De oven van Moloch

Opvoeding hoort in dienst te staan van de humaniora of de menswording en menswording betekent bevrijding van allerlei ketenen, zoals daar zijn: de stof en de traagheid, de dierlijkheid, de natuurlijke beperkingen maar eerst en vooral en zeker van tel in deze tijden van bedrog en illusie, is menswording vooral het zich losmaken van behoeften die vals zijn omdat ze ons werden aangepraat door lui die via die weg beslag op ons leggen en ons van onszelf beroven.

Autonomie, zelfstandigheid of zelfbestuur wordt immers uitermate bemoeilijkt in een wereld waar concurrentie heerst met het oog op monopolievorming, wat wil zeggen: de uitschakeling van de tegenstanders die in het kapitalistische bestel alle mensen nillens willens voor elkaar geworden zijn.

De concurrentieslag wordt zoals elkeen dagelijks kan vaststellen vooral gevoerd middels allerlei listen waarbij de menselijke afhankelijkheid van totaal overbodige en bovendien rampzalige schijnhulpmiddelen de kroon spant. Een eerlijke analyse van kosten en baten brengt aan het licht dat de contraproductiviteit die sinds de Helleense Oudheid het Leitmotiv vormt in de tragediespelen en waarvan de nefaste impact op de moderne samenlevingen werd aangetoond en geïllustreerd door vooraanstaande maatschappijcritici zoals Herbert Marcuse, Ivan Illich en Daniel Boorstin, bijzonder groteske vormen is gaan aannemen sinds de opkomst van de hightech met haar computers, smartphones, chips en nog veel andere dergelijke bazaar.

Zo bijvoorbeeld. Wanneer amper twee generaties geleden de school diende verwittigd te worden dat een kind ziek was en afwezig zou zijn, volstond het voor een ouder om dit mondeling mede te delen aan de directie. Echter, sinds de auto de afstand van thuis naar de school heeft verveelvoudigd, moest er getelefoneerd worden en sinds de computer met zijn ontelbare apps de markt heeft veroverd tot groot jolijt van een handvol miljardairs, dient door de ouder een speciaal computerprogramma te worden aangeschaft, geïnstalleerd en in gestolen uurtjes ook nog eens ingestudeerd, teneinde de afwezigheid van het kind aan de schooldirectie te kunnen melden want dat handvol miljardairs heeft ervoor gezorgd dat alle communicatie verloopt via hun kaduke kanalen die alle menselijke omgang muilkorven of integraal verbannen.

Hiervoor zijn uiteraard nodig, naast de aanschaf van al die peperdure prutsen die om de haverklap gehackt worden of defect geraken: een aanzienlijke investering van tijd en energie die roofbouw plegen op de slaap, om maar te zwijgen over de resem aan problemen die opduiken in de marge van die totaal zinloze beslommeringen in het tijdperk van de haast met in zijn zog de navenante letale gezondheidsproblemen en de afschuwelijke kwalen die het zenuwstelsel ondermijnen, het geheugen, de mimiek, de fijne motoriek van de handbewegingen en de rest van het bewegingsapparaat alsook alle zintuigen, inherent aan de gedwongen onderwerping aan pc, smartphone, batterijen, stralingen, kortom: de ganse lelijke en gevaarlijke infrastructuur welke het mensdom van de toekomst degradeert tot instrument van de giga-vampier die luistert naar de naam van Moloch.

Is het dan geen ten hemel schreiend onrecht wanneer 'opvoeders', 'leraren' of hoe zij zich ook noemen, de lui die door de staat worden betaald om kinderen groot te brengen, hen daarentegen dag na dag de leugen op de mouw trachten te spelden dat zij zich ondergeschikt horen te maken aan het 'kristallen paleis', zoals de ziener Fjodor Dostojevski ruim anderhalve eeuw geleden de dystopie genoemd heeft die nu opgang maakt, de wereld rond, ter ere van de mammon, en die uiteraard uitmondt in een gruwelijke oorlog welke wel eens de allerlaatste zou kunnen wezen?

(J.B., 25 mei 2023)