xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Over Fernando Pessoa schrijft Saramago: dat het een man was die talen kende en verzen maakte. Hij verdiende zijn brood en wijn met het aanbrengen van woorden op de plaats van woorden, hij maakte verzen zoals verzen gemaakt worden, alsof het voor het eerst zou zijn dat verzen werden gemaakt.

Hij schrijft ook dat Pessoa een fenomeen was, nooit voorheen gezien in Portugal, dat hij een nog grotere was dan Camões en, als hij zich bekeek in de spiegel, hij dacht dat hij Ricardo Reis was, dat hij Alberto Caeiro was, dat hij Alveiro de Campos was, dat hij Serrando Soarres was en nog enkele namen in meer, om uiteindelijk te besluiten dat het thans tijd werd om Fernando Pessoa te zijn, ‘el ridículo[1] Fernando’ te zijn en de meest ridicule liefdesbrieven van de wereld te schrijven. Aldus Saramago.

En la flor de l’edad, op 47-jarige ouderdom stierf Pessoa. Van hem is geweten dat zijn laatste woorden waren: ‘dadme mis gafas’, geef me mijn bril.

Volgens Saramago heeft niemand zich ooit de vraag gesteld – wat ik betwijfel – waarom hij zijn bril verlangde. Het was niet om zichzelf te bekijken, er was trouwens, zegt Saramago, geen spiegel in de kamer. En ook, ‘no le dio el tiempo la parca’, de schrikgodin liet hem de tijd niet.

Persoonlijk, maar wie ben ik, wist Pessoa wel wie er aan het sterven was, maar denkend aan wat ik las van hem, waag ik het vooruit te schuiven dat hij, in een laatste helder ogenblik ons een afdruk van zijn schalksheid heeft willen achterlaten door naar zijn bril te vragen.

Wat ik niet denk is dat hij naar zijn bril vroeg om die mee te nemen in het andere leven om er als een gebrilde man te verschijnen. Maar je weet maar nooit met hem.

Ik denk ook aan ‘dadme mis gaffas’, alsof voor een schrijver als Pessoa, sterven de meest doodgewone zaak was.

Maar van Fernando Pessoa vergeet ik niet dat ik een koffie dronk in het café waar hij regelmatig kwam, en dat ik neerzat in de stoel, naast het beeld van hem geplaatst ter hoogte van het café, in het midden van de rua Garrett in Lisboa,  en dit met zijn boek[2] in de hand dat nu gesloten voor mij ligt.

26-04-2012, 12:51 geschreven door Maria