De klimaatkatastrofe is geen kwestie van eeuwen maar een kwestie van luttele uren

De aardatmosfeer is zoals een reusachtige spons. Zij kan meer vocht bevatten naarmate het warmer is. Zo bijvoorbeeld bevat de lucht in de Sahara meer water dan de lucht boven de Stille Oceaan. De temperatuur van de atmosfeer lijkt overal te stijgen. Als een gevolg daarvan zuigen de luchten zich vol met water. Amper één graad Celsius meer betekent ongetwijfeld een heuse zee die aan het vocht van de wolken wordt toegevoegd. Het zeepeil stijgt omdat het poolijs en de gletsjers smelten, maar het grote gevaar ligt elders. Immers, zolang de temperatuur blijft stijgen, lijkt het erop dat alles binnen redelijke perken kan worden gehouden. Een natuurramp dreigt pas op het ogenblik dat de atmosfeer opnieuw gaat afkoelen. Een daling van het algemeen gemiddelde van de temperatuur van de atmosfeer, zal immers ontegensprekelijk de condensatie veroorzaken van het water dat erin opgeslagen wordt en dan regenen alle in de dampkring opgeslagen zeeën er ineens uit. Nu zijn er voortdurend temperatuurschommelingen: overdag is het warmer als des nachts en in de winter is het kouder dan in de zomer. Maar die schommelingen heffen elkaar op: is het hier zomer, dan is het aan de andere kant van de evenaar winter, en is het hier dag, dan is het nacht aan de andere kant van de aardbol. Van een echte temperatuursdaling kan pas sprake zijn wanneer het gemiddelde zakt en dus wanneer de lucht overal tegelijk gaat afkoelen. En het zou zeker niet de eerste keer zijn dat zich dit verschijnsel voordoet. Het meest voor de hand liggende scenario waarin zulks in gang kan worden gezet, is een grote vulkaanuitbarsting die immers de aarde zou verduisteren, een lange nacht teweeg zou brengen en zo een algemene afkoeling zou veroorzaken. Een nieuwe zondvloed zou dan geen kwestie zijn van eeuwen of zelfs niet van tientallen jaren, omdat hij niet het gevolg zou zijn van de langzame smelting van het ijs. Een zondvloed zou er onmiddellijk komen door een onmiddellijke afkoeling. De afkoeling veroorzaakt door een vulkaanuitbarsting is zeker vergelijkbaar met de afkoeling veroorzaakt door een zonsverduistering, zowel plaatselijk als over een groter deel van de aarde. Wie ooit getuige was van een totale zonsverduistering, weet dat bij het zich verbergen van de zon achter de maan, het op de plek van de volledige eclips eensklaps koeler wordt: de temperatuur zakt onverwijld met enkele graden en ware een zonsverduistering geen kortstondig verschijnsel, dan ging het ook weldra vriezen, zoals het ook vaker doet des nachts. Bij een algemene afkoeling van de dampkring, zouden wij het waterpeil zien stijgen.

(J.B., 22 december 2015)