Repressie

Aflevering 4

De algemene secularisering van de wereld ging gepaard met een aantal gedaanteverwisselingen. Eerwaarde heer pastoor werd vervangen door mijnheer doktoor, de gezond makende hosties in de sacristie werden de pillen in de apotheek, siroop kwam in de plaats van wijn; ter vervanging van het exorcisme door het doopsel kwam de uitdrijving van het virus door het vaccin - periodiek te hernieuwen zoals ook de inentingen; de toverformules werden scheikundige formules; de gelovige is nu de patiënt; het kerkgebouw, de kliniek; de biechtvader werd de psychiater; de kerk, universiteit en de dogma's, axioma's; het geloof, wetenschap. Maar een bijzondere gedaanteverwisseling is wel die van de donderpreken.

Donderpreken (ook 'zedenpreken' of 'hellepreken' genoemd) werden onder meer gehouden in parochiekerken door bij voorkeur predikheren (Ordo Praedicatorum) of dominicanen (in eigen gelederen sprak men over “Domini canes”, Latijn voor “honden des Heren”) - destijds belast met de inquisitie en hun tirades handelden over de voortdurende dreiging van het verloren gaan van de ziel in het eeuwige hellevuur ten gevolge van de zonden. “Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen”: enerzijds houden de woorden van de Heer zelf in dat alle mensen zondaars zijn en anderzijds leert reeds het Oude Testament dat de slang “de listigste is van alle dieren” is, zodat wellicht niemand in staat is om haar listen te doorzien en zo zondigt derhalve ongetwijfeld elke sterveling, zo is de gemeenschap van de uitverkorenen klein en zo moet het wel heel waarschijnlijk zijn dat de hel zo niet voor iedereen, dan toch voor de meerderheid van de mensen de eindbestemming zal zijn van het bestaan. Omdat dominicanen bovendien biechtvaders waren, wisten zij de gelovigen ook doeltreffend te vermanen en zij deden dat door de dreiging van het allerergste kwaad middels hun preken tot leven te wekken in de geesten van hun toehoorders. In de kerk, zo beweren de laatste getuigen, kon men een muis horen lopen; de gelovigen zaten aan hun stoel genageld en het angstzweet brak hen uit; sommigen vielen in zwijm en te oordelen naar de opbrengst van de telkenmale op de preek volgende geldinzamelacties moet de gemaakte indruk altijd gigantisch zijn geweest.

Althans in onze contreien bestaan zondagsmissen nog nauwelijks, laat staan hellepreken, maar dat betekent niet dat ook zij niet getransformeerd werden in - zo mogelijk - iets nog veel ergers, zoals de vaccinatie ook veel erger is dan het doopsel en de pijnstillers en andere pillen ingrijpender en schadelijker dan de heilige hostie van weleer. Het preekgestoelte van vandaag is de heilige televisie, vedetten vervangen er de heiligen van uit de tijd, de kijkbuiskinderen worden op de hoogte gehouden van het reilen en zeilen in de kerk - de wereld - en zij worden ook vermaand en op het rechte pad gehouden want welke biechtvader kan tippen aan Facebook, Twitter en hoe heten die Meta Platforms ook allemaal, die geautomatiseerde klaagmuren en bekentenisverzamelaars?

Verdoken zijn de boodschappen die via de mediakanalen worden doorgegeven via soaps en Holywood-producties ('Holywood' betekent 'Sanctus Boscum', 'Heilig Woud') en die ook niemand mist omdat elkeen eraan gekluisterd zit omwille van de trends en modes, de muziek en, ja, de ontelbare 'heiligen', die ons voorzeggen en voordoen hoe het moet en wee degenen die niet volgen, die geen 'volgers' zijn, want hen ontgaat alras wat 'in' is en al wie niet mee zijn, vallen genadeloos uit de boot: zij behoren niet langer tot de uitverkorenen, zij worden niet getolereerd, zij worden verbannen, zij belanden in de hedendaagse hel.

Repressie bestaat waar televisie koning is, en leugenachtige nieuwsberichten, oorlogspropaganda, zwijgplicht waar alle 'leiders' schaamteloos zichzelf verrijken, corrupt blijken en miljarden-industrieën naar de mond praten om mee te kunnen likken van het potje. Maar bloed kleeft aan hun handen want repressie zonder bloedvergieten is ondenkbaar, alleen wordt het oorzakelijk verband tussen daders en slachtoffers wat mistiger gemaakt. Zoals ook het kwaad, waarmee men dan om 't even welke kant op kan, zodat men altijd wel een stok vindt om willekeurig welke hond te slaan. Ja, de slang is het listigste onder alle dieren, alleen kronkelt zij niet langer in het zand, zij troont daarentegen in den hoge, welhaast onaantastbaar op haar Meta-Platform, zoals Moloch en Mammon.

(Wordt vervolgd)

(J.B., 3 september 2023)

Repressie

Aflevering 3

Repressie werkt middels polarisering of verdeling van het volk teneinde er te kunnen over heersen. Polarisering wordt bekomen door het stigmatiseren van een zeker deel van het volk waarbij het achter het stigma veronderstelde kwaad zo vaag wordt gehouden dat het eigenlijk alleen maar bestaat in de geesten van de mensen. Het bestaat daar dan bovendien alleen maar ingevolge het feit dat het door de machthebbers aan iedereen werd opgedrongen maar dan wel op de manier waarop men aan mensen leugens opdringt, op de manier waarop men mensen doet belijden dat één opgeteld bij één gelijk is aan drie.

Vandaag is het kerstmis, zo verkondigt men van op de kansel: vandaag is de zoon van god geboren. En de toeschouwers, het ganse volk, beamen dit zonder protest en belijden dit ook. Alom worden stalletjes gebouwd met beeldjes die uitbeelden hetgeen men voorhoudt te geloven. Men doet alsof het waar is wat van op de kansel wordt verkondigd terwijl men heel goed weet dat dit niet meer is dan een spel, een fictie. Repressie is het opdringen van zekere ficties aan het volk; repressie is het vastleggen van spelregels waaraan iedereen zich dient te houden die erbij wil blijven horen; repressie is het voorstellen van een leugen als de ene en enige waarheid waarbij verwacht wordt dat elkeen die aanneemt en belijdt. Repressie is het toekennen van specifieke rollen aan alle burgers of ook nog het onthouden van een rol aan wie bij voorbaat uitgesloten worden van het spel.

Zonder repressie is het maatschappelijke rollenspel weliswaar onmogelijk maar daar waar meer fictie wordt geschapen dan absoluut noodzakelijk is om een samenleving mogelijk te maken, bestaat repressie in de pejoratieve betekenis van het woord. Zekere ficties dienen immers enkel de belangen van zekere groepen; met welbepaalde ficties beroven welbepaalde groepen de anderen.

Een gekend voorbeeld van zo'n fictie is de auto die wordt verkocht als een middel om tijd te winnen terwijl tijdwinst via de auto enkel weggelegd is voor wie een bepaald inkomen hebben omdat alleen zij genoeg verdienen en dus minder tijd moeten investeren in het bekostigen van hun auto dan dat deze hun tijdwinst kan opleveren. Voor alle anderen kost de auto meer tijd dan dat hij hen laat winnen omdat hun inkomen te laag is. Voor hen is de auto een fictie. Voor grootverdieners levert de auto tijdwinst op maar dezelfde auto berooft mensen met een relatief laag inkomen van hun tijd en voor deze laatsten is de auto derhalve een illusie, hij bestaat niet. De auto, de wasmachine, de stofzuiger, de tuinknecht, de computer, de smartphone en noem maar op: alle moderne prutsen dienen slechts de belangen van de mensen uit de hogere klassen terwijl zij de mensen uit de lagere klassen doen inleveren. De moderne tijd is een verrijking voor de rijken maar voor de armen is hij een hel. Repressie is het opdringen van al die alles behalve verrijkende prutsen die aan iedereen, ook aan de grote meerderheid van de mensen voor wie zij ficties zijn en die (vaak zonder dat zij zich er ook heel goed van bewust zijn) daarvan groot nadeel moeten ondervinden omdat ze noch begerenswaardig noch rendabel zijn maar daarentegen irritant en peperduur.

(Wordt vervolgd)

(J.B., 1 september 2023)

Repressie

Aflevering 2

Een wereldwijde repressie is aan de gang ten aanzien van bevolkingsgroepen die weerstand bieden aan machthebbers die proberen te verhinderen dat de waarheid omtrent hetgeen zij doen geschieden aan het licht komt. Deze repressie voltrekt zich middels de tactiek van het divide et impera-principe van Philippus II van Macedonië uit de vierde eeuw voor Christus. Het gaat om een overheersingsstrategie uit de Oudheid die al vaak werd toegepast bij oorlogsvoering, in de katholieke kerk en in de Europese koloniale politiek. De Nederlandse socioloog Abram de Swaan onderzocht deze tactiek bijzonder grondig met betrekking tot de Rwandese genocide waarbij heel duidelijk aan het licht kwam dat verdrukking door verdrukkers welhaast dwangmatig wordt gepleegd vanuit de angst om bij de aan de gang zijnde tweestrijd zelf te worden verdrukt: het hele gebeuren verwordt namelijk tot een zaak van doden of gedood worden.

Polarisering ontstaat van zodra een bevolkingsgroep beticht wordt van een of ander schandaliserend kwaad: niemand wil met de geschandaliseerden nog iets te maken hebben en iedereen haast zich ervoor zich van hen te distantiëren, wat resulteert in de vervolging van de beschuldigden door alle anderen. De beschuldigingsdrang ontstaat vanuit de bij iedereen levende angst om zelf beschuldigd te worden en zij blijkt vaak het enige middel waarmee men kan pogen zich van beschuldigingen te vrijwaren. Een gekend concreet voorbeeld, op zekere lagen van de bevolking van toepassing, is het in jongerenculturen gevreesde verwijt om door de anderen voor een 'mietje' te worden gehouden en vaak beperkt zich het enig mogelijke verweer hiertegen in het zich aansluiten bij de groep van de pesters. Men pest om te ontkomen aan het gepest worden.

Mensen werken zichzelf in nesten voor de schone ogen van de anderen en in de concurrentieslag waarbij men zich beter tracht voor te doen dan men is, pijnigt men zichzelf steeds vaker tot het bittere einde. Armlastigen spenderen hun laatste duit aan bedrieglijke tekenen van rijkdom om niet als armlastig ontdekt en bestempeld te worden, homo's kruipen in de kast om zichzelf niet te verraden terwijl zij het op die manier juist wél doen en op nog tal van andere wijzen wordt een zekere schijn hoog gehouden ten koste van het eigen zijn. De achterliggende waarheid is uiteraard deze dat wij sociale wezens zijn, uitermate beducht voor uitsluiting uit de groep, een straf die sinds oudsher als de allerergste staat geboekstaafd; overigens wordt ook de hel door de theologen gedefinieerd als een toestand waarbij men beroofd is van alle contact met de anderen.

Repressie bestaat nu precies in de 'kunst' van zekere machthebbers om het volk te dwingen tot het doen van belijdenissen en bekentenissen die niet de hunne zijn en tot het uitspreken tegen beter weten in van door de heersers gecultiveerde onwaarheden. De geloofsbelijdenis (van bij uitstek de katholieke kerk) is hiervan nog steeds het toonaangevende voorbeeld: zogenaamd gelovigen getuigen van het bestaan van een verregaande repressie door hun religieuze oversten met het op straffe van verbanning belijden van zaken waar geen zinnig mens kan achter staan, een tactiek die meesterlijk werd ontrafeld door George Orwell in zijn 1984: repressie manifesteert zich volgens dat meesterwerk daar waar men anderen kan doen belijden dat één opgeteld bij één gelijk is aan drie.

De parameter voor macht is het succes waarmee het verbod op het spreken van de waarheid gehandhaafd wordt. In de Doema worden door de opperste bevelhebber gepromoveerd degenen die zich bereid hebben getoond om voor hem te moorden, zoals bijvoorbeeld gebleken is na de moord met radioactief Polonium 210 op de Russische spion Alexander Litvinenko in 2006, wat door diens weduwe in de media werd uitgebracht. Gesneuvelde frontsoldaten worden met eerbewijzen overladen en gecompromitteerden in de Congolese genocide onder Leopold II van België werden met belangrijke eerbewijzen en posten beloond, evenals de talloze hypocriete opportunisten die hun uiterste best doen om deze misdaden met verachtelijke leugens te verschonen. De essentie van het Victoriaanse tijdperk bestaat in niets anders dan in de etalering van de repressie met een defilé van volgelingen die in alle ernst beamen dat de keizer kleren draagt. De snobs minachten in hun preutsheid, waarvan de morele waarde vergelijkbaar is met de artistieke waarde van de kitsch in de kunst, al wie korte broeken dragen terwijl het kapitaal dat zij allerminst middels onverdroten arbeid in het zweet des aanschijns verworven hebben, garandeert dat zij zich aan aller oog onttrokken kunnen bezondigen aan allerhande wellustigheden, wat dan private ondernemingen heten waarvan de vrijheden in een politiestaat worden beschermd.

Bijzonder aan het soort van polarisering dat vereist wordt om te kunnen overgaan tot de overspannen toestand van beschuldigers en beschuldigden die somtijds leidt tot ware genocide, is dat het kwaad waarvan de ene groep de andere beticht, een zwevend karakter heeft, moeilijk aanwijsbaar is, onduidelijk en veranderlijk. In het geval van de strijd tussen Huttu's en Tutsi's in Rwanda ging het om het al dan niet behoren tot hetzij de ene hetzij de andere stam, wat gepaard ging met bijzonder onduidelijke kenmerken zoals de lichaamslengte of het fysieke uitzicht. Bovendien was het vermeende onderscheid daar geheel fictief en aangepraat door de overheersers die daarmee geen andere bedoeling hadden dan het volk te verdelen en de twee groepen tegen elkaar op te zetten. Huttu's tegen niet-Huttu's, mietjes tegen niet-mietjes, autochtonen tegen inwijkelingen en blanken tegen kleurlingen waarbij dan de afkomst onduidelijk of tweeslachtig is, de huidskleur ondefinieerbaar getint, de identiteitsbewijzen onbetrouwbaar, de getuigenissen misschien wel vals. In de nazitijd veranderden de joden hun namen, waar racisme heerst proberen mensen het uitzicht van huid en haar te wijzigen, men gaat liegen over afkomst, geslacht, seksuele voorkeur en zo meer en de mensen verwisselen hun bestaan voor dat van fictieve personages, zij leven niet langer doch zij acteren, zij houden zich bezig met de vervalsing van hun papieren, met het inoefenen van vreemde talen, met het bijkleuren van hun huid en zij gaan schijnhuwelijken aan waarin de beide partijen elkaar met liefdesverklaringen bedriegen tegen beter weten in om te ontkomen aan vervolging. Het kwaad dat zweeft, is bij voorkeur zelfs totaal fictief, zoals in het geval van de korte broeken en het hoog niveau van de dames uit de badstad. Dat deze fictie met de werkelijkheid wordt verwisseld is evenwel een bekend gegeven uit de werelden van het totalitarisme omdat een dictatuur met alles en met iedereen toch elke kant moet uit kunnen. Nergens blijkt die willekeur zo groot als in “De arrestatie” uit de “Goelag Archipel” van Alexandr Solzjenitsyn. Onder Stalin werden uiteindelijk arrestaties verricht om te kunnen voldoen aan de vereiste quota van de opdrachtgever: het kwaad was daar gewoonweg onbestaand.

(Wordt vervolgd)

(J.B., 31 augustus 2023)

Repressie

Aflevering 1

De Belgische kolonie Congo werd op 30 juni 1960 onafhankelijk en daarna werd de macht toegekend aan stromannen die tot op heden een verkapt kolonialisme voerden om de westerse belangen in Afrika veilig te stellen en daarbij werden opstandelingen zoals Patrice Lumumba door het westen systematisch onschadelijk gemaakt. Maar Congo was niet de enige Afrikaanse kolonie die in 1960 de zogenaamde onafhankelijkheid verwierf en zo bijvoorbeeld veroverde op 3 augustus 1960 Niger de onafhankelijkheid van Frankrijk en op 17 augustus 1960 was het de beurt aan de Franse kolonie Gabon. Telkens kwamen daar dan stromannen aan het bewind die voor de ogen van de wereld de schijn hoog moesten houden dat het kolonialisme teneinde was terwijl de uitbuiting gewoon doorging onder een andere vlag.

België gelooft tegen binnen een zevental jaren het jubelpark te kunnen opfleuren om daar het tweehonderdjarige bestaan van het land te kunnen vieren - jawel, in het jubelpark, een van de megalomane bouwwerken van koning Leopold II, opgericht met het fortuin dat onder zijn alleenheerschappij verworven werd dankzij het bloed van naar schatting acht tot twaalf miljoen zwarte Congolezen - maar in zeven jaar tijd kan veel gebeuren. En zo is op 24 februari 2022 een van de belangrijkste BRICS-landen de sinds 1991 onafhankelijke democratie Oekraïne binnengevallen met als feitelijk gevolg een zich almaar uitbreidende oorlog tussen het rijke noorden - dat de Oekraïense democratie bijtreedt - en het arme zuiden - dat nu gesteund wordt door onder meer Rusland en China die de belangrijkste participanten zijn in de nieuwe alliantie van de zogenaamde de BRICS-landen.

De toegang tot de graanschuur van Europa werd versperd en ook de voorraden aan voor het westen noodzakelijke grondstoffen waaraan Afrika zo rijk is, dreigt buiten ons bereik te vallen nu, de ene na de andere, de Afrikaanse landen de westerse stromannen verjagen met het plegen van staatsgrepen, waarbij zij kennelijk geruggensteund worden door de genoemde BRICS-alliantie waartoe intussen nog meer landen zijn toegetreden.¹ Het gaat daar tussen haakjes om een economische alliantie maar in de praktijk blijkt het verbond ook en vooral politiek en militair van aard te zijn omdat de band tussen economie en oorlog uiteraard onlosmakelijk is. Op 26 juli l.l. was er de staatsgreep in Niger en vandaag 30 augustus wordt de wereld geconfronteerd met een coup in Gabon.²

De gang van zaken was te voorzien, vooral sinds de recente samenkomst in Sint-Petersburg, maar die historie wordt doodgezwegen zoals dat in tijden van oorlog de gewoonte is omdat nieuws dan meer dan ooit moet plaatsmaken voor propaganda en zo is het enige wat westerlingen nu dagdagelijks en willens nillens in de vroege ochtend - want op hun smartphone - te zien krijgen, “the last moments” van weer een of ander Russisch vliegtuig aan het front, waarmee onverdroten wordt gepoogd om de gemoederen op te hitsen en om de partijdigheid aan te wakkeren in de aanloop naar de fatale dag dat wij allen genadeloos naar het front zullen worden gestuurd om daar andermaal te gaan sneuvelen zoals dat in het verleden altijd al het geval is geweest. De tijd is rijp omdat, zoals de laatste getuigen (van W.O.II) vreesden, na hun dood de fatale vergetelheid onmiddellijk toeslaat. Niemand die het niet zelf meemaakte, weet wat oorlog inhoudt en het inlevingsvermogen dienaangaande van een ongeletterde en ik-zuchtige massa is vrijwel onbestaande.

Maar om mensen naar het front te krijgen is meer nodig dan het aanwakkeren van partijdigheid, supporterschap en ver te zoeken vaderlandsliefde omdat frontsoldaten tenslotte met hun leven moeten spelen: iets dat zwaarder dan het eigen leven weegt, moet in het spel worden naar binnen gesleept, iets dat verhindert dat wie geïnviteerd worden om te gaan vechten, 'neen' kunnen zeggen en dat vermag alleen de dreiging van de schande.

Nu ligt de geschiedenis van de wereldwijde pandemie nog vers in het geheugen en men zal zich herinneren hoe absurde maatregelen gehandhaafd werden met fikse boetes en gevangenisstraffen, met het systematisch en schaamteloos fnuiken van de vrijheid van meningsuiting en van beweging, en tenslotte middels het schandaliseren van wie geen gehoor bleken te hebben voor het panel van deskundigen waaronder wetenschappers, technocraten en politici die dagelijks en op een vast tijdstip op Tv het publiek aanmaanden om “alleen naar het officiële nieuws te luisteren”, een devies regelrecht uit de dystopische toekomstroman van George Orwell. Tussen haakjes geschiedde dit ondanks diepgaande onenigheid in medische middens zowel over diagnose als over behandeling van de kwaal waarmee het geneeskundige bedrijf zijn eigen krediet en ei-zo-na ook dat van de zogenaamde 'wetenschappen' tout-court hebben verspeeld bij wie nog durven na te denken - een malaise die bovendien onomkeerbaar werd toen naderhand bleek dat zowat de helft van de Belgische huisartsen hadden overwogen om er de brui aan te geven. Maar om terug te keren naar het drukkingsmiddel - het wapen - van de schandalisering: men herinnere zich de woorden van de Franse president Macron die in de krant “Le Parisien” zegde vastbesloten te zijn de niet-gevaccineerden "tot op het einde te willen pesten" door "hen zoveel mogelijk de toegang tot activiteiten in het sociaal leven te beperken" en vervolgens het feit dat toen hij dat standpunt op een daaropvolgende persconferentie in het Elysée met klem herhaalde, de Europese commissievoorzitster er het zwijgen toe deed.³

De schande weegt zwaarder dan ongeacht wat en het is dan ook het wapen bij uitstek om niet alleen druk uit te oefenen maar om tevens gedaan te krijgen wat onmogelijk lijkt. Die waarheid komt aan het licht in het werk van de Nederlandse socioloog Abram de Swaan over de genocide in Rwanda tussen Hutu's en Tutsi's, meer bepaald in zijn werk uit 2014, getiteld: Compartimenten van vernietiging; over genocidale regimes en hun daders.⁴

Op de bladzijde 134 schrijft de Swaan: “ Mensen zoeken bescherming voor de dreiging die het regime met zo veel succes heeft opgeroepen, en eisen dus drastische maatregelen tegen de boosdoeners die het regime zelf heeft aangewezen.”⁵

Al dan niet moorddadige gedrag blijkt afhankelijk van omstandigheden zoals sociale druk en nabijheid van de bevelhebbers en van de slachtoffers.⁶ Maar situaties die van gewone burgers beulen maken, werden gecreëerd door genocidale regimes en de vraag luidt hoe die dan konden ontstaan. De Swaan laat Michael Mann aan het woord: “Moorddadige zuivering is modern omdat het de duistere kant van de democratie is.”⁷ Ook komen dictaturen vaak uit democratieën voort. “Er is iets aan de moderniteit dat dit bijzondere kwaad op een massale schaal los maakt.”⁸ Politici polariseren. Maar hoe ontstaat polarisatie?

“Een genocidaal regime kiest een bepaalde volksgroep uit als voorwerp van massahaat” gevolgd door een intensieve haatcampagne aansluitend op reeds bestaande meningen en gevoelens.⁹ Maar het 'wij-zij'-denken “gebeurt altijd in een dynamiek van concurrentie”: emoties veronderstellen belangen en vergezellen ze, zegt Nico Frijda. En Freud had het over 'projectieve identificatie': men loochent zijn gevoelens en men projecteert ze (middels 'geruchten' - cf. D.L. Horowitz) op de ander en aldus wordt het slachtoffer als dader afgeschilderd. H.F. Stein spreekt over 'antagonistische symbiose': het vijandsbeeld versterkt de cohesie van de eigen groep.¹⁰

“De moderniteit heeft wellicht genocides gecombineerd met nieuwe ideologieën of met nieuwe technologieën, maar het fenomeen zelf is waarschijnlijk zo oud als de beschaving zelf”.¹¹ “Administratieve capaciteit, logistieke middelen, militaire technologie en propaganda hebben het potentieel van de staat voor het uitvoeren van genocidale campagnes enorm vergroot.”¹² “De staat is de grootste mensendoder in de moderne wereld maar zij wist de sporen van haar vernietiging samen met haar documenten uit. (...) De meeste slachtoffers (...) zijn ongewapende burgers” met als doelgroepen ras, etnie, geloof, nationaliteit, klasse of politieke overtuiging ofwel werd lukraak terreur gezaaid.¹³ Staan we even stil bij de exemplarische Rwandese genocide.

De massavernietiging van Tutsi's (T) (aristocraten) en verdachte Hutu's (H) (boeren) door de Hutu-Power-beweging in Rwanda in het voorjaar van 1994 (voorafgegaan door wederzijdse slachtingen in 1959 [door H op T] en in 1962 [door T op H]) gebeurde met machetes maar bleek zorgvuldig voorbereid. De VN onttrok zich aan haar beschermingsplicht. H en T werden door de kolonisten bestempeld als verschillende rassen - een puur verzinsel.¹⁴ “(...) de fanatiekste voorstanders van een erfelijk onderscheid tussen T en H waren geobsedeerd door de mogelijkheid dat T zich als H konden voordoen om zo verwarring en verdeeldheid te zaaien”¹⁵ – de referenties zijn identiteitskaarten... waarmee mogelijkerwijze geknoeid werd en er zijn ook veel gemengde huwelijken. “Toch doodden de Hutu-Power-moordcommando's talloze Rwandezen puur op verdenking van Tutsi-herkomst of connecties, of enkel vanwege veronderstelde loyauteit aan Tutsi's.”¹⁶ Uiterlijke Kenmerken zoals lichaamslengte hebben aanvankelijk niets met ras te maken, wel met rijkdom, met al dan niet doorvoed zijn. Op gelijkaardige wijze werd foutief een onderscheid verondersteld tussen Khmer en Vietnamezen en tussen zuivere Ariërs en andere Duitsers.

In Rwanda leidde de strijd tussen vermeend andere rassen in 1994 tot een genocide met tot een miljoen Tutsi-slachtoffers. H mogen geen medelijden hebben met T die 'kakkerlakken' worden genoemd – zij vertegenwoordigen het absolute kwaad en haat wordt emotieloze vernietigingsdrang (desidentificatie); H moeten andere H als broeders beschouwen (identificatie) – deze berichten worden onophoudelijk via de radio onder de H verspreid. Een radicalisering van deze aldus reeds bestaande gevoelens leidde uiteindelijk tot de genocide van 1994 met als startsein de dood van de Rwandese president Habyarimana na de aanslag op het vliegtuig waarop ook de Burundese president zat. De T van het Rwandees Patriottisch Front (RPF) werden geholpen door de Fransen die vruchteloos probeerden het moorden te voorkomen. De T vielen Oost-Congo binnen en Mobutu werd er vervangen door Kabila, waarna burgertwisten 20 jaar lang miljoenen slachtoffers maakten terwijl de wereld toekeek. “De doelbevolking van een genocidale haatcampagne hoeft niet een 'reële' dreiging te vormen: dat was niet zo in het geval van de joden in Duitsland; de Koelakken in de Sovjet-Unie hadden onteigend kunnen worden in plaats van uitgeroeid; en het is moeilijk voor te stellen dat de slachtoffers van de Culturele Revolutie in China een bedreiging waren voor het Chinese communistische regime. In dit opzicht wordt de betrekkelijke autonomie van de collectieve fantasie nog eens bevestigd, vooral als die aangewakkerd wordt door de propaganda van het regime”.¹⁷ Binnenlandse instabiliteit, onzekere internationale relaties, economische recessie, tekort aan landbouwgrond, bevolkingsexplosie en navenante concurrentie maakten de toestand explosief. De moordenaars werden door de overheid heimelijk gesteund maar de polarisatie was allang voorbereid. “Velen werden gedwongen mee te doen om niet vermoord te worden.”¹⁸ (het was dus mee moorden met de medestanders of door hen vermoord worden) Er waren 100.000 tot 200.000 daders, de moordpartijen gebeurden in “een sfeer van afschuw en opwinding maar ook van een wreedaardig carnaval.”¹⁹ “Alles was erop gericht de kring van medeplichtigen uit te breiden”²⁰ “De doelstellingen van het genocidale regime: een schoolvoorbeeld van collectieve regressie in dienst van het regime”²¹ Het was “een delirium van vernietiging [aangemoedigd via de radio] in het aanzicht van de militaire nederlaag”.²² En de Rwandese genocide is in dit opzicht niet uniek. “De moordenaars creëerden gezamenlijk een mobiel, tijdelijk moordcompartiment waarin alles geoorloofd was, waar morele geboden niet meer golden, en waarin zij elkaar opzweepten tot een razernij die ze tot doden dreef, tot de moord die hun razernij nog weer verder opstookte. Aan het eind van de dag gingen de moordenaars naar huis en hielden zich bezig met de dingen van alledag. De volgende dag konden ze evengoed weer meegaan in de koortsige opwinding van de moordbende. (...) Hierin lijken ze op sportfans die, gezamenlijk en tamelijk onschuldig, een sfeer van extase en overgave creëren. (...) Ze opereerden (...) binnen een compartiment van woeste wreedheid dat zij zelf hadden opgetrokken op instigatie en onder dwang van het heersende regime”.²³

Tot daar de verwijzing naar het werk van de Swaan. We onthouden dat de furie waarin (massa's) mensen ter dood worden gebracht, voorafgegaan wordt door polarisering door politici geïnduceerd: het wij-zij-denken, het stokpaardje van de populisten. Vervolgens haast men zich om erbij te horen en het 'erbij horen' manifesteert zich op geen andere manier dan door de 'anderen' te liquideren. Wie niet meedoet met de moordpartijen, maakt zichzelf verdacht en riskeert zelf vermoord te worden. Moord en uiteraard ook schandalisering werkt op deze manier als een quasi geheel autonoom mechanisme; eenmaal de machine in gang gezet, voltrekt de catastrofale vernietiging zich als vanzelf. En dat is dan ook de beproefde tactiek waarmee mensen massaal naar het front gekatapulteerd worden. Want wie weigeren om te moorden, maken zich verdacht: zij situeren zich in het vijandige kamp en dienen derhalve zelf vermoord te worden.

(Wordt vervolgd)

(J.B., 30 augustus 2023)

Neonazi's

Op 27 augustus 2023 maakt het Brusselse mediahuis BRUZZ melding van het opduiken van flyers in het Brusselse Zuidstation (met de prachtige tekst: “Daklozen zijn geen overlast, zeg nee tegen repressie”) nadat daar zaterdagochtend l.l. een grootschalige politieactie plaatsvond waarbij “onder meer daklozen werden aangemaand de regio rond het station te verlaten”.¹

Minister Annelies Verlinden had het in dat verband al over criminaliteit, preventie en veiligheid² waarmee ze doelt op het wegwerken van vervelende problemen voor de economisch rendabele reizigers maar de primaire levensbehoeften van de daklozen lijkt niet zozeer een punt: Bruzz schrijft over de politiepatrouilles dat die “ervoor zorgen dat daklozen en andere mensen die voor overlast kunnen zorgen zich niet opnieuw komen nestelen rond het treinstation.”³ en haar reporter “kon vaststellen dat de urinegeur zondag al terug aanwezig was.”⁴ en dat daar “een man zijn roes lag uit te slapen.”⁵

Urineren en slapen behoren bij mijn beste weten tot de primaire levensbehoeften en wel omdat geen mens nog drie dagen lang in leven kan blijven zonder daaraan te voldoen. Mensen die urinoirs en slaapplaatsen moeten ontberen hebben geen andere keuze dan wildplassen en 'wildslapen', zij moeten met andere woorden 'wildleven'.

De repressie bestaat erin dat menselijk leven slechts geduld wordt binnen het burgerschap: het mens-zijn wordt beschouwd als een product van het burgerschap, alsof het de burgerlijke wet was die aan de grondslag van het mens-zijn lag, wat in feite betekent dat politici zich goden wanen: zij achten zich verheven boven de mensen omdat zij ervan uit gaan dat wij ons burgerschap en derhalve ook ons mens-zijn aan hen te danken hebben.

Deze waanzin die in feite hoogheidswaanzin is, wint steeds meer veld en is met het kapitalisme reeds een feit waar de mammon uit jaloezie jegens het leven, de vruchtbaarheid van het graan op de akkers voor het dode en in wezen waardeloze geld voor zich opeist met het systeem van beleggen en rentenieren en de problematiek omtrent de recente pandemie cirkelt rond exact hetzelfde kwaad waar morgen reeds de toegang tot het leven het entreekaartje zal vereisen van een (periodiek te herhalen en te betalen) inenting.

De berichtgeving over daklozen wiens bestaan onze zogenaamde beschaving op de schandpaal zet daar die er niet in slaagt om te voorzien in de primaire levensbehoeften van de inwoners van haar territoria, kadert in dezelfde blinde cultuur van de zogenaamde 'BuurtInformatieNetwerken' 'à la Roumanie' die immers getuigen van een volstrekte onwetendheid omtrent de ellende in het zog van de verklikkersmentaliteit zoals tijdens de dictatuur van Nicolae Ceaușescu. Het gaat om een cultuur die in zijn egoïsme geheel eenzijdig de belangen van de gevestigde burger verdedigt terwijl hij uitgerekend zijn slachtoffers culpabiliseert. Het gaat om een cultuur van wildplassende ministers⁶ met 'opkuisacties', zoals zij die noemen, in onder meer het Brusselse Maximiliaanpark.⁷ Het gaat om een cultuur in niets meer verschillend van de cultuur van de jodenhaat uit de nazitijd.

In verband met het extreemrechtse populisme en de berichtgeving hierover begint de Vlaamse moraalfilosoof Gie vanden Berghe zijn artikel over naar zijn eigen zeggen “de meest virulente anti-semitische propagandafilm ooit”, getiteld “Der ewige Jude, een dadergetuigenis”, met een citaat van Adolf Hitler: “'Elke propaganda moet populair zijn en haar intellectueel peil afstemmen op het begripsvermogen van de minst begaafden onder diegenen tot wie ze zich richt. Daarom moet het peil ervan, zuiver intellectueel gezien, des te lager gehouden worden naarmate de te bereiken massa groter is' (Hitler, 197).”⁸

“Ik ben ook maar een mens”⁹, aldus de minister nadat die gefilmd werd in een dronken roes en die, ofschoon deel uitmakend van een bende grootgraaiers wiens gulle zelfzorg alweer uit het nieuws is, er blijkbaar alsnog vanuit gaat dat hij voor een halfgod gehouden wordt: laat hij zich bezinnen over het feit dat daklozen mensen zijn, dat zij in tegenstelling tot hemzelf, niet anders kunnen dan wildplassen, en dat voor die trieste ellende hij nu in meer betekenissen en meer dan ooit de verantwoordelijke is.

(J.B., 28 augustus 2023)