xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

In de gebouwen van BSi (Swiss bankers since 1873) in Crans-Montana, een tentoonstelling van beeldjes en maskers uit het donkere Afrika, weergaloos opgenomen in een prachtig, verzorgd BSi-album met de foto’s  van de tentoongestelde werken, telkens aangevuld met een gezegde van het volk in kwestie. Zoals bijvoorbeeld een Sierra-Leona-gezegde - de tekst bij het album is in het Italiaans met Engelse vertaling: ‘Per quanto sia caldo il sole, non seccherà mai il mare’. (However hot the sun, it will never dry the sea). Of een Benin proverb, en het is hier dat ik even wil bij stilstaan: ‘Chi pianta un albero prima di morire non ha vissuto invano’ (Anyone who plants a tree before they die, has not lived in vain).

Gustave Cotter, il mio fratello, was een planter, hij plantte jonge dennen, sparren, lorken bij zijn chalet in Zinal die hoog zijn opgegroeid, hij plantte talloze druivelaars die in lange rijen de flanken van het land van Champlan tot leven brachten.

Zijn wijngaard was een voorbeeld van zorg en respect. Hij sprak erover alsof het zijn zoon , zijn dochter was, alsof het zijn vrouw was die hij bevruchtte. Hij plantte de beste wijnstokken: Pinot Noir, Johannisberg, Amigne, Malvoisie, Humagne, Muscat, Syrah. Hij was een artist als planter, zijn leven ging niet voorbij, ‘liggend op de sofa of onder de lakens’, zoals Dante het wist en het Vergilius liet verhalen.

IK heb in mij gebrand, het beeld van de gang van de Home waar hij (opgesloten) verblijft. Een gang waarvan de ene wand kamers zijn en de andere wand volledig in glas met zicht op de straten en de luchten en de bomen, met zicht op zijn bergen. Ik ga naar hem toe en zie hem zitten, hij de grote planter van planten en bomen, ineengeschrompeld, krachteloos, voor zich uitkijkend, herinneringen naar de wereld toe. Het beeld dat ik bij houd en dat mijn hart breekt.

Ik bezocht zijn wijngaard met Jacky, de man van Gustaves dochter, Marie-Claude, die een derde van de wijngaard bij leven toegewezen kreeg - de andere twee derden gingen naar Lilian en Nicole, haar broer en zuster. Ik liep met Jacky door de al opgeschoten ranken,  la partie qu’il avait ébourgonnée– ontdaan van de te vele knoppen - vroeg in de morgen. Het was zijn wijngaard nu, hij sprak erover met liefde. De wijngaard was in zijn hart gegroeid. Ik ontmoette er ook John, met een onmogelijke familienaam. Ik hoorde hen spreken over hun ‘minnares’ die ze beiden hadden. We zaten buiten aan een wankel tafeltje bij een homp kaas en een glas diolinoir-wijn, een rariteit van druif die er nog gekweekt wordt. (De Valais produceert de beste wijnen van de wereld zeg ik altijd en ik meen het). Ze spraken er over le don de Dieu, met wortels diep in de aarde die er zijn kracht, zijn kleur, zijn parfum, zijn vruchtensmaak, zijn grote eigenheid, ging halen. Ik luisterde naar de poëten die ze waren.

We zaten er op een taboeret, elk met een reepje oude harde kaas en een glas donkere, vreemde wijn in de hand. Onder ons, op een lange helling naar de Rhone toe, de prachtigste wijngaarden. Aan de overkant, ver weg, de besneeuwde toppen van de bergen die ik met Gustave beklommen had. Mijn hart, mijn oude hart met het beeld van de Gustave die ik zo pas verlaten had, voor altijd, nog helder in mij.

Mijn zwellend hart. Ik voelde, met de smaak van de wijn in de mond, hoe ik nog leefde.