Wil je ons iets zeggen dat niet op deze blog moet verschijnen? Mail ons hier.
Mag iedereen het lezen, klik dan op op het gele 'Uw positieve/negatieve reactie hier' onderaan de tekst.
Evangelie: Lucas 17, 5-10 - ' Lessen voor de leerlingen'
--- Geloven kan bergen verzetten ---
Heeft u ook wel eens dat knagende gevoel wanneer de herfst begint?
Het gevoel dat de zomer weer veel te snel voorbijvloog. Met de jaren wordt het alleen maar erger.
Ik heb dat gevoel, van de zomer is weeral voorbij, steeds met de Sint-Annekesfeesten.
Maar anderzijds geeft het een gevoel van er moet nog heel wat komen voordat de winter er is
De zon komt nu 2 minuten per dag later op en gaat 2 minuten per dag vroeger slapen. Dat is 4 minuten per dag. Voelt u dat ook? Het wordt inderdaad frisser, je zou bijna zeggen eindelijk
Maar de herfst komt eraan. Na de Sint-Annekesfeesten kleurt de natuur op haar mooist. We zijn langer binnen, meer onder mekaar, het wordt gezellig in huis.
Misschien is dat nog het belangrijkst opzet van de Sint-Annekes feesten: gezellig bij mekaar kruipen Gewoon straks linksaf slaan en je bent er. Dat is ook het thema van dit jaar.
Maar wat heeft dit nu met het thema van de lezingen van vandaag te maken? Met uw geloof kun je bergen verzetten.
Als de mensen die deze feesten organiseren er niet in zouden geloven zou het al lang niet meer bestaan. Als je niet gelooft dat het belangrijk is om mekaar te ontmoeten ben je wel erg eenzaam en dat is niet goed.
De apostelen smeekten: Heer geef ons meer geloof Dat is nog eens eerlijk toegeven dat een geloof als een mostaardzaadje maar pover is. Dat het moet groeien. Dat is eigenlijk ook de opdracht van de catechese. De begeleiding van eerstecommunicanten en vormelingen komt erop neer dat hun geloof in het begin zo klein is als een mostaardzaadje en dat het moet groeien. Er zijn gelukkig fantastische mensen die dit op zich nemen.
Herman Van Veen zingt in het lied Suzanne: En Jezus was een visser, die het water zo vertrouwde, dat hij zo maar over zee liep
En wat verder: Je moet hem wel vertrouwen, hij heeft al jouw gedachten in zijn hand.
En als je denkt, dat haal ik nooit, zon geloof is te sterk voor mij, dan pas ben je goed gestart. Geloven dat je het kunt, dat doet de zwaarste steen niet zinken. Geloven dat je gelooft. Misschien is dat al genoeg voor vandaag. Geloof maar in jezelf, Hij zal u wel ondersteunen en je de weg tonen.
Omdat het vandaag Sint-Annekesfeesten zijn, omdat we daarnet zongen tot 7 x 70 maal vergeef ik een ander zijn schuld, wil ik eindigen met een verhaal.
Ik denk aan moeder Theresa. Er was bij haar heiligverklaring ook kritiek te horen. Het was, onder andere, een moeilijk mens. Ook een heilige kan lastig zijn. Pater Damiaan was ook gene gemakkelijke. Niet perfect dus. Maar in al haar onvolmaaktheid toont moeder Theresa ons een van de meeste belangrijke en ongemakkelijke uitdagingen van het evangelie: dat we de armen moeten liefhebben. Omdat God de armen liefheeft. Daar zijn we na 2000 jaar christendom nog niet klaar mee.
En misschien vinden een aantal van die critici haar een moeilijk mens, omdat ze ons ongemakkelijk maakt. Je moet het maar doen: vuile hoopjes miserie van de straat rapen, waar niks meer aan te doen is, behalve stuntelig proberen hun laatste lijden wat dragelijk te maken, als men niets anders meer kan doen dan de lippen van die eenzame mens wat te verfrissen.
Moeder Theresa doet wat in het evangelie staat. Als de arme Lazarus opgenomen wordt in de schoot van Abraham, is dat in de lijn van andere teksten in de Bijbel. Zalig de armen, staat er. Dat is inderdaad een ongemakkelijke en choquerende boodschap. Zij stelt ons voor de vraag: wat doe jij voor de arme?
Wat doe ik voor de arme ..
Het wordt nog ongemakkelijker wanneer we lezen wat er over de rijke man staat. Ook ik kan me aangesproken voelen, als profeten in het Oude Testament te keer gaan tegen de rijken, en als Jezus zegt Wee u, rijken.... Nu kan men zich afvragen bij dit verhaal: wat doet deze rijke man fout, om zo gestraft te worden? Er wordt niet gesproken van uitbuiting, of mishandeling, hij jaagt tenslotte Lazarus niet weg. Maar daar zit het hem. Hij ziet Lazarus niet liggen. De arme voor zijn deur bestaat niet voor hem.
Hij hoort het woord van Mozes en de Profeten niet, dat oproept om zoals God de armen te koesteren. En, zegt het verhaal, als deze man sterft, is het met hem samen met zijn rijkdom ook gedaan. Zijn geld en zijn purperen kleren zijn van geen tel meer. En de troost van Gods ontferming is onbereikbaar geworden, van God heeft hij zich niets aangetrokken.
Wat moeten wij nu, met dit ongemakkelijke verhaal? Want misschien beseffen velen onder ons dat wij toch bij de mensen horen die zich rijk mogen noemen, rijker dan de dompelaars, gelukkiger dan mensen naast ons die door verdriet gebroken worden. Zijn wij slecht, omdat we meeval kennen, omdat we hard gewerkt hebben en de vruchten daarvan plukken, omdat we een fatsoenlijk pensioen hebben en zuinig geleefd hebben?
Het evangelie is geen gemakkelijk boek, het schudt ons wakker, het trapt op onze staart. Maar een van de zekerheden die ik uit die soms verwarrende en tegenstrijdige teksten haal, is dat Jezus ons niet bang wil maken. Hij komt niet om te verwijten. Rijkdom, en de geneugten van het leven, ze zijn geen vloek. Ook de bruiloft van Kana staat in het evangelie, en Jezus had rijke vrienden. Het komt erop aan, als het leven ons goed gezind is en we een fatsoenlijk en gelukkig leven kunnen leiden, wat we daarmee doen. Sluiten we ons op in ons bezit, maken we van geld en goed onze god, of proberen we juist wat we gekregen hebben ook in te zetten voor de nood van de mens naast ons? Steken we tijd, geld, aandacht, geduld in wie minder geluk heeft dan wij?
Als een mens voor onze drempel of in het appartement naast ons in mekaar zakt, doen we dan of we niets gezien en gehoord hebben, of proberen we te doen wat we kunnen, ook als dat niet veel is? Dan, denk ik, neemt God onze onmacht voor lief, en en staat Hij aan onze zijde.
En misschien, als wij bij deze tekst stilstaan, beseffen wij dat wij ook Lazarus zijn.
Niemand is onkwetsbaar voor het noodlot. Rijkdom, macht, succes, het is tijdelijk en zo broos. Ooit zullen wij alles en allen die ons dierbaar zijn moeten loslaten, en arm als Lazarus zal de dood ons meevoeren. Als wij dan geprobeerd hebben te leven naar Jezus woord, door de profeten aangekondigd, dan belooft het evangelie ons dat ook wij door de engelen in de schoot van Abraham zullen gelegd worden. Zo wordt het gezongen in het afscheidslied bij de uitvaart: ten paradijze geleiden u de engelen, zoals eens de arme Lazarus in paradisum. Jezus komt ons niet verwijten.
Evangelie: Lucas 16, 1-13 - 'Gelijkenis van een onrechtvaardige rentmeester'
--- God is niet te koop ---
Fiscus wil via bankkaarten jacht maken op verborgen buitenlandse rekeningen, de technisch directeur van parkeermeterbedrijf Apcoa Belgium verdacht van miljoenenfraude, lezen we in de krantenkoppen! Lula da Silva en Dilma Rousseff, staan in t nieuws voor corruptie! En nog zovele andere voorvallen zijn scheren en inslag
Leg hierbij de Bijbelteksten die we zojuist hoorden, dan zien we hoe de mens met geld, altijd gezocht heeft naar meer, en spijtig genoeg worden dan, op termijn, de gewone en arme mens hiervan de dupe...
Als we dan horen hoe Jezus de onrechtvaardige rechter wijs of verstandig gaat noemen, fronsen we allemaal wel even onze wenkbrauwen
En toch
Dat de pacht van landbouwgronden in Jezus tijd, betaald werd door een deel van de opbrengst van de oogst, dat weten we allemaal wel
En een rentmeester, die beheerde het goed dat de verpachters dan van hem moesten krijgen.
Gelukkig hebben de mensen deze onrechtvaardige rentmeester aangeklaagd en werd hij op t matje geroepen.
Gelukkig heeft hij dan zijn verstand gebruikt om zijn benarde situatie toch een beetje te redden.
Hij bedacht de schuldvermindering, na jaren al veel te veel gevraagd te hebben aan die gewone, kleine pachters.
De schuldvermindering zette niet alleen zichzelf in een beter daglicht, het kwam ook ten goede aan de pachters, die een kleinere som toch beter konden betalen. Het kwam ook de verpachters ten goede, die nu eindelijk hun te goed kregen, omdat de pachters het nu wel konden betalen .
Om heel deze beweging, die toch al een grote ommekeer was in de rentmeester zijn gewone doen, prees Jezus hem wijs of verstandig! En vermoedelijk heeft die rentmeester, doordat hij werd aangeklaagd, toch gestraft geweest
Lieve mensen, wij vinden het toch allemaal enerzijds goed dat er richtlijnen zijn en dat alles geordend wordt, bij situaties waarvan we zeggen: Wat zou jij doen, want ik weet het niet. Maar anderzijds willen we, terecht, niet dat de inspraak in onze privacy te ver gaat.
Time is money wist Shakespeare al.
Money, money, money was ooit een wereldhit van Abba.
Het geld groeit niet op onze rug, zeggen ouders tegen hun kinderen.
Wie het kleine niet begeert, is het grote niet weerd, wordt ons van kindsbeen af ingelepeld.
Het lijkt wel of de wereld één grote supermarkt is, waar alles voor geld te koop is.
Zelfs aan geluk hangt een prijskaartje.
Wat niet te koop is, is God. En dus irrelevant.
Gelukkig zijn er nog mensen die dit dominant geworden marktdenken in vraag stellen.
Daarom zijn wij naar hier gekomen!
Om die knappe, sterke mensen, die wij in de grote vakantie verloren hebben, die mensen die het marktdenken in vraag durfden stellen,
om die mensen te gedenken, zijn de meesten van ons naar hier gekomen.
Want we hebben vechters verloren die opkwamen tegen onrecht.
Wij hebben bekommerde mensen verloren die drie kwartier nodig hadden om een brief naar de brievenbus op de hoek te brengen, omdat ze onderweg naar de problemen die medemensen hebben, luisterden
Wij hebben dooreerlijke mensen verloren die op de fiets, de totop de centiem juist uitgerekende gelden, rondbrachten aan de mensen die het toekwam.
Wij hebben sterke mensen verloren die dag in dag uit voor hun kind met serieuze beperking zorg droegen en in alle stilte hun angst voor hoe nu verder? verborgen.
Wij hebben aandachtige mensen verloren die zorg droegen voor moeder aarde, door niet kwistig om te gaan met water en met eten.
Wij hebben wijze mensen verloren die hun kinderen leerden te eten wat de pot schaft omdat zovele anderen honger lijden.
Wij hebben dankbare mensen verloren die hun kinderen leerden dat zoveel van alles wat ze hebben; dat het gekregen is.
Te beginnen met het leven zelf, met de gezondheid, met de wieg waarin ze geboren zijn, met de scholen die ze moge doorlopen, met het werk waarvoor ze maandelijks een loon krijgen
Wij hebben zovele zorgzame mensen verloren die zo heel gewoon, intens zorg droegen voor hun kinderen en kleinkinderen, mensen die zorg droegen voor hun buren, voor hun zieke vrouw of op de sukkel geraakte echtgenoot.
Zovele mooie, doorgoeie mensen hebben we verloren deze zomer.
Allemaal mensen die ook zorg droegen voor de armste, en actief deelnamen aan de advents actie en deze van Broederlijk delen.
Allemaal mensen die openstonden voor de Bijbelverhalen, voor Jezus boodschap, elke week opnieuw en er ook naar leefden.
Mensen die als dankbare stille beheerders van Gods schepping, groeiden tot prachtige vaders en moeders, tot prachtige buren, tot prachtige medeparochianen, die wij hier en nu met heel veel dankbaarheid, met nog heel veel verdriet om hun gemis, en met heel veel heimwee, gedenken
We hebben het allemaal thuis al wel eens meegemaakt. We hadden iets mooi en keurig weggelegd, op de voorziene plaats en we vinden het niet meer terug. Wie heeft dat weggenomen of verkeerd gelegd? Alleen zorgvuldig zoeken, overal, ook op de minst voor de hand liggende plaatsen, kan uitkomst bieden.
Erger is het als het gaat om een kostbaar of onmisbaar voorwerp. Iets wat veel waard is of een speciale betekenis heeft. Zoals die vrouw in het evangelie, die een zilverstuk kwijt was. En nog erger was het voor die herder. Die miste een schaap, een levend wezen, voor hem onmisbaar in zijn kudde. Natuurlijk gaat die overal zoeken, zorgvuldig zoeken, urenlang.
Je komt wel eens een flyer tegen waarin iemand vraagt uit te kijken naar een verdwaalde hond of een verloren gelopen kat. Voor die mensen is zo een dier soms van levensbelang.
En nog veel erger is het wanneer het gaat om kinderen die spoorloos zijn. Twintig jaar is het geleden dat in ons land de zaak Dutroux losbarstte. De meesten onder ons herinneren het zich nog heel goed. Hoe hij werd opgepakt en meteen een nooit geziene volkswoede ontketende. Twee meisjes die door hem waren ontvoerd, werden levend teruggevonden. Voor vier anderen was het helaas onherroepelijk te laat.
Naar die meisjes was vele weken, maanden, zelfs jaren gezocht. En het was echt wel zorgvuldig zoeken. Tientallen, honderden vrijwilligers werden bereid gevonden om diverse terreinen te onderzoeken en uit te kammen. Met man en macht werd er onverdroten gezocht en gespeurd. Uiteindelijk tevergeefs. Want het spreekwoord luidt dan wel: wie zoekt die vindt. Maar dat klopt helaas niet altijd, ook al wilde men het niet opgeven.
Dat de ouders en nabestaanden, de familieleden en vrienden van de betrokken meisjes het nooit opgaven is logisch. Maar vele mensen bleven zoeken, ook zij die er niet echt bij betrokken waren. En ook al heeft het niet gebaat, op de een of andere manier waren die zoekacties toch hoopgevend.
Even terug naar die herder die op zoek gaat naar dat ene schaap dat verloren gelopen is. Eentje uit de kudde van honderd. Wie geen herder is of er geen affiniteit mee heeft, zegt misschien: ach, één schaap uit de honderd dat je kwijt bent, zo erg is dat toch ook weer niet. Je hebt er nog 99 gezonde over en dat eentje kun je toch wel vervangen.
Maar die herder redeneert zo niet. En Jezus blijkbaar ook niet. Hij vraagt dat we niet alleen zorgen voor de 99 die braaf bij de kudde blijven, maar ook voor dat eentje dat verdwaald is. Of misschien wel gewoon weggelopen. Misschien wel opzettelijk, omdat het zich niet thuis voelde in de kudde. Het wilde misschien in eerste instantie niet gezocht en gevonden worden. En dan doet het uiteindelijk allicht deugd dat die herder het op zijn sterke schouders neemt en terug naar de kudde draagt.
Waar het tenslotte thuis hoort.
We hebben daar trouwens beelden voor, ook in onze taal en die beelden komen ook al uit de Bijbel. We noemen zo iemand het zwarte schaap. De kleur geeft aan dat hij er niet bij hoort. Of we spreken over een zondebok, iemand op wie we de problemen van de kudde kunnen afwentelen en die we voor alle fouten van de anderen kunnen laten boeten.
Wij durven die honderdste wel eens aan zijn lot overlaten. Die leerling in de klas die niet goed meekan en er dan maar stilletjes bij zit. Die nooit gevraagd wordt op een feestje en met wie niemand in de groep wil meewerken. Die jongen die in de jeugdbeweging altijd vervelend doet en de boel op stelten zet. Die collega op het werk die er de kantjes afloopt of geregeld te laat komt.
We zijn gemakkelijk content als die 99 anderen meewillen. Ook onze maatschappij heeft vaak te weinig oog voor dat honderdste schaap. Ook al is dat niet het meest sympathieke, niet het vrolijkste schaap. Ook al is hij of zij aan de drank, gebruikt hij drugs of komt hij als vluchteling uit een ander land met een andere cultuur en andere gebruiken.
We kunnen hier moeilijk anders dan denken aan Jordy, de achttienjarige jongen die eenzaam stierf in een tentje in de Blaarmeersen in Gent. Hij stierf helemaal alleen, waarschijnlijk van honger en ontbering. Hoe kan zoiets in deze tijd, in deze maatschappij? Er wordt nochtans heel wat gedaan om jongeren in probleemsituaties te helpen en op te vangen. Zowel door de overheid als door vrijwilligers met allerlei privé-initiatieven.
Maar Jordy was het honderdste schaap en voor hem was dus geen gepaste, geen geëigende oplossing of begeleiding. Hij hoorde blijkbaar op geen enkele manier nog bij de kudde. Het heeft weinig zin hierbij te gaan zoeken naar schuldigen. Maar laten wij als christenen toch die boodschap van Jezus ter harte nemen. Het is goed te zorgen voor de 99 schapen. Maar ook het honderdste heeft een herder nodig. Een herder die uitmunt in zorgvuldig zoeken.
Ook als dat schaap zelf misschien liever niet gezocht wordt
Dit weekend was er om 18 uur voor de allerlaatste keer een viering in de Sint-Lucaskerk van Antwerpen Linkeroever. De bisschop heeft beslist dat de kerk wordt overgedragen naar de gemeenschap van Sant'Egidio.
Het Sint-Annakoor was van de partij, evenals oud pastoor Jules Brems en pastoor Louis Soetewey. Pastoor Herman Augustyns ging deze dankviering voor. Nadien werd er op deze snikhete dag nog iets gedronken.
Tijdens de voorbije zomer kregen we de ene sportmanifestatie na de andere te zien: EK voetbal, Roland Garros, Tour de France, Olympische Spelen, ... Wat een vreugde en wat een tragiek soms! Vier hondersten van een seconde sneller gelopen en onze Belgische estafetteploeg zou brons gehaald hebben. En de hockeyploeg was diep ontgoocheld omdat zij maar zilver hadden, tweede dus ...
De eerste zijn!
Dat leren we toch al vanaf de eerste schooljaren: goede punten halen en presteren om erbij te mogen horen. De eerste zijn! Dat is toch het streefideaal in sport en spel: de winnaar zijn, de anderen de loef afsteken. Baas zijn over anderen! Dat is toch het toppunt van elke geslaagde carrière. En nu zei Jezus: 'Zoek de laatste plaats!' Dat staat toch wel zeer haaks op onze maatschappij. Je kunt toch alleen maar vooruitkomen als je flink met je ellebogen werkt en over de rug van anderen kruipt.
Omdat iedereen op de eerste plaats wil zitten, is er geen plaats meer voor vluchtelingen en armen, geen plaats voor onze bejaarden en gehandicapten, geen plaats voor mensen die mislukt zijn in het leven, geen plaats voor solidariteit met de minsten aan onze wereldtafel.
De lezingen van vandaag tonen een scherp contrast tussen de mentaliteit van altijd meer en echt christen zijn. Het evangelie blijft een uitdaging: 'Je moet anders gaan leven!' Het leven is niet alleen geld verdienen, leven is dienen. Je wordt niet gelukkig door alles te krijgen, maar door te geven. Jezus zelf heeft ons dat voorbeeld nagelaten. Broeder Charles de Foucauld heeft een beroemd woord met betrekking tot dit evangelie achtergelaten: "De laatste plaats kun je niet meer innemen", zei hij, "ze is al benomen.
Jezus ging zelf op de allerlaatste plaats zitten." Jezus deed wat hij leerde. Zijn daden en woorden waren één. Jezus nam inderdaad de laatste plaats in toen hij vrijwillig de kruisdood tegemoet ging en zijn armen uitstrekte om aan de schandpaal te worden genageld. De kerk is geroepen om dit voorbeeld na te volgen. De kerk zelf moet zoals Jezus, niet alleen in woorden, maar ook in daden, de laatste plaats kiezen. De kerk van morgen zal je niet meer herkennen aan haar hoge torens, maar aan haar dienstbare mensen, die de wereld gezond kunnen maken. "Als de kerk niet dient, dient ze tot niets." Elke gelovige christen is geroepen om Jezus te volgen tot aan de laatste plaats, geroepen om telkens de kant te kiezen van de armste en kleinsten in ons midden.
Dat hebben wij hier in deze Sint-Lucaskerk veertig jaar lang proberen te doen. Een klein huis temidden van de hoogbouw. De meeste Antwerpenaars wisten de kerk niet staan. De mensen hier in de buurt des te meer. Mensen uit alle windrichtingen, mensen die vaak gebukt gingen onder de last van het leven, ... Zij vonden hier een plek om op adem te komen, om anderen te ontmoeten, om gesterkt door de ontmoeting met elkaar, door de ontmoeting met de Levende, weer verder te kunnen gaan ...
De vroege kerk gaf aan de volgelingen van Jezus de naam 'mensen van de weg', mensen onderweg in de navolging van Jezus. Maar evenzeer zouden we kunnen zeggen dat christenen 'mensen van de tafel' zijn, mensen met welbepaalde tafelmanieren, mensen die hun ware gelaat pas aan tafel tonen. Wil je weten wat een christen is, kijk dan naar zijn tafelmanieren.
Christenen komen in de kerk samen rond een tafel om te vieren. Dat is het hoogtepunt en de bron van christelijk leven, daar kan je zien en meemaken wat christen-zijn is. Maar naast de tafel van het gebed en de liturgie, is er de tafel van de dienstbaarheid. Jezus choqueerde zijn tijdgenoten - de Farizeeën en Schriftgeleerden vooral - met zijn open tafelgemeenschap. Hij ging aan tafel met zondaars en tollenaars, met vrouwen van licht allooi. Mensen die uitgestoten werden, nam hij op in zijn huis.
Hier in Sint-Lucas hadden we gedurende vele jaren de goede gewoonte om s zondags samen te ontbijten. Zoveel mensen hier in de blokken waren alleen en zagen er (zeker s zondags) tegen op om hun pistolékes alleen op te eten. En daarom begon men hier samen te eten. In de kerk de tafel van de ontmoeting met Jezus in het woord en het brood, in de zaal hiernaast de ontmoeting met elkaar (en juist daardoor ook met Jezus), de ene tafel in het verlengde van de andere...
Dat is christelijke tafelgemeenschap. Wij hebben het hier vele jaren gedaan en tegelijk hebben we ook gemerkt, we moeten dat toegeven, dat we de voeling verloren met de nieuwe bevolking die hier de laatste twintig jaar kwam wonen. Vreemdelingen, andersdenkenden, mensen die er niet bij horen in de maatschappij, ze waren welkom hier, maar we vonden niet de juiste kanalen om hen echt te bereiken en om hen te betrekken. En het ontbrak ons ook aan mankracht om hier de noodzakelijke energie in te steken.
Wij laten echter de meest kwetsbare mensen in Europark en op Linkeroever niet los. Wij hebben ondertussen een parochie-assistent die met Jambo bruggen bouwt tussen de parochie en de meest kwetsbare mensen.
En deze plek, Sint-Lucas, dragen wij over aan de gemeenschap van SantEgidio in de hoop en het vertrouwen dat zij mee aan die evangelische taak zullen werken.
De Sint-Anna-ten-Drieënparochie en de Gemeenschap van SantEgidio zullen in de toekomst samen werken, ieder met zijn eigen werkwijze maar vanuit eenzelfde evangelische bewogenheid: te groeien naar die éne grote Wereldtafel, die het Rijk Gods is, die tafel waaraan iedereen welkom is: jong en oud, rijk en arm, ziek en gezond, heilige en zondaar, samen aan één tafel waar geen onderscheid meer is, waar wij tenvolle mens zijn en God Alles in allen is. Laten wij daar samen aan werken!
Evangelie: Lucas 9, 51-62 - 'Een ongastvrij dorp in Samaria'
--- Vakantieviering ---
Preekbeurt hebben bij een vakantieviering is tegelijkertijd heel moeilijk en heel gemakkelijk.
Moeilijk, want er zijn al zoveel vakantievieringen geweest met mooie teksten, prachtige verhalen en bezinningen en heel diepgaande filosofische beschouwingen. Hoe kan je daar nu nog iets nieuws of iets origineels aan toevoegen?
Anderzijds gemakkelijk, want een vakantieviering mag een beetje simpel en luchtig zijn, je moet niet te diep gaan en overal niet te zwaar aan tillen.
Toch zou ik een drietal zinnetjes uit het evangelie van vandaag willen herhalen en een beetje toelichten.
Om te beginnen: Jakobus en Johannes vragen aan Jezus of ze geen vuur uit de hemel moeten laten neerdalen om de Samaritanen te vernietigen. De Samaritanen waren immers de vijanden. Maar Jezus wijst hen streng terecht: niemand mag met geweld gedwongen worden Jezus te volgen.
Het is vandaag een heel actuele les, voor vele mensen en ook voor ons. Al te vaak gebruiken mensen geweld fysiek of mentaal om hun gelijk te halen. En dan kan het zowel gaan over geloof en religie, als over culturele eigenheid, filosofische of politieke overtuiging of wat dan ook. Dat soort geweld wijst Jezus af, dat soort geweld wijzen christenen af.
Tweede zinnetje: De vossen hebben een hol, de vogels van de hemel een nest, maar de Mensenzoon kan nergens zijn hoofd neerleggen. Jezus en zijn volgelingen hebben nergens een woonplaats, een rustplaats, een vast verblijf. Jezus is altijd op weg, nergens thuis en tegelijk ook overal thuis. De beelden zijn veelzeggend: vossen zijn geen huisdieren, ze verblijven in holen. En vogels vliegen rond, ze zijn nog vrijer. Het is blijkbaar het lot van christenen, ook in de vakantie: nergens en ook overal thuis te zijn.
En, ten derde: Wie de hand aan de ploeg slaat en dan nog eens omkijkt, deugt niet voor het koninkrijk van God. Anders gezegd: je moet niet omkijken, niet aarzelen, er is geen weg terug. Je moet vooruit kijken, niet in het verleden leven, niet kijken naar vroeger, vol heimwee naar hoe het vroeger was.
Daar kunnen we wel een beetje verder over doordenken. We staan aan het begin van de vakantie en dus begint er over een paar maanden weer een nieuw werkjaar. En dat nieuwe werkjaar zal een paar veranderingen met zich meebrengen in onze parochie en misschien zijn er een aantal mensen niet zo heel gelukkig met de toekomst die zich aandient. Maar het is niet anders en vol nostalgie achterom kijken zal niets oplossen.
Na de vakantie zal er geen eucharistieviering meer zijn in de Sint-Lucaskerk, niet op zondag, niet op zaterdag, niet op feestdagen, helemaal geen vieringen meer. Heel wat mensen die zich in die kerk thuis voelden en nog altijd voelen, verliezen die thuis. Niet de parochiepriester, niet de verrekijker, niet de parochiegemeenschap hebben dat beslist, maar het is niet anders. En we zullen er mee moeten leven.
Achterom kijken zal niet helpen.
In de maanden juli en augustus zullen er bovendien heel wat gebedsvieringen zijn. In feite meer gebedsvieringen dan eucharistievieringen. Ook dat is onvermijdelijk. Herman heeft zoals bekend drie parochies en kan maar in één kerk tegelijkertijd zijn. En ook hij heeft in de vakantiemaanden nog andere opdrachten en activiteiten. En de collega-priesters die af en toe in zijn plaats voorgaan zijn niet meer zo talrijk en worden er niet jonger op. En we moeten begrijpen dat ook zij recht hebben op wat rust en vakantie.
Ook met die realiteit moeten wij in de toekomst steeds meer leren leven.
Gelukkig hebben wij in onze parochie vier gebedsleiders, twee vrouwen en twee mannen. En zij blijven bereid om vieringen te leiden en voor te gaan en wij geraken steeds meer vertrouwd aan hun aanpak, aan hun manier van werken. Ze gaan trouwens niet alleen zomaar voor in een viering, ze hebben er ook heel wat werk, heel wat voorbereiding aan. Laten we dat maar blijven waarderen en appreciëren en niet zagen en zeuren dat er weeral geen priester voorradig is.
Gelukkig hebben wij ook nog altijd mensen die de vieringen voorbereiden, zowel de eucharistievieringen als de gebedsvieringen. We zijn één van de weinige parochies waar je elke zondag een misblaadje krijgt, met alle teksten en liederen, aangepast aan de viering van die week. En er zijn een viertal groepjes die om de beurt zo een misblaadje maken. Gemiddeld één per maand dus en ze trekken er elke keer een avond voor uit. En die misblaadjes helpen ons om te herbronnen, om te vieren en te bidden, elke zondag opnieuw.
Laten we daar ook maar tevreden en blij mee zijn.
Ook deze viering vandaag is door zo een werkgroepje voorbereid en gemaakt. En ze moesten dat doen in moeilijke omstandigheden, met nogal wat technische problemen. Maar het is weer een mooie viering geworden, met als eerste lezing een liedje van Herman Van Veen.
Dat mag je trouwens in de vakantie in elke viering verwachten, dat hebben we ook al afgesproken. Niet alleen is onze tentoonstelling gebouwd rond werken van Herman Van Veen, elke week kan je de komende maanden genieten van één van zijn mooie liedjes, als eerste lezing. Weer iets om ons gelukkig over te voelen. En weer iets om naar uit te kijken
Evangelie: Lucas 9, 18-24 - 'Het lijden van de Mensenzoon en zijn volgelingen'
Alles achterlaten zoals Jezus zegt in Lucas is een hele opgave. Zomaar je leven achterlaten alles en iedereen, wordt dat vandaag nog van ons verwacht? En hoe vertaal je dat dan naar vandaag?
Misschien is dit wel haalbaar op veel kleinere schaal. Eigenlijk kan je in het evangelie van vandaag lezen dat Jezus aanspoort om dingen anders te doen en een omslag te maken.
Ter voorbereiding van deze preek grasduinde ik wat rond ter inspiratie en ik kwam uit bij een artikel van de correspondent. Daarin werden leerlingen van het vierde middelbaar bij wijze van experiment gevraagd om gedurende vijf dagen hun smartphone aan de balie van de school af te geven. Doorheen die vijf dagen hielden de leerlingen een dagboek bij met hun schrijfsels over hoe het is om les te volgen zonder smartphone.
De deelnemers van het experiment schreven op dat ze meer met elkaar praten en beter opletten in de les. Dat laatste verbaasde mij nu niet zo direct.
Het lijkt wat vreemd dat de verbinding tussen jongeren een electronisch toestel is in plaats van elkaar.
Om het nu zo te stellen zou je kunnen zeggen dat een smartphone een product van de markt economie, een product om winst uit te slaan in het centrum staat van het leven van jongeren. En dat klopt niet, jongeren geven zelf aan dat ze automatisch meer met elkaar beginnen praten, dat er dus meer verbondenheid is.
Smartphones zijn ok. Vroeger letten wij ook niet altijd op, maar we letten dan vooral samen niet op. Het verschil zit hem in de verbondenheid. Onderzoek heeft trouwens uitgewezen dat het gebruik van smartphones in de klas de schoolprestaties verminderen.
De jongeren gaven aan dat ze in het begin het ontzettend moeilijk hadden zonder smartphone, maar aan het einde van de week zagen ze het voordeel er van in. Ze waren rustiger en lette beter op.
Dit is een voorbeeld op kleine schaal over hoe mensen worden uitgedaagd om dingen achter te laten, hun gewoontes en denkpatronen om tot iets positiefs te komen.
Als we naar een voorbeeld op grote schaal kijken denk ik aan de Amerikaanse verkiezingen. U heeft er misschien al van gehoord de democratische presidentskandidaat Bernie Sanders is een beetje een vreemde eend in de bijt. Op zijn manier heeft hij drastisch afstand genomen van de klassieke vorm van verkiezingen om een hoger doel te bereiken met namen meer democratie.
Naast Sanders zijn er twee andere grote kandidaten, Clinton ook van de democratische partij en Donald Trump.
Zowel de campagne van Clinton als die van Donald Trump worden financieel gesteund door bedrijven in ruil voor toegevingen op het beleid dat ze gaan voeren ten voordele van de bedrijven die ondersteunen.
In die zin is Sanders een vreemde eend in de bijt. Hij krijgt geen steun van de bedrijven, maar haalt het geld rechtstreeks op bij zijn aanhangers, zo'n 7,4 miljoen aanhangers. Doordat hij zich niet moet plooien naar de eisen van de geldschieters legt hij de wondes van Amerika bloot. De publieke armoede en de private rijkdom, tweeverdieners die niet rondkomen. In één jaar tijd is hij van lid van de democratische partij in 2015 naar presidentskandidaat gegaan.
Sanders breekt op die manier met een traditie binnen de verkiezingen van Amerika omdat hij een ander gat, veel veel groter gat vult: solidariteit, rechtvaardigheid en eerlijkheid. Toevallig ook de waarden van de democratie. Iets waar het zuivere kapitalisme nooit aan kan beantwoorden.
Het lijkt minder drastisch dan je leven achterlaten zoals Jezus voorstelt, maar het vergt veel politieke moed om op te komen voor de waarden waarin je gelooft. En dat is denk ik wat Jezus bedoelde. Daar betaal je een prijs voor.
Vermoedelijk zal Sanders het niet halen omdat hij de bedrijven en dus het grote kapitaal niet mee heeft, maar dwingt Clinton wel om een meer links parcours te volgen wil ze de volgers van Sanders meehebben.
Durf te breken, durf om te slaan is de boodschap van het evangelie. ik wens jullie nog een fijne zondag toe
Evangelie: Lucas 7,36-50.8,1-3 - 'Aan tafel bij een farizeeër - een zondige vrouw'
Wekelijks beluisteren wij in onze viering een eerste lezing én een lezing uit het evangelie.
Met deze een vraag aan de mensen van de verschillende werkgroepen die de liturgie voorbereiden én/ of de mensen uit het platform Andersziens die kiezen welke tekst als eerste lezing wordt genomen: Lieve mensen, spaar mij toch van lezingen die echt moeilijk zijn en die na 5 minuten niemand nog kan navertellen. Mijn exegetische of theologische kennis is niet van het niveau dat ik klaar en duidelijk de boodschap van wat bedoeld wordt in oude lezingen en geschriften voor u kan verduidelijken.
Meteen stelt zich dan de vraag in hoeverre de tekst tot onze verbeelding spreekt en hoe wij met de betekenis ervan verder moeten in de week die voor ons ligt. Al kan de laatste zin u misschien wel bijgebleven zijn: De Heer heeft u deze zonde vergeven: u zult niet sterven. En juist over zonde en vergeven gaat deze viering.
Ik probeer toch maar een poging doen om wat te analyseren, om uit deze teksten iets te leren.
Het was niet niks wat David had gedaan. Hij was verliefd geworden op de vrouw van een ander. Hij liet de man van zijn vriendin tijdens een veldslag op de gevaarlijkste plaats detacheren: en wat hij gepland had, gebeurde: de man sneuvelde. David kon zijn gang gaan.
Moordenaar en wellusteling, dat was hij. God nam dat niet van David. Via de profeet Natan zegt Hij: Je hebt Mij geminacht; je hebt alle normen aan je laars gelapt; Ik zal je'.
Maar wat gebeurt er?
David buigt zijn hoofd. Hij zegt: 'Ik heb tegen de Heer gezondigd'. Hij heeft berouw. Op hetzelfde moment laat God zijn woede varen, en zegt: Dan wil Ik je vergeven, je zult niet sterven'. God accepteert hem weer, zelfs zodanig dat iemand van zijn nageslacht, Jezus zelf zal zijn. Gods Zoon neemt zijn naam als achternaam. Onvoorstelbaar wat de kracht van berouw kan zijn!
En bekijken we dan ook even het evangelie vandaag. Een zondige vrouw staat centraal. Waarom schildert men in het evangelie de vrouw zo dikwijls af als zondig? De mannen moesten er in die tijd niet voor onderdoen Het was niet niks wat die vrouw in het evangelie allemaal uitgespookt zal hebben. Wat ze fout heeft gedaan, wordt ons niet verteld. In ieder geval staat ze in heel de stad bekend als een zondares.
Iedereen wijst haar na. Maar Maar wat gebeurt er?
Ze kust overvloedig Jezus zijn voeten, dat was in die tijd het sterkste gebaar van onderdanigheid en berouw, ze balsemt zijn voeten met een product dat ze van haar werk zal meegebracht hebben, ze droogt zijn voeten met haar haren. De tekst is bijna sensueel. En op niet mis te verstane wijze biedt ze haar excuus, haar berouw aan.
En de reactie van Jezus is: Ga in vrede, het is goed zo'.
Ook hier wordt de kracht van het berouw, van het excuus en van het vergeven sterk benadrukt.
Bij Simon zien we het omgekeerde.
Jezus verwijt hem een aantal tekortkomingen maar Simon reageert niet. Geen excuus komt over zijn lippen. En wat gebeurt er? Het oordeel van Jezus over hem is: Jouw relatie tot Mij is op zijn zachtst gezegd onderkoeld'. Dat is wat hij bereikt omdat berouw niet over zijn lippen komt.
We zouden deze voorbeelden kunnen bekijken als verstoorde relaties.
Ook bij ons, in onze families, in onze buurt, op ons werk, in onze maatschappij, in onze vereniging, in onze parochie komen we situaties tegen waarbij er iets of iemand is waarmee we overhoopliggen, aan wie we excuus zouden moeten vragen.
Vergeven zoals Jezus het ons vandaag voordoet, iemand op een geweldige manier nieuwe kansen geven, valt ons niet altijd gemakkelijk. Soms moet er nog veel water door de Schelde vloeien.
Vrienden, meer kan ik niet duiden, een betere analyse kan ik niet maken. Ik heb mijn best gedaan.
En nu gooi ik het bewust over een andere boeg. Ik wil niet rond de pot draaien. Sinds 2004, precies 12 jaar geleden, zijn wij gefusioneerd met de 3 parochies. Ooit hadden we 3 kerken in een straal van 2 Km². Straks nog maar 1. Al 12 jaar werken we eraan om naar elkaar toe te groeien als één gelovige gemeenschap op Linkeroever. 2 weken geleden werd ons medegedeeld dat op het einde van de zomer een einde zal komen aan onze aanwezigheid én ons vieren in de Lucaskerk.
Een vergelijking: Burcht Kruibeke Bazel Steendorp hebben nog wel een kerkgebouw maar er zullen straks geen vieringen meer zijn, zelfs geen gebedsvieringen. De mensen van die parochies worden gevraagd om naar Zwijndrecht of Temse te trekken. Geen 2 km maar 20 km ver soms.
Deze evoluties maken heel wat mensen ongelukkig. Kan de beslissing die genomen werd aanleiding geven tot een verstoorde relatie in onze parochie en tussen onze parochianen? Misschien wel.
We kunnen nu 2 dingen doen. Doen zoals Simon en verbolgen zijn om wat er rond ons gebeurt. Of doen zoals de zondige vrouw: het heft in handen nemen en dienstbaar en zelfs berouwvol handelen en dankbaar uitzien naar nieuwe kansen. Hoe dan? Ik schets enkele situaties uit de praktijk: Wij hebben of beter gezegd, we hadden toch een zeer brede waaier van verenigingen hier op de Linkeroever.
Enkele hebben het heft in handen genomen en zijn, over de parochiegrenzen heen, gaan samenwerken. Anderen hebben het daar moeilijker mee. Nog anderen stoppen er mee. Nog anderen hebben het moeilijk met het idee van samenwerken of samenkomen met of op de andere kant. Langs de 2 kanten zeggen we die van den andere kant moeten ook meewillen. Die van den andere kant moeten maar naar hier komen. En eerlijk is eerlijk: omwille van het kerkgebouw is het éénrichtingsverkeer. We kunnen dat betreuren, maar het is niet anders. Anderzijds is laten we ze bij naam noemen "de Sint-Anna-ten-Drieënkerk" l een kerkgebouw dat ons kansen geeft om minstens 2 maal in de maand een geweldig concert te geven en waar we tentoonstellingen organiseren.
Waar mensen van heinde en verre naar toe komen en zeggen: wauw wat is dat voor een mooie ruimte, gelukzakken zijn jullie. En jullie vieringen zijn altijd zo verzorgd Laatst telde ik tussen 550 aanwezigen in de kerk voor de uitvoering van de 9e symfonie van Beethoven, 65-koppig orkest en 130 zangers en solisten. Ik zag in de kerk weinig parochianen. Op zich is dit niet zon probleem. Maar we stelden ons toch de vraag: Maken we te weinig reclame?
Zijn wij ons wel bewust van de kansen die we krijgen? Van onze eigen mogelijkheden?
Kunnen de lezingen van vandaag ons inspireren om aan onze relatie te werken, niet blijven verwijten, geen schuldigen zoeken, maar concreet met mekaar in dialoog gaan én de nieuwe kansen inzien? Wij nodigen u alvast uit op donderdag 23 juni voor een open Verrekijkeravond in het Cultureel Centrum ter Schelde. Meer hoor je hierover nog in de mededelingen.
Een relatie komt er sterker uit wanneer men erin slaagt om te vergeven.
Een relatie versterkt als men erin slaagt om het goede te zien in de andere, om de kansen te zien die geboden worden. Een relatie verbetert met een schouderklopje, eerder dan een verwijt. Ik wil hier op deze plaats niet verder in gaan op dit thema. Laten we dat samendoen, volgende week in het CCtS. En nodig velen uit die hier vandaag niet zitten .
En dan, vrienden, ik heb het gevoel dat de lezingen van vandaag ons dan toch een duidelijke boodschap meegeven!
Evangelie: Lucas 7, 11-17 - 'Opwekking van de zoon van een weduwe uit Naïn'
Lieve mensen,
We worden het laatste halve jaar overstelpt met slecht nieuws!
Voortdurend zeggen we: zovele mensen op het verkeerde moment op de verkeerde plaats!
Het was zo op 16 november in Parijs, op 22 maart in Zaventem en Brussel, op 19 mei met Egyptair, 28 mei ronde van België, 30 mei aan de Libische kust, op 31 mei onweer over Frankrijk en Duitsland, en op alle momenten dat we van een ongeval, terreur of natuurramp horen
Zovele mensen zijn al gestorven, zo onverwacht op een plek waar ze op dat moment moesten zijn .
hun moment fatale !
Vandaag horen we in de Bijbelverhalen juist het omgekeerde!
Jezus treedt met wat luisterende volgers, de gemeente Naïm binnen, terwijl en rouwstoet de gemeente verlaat om een dierbare te begraven Een weduwe overstelpt van verdriet, volgt als eerste de lijkbaar en komt oog in oog te staan met Jezus.
Jezus komt oog in oog te staan met de weduwe.
Een onnoemlijk mede-lijden overvalt Jezus bij het horen dat deze begrafenis gaat om de enige zoon van een vrouw die al weduwe is.
In de Joodse cultuur van weleer, had men als weduwe niet veel rechten, om niet te zeggen geen! Het is de man die voor het gezin zorgt en in de gemeente recht heeft op het gemeenschapsleven, werk, inkomen, vergoedingen enz
De Joodse wetten vragen om een strenge naleving en Jezus, door zijn mede-lijden bewogen, riskeert celstraf, wanneer hij zijn mede-lijden en zorgzaamheid voor deze weduwe toont .
En toch kan hij het niet laten stil te staan bij haar zo diep gekwetst zijn..
Hij spreekt haar aan en raakt haar in het putteke van haar ziel. Alleen al het spreken van Jezus doet wonderen, dat die Jezus er is, maakt alles al zo anders
Mijn zoon is niet dood, weet ze na die ontmoeting met Jezus, dood ben je nooit voor God en dood ben je pas wanneer jij mij bent vergeten . zou Bram Vermeulen zingen
Lieve mensen, het gaat hier over sterven en diep verdriet dat dit met zich meebrengt. Ik moet het niet vertellen aan allen die een dierbare verloren hebben
Het gaat ook over op-staan-ding! Over even verrijzen wanneer je op het juiste moment op de juiste plek de juiste persoon moogt ontmoeten .
En ook hier en nu, is het mogelijk dat je op t juiste moment, de juiste persoon tegenkomt die je raakt, iemand waarvan je even staat te kijken, die je verwondert en je dag goed maakt
Een van de dames in onze straat die haar hondje uitlaat heeft de laatste maanden verschrikkelijk veel pijn door regelmatige reuma- en jichtaanvallen. Haar hondje laat een paar keer per dag zijn pakje vallen op de stoep of op t gras. Op nen morgen kon ze plots zich niet meer bukken om dat pakje op te rapen. Tranen overvielen haar van shrik dat ze dat pakje moest laten liggen Een voorbijganger in een mooi kostuum stopt en vraagt haar wat er aan de hand is. Ze zegt wat er gebeurt en kan niet direct stoppen met wenen. Die man neemt het plastiek zakje uit haar hand, doet het pakje erin en vraagt haar of ze thuis geraakt om iets tegen de pijn in te nemen hij stapt met haar even mee in dezelfde richting naar de tram, en aan de hoek van haar straat neemt hij afscheid
Die dame straalde van geluk wanneer ze dit vertelde en was verwonderd dat ze die man nog nooit gezien had, al gaat die elke dag dezelfde weg naar de tram Maar sindsdien zeggen ze mekaar bijna elke morgen vriendelijk goeie morgen
Ik heb jaren in t revalidatieziekenhuis gewerkt en veel mensen pijn zien lijden. Pijn, zowel van binnen als vanbuiten. Elke woensdag is de specialist orthopedist in huis om de patiënten na hun operatie op te volgen Die man die heeft de kunst van het luisteren en draagt een fijne humor in zich mee. Bovenop heeft hij de kunst van het bewonderen van zijn patiënten en kan hij het niet laten een schouderklopje te geven. En ook, hij eindigt zijn bezoekje altijd met een kwinkslag.
Nooit verlaat hij een kamer zonder er even gelachen is ! s Woensdags vertellen zijn patiënten altijd hoe ze er weer tegenaan kunnen. s Woensdags straalt heel t revalidatiecentrum
Zo zijn er tientallen voorbeelden die iets zeggen over in t putteke van je ziel geraakt worden en hoe je dat de kracht geeft om op te staan en verder te gaan het zegt iets over zovele gewone mensen die aandacht hebben voor wat er rondom hen gebeurt en die vanuit die aandacht zo plots iets kunnen betekenen, iemand letterlijk en figuurlijk kunnen optillen
Geraakt worden, het is altijd even t gevoel van weer kunnen op-staan Het is even op-gewekt-worden uit het donker, even het licht gewaar worden .
Lieve mensen wat wens ik ons allemaal, heel regelmatig, op t juiste moment , op de juiste plaats.
Dankviering van de eerste communicanten en vormelingen.
Na hun eerste communie en het vormsel komen de kinderen nog eens terug in een terugkomviering. Een wegwijzerviering waar ook de preek van de week naar werd aangepast.
Dankbaar terugkomen van 1e communicantjes en vormelingen.
Lieve kinderen
Wat ben ik blij dat jullie hier zijn! En ik vermoed dat zaterdag 23 april of zondag 15 mei nog vers in jullie geheugen leeft.
Jullie zijn toch als eerste communicantjes of als vormelingen naar hier gekomen, niet?
Het was die bijzondere dag dat jullie ook hier vooraan samen zaten met jullie ouders, jullie meter en peter en allen die tijd en goesting hadden om te komen kijken. Een dag waarnaar jullie al lang uitkeken, die jullie al lang voorbereidden.
Je kwam doorheen het schooljaar een keer meer naar de kerk, naar de catechesemomenten waarin je ons kerkgebouw een beetje beter leerde kennen en wat er allemaal in gebeurt.
Momenten waarin je wat dieper inging op het levensverhaal van Jezus. Jezus die je wat beter leerde kennen.
Je leerde hoe Hij naar de mensen keek, hoe bekommerd Hij was om de mensen en
vooral bleef stilstaan bij de mensen die het moeilijk hebben in het leven.
Je leerde ook hoe vele van die mensen die Jezus ontmoet hadden, Hem nooit meer zouden vergeten.
Die Man had zon indruk op hen gemaakt, hen zon vertrouwen gegeven, dat ze dat moment nooit meer kwijtraakten. Dat moment had een stempel op hun leven gedrukt! Het was een moment om vast-te-houden!
Op de dag van je eerste communie en de dag van je vormsel werd het geluk van je leven als t ware: herboren!
Jullie waren terug het middelpunt van de belangstelling, net zoals de dag van jullie geboorte!
Het was een dag vol van gaarne zien!
De kadootjes, de wensen, de bloemen, de knuffels, de kusjes, ze waren allemaal voor ieder van jullie!
Het was alsof iedereen een beetje van die bijzondere aandacht en goedheid van Jezus in zich had
Je familie had tijd vrij gemaakt om er voor jullie en voor mekaar te zijn, gans de dag!
Het leven werd gevierd met jullie communiefeest!!
De probleempjes van alle dag werden opzij geschoven en maakte, in de mate van t mogelijke, plaats voor vreugde en plezier voor beseffen wat een deugd dat samenzijn kan doen, beseffen wat je voor elkaar kunt betekenen en beseffen dat het niet alle dagen feest kan zijn
Lieve kinderen en ouders, wat wens ik, en wat wensen wij allemaal dat die dag een grote indruk op jullie gemaakt heeft, ja, een beetje een stempel op je leven gedrukt heeft! Dat het een dag werd om niet vlug te vergeten, dat het een dag werd om vandaag dankbaar naar terug te kijken en om nog heel lang vast-te-houden.
Evangelie: Lucas 9, 11b-17 - 'Jezus geeft vijfduizend mensen te eten'
Beste Nikki en Yves,
beste parochianen van Linkeroever en allen die hier regelmatig of toevallige deze keer hier eucharistie komen vieren.
Het is vandaag een beetje zoals in het verhaal van Lucas dat we net hoorden.
Er wordt niet gekeken op een paar man meer, iedereen kan mee aanschuiven, er is genoeg voor iedereen. Maar zo zag het er eerst niet naar uit. Althans volgens de apostelen.
Ik hoor ze al denken: Jezus is weer bezig ziet hij niet dat het laat begint te worden? Nu begint hij weer te genezen! Waar gaan we straks met al dat volk blijven? En hier is nergens een supermarkt te zien enz. enz...
Het gebeurt nogal dikwijls in het evangelie.
De leerlingen snappen helemaal niet waar Jezus mee bezig is. En ze zijn zo pessimistisch! Zoals toen, met die storm. En zoals op weg naar Emmaüs. Misschien zijn er onder jullie die een belletje hoorden rinkelen, toen ze hoorden: ...toen de dag ten einde liep.... Ook daar begrepen die leerlingen helemaal niet wat voor iemand met hen mee stapte.
Jezus, bij het begin van ons verhaal, deed met hart en ziel waarvoor hij gekomen was. Vriendelijk zijn, mensen opbeuren, lijden verlichten, Gods goedheid verkondigen. Zelf was hij vervuld van dat geloof in Gods goedheid, in zijn Vader die, hoe dan ook, alles ten goede zal leiden. Hij gaf zich daarom volledig aan al die mensen die op hem hun hoop stelden. En nu komen die apostelen vertellen: stuur ze weg.
Wij kunnen ze niet opvangen.
Wij hebben zelf al niet genoeg.
Hij kaatst de bal terug: Jullie moeten hen te eten geven
De apostelen pruttelen nog was tegen... en dan wordt het verhaal helemaal herkenbaar! Hij neemt het brood, zegent het, breekt het. En geeft het aan zijn leerlingen.
Dus aan ons. Lucas vertelt het verhaal van de broodvermenigvuldiging om ons beter te doen begrijpen wat het betekent als Jezus zegt: doe dit tot mijn gedachtenis. Het verhaal van de broodvermenigvuldiging is het verhaal van elke eucharistieviering. Elke keer opnieuw breken wij het brood, zoals hij gedaan heeft tot zijn gedachtenis.
Menselijk gesproken hebben wij niet veel te bieden, en zijn we vaak niet sterk genoeg om het kwade te baas te kunnen. Maar het weinige dat we hebben is meer dan voldoende, als we ons aan hem toevertrouwen. Het brood dat wij hier mogen breken en delen, is het teken van zijn leven in overvloed dat hij geeft. En dat leven moeten doorgeven wij aan anderen. De opdracht uit ons evangelieverhaal is ook aan ons gericht.
De eucharistieviering eindigt niet met de zegen, dan begint het pas, zoals het breken en delen van het brood begon nadat het Jezus' zegen had gekregen. We gaan hier buiten, de wereld in, om te proberen zoals Jezus te zijn voor wie ons tegemoet komt. Dat hoeft niet spectaculair te zijn.
Ook gewone, onopvallende mensen kunnen wonderen doen, kunnen troost brengen, kunnen opbeuren, kunnen barmhartig zijn, kunnen opkomen tegen armoede, kunnen door hun leven de blijde boodschap zichtbaar maken. Zo is de Vader aan het werk in kleine mensen.
Zoals de apostelen vragen we ons misschien af: waar is Jezus nu eigenlijk mee bezig?
Ziet hij dan niet dat wij in de problemen zitten? Maar als we ons in zijn naam hebben laten dopen, als we hem willen volgen op zijn weg, als wij gelovig samen komen om tot zijn gedachtenis het brood te breken, dan kunnen we hem in ons midden herkennen. We zullen hem in de schrift en in ons hart horen spreken over het koninkrijk Gods, dat niet van deze wereld is, maar waar wij op mogen hopen, ook als het leven eenzaam en onherbergzaam lijkt.
En we zullen blijven horen hoe hij zegt: Jullie moeten hen te eten geven. Op zijn woord kunnen we, met het weinige dat we in handen hebben, wonderen doen.
Een goeie halve eeuw geleden, in het begin van de maand mei, heb ik mijn eerste communie gedaan. Het toeval wil dat dat gebeurde in de kerk van de Heilige Drievuldigheid. De wereld en vooral de kerk zag er toen nog helemaal anders uit. Wij zaten nog geknield op bidstoelen; het altaar stond helemaal achteraan op het koor en de hele viering was in het Latijn.
Nog een geluk dat de meester van de vijfde klas grote borden gemaakt had, waarop de namen van de verschillende delen van de mis geschreven stonden: Introïtus, Confiteor, Kyrie, Gloria, enzovoort. Als klein ukje verstond je er dus niet zoveel van. Niet van de misviering en evenmin van de Heilige Drievuldigheid.
Het woord 'Drievuldigheid' komt niet voor in de Bijbel.
Jezus heeft die naam voor God ook nooit gebruikt. Hij noemde God bij voorkeur 'Abba', Papa, lieve vader. Hij sprak ook over de Geest, die Hij zou zenden als helper en trooster. Jezus zelf werd door de leerlingen 'Zoon van God' genoemd. Er is dus in de evangelies sprake van God als Vader, Jezus als Zoon, en de heilige Geest. Zo zijn de namen Vader, Zoon en Geest ons zeer vertrouwd. We spreken ze uit bij ieder kruisteken. Een teken dat we maken vóór ieder gebed, vóór iedere eucharistieviering, in alle sacramenten én in onze geloofsbelijdenis. Die begint met God, de almachtige Vader, schepper van hemel en aarde.
Als godsdienstleerkrachten of catechisten over de drie-ene God moeten spreken, zoeken ze naar aanschouwelijke voorbeelden.
Met wiskunde valt het moeilijk uit te leggen: God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest zijn samen nog steeds 1 God. 1+1+1 blijft dus 1. Dit is een mysterie, geen puzzel of rekensom. Een mysterie betekent dat het te groot is om te snappen. God is te groot voor ons verstand, zelfs al heb je een wiskundeknobbel.
Soms nemen ze drie lucifers en steken die samen aan. Er zijn drie lucifers en toch is er maar één vlam.
Of ze geven het voorbeeld van een echtpaar met hun kindje: vader, moeder, kind. Drie personen in één gezin. Eén en toch drie, in liefde verbonden met elkaar. Ze zijn één gezin. Ze horen bij elkaar. En toch zijn ze ook alle drie anders.
Het zijn drie eigen, aparte personen. Ze hebben ieder een eigen rol in het gezin: vader, moeder en kind. Ieder met hun eigen gezicht en hun eigen karakter. En tegelijk horen ze bij elkaar. En ze houden van elkaar.
Of denk aan de Rode Duivels: allemaal spelers uit verschillende ploegen, met hun eigen achtergrond. En toch vormen ze samen één ploeg!
Men wil met die voorbeelden aantonen dat er 'eenheid in verscheidenheid' bestaat.
Ook de lezingen van vandaag proberen ons iets uit te leggen over die verbondenheid, die liefde tussen die drie Personen die samen één God zijn.
De drie-ene God zegt ons iets over de liefde van God voor ons. De Vader (die staat voor het scheppende en daarom net zo goed God de Moeder zou kunnen heten), de Zoon (het menselijke gezicht van God, tastbaar, heel concreet en niet veraf) en de Heilige Geest (de kracht van de Liefde die over heel de wereld waait, over alle grenzen heen, en die Hen en ook ons samen-bindt). De drie Personen in die ene God, zijn alle drie telkens weer een beetje anders. Toch zijn ze samen één God. Ze horen in Liefde bij elkaar.
Doorheen de geschiedenis hebben theologen, pastoors en andere priesters hun best gedaan om aan de mensen uit te leggen hoe ze die Drie-eenheid moesten begrijpen. En al die tijd deden de gelovigen even veel moeite om dat beeld dan ook weer te verstaan.
De beroemde Russische iconenmaker Andrej Roebljov schilderde rond 1400 het icoon bekend als de Gastvrijheid van Abraham of De Heilige Drievuldigheid. Om in die icoon, die eerder lijkt op een voorstelling van drie engelen, een afbeelding van de Heilige Drievuldigheid te zien, moeten we terug te gaan naar Genesis 18, waar Abraham drie geheimzinnige bezoekers ontvangt.
Die komen bij hem en delen zijn maaltijd. En Abraham praat met die drie personen als met één persoon. Het is het begin van Gods verbond.
Ook Europese kunstenaars deden hun best om die goddelijke Triniteit te verbeelden. En dat lukte nog het best door er menselijke trekjes aan te geven. De Vader als een echte Patriarch met een lange baard. De Zoon als de gekruisigde of de verrezen Christus. En voor de Geest die ongrijpbaar is en waait als een zachte bries, gebruikten ze het beeld dat Hem ook in de Bijbel tastbaar maakt: een stralend witte duif.
Maar dàt totaalbeeld is te véél een Trio en te weinig een Eenheid.
Dus werden er driehoeken of concentrische cirkels aan het plaatje toegevoegd.
Om die bijzondere eenheid tussen Vader Zoon en Geest plastisch voor te stellen, gingen ze ook een vergelijking maken met de aardse drie-eenheid, de Heilige Familie. Maria, Jezus, Jozef, die dan samen met de Hemelse Drie-eenheid werden afgebeeld. Of die àndere Heilige Familie, die aan de parochianen van Sint-Anneke zeer wel bekend is: oma Anna met dochter Maria en kleinzoon Jezus, oftewel Sint-Anna-te-Drieën.
Van een moeilijke, enkel door theologen te begrijpen, beschrijving van de Goddelijke Drievuldigheid, tot een eenvoudige voorstelling van een familie-tafereel, waarin de Liefde centraal staat. Zo wordt dat ongrijpbaar goddelijke iets menselijks waaraan wij ons kunnen toetsen: een vader, een moeder, een Kind; een grootouder, een dochter, een Kleinkind.
Wij gingen zaterdag op bedevaart naar Gaverland. Heb je er al eens bij stil gestaan wat dat eigenlijk is, een bedevaart?
Sommigen maken een héél lange tocht, naar Compostella, naar Rome of een andere heilige plaats. Wij naar Gaverland. Maar de eigenlijke bedoeling is om daarna, met je verhaal, terug thuis te komen.
Onze tocht vanmiddag is maar kort. Wat verder, in Rupelmonde, noemen ze het de weg-om, een om-weg naar huis. In Melsele noemen ze het de beeweg. Onze beeweg, bede-weg, is een wandeling, waarbij we even stilstaan en bidden, om terug thuis te komen, bij onszelf. De beeweg in Gaverland is een Maria-beeweg.
Daarbij neemt Maria ons bij de hand om samen naar haar Zoon te kijken. Langs de verschillende staties van haar leven en ook Zijn leven: van zijn geboorte, heel zijn leven door tot aan zijn dood en verrijzenis, kijken wij, met de ogen van Maria, opnieuw naar Jezus.
In de meimaand, Mariamaand zetten wij traditioneel Maria in de bloemetjes én in de kijker. We kennen nu haar belangrijke plaats in de familie. Als moeder én als dochter neemt Maria ons bij de hand, om samen naar haar Zoon te kijken. Om geraakt te worden waarin zij geraakt werd door Hem. Maria doet ons, met haar ogen, opnieuw naar Jezus kijken.
Dat is eigenlijk de bedoeling van alle heiligenbeelden, in iedere kerk. Ze zeggen: kijk naar mij, kijk dóór mij naar Jezus, naar God.
Dat is waarschijnlijk ook de bedoeling van wat Jezus in het evangelie zegt: alles wat de Vader heeft, is ook van Mij. Wie Mij ziet, ziet de Vader. Kijk dóór Mij, laat je beGeesteren door Mij, om God te zien.
Op dezelfde manier moeten wij ook Maria begrijpen.
We begrijpen haar voorbeeld-functie, in de vergelijking met die hemelse Heilige Familie. In die familiale verbondenheid wijst ook Maria ons op de heilige Drie-eenheid die wij vandaag vieren: van de Vader+, de Zoon+ en de Geest+. Amen.
Een tijdje terug heb ik naar Jani gaat op safari gekeken. Ik vind Jani nog wel grappig in zo man zo vrouw.
Nu heeft hij een reportage waarin hij mannendingen doet. Zoals meedoen met het leger, met Tom Boonen gaan fietsen en nu dus op safari. Enfin, vooraleer jullie denken dat ik een obsessie heb voor die man, er komt nog een punt aan dit verhaal.
Jani vind het een uitdading als cityboy, woonachtig in Antwerpen, om op safari te gaan en oog in oog met de natuur te staan.
Iemand die verknocht is aan het stadsleven en schrik heeft van wilde dieren gaat de natuur opzoeken.
In het begin had hij zeer veel angst als er nog maar een leeuw op vijf kilometer van hem stond. Maar aan het einde van de tocht was hij toch een beetje een andere man. Op een gegeven moment staat hij oog in oog met een wilde olifant. Ondanks zijn schrik ervaart hij een onbeschrijfelijk gevoel van verbinding, ontzag en echtheid.
Op de laatste avond zat hij met zijn gids aan een kampvuur dat uitkeek op wilde nijlpaarden. Straks ga ik weer naar de echte wereld, waarop de gids antwoordde: Dit is de echte wereld. Waar jij naar teruggaat, is een geconstrueerde, artificiële wereld. Het is een wereld naast de wereld van de natuur, die wij zelf hebben opgebouwd.
Nu vind ik het ook fantastisch om in een stad te wonen, maar het staat wel ver van de oerwereld, zeg maar, de wereld van de natuur.
Wist je dat wij gemiddeld drie à vier uur per dag naar televisie kijken. En we kijken dan eigenlijk naar iets dat niet echt is.
Hoe cool Simonneke uit thuis ook mag zijn, ze is een verzonnen figuur geconstrueerd door mensen die verhalen schrijven.
Toch hebben die verhalen een zekere impact op ons.
We zouden haast vergeten dat buiten die artificiële wereld nog een andere wereld zit. Een wereld die vraagt om verbinding vanuit hen en vanuit ons.
Een paar maanden terug was er een tentoonstelling in het SMAK (altijd een beetje reclame maken voor Gent, stad der steden), waarin kunstenaars werden uitgedaagd om na te denken over de verbinding met de wereld buiten ons.
Een specifiek kunstwerk dat mij heeft ontroerd was een boom, een treurwilg, waar aan de uiteinden van de takken potloden werden gehangen. Het punt van de potloden rustte op een wit onbeschreven blad. Door het bewegen van de takken en door de wind en zo maakte de boom aan de hand van potloden contact met onze wereld.
Een zeer mooie symboliek voor die andere wereld dan de onze, die ook bestaat en op zijn manier ook verbinding zoekt. Het is niet omdat we het op het eerste zicht niet zien of er geen aandacht voor hebben, dat het daarom ook niet bestaat.
Ik ben meer en meer overtuigd geraakt van de kracht van verbinding.
Zeker binnen een maatschappij waar mensen zo op zoek zijn naar iets anders dan het voorgeconsumeerde. Ik ben deze week weer voor drie dagen met een groep dak- en thuislozen met een verslaving op driedaagse geweest.
Ik blijf mij verbazen over de kracht van verbonden te zijn met elkaar, met de natuur en met het onuitspreekbare.
's Avonds tijdens het barmoment was er een onbeperkte mogelijkheid tot drinken van alcohol. Niet evident voor mensen met een drankverslaving, maar niemand was er dronken. Na twintig jaar heeft een gast een brief geschreven naar zijn familie om opnieuw contact met hen te zoeken.
Plots besefte hij wat hij in die twintig jaar gemist heeft.
Zoals de lezing van vandaag ook zegt: Vader ik wil dat, waar Ik ben, ook diegenen bij Mij zijn, die Gij Mij gegeven hebt.
Geniet van deze zondag, in verbinding met elkaar, doe iets leuks met dit mooie weer en geniet vooral van elkaar.
Evangelie: Lucas 24,46-53 - 'Verschijning aan de elf en hun metgezellen'
Als kleine jongen ging ik met mijn vader naar de wedstrijd België-Holland van de oude gloriën. Na 5 minuten was er al een Hollands been gebroken, nadat de Belgische links-back nog eens geprobeerd had zijn legendarisch sliding-tackle te demonstreren. Zelfs oude gloriën zijn niet meer wat ze geweest zijn. Wat voorbij is, komt niet meer terug
Is dit hier een reünie van oude gloriën? Er is hier wel wat ouderdom verzameld, en glorierijk is het verleden dat ons hier bijeen brengt zeker.
Maar is hier alleen nog plaats voor nostalgie, en loopt onze beweging in het heden amper op krukken rond? En dan wil ik het niet hebben over naamsveranderingen. Ik wil het niet hebben over Arco. Ik wil het niet hebben over dalende ledenaantallen. Allemaal niet plezant, maar misschien toch de hoofdzaak niet.
Hoofdzaak is voor mij de vraag, of onze christelijke gemeenschap nog iets te vertellen heeft over de uitbouw van onze maatschappij, deze wereld, zijn politiek, zijn economie, zijn structuur en cultuur. Of is godsdienst helemaal teruggedrongen tot in de huiselijke sfeer?
Ik denk dat we vandaag hier vieren dat het evangelie niet alleen onze hyperpersoonlijke zielezaligheid kan bevorderen, maar dat het ook deze wereld kan verbeteren. Christenen zijn wereldverbeteraars.
En wat ons daartoe drijft, is de profetische stem die klinkt in de bijbelse traditie. We hoorden ze in het evangelie: waarop worden we afgerekend? Op wat we doen voor de mens letterlijk op straat. Voor hen die hongeren en dorsten naar gerechtigheid. In deze tekst herhaalt Jezus de herhaalde oproep van vele profeten in het oude testament, die uitbuiting van armen, wetsverkrachting, machtsmisbruik van hen die de macht hadden, fel aan de kaak stelden. Solidariteit met armen, opkomen voor zwakkeren, recht doen geschieden, het is een goddelijke opdracht.
Hoe we dat doen hangt van de omstandigheden af. Persoonlijke inzet voor de mens naast ons, gul zijn, goede nabuurschap uitbouwen, een vriendelijk woord, een hand uitsteken om te helpen, eerlijk zijn en niet foefelen, we kunnen dat allemaal. En daarnaast is er het samen, de actie schouder aan schouder, verenigingen en organisaties, de hefbomen om onze samenleving op te tillen naar een hoger niveau van menswaardigheid.
We hebben hier in Vlaanderen een sterke traditie van eigen christelijke organisaties, die hun evangelisch opdracht voorbeeldig hebben opgenomen, wat er ook aan soms terechte kritiek op kan gegeven worden.
Nu verandert er heel wat, niet alleen de namen.
Misschien vrezen velen onder ons dat die prachtige traditie die nog in ons leeft, voorgoed naar de knoppen gaat. Maar ik denk dat het belangrijkste niet is of de christelijke organisaties zoals die we gekend hebben, gewoon verder zullen bestaan. Ja, het is nodig dat christenen elkaar vinden, zich organiseren om hun christelijke inspiratie levend te houden, telkens opnieuw te vertalen in een hedendaagse taal, samen te zoeken hoe hun maatschappelijke inzet trouw kan blijven aan het evangelie. Ik denk ook dat christenen dat zullen blijven doen, gedreven als ze worden door de geest van Jezus.
Maar of de organisaties van nu en gisteren dezelfde moeten blijven, dat zal de tijd uitwijzen. Ik zou daar ook niet ongerust over zijn. De crisissen die we meemaken zijn misschien nodig om wat nederiger te worden. Het kan geen kwaad dat de mensen van goede wil zich meer verenigen om samen die betere wereld op te krikken en dat de strijdbijl tussen tsjeven, blauwen en sossen begraven wordt.
Maar essentieel is dat christenen het woord van Jezus blijven horen: Om aan armen de goede boodschap te brengen heeft God mij gezonden, om aan gevangenen hun vrijlating aan te kondigen en aan blinden het licht in hun ogen, om verdrukten in vrijheid te laten gaan. Het feest van Hemelvaart betekent, dat die opdracht van Jezus ons toevertrouwd wordt. Als de kerk hieraan trouw blijft, is het vanzelfsprekend dat zij in deze samenleving een rol te spelen heeft. En die samenleving kan daar alleen maar beter van worden.
Hier zitten vele oude krijgers, die soms letterlijk op de barricades hebben gestaan om de wereld te verbeteren.
Zij geven hun fakkel door aan de volgende generatie. En zij mogen gerust zijn. Het licht van die fakkel, het is door Jezus ontstoken. En wij geloven dat dat vuur niet zal gedoofd worden.
Evangelie: Johannes 14,23-29 - 'Ik laat jullie niet verweesd achter'
Het is goed mogelijk dat nogal wat mensen in de kerk hier die eerste lezing nogal raar vinden. Besnijdenis, verstikt vlees (wat is dat trouwens?), offervlees, wat hebben wij daar mee te maken? Nochtans vertelt deze tekst iets over een vrij belangrijk moment in de geschiedenis van de jonge kerk: de beslissing die de vergadering in Jeruzalem men noemt dat soms het eerste concilie genomen heeft dat men geen Jood moest zijn om christen te kunnen worden. Hadden ze dat niet gedaan, dan zouden wij nu in een synagoge naar het evangelie luisteren, en zouden wij volgens de Joodse wet leven.
Nu betekent dat niet dat de apostelen het Jodendom afgeschaft hebben. Paulus en Petrus zijn heel hun leven Jood gebleven, zoals ook Jezus trouwens. Maar, zegt die jonge Kerk, als we goed luisteren naar wat Jezus ons geleerd heeft, als we luisteren naar de heilige Geest die in ons werkt, dan beseffen we dat alle mensen door Jezus geroepen zijn, dat alle mensen kinderen zijn van dezelfde Vader, dat ieder het heil kan bereiken, welke ook zijn traditie, overtuiging, afkomst is, als hij de boodschap van Jezus maar volgt.
En de boodschap van Jezus is eenvoudig. We hebben ze vorige week gehoord in deze kerk, in datzelfde evangelie van Johannes: een nieuw gebod geef ik u: gij moet elkaar liefhebben, zoals ik u heb liefgehad.
Keep it simple, hou het eenvoudig, laten de apostelen weten aan die ongeruste nieuwe christenen in dat heidense Antiochië. Ze vragen alleen een paar regels te volgen die in die tijd niet speciaal waren: geen offervlees, want dan neem je deel aan heidense rituelen, geen ontucht, uiteraard, en in het Oosten toen was er geen mens die eraan dacht bloed te eten of vlees waar nog bloed inzat dat verstikt vlees .
Onze gewoontes zijn nu veranderd, we mogen met gerust gemoed leven als mensen van onze tijd. Als christelijke gemeenschap mogen we samen, biddend en luisterend naar mekaar, zoeken hoe we dat gebod van Jezus in onze tijd, binnen onze cultuur, kunnen beleven. En laten we dat doen in groot respect voor de mensen die andere gewoontes hebben en andere tradities, zoals de Joodse kerkvaders respect hadden voor die heidens geloofsgenoten.
Ik denk aan ons respect voor mensen met een andere godsdienst of een andere cultuur, maar ik denk ook aan ons, christenen onder elkaar. Ik hoop dat ook in onze kerk de liefde voor elkaar op de eerste plaats kan komen. Laten we elkaar niet beoordelen op het al dan niet naleven van geboden en verboden die ons overgeleverd zijn, laten we open staan voor de eerlijke bedoelingen van de mensen die anders denken en leven dan wij. Zie hoe ze elkaar liefhebben, dat zou het beeld moeten zijn dat de wereld van ons krijgt.
Als wij de woorden van Jezus, dat nieuw gebod, ter harte nemen, staat er in de evangelielezing, dan tonen we zo dat we Jezus graag zien. Dan zullen we luisteren, in de stilte van ons hart, naar wat zijn geest ons ingeeft. Als de liefde die Jezus heeft voorgeleefd ons richtsnoer is, en dat wil zeggen: als we ons leven geven voor mekaar, dan, zegt het evangelie, komt God in ons aanwezig, dan kan hij door ons in deze wereld werken.
Dan worden wij allemaal Emmanuel: God met ons .
Vrede en vreugde wil Jezus ons geven. Laten we het inderdaad simpel houden, en gewoon proberen een goed mens te zijn, met vallen en opstaan: we zullen veel mensen blij maken. We zullen in vrede leven, met onszelf en met anderen. We mogen dus gerust zijn, we zullen de moed niet verliezen. Jezus laat ons niet alleen.
Ook wij mogen dan elkaar niet loslaten, ook wij mogen elkaar niet ongerust maken of in verwarring brengen, ook wij moeten proberen elkaar niet allerlei lasten op te leggen, maar wij hebben de opdracht gekregen aan elkaar zijn vrede door te geven: omdat we elkaar graag zien.
Kinderen, ik blijf nog maar een korte tijd bij jullie. Ik geef jullie een nieuw gebod: heb elkaar lief. Zoals ik jullie heb liefgehad, zo moeten jullie elkaar liefhebben.
Dit zijn de laatste woorden uit het evangelie van vandaag.
Dit zijn ook de laatste woorden die ik mij herinner van ons moeder.
Bijna letterlijk dezelfde.
Heb mekaar lief, blijf mekaar graag zien zoals ik jullie graag heb gezien
Het is een tekst die al dikwijls gelezen en geschreven werd. Door geleerde schrijvers in de geschiedenis, door predikers over de hele wereld, in huwelijksmissen, in thema-missen en op het sterfbed.
En dan komt er vandaag in het evangelie nog één zinnetje bij:
Aan jullie liefde voor elkaar zal iedereen zien dat jullie mijn leerlingen zijn.
Of met andere woorden: zie hoe ze aan mekaar hangen, je voelt het gewoon dat het nog klikt dit is wat Hij gevraagd heeft.
En daar moeten we het vandaag mee doen. Als boodschap is dit duidelijk genoeg. We zouden bijna durven zeggen: pak mekaar eens goed vast en geef mekaar ne kus .
Waar heb ik dit nog gehoord?
Niet langer dan vorige week zaten in 2 concerten meer dan 1000 mensen in deze kerk die dit echt gedaan hebben
Natuurlijk was dit show. Maar het brengt me naadloos op een discusie die wij met iemand voerden de dag na dit concert in de kerk.
We gaan het echt niet hebben over hoe goed of hoe slechts dit concert was. Dit is niet het forum voor een recensie.
Maar het gesprek ging over de vraag: Zon concert met Scala, kan dat nog wel in een kerk?
Wij antwoordden dat deze kerk gebouwd was met de idee om er ooit iets polyvalent mee te doen. Dat wij een open kerk willen zijn waar iedereen welkom is. Dat we al blij zijn dat mensen, die helemaal niets met de kerk te maken hebben, hier toch de schoonheid van muziek kunnen komen beluisteren, de schoonheid van de glasramen kunnen bekijken, de sfeer van de ruimte kunnen voelen Dat wij een parochie zijn waar zoiets wel mogelijk is en dat we daar blij en fier over zijn.
Het antwoord was dan Nog al een geluk dat het 2e lied dat gebracht werd een psalm was
Wat onthouden we dan ?
Dat mekaar graag zien automatisch ook betekent ook uw huis openzetten voor anderen.
Zo was er een paar dagen vroeger ook een vergadering in deze parochie van alle VZWs en de kerkfabriek met de bedoeling om alle inkomsten en uitgaven met een grote openheid uit de doeken te doen.
Zowel het Cultureel Centrum ter Schelde als het Sint-Anneke Centrum als Parochiale Werken als VZW ANNA3, als de kerkfabriek hebben dit gedaan. Volledige transparantie, zoals het gevraagd werd door de Verrekijker.
Wat onthouden we?
Als je mekaar graag ziet betekent dit dat je een grote openheid en eerlijkheid moet hebben, ook op financieel gebied.
Wij waren een paar weken terug in Krakau in Polen. Daar hing een grote elektronische klok aan de kathedraal. Die telde af naar beneden. Nog 45 dagen zoveel uur zoveel minuten zoveel seconden.
We begrepen snel waarover het ging.
We lazen deze week in het parochieblad dat er in de zomer weer wereld-jongerendagen zullen plaatshebben. Vele duizenden jongeren van over de hele wereld trekken dit jaar na Polen, naar Krakau. Ze zullen daar ook de paus ontmoeten en ze zullen daar openlijk en zonder franjes getuigen van de liefde die ze voor mekaar en voor die Jezus voelen.
Aan jullie liefde voor mekaar zal men zien dat jullie mijn volgelingen zijn.
Dit zijn 3 tekenen van hoop, 3 dagdagelijkse feiten, 3 verhalen die dit evangelie willen duiden.
Ik wil of moet ze niet verder gaan zoeken. Gewone gebeurtenissen in ons leven die we kunnen koppelen aan het evangelie.
Luisterbereidheid ontsiert geen mens, het kan een verrijking zijn.
Luisteren naar je diepste zelf kan iets oproepen in jou!
Roeping in de dikke Van Daele
Bestemd zijn tot een vervulling van een bepaald ambt of zich geroepen voelen door een innerlijke sterke aandrang tot een bepaalde levenswijze, (vb gehuwd) of en bepaald taak (vb onderwijs, verpleegkundige, administratieve kracht, architect, politicus..)
Lies
Lies, Wie kent Lies? De jongste vrouw in onze Verrekijkerploeg, dochter van Lut en Luc, kleindochter van Lina ?
Zij voelt zich geroepen om actief mee te bouwen aan onze gemeenschap hier op t Sint Anneke en voelt zich eveneens geroepen om voor 7 maanden naar Afrika te trekken! Wat een Madam!
Zij werkt op t ogenblijk, als architecte, in Kpando in Ghana, aan het mee realiseren van het renoveren van een school en opzetten van een bibliotheek Gratis, belangloos, voor niets !
Ze moet vele frustraties trotseren, veel geduld hebben en zich met veel verzoenen om het project te zien groeien. Maar ze geniet! Ze geniet van de vriendschap van haar Afrikaanse onthaalmoeder Ivy en de Afrikaanse gemeenschappen die ze er ontmoet. Ze geniet van het enthousiasme van de kinderen die spelen in haar ontworpen speeltuin, ze geniet van de kinderen die enthousiast leren lezen en schrijven
Rita
Rita, een vrouw uit onze vriendenploeg. Ze zit met haar mooie gezin met Pasen aan tafel! Haar dochter gooit de vraag in t midden of Mama niet wil nadenken over een vraag om voogd te zijn over één van de vele gevluchte kinderen die hier in ons land een plaats krijgen Broers en zussen beginnen al meteen te preutelen en vragen zich al af hun zus gek is Ze bestoken hun Mama met goede raad van denk na, weet waaraan je begint, enz Maar Mama ging vrijdag naar Brussel, naar een 1ste infonamiddag om te weten hoe dat in z'n werk gaat en eerlijk gezegd, ik had heel veel spijt dat ik niet meekon! k Had graag ook die informatie gehad om er serieus over na te denken om misschien een klein steentje te kunnen bijdragen aan heel het vluchtelingenprobleem
Rusthuis
Het oude rusthuis Herleving in burcht, is een opvanghuis geworden oor 134 vluchtelingen.
In januari werd een oproep naar vrijwillige medewerkers gedaan met groot succes!
Een 12tal begeleiden de kinderen met hun huiswerk,
enkele vrouwen hebben een vrouwenwerking opgestart waar ze met het aanleren van de Belgische keuken, meteen Nederlands aanleren.
De oudsten van de Chiro halen op woensdagnamiddag de kinderen en volwassenen op voor sportactiviteiten
De bakker
De bakker hier op de hoek wordt uitgebaat door mensen van vreemde origine!
We gaan er met velen om ons pistolets en brood.
Luc
Luk Vanmaercke wordt door een vreemdeling in gebroken Nederlands aangesproken. Hij zet die man op de juiste tram naar zijn bestemming en maakt er een paartje mee. Hij vraagt eerst en vooral naar zijn naam. Khaled, noemt deze vreemdeling die, na 3 maanden, al behoorlijk Nederlands praat. De jonge man, gevlucht uit Afghanistan werkt hier nu als bakker maar wil verder studeren. Informatica. Hij was op weg om een test af te leggen in de hoop dat men hem zal toelaten tot de opleiding .
Bij een eerste tussenhalte ziet Luk, Khaled plots verkrampen van angst! De man was gevlucht uit het oorlogsgebied en daverde van kop tot teen bij het zien van die gewapende soldaten aan een ingangspoort. Luk stelde hem gerust dat het om de veiligheid ging sinds de terreur in Parijs en Brussel. De man vond het verschrikkelijk, die terreur! Hij veroordeelde de daders en leefde met Luk en ons land mee Luk schrijft dat hij echt met hem meeleefde. En Luk schrijft ook hoe hij zichzelf de vraag stelde: leef ik zo mee met Afghanistan?
Ja, wij mogen ons de vraag stellen: Leef ik zo mee met de zovele vreemdelingen zoals deze vreemdeling met ons?
Denk ik niet nog veel te veel in vakjes?
Deel ik de mensen niet teveel in in de categorieën naar hun land van afkomst, hun geloofsbeleving, hun intelligentie ?
We leven hier inderdaad in een multiculturele samenleving, al beseffen wij het nog niet echt!
Zouden we die indeling in categorieën al niet best veel simpeler houden !Kunnen we niet beginnen met de voornaamste indeling:
Er zijn overal mensen van goede wil en mensen van slechte wil! De eerste groep is gelukkig veel groter dan de tweede! En we mogen onszelf er allemaal bijrekenen.
Niet?
Als we ons aan elkaar spiegelen, dan weigeren we alvast om ons te laten opjutten tegen elkaar.
Dan gaan we mekaar in de ogen kijken, dan gaan we luisteren naar elkaar, dan gaan we spreken met elkaar, zorg dragen voor elkaar,
Dan kunnen we aan elkaar zien wat een toffe en goede mensen hier wel wonen.
De meeste mensen, zelfs over heel de wereld, zijn terreur en oorlog wel beu en moe hoor!
In de eersste lezing horen we hoe ook Paulus en Barnabas, 2 straffe mannen die luisteren naar hun Jezus, die gekomen was voor iedereen, voor alle volkeren die t wilden horen. En daarom, wanneer ze niet gewenst zijn, het stof van hun sandalen schudden en naar het volgende dorp trekken met hun boodschap.
Luisterbereidheid! Zo begon ik.
Luisteren naar Jezus Stem is een keuze vanuit het diepste van onze ziel, is een ervaren van een thuis zijn bij elkaar, van een diepe verbondenheid. Zo zitten wij hier samen. Vanuit deze bewogenheid dragen wij hier ook zorg voor elkaar! Anderen kunnen er ons niet van afhouden. We willen steeds meer een beetje worden als Jezus. Hij die gekomen is voor alle mensen.
Worden wij zo ook een beetje Gods stem?
Een Stem die, anderen doorheen onze zorgzame omgang met elkaar, kunnen horen?
Krijgt zo ook ons leven, die goddelijke kwaliteit?
Behoed worden om behoedzaam te kunnen zijn in pijnlijke en vreugdevolle omstandigheden.
Ik wens het ons allemaal.
Bron: Jan vander Sman, kerk en leven en uit het leven gegrepen
Evangelie: Johannes 21,1-14 - 'Jezus verschijnt bij het meer van Tiberias'
Het is intussen meer dan twee weken geleden. Een datum die we niet snel zullen vergeten: 22 maart 2016. Een afschuwelijke bomaanslag in de luchthaven van Zaventem en een even verschrikkelijke ontploffing in een metrostation in Brussel. Meer dan dertig doden, honderden gewonden en duizenden mensen die van nabij betrokken waren bij de gruwel.
Al wie er op een of andere manier bij aanwezig of ergens in de buurt was zal nog een hele tijd nodig hebben om de gebeurtenissen te verwerken. Maar eigenlijk was het hele land in shock. Ook de mensen die er niet bij betrokken waren of geen vrienden of familieleden kenden onder de slachtoffers, waren heel erg onder de indruk.
En alle hulpverleners, traumapsychologen en crisistherapeuten hadden voor ons allen één gouden raad: begin zo snel mogelijk opnieuw met het gewone, dagelijkse leven. Laat je niet gijzelen door angst of paniek, laat je leven niet beheersen door terreur, maar hervat zo vlug als je enigszins kan je gewone dagelijkse bezigheden.
De leerlingen van Jezus zaten eigenlijk in hetzelfde schuitje toen.
Ook hun leven was drastisch veranderd en overhoop gegooid. Ook zij waren in shock, want hun droom was brutaal uiteengespat. Die Jezus met wie zij een paar jaar waren opgetrokken en die hun leven totaal had beheerst en bepaald, die Jezus was verraden en geëindigd aan het kruis.
Wat konden zij nu doen? Inderdaad, hun vroegere leven terug oppakken.
Zoals Petrus het formuleerde: Dan maar terug gaan vissen
En dan blijkt dat die Jezus precies toch niet helemaal uit hun leven is verdwenen, dat Hij niet definitief en voor altijd weg is. In deze tijd horen we in de vieringen een paar van die bekende verschijningsverhalen. Vorige week met de ongelovige Thomas. We kennen ook het verhaal van de leerlingen van Emmaüs. En vandaag weer, een verhaal over een wonderbare visvangst.
Twee dingen vallen op in die verschijningsverhalen.
Om te beginnen, de leerlingen herkennen Hem niet onmiddellijk. Vorige week had Thomas het moeilijk om te geloven. De twee mannen op weg naar Emmaüs begrepen het pas toen Hij alweer weg was en zij zich herinnerden hoe Hij brood brak en deelde. En ook in dit evangelie wordt het pas gaandeweg duidelijk wie Hij werkelijk is. Hij moet eerst een gebaar stellen waardoor zijn identiteit voor de leerlingen als het ware wordt geopenbaard en herkenbaar wordt.
En ten tweede: zijn aanwezigheid brengt iets teweeg bij de leerlingen. Zij gaan zich op de een of andere manier wat anders gedragen. In het evangelie dat wij vandaag hebben gehoord geeft Jezus hen de raad hun netten rechts van de boot uit te werpen. Voor een visser was dat toen een onbegrijpelijke raad. Allemaal hadden ze geleerd en wisten ze dat je je netten links van de boot moet uitwerpen.
Jezus zegt als het ware: neem je leven van vroeger weer op, maar probeer het ook eens op een andere manier. Gooi het eens over een andere boeg.
Misschien is het ook een raad die wij ter harte kunnen nemen. Wij hebben allemaal gewoonten en gebruiken waarin we zijn vastgelopen en waar we niet meer bij nadenken. Ook als gelovigen: we willen maar al te graag vasthouden aan een soort geloof op grootmoeders wijze. We denken er niet vaak genoeg aan de netten ook eens langs de andere kant uit te werpen.
Dan maar terug gaan vissen, zei Petrus. Maar niet persé op dezelfde manier als vroeger. En dan verschijnt Jezus af en toe weer. En zij herkennen Hem dan, als zij het over een andere boeg gooien. En Hij verschijnt niet op uitzonderlijke momenten of bij bijzondere gebeurtenissen. Hij verschijnt altijd in het gewone leven van alledag. Bij het vissen, op een wandeling, bij een maaltijd. Of bij het ontbijt, op een houtskoolvuurtje met wat brood en wat vis.
Zo verschijnt Hij ook aan ons. In het gewone leven van alledag. Hij verschijnt in mensen die ons nabij zijn. Die ons aanmoedigen het eens over een andere boeg te gooien. In mensen die naast ons staan wanneer wij na een moeilijke periode er weer tegenaan gaan en zeggen: Dan maar terug gaan vissen.
Ik heb de voorbije paasdagen doorgebracht in het ziekenhuis. En toen ik weer naar huis mocht kreeg ik natuurlijk van iedereen de raad het maar wat kalmpjes aan te doen. En mensen uit mijn onmiddellijke omgeving vroegen me of ik het wel zag zitten nu al voor de homilie te zorgen, dit weekend al te komen preken.
Ik heb inderdaad even getwijfeld. Maar dan keek ik weer naar de titel van deze viering: Dan maar terug gaan vissen
Het was druk, vorige week in onze kerken. Vijf dagen: Palmzondag, Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Paaszaterdag en Paasdag werden we uitgenodigd om telkens een stukje te horen en mee te maken van het verhaal van de laatste dagen van Jezus leven.
Voor hen die er, zoals ik - door ziekte - , niet bij waren, vat ik in het kort samen: Hoe Jezus eerst met palmtakken bejubeld werd toen Hij Jeruzalem binnenreed, op een ezeltje. En hoe Hij hun voeten waste voor ze op die laatste avond aan tafel gingen.
En dan werd het oorlog! Want toen ze daarna nog even langs de hof van Olijven gingen, werd Hij plots opgepakt, voor de hogepriesters geleid en daarna zelfs voor Pontius Pilatus. Die liet Hem liet geselen en aan het kruis nagelen.
Een droevig verhaal. Onderweg er naartoe viel Jezus nog verschillende keren. Nadat Hij stierf, werd Hij in het graf gelegd. Daarna zaten zijn vrienden héél stil en bang samen te bidden. Jezus was dood.
Hun droom was voorbij.
Ik zag op Witte Donderdag een aantal vormelingen, en hoorde dat dat ook op Goede Vrijdag een aantal kwamen. Eerste communicantjes waren er ook, vooral op zondag. Misschien omdat ze hoorden dat er na de viering paaseitjes werden uitgedeeld.
Het moeten boeiende vieringen geweest zijn. Al heb ik daarvan alleen Witte Donderdag van mogen meemaken. De rest van de week zat ik met koorts in bed.
Dus voel ik mij vandaag een beetje als Thomas. Hij komt bij zijn vrienden binnen, die vol vreugde vertellen dat ze de Heer hebben gezien, dat Jezus zelf bij hen was!
Dat kan ik niet geloven, zegt Thomas, die enkel nog heeft meegemaakt dat Jezus is gestorven aan het kruis en dat zij daarna heel bang en stil samen zaten. Ik kan het maar geloven, zegt hij, als ik zijn handen kan zien, met de gaten van de spijkers erin. Ik wil met mijn hand de opening in zijn zijde voelen.
Anders geloof ik niet.
Acht dagen later zitten de leerlingen terug bijeen, en nu is Thomas erbij. Jezus staat opeens in hun midden en zegt: Vrede! Vervolgens richt Hij zich naar Thomas: Kijk maar, hier zijn mijn handen; kom nu maar met je vinger. En kom met je hand om de opening in mijn zij te voelen. Wees niet langer ongelovig, maar gelovig. Dan roept Thomas uit: Mijn Heer! Mijn God!
Jezus zegt: Omdat je Me gezien hebt, geloof je? Gelukkig zij die geloven, zonder gezien te hebben.
Jezus steekt naar Thomas geen vingertje op van waar heb je gezeten vorige keer? Neen, integendeel! Hij zegt: `Kom hier en kijk naar mijn handen; kom hier en voel maar met je vinger. Voel dat Ik écht ben.
Wees niet ongelovig, maar gelovig.
Zo gaat het ook met mij vandaag. Jezus zegt niet tegen mij: waar heb je gezeten met Goede Vrijdag, met de Paaswake of met Pasen? Neen, Hij zegt in de eerste plaats: `Vrede!, geen ruzie, zand erover. Kom voelen hoe het met Me gaat. Geloof in de Jezus die Ik écht ben, zoals ik hier leef tussen de mensen.
Zo gaat het met ieder van ons vandaag. De Heer komt, iedere keer opnieuw, doorheen die gesloten deuren van ons eigen ikje, naar binnen en zegt ons "Vrede zij met u". Wees niet ongelovig, maar gelovig.
Als het voor Jezus goed is, als Hij het niet erg vindt dat wij er soms niet bij zijn. Hoeven wij, vormelingen en communicanten, dan niet zo dikwijls te komen?
Daar moet ik op antwoorden dat je bij Jezus welkom bent, ALTIJD.
Maar laat het niet te lang duren.
Iedere keer opnieuw zal Hij zeggen: Wees niet bang. Vrede zij met u. Kom hier en kijk naar mij. Kom dichterbij en voel hoe het met Mij gaat. Voel dat Ik écht ben. Voel hoe ik hier leef, tussen de mensen die in mij geloven. Geloof ook in de Jezus die Ik écht ben. Want als je in mij gelooft, dan kunnen we dat samen delen.
Wees niet langer ongelovig, maar gelovig.
Hoe meer we samenkomen, hoe beter we mekaar leren kennen, hoe meer wij familie, broers en zussen worden van elkaar.
Dat is ook de zending voor ons allemaal. Dat wij terug een beetje meer gaan gelijken op die christenen uit de Handelingen van de apostelen: mensen die eensgezind samenkomen, zodat buitenstaanders met grote waardering over hen zullen getuigen: zie eens hoe goed ze met mekaar overeenkomen.
Zie eens hoe graag ze mekaar zien.
Want waar mensen mekaar graag zien, daar hebben zij minder angst en pijn. Daar gebeuren wonderen als vanzelf. Dáár genezen mensen, die het alléén niet redden. Zó op die manier Kerk zijn, is een teken zijn dat bij God niets onmogelijk is, dat kwaad en lijden overwonnen kunnen worden, en dat wij, kleine mensen nooit bang moeten zijn.
Evangelie: Johannes 20, 1-9 - 'Jezus leerlingen bij het lege graf'
Zie ons hier nu zitten is dit wel een échte Pasen?
Voor de eerste keer in onze geschiedenis hebben we geen priester om voor te gaan. In onze gemeenschap zijn er elke dag zieken, krijgen mensen slecht nieuws, moeten we rouwen. We schuilen in deze kerk bij elkaar, buiten is er angst, lopen soldaten rond, is er terreur. Ik weet dat er onder ons mensen zijn die persoonlijk door de aanslagen geraakt zijn.
Is dat wel Pasen? Ja. Dat leert ons het Marcusevangelie.
De laatste zin zegt dat de trouwe vrouwen weggevlucht zijn van het graf, omdat ze bang waren. Goede Vrijdag, de afschuwelijk lijdende Jezus, de nacht zonder uitzicht waarin hun leven verzwolgen werd, had hen in zijn greep. Wat ze daar in het lege graf meenden te horen, moet voor hen totaal ongeloofwaardig geweest zijn en angstaanjagend. Zelf het troostend rouwen werd hen niet gegund. En ze vertelden niemand wat hen onderste boven had gegooid.
Maar dat is niet blijven duren.
Het heeft tijd gevraagd, dat kunnen we tussen de regels in de evangelies lezen. De leerlingen hebben elkaar opgezocht. De vrouwen hebben aarzelend, schuchter, over het ongelooflijke durven spreken. De verhalen over Jezus zijn ze blijven vertellen. En stilaan begrepen ze die paaservaring, het drong tot hen door dat wat er in Jezus leefde, sterker was dan het kwaad. Hij kwam hen terug voor ogen, en ze werden door zijn bezieling opnieuw gegrepen.
Deuren en ramen durfden ze de opengooien, ze waren niet bang meer om te verkondigen: hij blijft leven!!, ze stonden op om zijn werk en leven verder te zetten. Om echt met Jezus op te staan, opgewekt door de paasvreugde, moet er eerst een Goede Vrijdag zijn. Anders is het te gemakkelijk om over hoop en nieuwe leven te preken. Dan weten we niet wat we zeggen.
Zo kan het ook met ons gaan. Wij zitten hier in deze kerk, verweesd, en buiten is de wereld angstig donker.
We zitten hier zoals die christenen in de catacomben. Die hebben ook in de duisternis het vuur van de hoop zien opvlammen. Er was vervolging, spot, ze waren een machteloze minderheid zonder aanzien, priesters waren er nog niet, de kerk moest zich nog organiseren, ergens ver weg zat een apostel, een bisschop, die Jezus nog zou gekend hebben, de wereld zat vol geweld en haat. Maar ze hadden elkaar. En wij hebben elkaar. En wij hebben, zoals zij, de oude verhalen over Jezus, hoe hij als een bron van leven was voor armen en zieken en zondaars, hoe hij de macht trotseerde, hoe hijzelf, als eerste, vervolgd werd en stierf, en hoe zijn levenskracht teruggekomen is om zijn bange, teneergeslagen leerlingen te bezielen.
Hij leeft, ook al zien we hem nog niet, want hij is ons voorgegaan naar Galilea.
Als het paasgeloof ons aangrijpt, dan krijgen we de kracht om op te staan, dan worden wij opgewekt, en volgen wij hem. Vanuit de duisternis van onze angst komen wij dan schitterend voor de dag, zoals op ons boekje staat. Om in daden van goedheid en barmhartigheid, elkaar troostend en bemoedigend, zijn werk verder te zetten. Jezus verrijst in elke mens die opstaat, zijn leven terug in handen neemt, zijn naaste ondersteunt en mee met hem vanuit de duisternis op zoek gaat naar het licht.
Zoals die metrobestuurder in Brussel, die de moed had om zijn angst te overwinnen, en naar die tientallen angstige en gekwetste mensen liep om ze met zijn kleine zaklamp te helpen uit die tunnel van de dood te geraken. Het licht zal niet doven, zegt het evangelie. Het ongelooflijke wordt waar: het zal de duisternis overwinnen.
In het licht van vandaag heeft het passieverhaal wel een heel wrang kantje.
Denk maar aan heel het vluchtelingenverhaal en vooral de haast ranzige manier hoe Europa te werk gaat. Het loot oorlogsvluchtelingen uit per land, blokkeert systematisch zijn grenzen waardoor vluchtelingen in de handen van mensensmokkelaars worden geduwd. Mensen komen vast te zitten in mensonwaardige omstandigheden en worden vaak als vuil van de straat bekeken. Enfin, u volgt het nieuws vast ook wel. Met dat in het achterhoofd ben ik eens beginnen nadenken over de betekenis van het passieverhaal vandaag.
Om dat goed te begrijpen moeten we eens kijken naar hoe Christenen nadachten over het lijden doorheen de christelijke traditie. Het centrale punt binnen het passieverhaal is het kruis. Doorheen de geschiedenis is in de christelijke kunst het kruis op verschillende manieren afgebeeld.
Wist je dat het maar vanaf de zesde eeuw was dat Christus op een kruis werd afgebeeld. Op schilderijen wordt hij steeds afgebeeld als de godheid die de dood heeft overwonnen. Meer nog dan de lijdende Christus zoals wij hem kennen, was vooral de Christus als overwinnaar op de dood belangrijk. Je ziet op kunstafbeeldingen van die tijd voornamelijk een trotse Christus met hoofd rechtop de dood tegemoet tredend. Christus diende meer als symbool dan wel als levende figuur. Dit was eigen aan de byzantijnse theologie. Later vanaf de 11de eeuw en onder invloed van Franciscus verscheen er een ander christus beeld in Westerse Kerk. De leer van Franciscus is er een van de eenvoud, niet van de hoge theologische theorieën, maar stelt het eenvoudige en het menselijke voorop .
Op die manier sluit Franciscus zijn leer perfect aan bij de spiritualiteit van die periode om Christus als lijdende mens af te beelden. Niet zo zeer de godheid die wint over de dood. Maar juist de lijdende mens die hangt op het kruis. Kunstenaars van die tijd zoals de Florentijnse schilder Giotto di Bondone waren de eersten die braken met de Byzantijnse manier van schilderen. Bondone had meer oog voor de menselijke Christus op het kruis.
Nieuw was dat er een grote zorg was voor de anatomische correctheid bij het afbeelden van Christus. Door het menselijke centraal te stellen in de kruisafbeelding werd de focus meer gelegd op de lijdende Christus. Het was de Christus die door zijn lijden de zonden van de wereld op zich had genomen. Christus werd vanaf toen op het kruis afgebeeld met drie spijkers in plaats van vier. Het lichaam is meer doorgezakt en de benen zijn over elkaar geplaatst en gebroken. Het breken van de benen aan het kruis deed men om het stervensproces sneller te laten verlopen. En het passieverhaal zoals we dat nu kennen, is geboren. Het verhaal dat Christus voor onze zonden is gestorven aan een verschrikkelijke dood.
De hamvraag is: Hoe moet een godsdienst die een traditie heeft rond lijden omgaan met het lijden van vandaag?
Zoals o.a. de vluchtelingencrisis.
Persoonlijk vind ik wel iets in het woord compassie. In de volksmond zeggen we wel eens: ik heb daar compassie mee, vaak in de zin van medelijden hebben met. Maar letterlijk is compassie een samenvoeging van Latijnse com en pati samen lijden. Anders dan medelijden hebben met, lijdt je mee met degene die lijdt en plaats je jezelf op dezelfde grond.
Hier spreekt meer de empathie en de gelijkwaardigheid. Op de vooravond van de goede week waar wij het passiegebeuren centraal stellen, kunnen wij als christenen in het voorbeeld staan van een lange traditie. Het mededogen, het mee lijden met brengt meer menselijkheid binnen. In een wereld waar een gezond moreel geweten soms veraf lijkt, schoppen wij de wereld een geweten door mee te lijden. Wij stellen een voorbeeld door juist niet de andere kant op te kijken, maar door mee te lijden.
Het raakt ons wat de ander wordt aangedaan en dat zet ons in beweging. In meelijden zit iets in van de twee christusbeelden zoals de Christusmens die afziet en mee lijdt als de christus die verrijst, die in beweging wordt gezet. Ik wens jullie aan de start van de goede week, dan ook een goede week toe, eentje die u misschien beweging zet, maar vooral een warme week in de omgeving van de mensen die je graag ziet.
In een eucharistie-viering volgt na het evangelie meestal een preek of homilie. In onze parochie bestaat hiervoor (al jaren) een preekploeg. Ze bestaat uit een zestal mensen die, na onderlinge afspraak, geregeld een "preekbeurt" verzorgen. Momenteel zijn dat Ria, Hilda, Marc, Jan, Gie en Fred. Pastoor Herman maakt uiteraard ook deel uit van de preekploeg en komt zelf ook meermaals aan de beurt. De bedoeling van een homilie is niet een universele waarheid te verkondigen die iedereen verplicht moet geloven en zeker niet de mensen terecht te wijzen. In een homilie willen wij de lezingen uit de bijbel een beetje verduidelijken en trachten wij ze in verband te brengen met de actualiteit van vandaag. Dat is niet altijd even simpel en daarom proberen wij elkaar te helpen. Elke maand komen wij samen om de lezingen uit de bijbel te bespreken en elkaar te inspireren bij het opstellen van de preek. In deze blog publiceren wij niet alleen onze homilies, maar staan wij ook open voor uw reacties.
