De Olympische
Spelen en de ondergang van de cultuur
Birmingham is Engelands
tweede grootste stad, gelegen in Shorpshire in het graafschap West
Midlands. Zij ontleent haar bijnaam van 'Black Country' of 'Zwarte
Stad' aan de rokende fabrieksschoorstenen van de metaalindustrie uit
de tijd van de Industriële Revolutie. Het was een tijd van
stinkend rijke edellieden die het grootkapitaal beheerden en die de
straatarme fabrieksarbeiders uitbuitten. Kinderarbeid, verdrukking,
honger en tering naast riante kastelen en blasé barons op zoek naar
een exotisch tijdverdrijf in de exquise Engelse tuinen. Het is deze
ellende die Friedrich Engels zo verschrikkelijk vond dat hij er
(samen met Karl Marx) zijn levenswerk van maakte om ze te bestrijden:
in 1845 publiceerde hij Toestand van de arbeidersklasse in
Engeland in 1844 het Communistisch Manifest verscheen
in 1848.
Op amper dertig mijl van
Birmingham ligt Much Wenlock en daar was het dat ene dokter William
Penny Brookes voor de fabrieksarbeiders naast een soort van
leerschool (de Wenlock Agricultural Reading Society
WARS in 1841) ook de zogenaamde Wenlock Olympian Class (in
1850) oprichtte met wedstrijden: de Wenlock Olympian Society Annual
Games. Brookes kwam in contact met de gelijkgestemde Franse baron de
Coubertin, die in 1894 het Internationaal Olympisch Comité stichtte,
waaruit in 1896 de eerste moderne Olympische Spelen, gehouden op hun
plaats van oorsprong in Athene.
De Helleense Olympische
Spelen bestonden gedurende meer dan duizend jaar van 776 voor
Christus tot 394 na Christus, toen keizer Theodosius II ze verbood
omdat de christelijke staatsgodsdienst ze als heidens beschouwde.
Alle hoogdravende verantwoordingen ten spijt waren ze een
tegemoetkoming aan de pronkzucht van naakt strijdende vrije
jongemannen omzeggens 'hogere burgerij' want slaven en
vreemdelingen hadden geen toegang tot de Spelen. Evenmin als vrouwen
die zelfs niet tot het publiek werden toegelaten, op uitzondering van
de ongehuwde maagden. Het klinkt wellicht oneerbiedig om te spreken
over hanengevechten voor de menselijke soort, maar competitie is nu
eenmaal het mechanisme achter de 'survival of the fittest'.
Chauvinisme, omkoperij
en geldgewin waren schering en inslag, getuige het relaas van
geschiedschrijver Pausanias (VI 3.11) over de Kauloniaanse
loopvedette Dikon die geld kreeg aangeboden om het publiek voor te
liegen dat hij uit Syracuse afkomstig was. Ook geweld werd niet
geschuwd en zo had de gevreesde vechtkampioen Sostratus de bijnaam
van 'Vingerbreker'. (Pausanias VI 4.1)
Of de geest van de
moderne Olympische Spelen veel verschilt van die van toentertijd,
valt alle propaganda ten spijt heel sterk te betwijfelen. Om te
beginnen gaat het nog steeds om een bijzonder duur vermaak waaraan
sowieso geen arme drommels kunnen deelnemen. Het plebs wordt
gewapenderhand verjaagd van de plekken waar de stadions en de
amfitheaters voor het miljardenfestijn van de wereldtop bovenop
platgewalste favella's worden gebouwd voor eenmalig gebruik
daarna is het vaak niet meer dan schroot.
De Spelen van 1936 in
Berlijn werden voor de kar van de nazi's gespannen maar de zwarte
viervoudige gouden medaillewinnaar Jesse Owens ontkrachtte Hitler's
krankzinnige rassentheorieën in één klap. De weigering van de
Führer om de zwarte topatleet te feliciteren situeert het historisch
record van onsportiviteit binnen de Olympische Spelen. Uit protest
tegen dit fascisme organiseerde het Spaanse Volksfront in Barcelona
als alternatieve spelen de Olympiade van het Volk. Meer dan 6000
atleten uit 22 landen schreven zich in maar net voor het begin van de
Spelen brak de Spaanse burgeroorlog uit meer dan 200 buitenlandse
atleten bleven in Spanje om mee te vechten voor de republiek.
Er waren boycots van de
Spelen in Melbourne 1956, München 1972, Montreal 1976, Moskou 1980,
Los Angeles 1984 en Peking 2008. In Peking werden sloppenwijken
opgeofferd aan de luxeterreinen die amper enkele weken dienst doen en
ook voor de Winterspelen in Sotsji 2012 werden plaatselijke bewoners
voorgoed uit hun huizen verjaagd. Rio kreeg van hetzelfde laken een
broek: de superrijken kwamen de grote jan uithangen pal naast de
krottenwijken.
We hebben het nog niet
gehad over het druggebruik dat Olympisch goud moet garanderen; de
gesofisticeerde doping waarvan elke ingewijde weet dat het zónder
niet meer kan: de topsport als laboratorium voor het uitproberen van
superdrugs. Want we weten dat in de topsport niet de atleten met
elkaar wedijveren maar wel de naties. Maar bovendien heeft het er
alle schijn van dat de naties dat helemaal niet meer doen middels
atleten, die nog slechts gebruiksvoorwerpen zijn en uithangborden: de
eigenlijke wedstrijd zou een competitie zijn onder de topdokters van
de deelnemende landen. Alvast is het een feit dat de farmaceutische
industrie schatrijk wordt als leverancier van 'sportieve'
overwinningen.
Uiteraard wordt dat
spokerige spektakel keer op keer betaald door Jan met de pet. De op 2 juli laatstleden overleden Elie Wiesel die de concentratiekampen overleefde, benadrukte dat het allerergste van de genocide ligt in de onverschilligheid: "Er zijn momenten dat we onrecht niet kunnen voorkomen, maar er mag nooit een moment zijn dat we er niet tegen protesteren." Jammer genoeg is het steeds vaker die alle cultuur met de voeten tredende onverschilligheid welke de Olympische Spelen bij uitstek tentoonspreiden en propageren.
(J.B., 22 augustus
2016)
Verwijzingen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympische_Zomerspelen_1972
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympische_Zomerspelen_1936
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympische_Spelen_in_de_Klassieke_Oudheid
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympische_Spelen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Birmingham_(Verenigd_Koninkrijk)
https://en.wikipedia.org/wiki/William_Penny_Brookes
http://www.isgeschiedenis.nl/olympische-spelen/afschaffing-olympische-spelen-door-theodosius-ii/
https://nl.wikipedia.org/wiki/Industri%C3%ABle_revolutie#Eerste_industri.C3.ABle_revolutie
https://en.wikipedia.org/wiki/West_Midlands_(region)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wenlock_Olympian_Society_Annual_Games
https://en.wikipedia.org/wiki/Shropshire
https://en.wikipedia.org/wiki/Much_Wenlock
http://edition.cnn.com/2016/08/19/sport/aussie-swimmers-party-discipline/index.html
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pierre_de_Coubertin
https://fr.wikipedia.org/wiki/Pierre_de_Coubertin
http://www.netstorm.be/public/oldies/Slavernij%20in%20Athene.pdf
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympiade_van_het_volk
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympische_Zomerspelen_1976
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympische_Zomerspelen_1980
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympische_Zomerspelen_1984
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympische_Zomerspelen_2008
https://nl.wikipedia.org/wiki/Elie_Wiesel
https://christenenvoorisrael.nl/isreality/zeven-uitspraken-elie-wiesel/?gclid=CNT1hcHS1M4CFXQo0wodGLAIOw
|