xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Het schilderij dat ik verkies boven alle schilderijen, en dat zeker een vergelijking met de Mona Lisa in het Louvre, althans voor mij, kan doorstaan is het portret van Maria Moreel – ook genoemd ‘Sibylla Sambetha’– van Hans Memling (1430(35?)-11 augustus 1494). Ze was een van de elf dochters (er waren ook vijf zonen) van Willem Moreel, afstammeling van de Morelli’s uit de Savoie, en sedert 1336 burger van de stad Brugge, en van Barbara van Vlaenderberghe.

Het portret van Maria is even enigmatisch als de glimlach van de Mona Lisa, maar haar dromerige blik is van een grote innerlijke rust, is een aanvaarden en tezelfdertijd een verwachten naar iets van wat ze weet dat niet komen zal, wat men dan lezen kan in een verholen verbittering op de lippen.

Was er iets meer tussen Hans Memling en Maria Moreel, wisten ze van elkaar dat er een grote liefde brandde tussen hen, een liefde die niet geleefd kon worden. Tussen hij die haar schilderde en zij die geschilderd werd, zij die bezeten werd door zijn blik en hij die zijn liefde verwoordde in de toets van zijn penseel.

Ik heb het immer zo gelezen, van het ogenblik dat ik voor het schilderij stond in het Museum van het Sint-Janshospitaal in Brugge, wist ik, of voelde ik, dat er iets vreemd aan de gang was, dat ik Hans Memling las in de ogen en de mond van Maria, dat dit de essentie was van het schilderij, en dat het om deze reden was dat hij haar uitverkoren had onder de elf dochters Moreels.

Memling schildert haar in een eerder eenvoudig kleed omdat hij, volgens mij, meer de nadruk wilde leggen op de drie alchemistische kleuren van haar kleed: zwart, rood, afgeboord met een driehoekige witte kraag.  En er wellicht ook een betekenis moest worden toegekend aan haar prachtige halsketting met parels, smaragden en robijnen en aan de zeven ringen aan haar handen op elkaar. Alsof elk detail dat geschilderd werd een symbolische betekenis zou hebben.

Een symboliek die me maar één persoon zou kunnen uitleggen, Marc Penninck de Landas, een Bruggeling die me zijn broeder noemde en die ik totaal uit het oog verloren ben en eens moet gaan opzoeken via internet.

Maar op Maria Moreel kom ik terug.