In functie van het bepalen van de pensioenleeftijd, staat het dezer dagen opnieuw ter discussie welke dan de zogenaamd zware beroepen zijn en daarbij komt naast de fysieke belasting ook de psychische belasting of de stress ter sprake: niet alleen bouwvakkers verslijten rapper — aldus onze BV's in de media — maar bijvoorbeeld ook politiemensen, verpleegkundigen en leraren.

Er moet nu echter op gewezen worden dat in het hele verhaal telkenmale een welbepaalde categorie wordt vergeten, ofschoon deze groep almaar aangroeit en — getuige de zelfmoordcijfers — nog veel meer dan alle andere groepen te lijden heeft onder stress en uitputting: de groep van de werkzoekenden.

Om te beginnen wordt aan werklozen de schuld gegeven voor het feit dat zij zonder werk zijn, terwijl de werkvoorziening niet hun verantwoordelijkheid is maar die van de regering. Een vakman moet weliswaar zijn vak kennen, maar het is niet zijn vak om er voor te zorgen dat hij zijn beroep kan uitoefenen: dat is de taak van de minister van werkgelegenheid en zijn instrument daartoe is de RVA of, voluit, de Rijksdienst Voor Arbeidsvoorziening — zoals de naam zelf het zegt: een dienst van de staat welke er moet voor zorgen dat er werk is voor iedereen.

Nochtans wordt niet de RVA doch de werkloze ervoor gestraft als hij geen job krijgt en wel op meer dan één manier. Vooreerst wordt hem verhinderd om het vak dat hij geleerd heeft, uit te oefenen. Vervolgens wordt hij financiëel gestraft met een geringe uitkering, met alle gevolgen vandien met betrekking tot zijn bestaansmogelijkheden en deze van zijn familie. Ten derde kan hij geschrapt worden als werkzoekende en doorverwezen worden naar de bijstand. Ten vierde wordt hij helemaal niet vernoemd in de lijst van de zware beroepen en kan hij dus niet vervroegd met pensioen. Dit terwijl hij wel minder lang leeft — zowat tien jaren! — ingevolge de hoge stress en de tekorten vanwege de navenante armoede.

Last but not least worden door de band deze feiten op de koop toe helemaal niet ernstig genomen en zijn ze ook heel vaak onderwerp van spot. En de reden hiervan moet gezocht worden in het miskleum van onze arbeidsethiek zelf: werken wordt nog steeds gezien als een 'straf' welke gecompenseerd moet worden met een loon. Dit terwijl in een gezonde arbeidsethiek mensen ernaar verlangen om in hun job het beste van zichzelf te geven, met of zonder loon. En voor een werk dat men heel graag doet, is men indien mogelijk zelfs bereid om te betalen.

(J.B., 18 oktober 2017)