xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

The string theory van Edward Witten

In het artikel over het optreden van Hawking, schrijft Joël De Ceulaer in de Standaard van vorige woensdag, dat Hawking vermoedelijk niet het grootste genie van deze tijd is. Hij claimt die titel voor de Amerikaan Edward Witten, ‘de man die de laatste decennia de meest fundamenteel nieuwe ideeën over de kosmos ontwikkelde’.

 In dit verband herinner ik me die fameuze reeks uitzendingen van de VPRO[1] waarin Wim Kayzer een serie interviews afnam, onder meer van Edward Witten die beweerde dat het grootste raadsel niet het Heelal was. Hij bedoelde hiermee dat de String theory een minstens even groot raadsel was en hij trachtte dit uit te leggen door de vergelijking te trekken tussen de klank van een stemvork die ‘schel en lelijk is en de rijke klank van een viool die afkomstig is van een mengsel van boventonen’.

Welnu, zegt Edward Witten[2], volgens de natuurkundige snaartheorie is er maar één trillende snaar die vele verschillende boventonen heeft en nemen we die boventonen waar als verschillende elementaire deeltjes. Neem bijvoorbeeld het elektron, de quark, het foton, de neutrino of het graviton, Allemaal zijn het verschillende soorten trillingen in één enkele snaar.’

Hij vindt het ‘een harmonieuze gedachte om al die deeltjes te laten ontstaan uit de verschillende trillingsvormen van een snaar, precies zoals een violonist zijn klankenrijkdom ontleent aan de boventonen van de vioolsnaar.

Wat ik er nog kan aan toevoegen is dat de snaren heel klein zijn, verhoudingsgewijs zou men ruwweg kunnen zeggen dat ons zonnestelsel staat tot een atoom zoals een atoom staat tot een snaar.

In zover ik de tekst van Witten begrepen heb betekent dit voor mij dat we hier aan het speculeren zijn in de wereld die niet meer deze is van de materie, maar de wereld van de geest. Verder gaan ware me begeven op flinterdun ijs.

Ik ga dus niet de tekst van Edward Witten gepubliceerd door Wim Kayzer – een immens werk – resumeren hier. Bent u geïnteresseerd en wil u meer vernemen, schaf u het boek aan, het is een meesterwerk.

Of vraag aan Canvas dat ze deze uitzendingen over ‘van de Schoonheid en de Troost’ eens gaan ophalen bij de VPRO, we zullen er allen veel plezier aan beleven, ze zijn enorm leerrijk en filmisch zeer hoogstaand. Wim Kayzer is een groot man en zijn medewerker Gertjan Wallinga een groot vertaler.