 959, een pianosonate met Christoph Eichenbach, een Lp die hij lange tijd geleden ten geschenke had gekregen van Guy O., een vriend, die op de cover ervan een dedicatie geschreven had: ‘ to the man with the esoteric talk’.

Waarom Guy dit toen had geschreven wist hij niet, wellicht omdat hij over dingen sprak waar anderen het nooit over hadden. Maar het gebeurde naar aanleiding van een recital in de stad, met een Russische pianist, waarvan hij zich de naam niet meer herinnerde. En toen het Andante kwam, zittend naast Guy, schoten plots zijn ogen vol tranen, en toen hij even later in het geniep, de tranen wegveegde zag hij dat ook Guy, in een zelfde mate geroerd was geweest.

Achteraf waren ze een glas gaan drinken in een bar, de plaats to be in die tijd, waar hij ooit een kort gesprek had gehad over ‘De val van Icarus’, het schilderij van Brueghel, met niemand minder dan Hugo Claus, en waar hij diezelfde avond of nacht geschaakt had met een jonge dame, een vriendin van Guy.

Het leven is een aaneenschakeling van kleine gebeurtenissen die grote gevolgen kunnen hebben, niet te voorziene gevolgen kunnen hebben en die schaakpartij had gevolgen want enkele tijd later bezocht hij met haar de floraliën en deelde hij met haar het bed.

Maar het was dit niet dat hij nu vertellen wou. Hij wou enkel zeggen dat je, op een bepaald ogenblik in je leven, op een bepaalde plaats, verkerend in een bepaalde emotionele toestand, een blik ontmoet, een lach, een mond om te kussen en dat je zes maand later, of een jaar later gehuwd bent met die blik en die lippen, voor het leven.

Dit gebeurde nu precies niet met die schakende dame, maar het gebeurt elke dag, elk ogenblik en het is op deze wijze dat zijn huwelijk was tot stand gekomen. Maar ook hierover vertelt hij niet verder. Maar je hebt je appartement in de stad, een klein ingesloten ding en op een morgen neem je de trein naar de hoofdstad en op die trein heeft een reiziger voor jou, een dagblad achtergelaten op de plaats waar je gaat neerzitten en op het ogenblik dat je het opneemt valt je oog op een openbare verkoop van een oude hoeve in je geboortestreek en het gebeurt dat je zes maanden later eigenaar geworden bent van die hoeve én met een grote open haard én met een zware Luikse bollenkast, én met een schuur met ploeg en kar en wanmolen, zaken die de vorige eigenaar ter plaatse heeft achtergelaten, én met een ovenhuisje.

En het gebeurt ook, en dit is misschien een achterlaten te veel geweest – of een ruggensteun van het lot - dat onderaan in die kast, juist boven de bollen waar de kast op steunt een vooruitstekende rand is, waarvan je op een dwaas ogenblik vaststelt dat het een schuif is, een geheime bergplaats, een eigenschap van vele oude kasten, waar je tot je verbazing een boek ontdekt met zwart couvert en je leest: Fabre-d’Olivet, ‘La Langue Hébraïque restituée’, Delphica. L’Age d’Homme[1].

Er zijn boeken en boeken, en boeken over boeken maar die dag, staande voor die kast, heeft hij het boek geopend en is hij beginnen bladeren. En dit werd een ontmoeting, niet met een vriend of een vrouw maar een ontmoeting met een boek, een boek dat in zekere mate zijn leven veranderen zou, in die zin dat het hem een andere kijk zou geven op het ontstaan van het Universum.

Hoe leest men een boek dat geen roman, geen levensverhaal is; hoe wordt men geleid doorheen een boek dat je overhoop haalt geschreven door een subtiele en sublieme geest, bijna tweehonderd jaar geleden.

En je leest het 'Bereshit bara elohim', je leest het ‘in den beginne schiep God’, de eerste woorden van Genesis, van de eerste tien hoofdstukken van Genesis, ook nog de Kosmogonie van Mozes genoemd, in een totaal nieuwe Franse én Engelse vertaling uit het Hebreeuws.

Deze versie was intrigerend voor hem. Hij kon wel niet oordelen over de preciesheid van Fabres vertaling maar het verwonderde hem, in deze vertaling van het begin van de XIXde eeuw, elementen te vinden die dicht aansloten bij de Big Bang-theorie, en hem daarenboven steunde in zijn geloof dat alles uit het Woord herkomstig was.

Het was niet de vertaling als dusdanig die hem interesseerde maar wel de vraag die onvermijdelijk gesteld moet worden, wat was er vóór de Big Bang, wat was er vóór het ontstaan van het Universum?

Fabre-d’Olivet heeft geen nood aan een antwoord op deze vraag maar merkwaardig is wel dat we in zijn vertaling lezen dat het scheppingswerk zich in allereerste instantie situeerde in de geest van Elohim waarbij deze begint met het opmaken van een soort van blauwdruk van wat hij denkt te doen om dan, de ‘zevende dag’ en niet vroeger, uit te voeren wat hij gepland had.

Lezen we trouwens niet in de Willibrordus-bijbel: ‘Op de zevende dag bracht God het werk dat hij verricht(!) had tot voltooiing.(Genesis 2, 2).

Volgens Fabre d’Olivet – en later zou hij de bevestiging hiervan lezen bij Paul Nothomb - heeft Elohim ‘zes dagen’ lang over alles nagedacht en heeft hij de schepping pas de ‘zevende dag’ in gang gezet.

Gezien - maar dit voegt hij, Ugo, eraan toe - de schepping van het Universum nog steeds aan gang is, loopt deze zevende dag nog altijd door. Met dien verstande dat Elohim zich heeft teruggetrokken omdat, eens het startsein gegeven, elke tussenkomst van Hem, elke bijsturing van Hem, overbodig werd: het Alfa-punt van het Universum doorlopend in een lang gerekte evolutie naar het Omega-punt dat door Hem, in potentie al bereikt is.

Als Ugo zich de vraag stelt wat er was vóór de Big Bang dan is er maar één antwoord dat hij halen kan uit het werk van Fabre, dat er, van in den beginne een Universum in potentie was, zijnde de ‘blauwdruk’ van Elohim - zoals ook in potentie aanwezig zijn, de gebeurtenissen die zijn leven zullen uitmaken in de dagen die komen.

En hij weet deze visie bevestigd door Ilya Prigogine die in een interview verklaarde:

‘Pour moi, la transition entre le pré-univers et l’univers est avant tout un problème de passage du vide, qui contient déjà des particules en puissance, à des particules réelles’[2].

Of, de overgang tussen het pre-Universum en het Universum van nu, is voor alles, het probleem van de overgang van de leegte, die reeds potentiële deeltjes bevat, naar reële deeltjes.

Er zou dus, als hij Prigogine volgt geen schepping hebben plaatsgehad, enkel een overgang van een Universum in potentie, de blauwdruk van Elohim - Prigogine noemt dit le vide(potentiel) - naar het reële Universum.

Hijzelf kan hierbij nog bedenken dat in een fractie van tijd vóór de Big Bang (die nog geen tijd was), onwrikbaar, alle verwevenheden, alle evolutieprocessen, alle wetten, onveranderbaar, in deze blauwdruk aanwezig waren en dat het Universum voor eens en voor altijd ontstaan moet zijn op het ogenblik van de bevruchting - of was het een zelf-bevruchting - waarbij het Woord, zich voor het eerst openlijk gemanifesteerd heeft.

Hoort dit nu wel thuis in het boek dat hij schrijven wil. Hij denkt het. Het verhaal maakt deel uit van zijn ‘ontdekkingen van boeken’ – even belangrijk als de ontmoeting met mensen - die hij gedaan heeft; maakt deel uit van de spirituele, religieuze weg die hij bewandeld heeft, veel meer dan het verhaal van gebeurtenissen uit zijn leven. Zo ervaart hij het toch.

En nog, wat de Bijbel betreft en de eerste Latijnse vertaling ervan heeft hij niet de indruk dat deze geschreven werd, noch vertaald voor de mens die meer dan twee millennia later leven zou. Voor die mens is er nu, of men het aanvaardt of niet, de Bijbel van de New Physics die zich situeert op de grens van de metafysica. 

En Christian de Duve[3] zegt ons duidelijk ‘que la nouvelle physique nous dit qu’il faut dématérialiser la matière’ of, dat de nieuwe fysica ons leert dat de materie van haar stoffelijkheid moet worden ontdaan.

Dit betekent dat de idee als zouden we van stof zijn, een beeld is uit onze zichtbare wereld, een beeld dat verschrompeld wordt door de onzichtbare wereld van het elektron en andere, niet te bepalen, niet te beschrijven, meer dan mini-minimale deeltjes Higgs – misschien de stoffelijke deeltjes van de geest. 

En meer nog, als we thans weten, dat de om haar ‘as’ roterende aarde met een onvoorstelbare snelheid in haar ellipsbaan om de zon, de zon gegrepen tussen de miljarden zonnen van een wentelende Melkweg, en deze wegschietend tussen miljarden andere melkwegstelsels, dat dit imago te overrompelend is opdat we de aarde nog kunnen aanvaarden als het centrale punt ervan, met, zoals ons geleerd werd, een aandachtig toeziende, controlerende God erboven.

De Nieuwe Fysica suggereert ons dat, in het Woord, in het begin aanwezig, het op komst zijnde Universum verscholen lag, dat deze aanwezigheid in potentie, zich materialiseerde.

Het grote wonder is dat het gematerialiseerde Universum in beweging is en in beweging blijft, samengehouden in een immens Krachtenveld, dat het Veld van het Woord is en dat de beweging erin, het duidelijke bewijs is dat het Woord IS en levend is.

Dit zijn zaken die weinigen aanbelangen, maar hoe kan hij anders dit gesprek met zichzelf gaan inleiden. Want aangekomen waar hij zich thans bevindt, is zijn leven een lange monoloog geworden, een queeste naar de reden en het doel van zijn mens-zijn.

Het is en het wordt een voorbereiding op het ogenblik van zijn dood. Is het immers niet het weten dat ons lichaam sterven moet dat ons kenmerkt als mens, en dat ons sterven een nog grotere vraag oproept, of er, après avoir rendu l’âme, of na de teruggave van onze ziel, onze wankele ziel – onze spirituele binding met het Al - nog iets in meer is?