|
De
plundering van de Congo en de genocide van 1890 tot 1910
Aflevering
2: 'Missionering'
In
1482 kwamen de Portugezen met Diogo Cão aan bij de Congorivier en
zij werden daar in 1491 vriendelijk ontvangen door de koning, de
ManiKongo. Het land telde toen 3 à 4 miljoen mensen. De Portugezen
gaven de koning wapens om de opstandelingen te onderdrukken en zij
begonnen met de bouw van kerken en missieposten. In Afrika bestond
slavernij maar veel Afrikaanse stamhoofden waren ook bereid om ganse
scheepsladingen slaven aan de aan slavenkoorts lijdende Europeanen te
verkopen: ze werden verscheept naar de mijnen en de plantages voor
koffie, thee, suiker, katoen en tabak in de Britse, Franse en
Hollandse koloniën in Noord-Amerika, onder meer Brazilië en de
Caraïben. Ook heel wat missionarissen werden slavenhandelaars
omwille van de hoge winsten. Toen de ManiKongo Affonso zijn beklag
deed bij de Portugezen dat ze, gedreven door hebzucht, zijn land
helemaal ontvolkten, wimpelden zij dat af - in 1665 werd de ManiKongo
onthoofd.
In
1816 ging de Brit James Tuckey op expeditie om de oorsprong van de
Congorivier te vinden die een werveling was van schuimende
stroomversnellingen en reusachtige draaikolken (1) maar de
gele koorts sloeg toe.
Missionarissen,
ontdekkingsreizigers, beschaving en christianisering: het bleken
allemaal smoezen om heel andere en minder menslievende bedrijvigheden
mee toe te dekken. Priesters werden slavenhandelaars en
ontdekkingsreizigers vedetten en helden: zij vingen roem met
leugenachtige verhalen over hun exotische reizen. Toen Livingstone
van de radar verdween, zwoer Stanley dat hij hem zou vinden en zijn
verzonnen avonturen spijzigden de pers van destijds. Waar was het hen
eigenlijk om te doen? De grondslag van Europa's opwinding
bestond grotendeels uit de hoop dat Afrika een bron voor grondstoffen
zou worden om de Industriële Revolutie te voeden, net zoals de
zoektocht naar grondstoffen - slaven - voor de koloniale
plantage-economie de voornaamste aanleiding was geweest voor Europa's
eerdere bemoeienis met Afrika. (
) Maar de Europeanen wilden graag
van zichzelf geloven dat ze werden gedreven door nobeler
beweegredenen. Vooral de Britten geloofden vurig in het brengen van
'beschaving' en het christendom naar de inboorlingen en zij
stelden het zo voor dat zij de slavernij kwamen bestrijden! (2)
(waarbij de Arabieren nu de zondebok werden). (3)
(Wordt
vervolgd)
(J.B.,
8 november 2022)
Verwijzingen:
(1)
Adam Hochschild, De geest van koning Leopold II en de plundering
van de Congo, Meulenhoff/Kritak 1998 (in een Nederlandse
vertaling door Jan Willem Bos). (Oorspronkelijk: King Leopold's
Ghost. A Story of Greed, Terror and Heroism in Colonial Africa,
Adam Hochschild 1998), p. 24.
(2)
O.c., p. 33.
(3)
O.c., p. 34.
|
