xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Ik lees nog steeds Stéphane Hessel, hij kreeg geen al te goede kritiek in de Standaard (heb ik reeds gezegd), zijn boek: ‘Geloven in het Onwaarschijnlijke’ kwam over als onverzorgd. Maar Hessel is een man van 94, die wat hij te zeggen had, gedicteerd heeft omdat zijn tijd beperkt was en zijn boodschap dringend. Dus ik vergeef hem dit tekort, de Standaard had het ook mogen doen.

Ik lees wat hij schrijft over ‘het Lot’. Hij noemt het ook ‘het westerse fatum’ of het ‘Turkse kismet’, dit wat geschreven staat. Voor de islamieten het symbolisch equivalent van voorbeschikking’.

De bijbel was er ook niet vreemd aan, in Psalm 139 lezen we en ik verkies, sentimenteel als ik ben en dankzij John Steinbeck, nog steeds de King James’ versie van 1611:

Thine eyes did see my substance, yet being unperfect; and in thy book all my members were written, which in continuance were fashioned, when as yet there was none of them.

Of, wat ik begrijp: alles wat mij betreft, Heer, staat al opgetekend in je boek,  alhoewel alles er nog niet is, alhoewel het nog komen moet, het staat al geschreven in je boek. Welk ander boek kan hier bedoeld worden dan het boek van het doen en laten van elk van ons.

Ik ga zeker niet zo ver, al weet je maar nooit, ik geloof niet dat al wat komt al geschreven staat, al vastgelegd werd van voor onze geboorte, maar ik geloof wel dat het, keer op keer, vastgelegd wordt door de inwerking op elkaar van de gebeurtenissen waarin we van ver of dichtbij betrokken worden.

Een ontmoeting van twee personen, met het impact hiervan op de komende gebeurtenissen, is een samenloop van omstandigheden, die als we nagaan hoe die tot stand kwamen tot verwondering leidt.

Verwondering die gemakkelijk kan omslaan tot wat volgens Hessel Sloterdijk zou gezegd hebben: ‘een macht die er ons toebrengt afstand te doen van vermogen tot handelen’ – ik weet niet of dit een correcte vertaling is uit het Duits naar het Frans – maar die macht van Sloterdijk is geen geheim gedoe. Het zijn de omstandigheden waarin ons leven verloopt die de loop ervan zullen bepalen.

En als onze wil de ene of andere beslissing neemt dan is het omdat we aldus geconcipieerd werden en aldus geëvolueerd zijn onder de omstandigheden.

Welke vrije wil heb ik dan die niet zou geconditioneerd zijn, én door mijn afstamming, én de stand van planeten en sterren de dag van mijn geboorte, of conceptie, én de omstandigheden waarin mijn leven verloopt?

Dankzij deze conditionering is het dat ik schrijf