Wil je ons iets zeggen dat niet op deze blog moet verschijnen? Mail ons hier.
Mag iedereen het lezen, klik dan op op het gele 'Uw positieve/negatieve reactie hier' onderaan de tekst.
Over ons geloof zijn vele bladzijden volgeschreven, met heel verstandige verklaringen. Maar een van de mooiste omschrijvingen van Jezus blijft voor mij: “Onze Lieve Heer”. Een lieve, goede mens. De naam komt niet van geleerden, hij komt uit het hart van eenvoudige mensen die zich aan hem hebben toevertrouwd. En zijn leerlingen, en allen die hem gevolgd zijn door de eeuwen heen, zij geloofden hoe in het spreken en handelen van deze goede mens de goedheid van God zich openbaarde.
Goed en kwaad zijn ‘natuurlijk’. Wij geloven dat goedheid overwint. Dat is ‘bovennatuurlijk’. Maar goedheid overwint niet met geweld. Goedheid is kwetsbaar. Jezus was kwetsbaar.
Dat toont dit schilderij. “Jezus in het huis van zijn ouders” (*), in het huis van De Heilige Familie. Onze Lieve Heer is ook een kind geweest, en hij is met blutsen en builen opgegroeid. Vader Jozef bromt: beetje opletten, jongen. Moeder Maria voelt de pijn van haar jongen in haar eigen lijf. Ze vermoedt al iets van wat er komen gaat, maar hoopt, zoals alle moeders en vaders, dat het later wel zal meevallen. Want het schilderij spreekt eigenlijk over later. In de details van het schilderij zien we een grote spijker: bomma Anna heeft de trektang al klaar om hem weg te halen. En als we nauwkeuriger kijken, zien we waar de kleine zich gekwetst heeft: zijn bloedende hand is de hand van de gekruisigde, het bloed op de werkbank, het bloed op het kruis.
Maar het schilderij spreekt ook over troost, over genezing, over leven: de kleine Johannes, die in zijn kemelharen broekske fris water brengt om de wonde te helen. Dat detail verwijst naar de evangeliewoorden over het levengevend water, het doopsel, het nieuwe leven dat ons beloofd wordt. Maar het herinnert er mij ook aan dat Jezus ons een opdracht geeft: God wil ons troosten, daarom heeft hij ons aan elkaar geven.
Wij staan in de eerste lijn om elkaars wonden te verzorgen, zoals Jezus dat heeft voorgedaan.
De God die in Jezus dicht bij ons komt, is een kwetsbare God.
Dát is de kern van ons geloof: de kwetsbare goedheid zal overwinnen. In dat geloof heeft Jezus op zijn kruis gezegd: “In Uw handen beveel ik mijn geest.” In dat geloof hebben zijn bange leerlingen het aangedurfd hem te volgen. En als een migrant die vlucht voor de boosaardigheid – het feest gisteren, van de kindermoord, herinnert ons daaraan - is die trouwe Jozef met Maria en hun kind op tocht gegaan.
Zij gingen op weg in vertrouwen op die kwetsbare goedheid die aan hen toevertrouwd was. Hun weg strekt zich nu uit voor ons, op de drempel van dit nieuwe jaar.
(*) 'Christus in het huis van zijn ouders' is een olieverfschilderij van de Engelse kunstschilder John Everett Millais geschilderd in 1849-1850. Het werk bevindt zich sinds 1921 in de collectie van Tate Britain te Londen.
Dit evangelie is 20 eeuwen geleden geschreven in een tijd dat vruchtbaarheid een godsgeschenk was. Vruchtbaarheid, zowel in huis als in de stallen, was een domein dat uitsluitend de godheid toebehoorde.
Ondertussen heeft dit evangelie al heel wat kritiek moeten doorstaan en moet dat nog doorstaan!
Gaan we dit evangelie dan maar opbergen als een vrome legende? Of zouden we proberen om verder te kijken dan het verhaal, gekleurd door de toenmalige cultuur en zoeken naar de boodschap die erachter ligt.
Zo dikwijls hebben belangrijke figuren in de bijbel ‘een droom’ of krijgen ‘een boodschap aangereikt door een engel’.
Vandaag lezen we hoe ‘Jozef’ een droom heeft. Dit komt slechts 3x voor. Jozef is en blijft de stille timmerman in het levensverhaal van Jezus.
Maar vandaag neemt Jozef een belangrijke beslissing. We lezen hoe hij na een slapeloze nacht zich durft overgeven aan Gods bevrijdend woord: ‘Ge moet niet bang zijn’. We zien hoe hij dàn pas Maria tot zijn echtgenote durft te nemen en met haar verder gaat.
We zien hoe Jozef pas, als hij de zaak niet meer bekijkt vanuit zijn eigen inzichten, maar durft kijken vanuit Gods inzichten, hoe hij dàn een totaal ander uitzicht krijgt: nooit gedacht en nooit vermoed.
Het gaat hier over twee mensen die mekaar liefhebben en die in hun plannen gestoord worden door een zwangerschap. Je zou van minder wakkerliggen.
Jozef had nooit durven en kunnen geloven dat dit feit past in Gods plan, dat dit gebeuren ja zelfs van God uitgaat.
Die ommekeer bij Jozef, kan ook onze ommekeer zijn.
Ook wij bouwen onze zekerheden op wetenschap, wij lopen in het gareel van de rationaliteit: alles moet wetenschappelijk verantwoord zijn, we moeten alles onder controle hebben, alle risico’s goed verzekerd.
En toch gebeurt het dat ons leven gestoord wordt door een hevige storm die het dak gedeeltelijk van ons huis rukt of ons huis een meter hoog onder water zet… toch gebeurd het dat ons leven gestoord wordt door een chronische ziekte… denken we maar aan MS, of kanker… of ons leven wordt gestoord door een kleinkindje dat geboren wordt met een mentale of lichamelijke beperking… of één van onze beste vrienden valt plots zonder werk… of één van onze naaste buren sterft en wordt plots weduwnaar of weduwe… allemaal onverwachte gebeurtenissen die niemand had voorzien, waar niemand door de gewone dagen rekening mee houdt.
We worden geschokt, zekerheden zijn plots geen zekerheden meer, onze wereld stuikt in mekaar….
In ons dubben en denken, in onze ontelbare slapeloze nachten komen we misschien stilaan tot het besef van hoe we ons dag na dag ‘aanpassen’, en hoe het ‘ons kunnen aanpassen’ ons erdoorheen haalt. Wat een wonder gebeuren!
Dan voelen we misschien stilaan onze ‘veerkracht’ die niet te stuiten is. We staan ervoor en we moeten erdoor. Zeggen en doen mensen. Wat een wonder gebeuren!
We voelen misschien hoe onze zorgzaamheid ons niet loslaat. Hoe ook dàn, in ons, die onweerstaanbare drang om te gaan zorgen voor en te blijven zorgen voor onze kinderen, voor onze partner, voor onze buur… ons niet loslaat.
Wat een wonder gebeuren!
We ontmoeten misschien ook mensen als klein licht dat wandelt door de nacht en ons op weg zet, onze gedoofde ster weer aansteekt. Wat een wonder gebeuren!
We blijven misschien tot hier komen, omdat ons bidden en smeken, ons zorgen hier achterlaten zo vanzelfsprekend is en niet te stuiten, al ons hele leven lang…
Misschien doen we dat omdat we het nog eens willen horen “wees niet bevreesd”, “ge moet niet bang zijn”, ” Ik ben bij jou, Ik ga met je mee en laat je ook nu niet in de steek” … Wat een wonder gebeuren!
Ja lieve mensen, het is een boodschap die heel dikwijls in het evangelie voorkomt maar ook in elk mensenleven, altijd heel onverwacht, tot op vandaag.
En vandaag die vierde en laatste zondag van de advent!
Welk teken raakt ons, om te vrede te zijn over onze adventtijd?
Welk teken raakt ons, om zonder rode kaken de geboorte van Jezus te vieren?
En hebben we het moeilijk, durven we dan horen: “wees niet bang”?
Wat hoop ik dat ieder van ons, wanneer het moment zich voordoet, het eeuwenoude visioen behoudt: ”Ik zal er zijn” “’ik laat je niet alleen”!
De lezingen voor deze derde zondag in de advent bereiden ons voor op Kerstmis. Ze roepen ons op tot vreugde. Al van oudsher wordt deze derde adventszondag zondag van vreugde genoemd, zondag Gaudete.
De profeet Jesaja roept op om niet ontmoedigd te zijn, niet bij de pakken te blijven zitten. Vat moed, zegt hij, en vreest niet, want God komt. En Hij komt niet om te oordelen, maar om te redden. Geen reden dus tot ontmoediging en wanhoop, maar een boodschap van hoop en vertrouwen.
Maar op deze derde adventzondag horen we ieder jaar ook over Johannes de Doper. Zijn boodschap is minder geruststellend. Als God komt en ons nabij wil zijn, dan is dat zeer zeker reden tot vreugde. Maar Johannes waarschuwt: geen goedkope vreugde. Als God komt, moet de weg geëffend worden. Want je kan ook zo leven, dat er voor zijn komst geen plaats is. Johannes noemt zichzelf een profeet. Niet iemand in verfijnde kleren.
Je vindt hem in de woestijn, aan de rand. Als je hem wil horen, moet je naar hem toegaan. En dus je vertrouwde omgeving en vooral je ingeburgerde mentaliteit verlaten. Want hij stelt je in vraag. Zijn woord is niet vrijblijvend.
Ook de boodschap van de profeten voor hem waren nooit vrijblijvend. Ook bij hen klonk steeds scherpe kritiek op een samenleving waar ieder alleen maar uit is op eigen profijt en voordeel. Waar alleen het recht van de sterkste geldt. Een samenleving die kil en koud is bij gebrek aan solidariteit en zorg voor elkaar. Vandaar de oproep van de profeten tot daadwerkelijke solidariteit.
Je kunt je niet verheugen om de nabijheid van de Heer en tegelijk onverschillig zijn voor het lot van je medemens. De inzet voor een meer rechtvaardige en barmhartige samenleving hoort onlosmakelijk bij de voorbereiding op de komst van de Messias.
Maar wie helpt ons de armoede en de nood rondom ons te zien en wie helpt ons er iets aan te doen? Daarom zijn we als Kerkgemeenschap dankbaar dat Welzijnszorg ons tijdens de advent helpt om dat concreet te maken. Welzijnszorg viert in deze periode zijn vijftigste verjaardag. De organisatie ontstond in de schoot van Caritas Catholica, ongeveer tien jaar na Broederlijk Delen.
Ze richt zich op de armoede en noden hier bij ons. In overeenstemming met de sociale traditie van de Kerk, was van meet af aan ook de structurele aandacht aanwezig: sensibilisering en maatschappelijke actie. Met als aandachtspunt de strijd tegen sociale uitsluiting en kansarmoede vanuit Bijbelse inspiratie.
In de loop der jaren is de organisatie verder geprofessionaliseerd. Ze heeft een scherpe visie ontwikkeld op wat armoede is en benadrukt met evangelische radicaliteit dat het dichten van de kloof een grondige herinrichting van de samenleving vraagt. Het klopt doorgaans niet dat mensen in armoede met wat goede wil op eigen kracht uit de armoede kunnen klimmen.
Welzijnszorg heeft ook een duidelijke visie op hoe we die strijd moeten voeren. Het vergt brede bewustmaking en ondersteuning van organisaties om armen in te sluiten. Er is ook een structurele aanpak nodig, tot en met een rechtvaardigere verdeling van de rijkdom en de middelen. Ten slotte benut Welzijnszorg ten volle de kansen tot samenwerking met andere armoedeorganisaties en hecht ze veel belang aan de inzet van vrijwilligers. Kortom, vandaag is Welzijnszorg een goed werkende, gerespecteerde speler en partner in de vierdewereldbeweging.
Paus Franciscus vraagt ons als Kerk niet uitsluitend met onszelf bezig te zijn. De Kerk is er voor de wereld. Ja, dat is haar roeping: zichtbaar en tastbaar teken te zijn van Gods liefde voor alle mensen, vooral voor armen en voor hen die, hoe ook, te lijden hebben. Welzijnszorg is in het leven geroepen om de geloofsgemeenschap concreet te helpen aan die roeping daadwerkelijk te beantwoorden.
Die opdracht behoort wezenlijk tot ons geloof. Paus Franciscus waarschuwt ook tegen de globalisering van de onverschilligheid. De kwaliteit van ons geloof valt af te lezen van onze kwaliteit van hoe we omgaan met elkaar. En van onze inzet om met alle mensen van goede wil te ijveren voor een meer menselijke en rechtvaardige samenleving.
We willen u oprecht danken voor uw bijdrage en uw solidariteit.
Vorige week was het hier in deze warme kerk de eerste “wegwijzerviering”.
Veel kinderen, eerste communicantjes en vormelingen die hun voorbereiding hadden. Ze hadden de teksten van de viering wel wat aangepast zodat de kinderen konden volgen. Spijtig dat de eerste lezing van vandaag niet een week vroeger geprogrammeerd werd. In deze lezing pakt Jesaja het toch wel heel romantisch aan. De panter vleit zich naast de geit, de wolf naast het lam, de leeuw bij het kalf, de berin bij de koe, een baby bij de adder en alles is vredig. Zoals de bodem van de zee met water bedekt is, zo zal de aarde van Gods liefde zijn vervult, hebben we gelezen.
Het gebeurt niet dikwijls, maar geef mij nu maar de inhoud van de eerste lezing. Die romantiek of die symboliek hebben we ook nodig, niet het steeds op tafel kloppen of bang maken. We willen echt wel dat de vrede voelbaar wordt. Toch zeker in onze eigen omgeving. En als de kinderen die tekst verstaan zijn de grote mensen ook mee…Zo is het ook goed: simpel, rustig, bedaard…geen slecht woord over uw vijanden, geen negatieve commentaar.
Na het horen van het evangelie kunnen we ons afvragen wat er moet zijn omgegaan in al die mensen, die toen naar de woestijn trokken om een man, Johannes De Doper, te zien. Een man die we nu als “alternatieveling” of “geitewollensokker” zouden omschrijven.
Matteüs vertelt over hem dat hij een kleed droeg van kameelhaar, hij at sprinkhanen en wilde honing, misschien gezond, maar toch wel excentriek. We leerden dat de tijden toen ook moeilijk waren. Politiek, maatschappelijk en ook religieus was er heel wat scheefgegroeid. En Johannes De Doper sprak op dit moment met eenvoudige maar met zeer duidelijke woorden en hij voelde dat er een nieuwe wind op stak, dat er iemand op komst was die niet alleen met water maar ook met vuur, met het vuur van de H.Geest, zou dopen. Zo kondigt Johannes Jezus terug aan. En hij zegt: Je bekeren’ wil zeggen ‘je omkeren’, elk jaar 2° wil zeggen na 45 jaar ben je half omgedraaid, dus een andere weg volgen dan die je volgt, 90° omdraaien, dat is niet altijd gemakkelijk.
Dat ondervinden we nu zelf aan den lijve.
Probeer die andere weg, die ommekeer, vandaag maar eens te vinden in de vloedgolf van reclame en propaganda, van fake nieuws, van Facebook, Instagram, You tube en tweeten en alle andere zogenaamd sociale media. Die sociale media zijn dikwijls alles, behalve sociaal. Als je ziet wat mensen naar mekaars hoofd slingeren…
Dat lijkt misschien eigen aan onze tijd, maar misschien is het nooit anders geweest. Leugen en bedrog hebben altijd hun eigen weg als waarheid uitgestippeld. Misschien een moeilijke zin … maar ik ken er die veel te zeggen hebben en er gewoon op los liegen, alsof het de waarheid is.
Johannes gaat ook lelijk tekeer tegen farizeeën en Sadduceeën. Deze laatsten waren zeer conservatief, ze geloofden niet alles wat er toen gepredikt werd, en ze lagen met iedereen in ruzie…‘Adderengebroed’, scheldt hij hen uit, nu zou men hen mestkevers noemen.en hij voegt eraan toe dat ze niet moeten denken dat alles oké is omdat ze bij de goei zijn… kinderen van Abraham zijn.
Als we dat naar onszelf zouden vertalen, zou de Doper zeggen dat we niet moeten denken dat alles oké is omdat we gedoopte christenen zijn. Wellicht zou hij ons zelfs vragen wat dat betekent: christen zijn. Misschien zouden we daarop antwoorden dat we elke zondag naar de mis gaan, dat we geregeld een kaarsje branden en soms eens bidden. Maar de kans is groot dat hij ons dan ook zou uitschelden, en dat hij zou zeggen dat christen zijn veel meer is dan naar de mis gaan, een kaarsje branden en een gebedje plegen.
Christen ben je pas als je na de mis de kerk verlaat en doet wat we hier allemaal tegen mekaar en tegen Jezus gezegd hebben, niets meer, maar ook niets minder.
En wat zegt die Jezus ons in elke viering? Hij geeft ons niets anders dan een simpele boodschap van liefde, vrede en gerechtigheid. Die boodschap uitdragen en echt naleven: daartoe moet je je bekeren. Pas dan ben je een christen’, dat zou Johannes dus zeggen.
En om te beginnen houdt dat in dat we onze kleinheid erkennen, onze beperktheden, onze fouten, onze onmacht…onze onmacht om altijd goed te zijn en goed te doen en de waarheid te vertellen… en dat we altijd op zoek gaan naar liefde, vrede en gerechtigheid.
Dat is ons dus echt omkeren, volledig omdraaien, weg van onszelf, en er in geloven dat ons eigenbelang niet meer op de eerste plaats komt, en dat is gene gemakkelijke…
En zo gaan we als mensen van goede wil straks naar buiten. Geïnspireerd door Jezus en door dit samenzijn en vooral… vertrouwend op mekaar. En dan kan het echt Kerstmis worden. Dan zijn we er klaar voor…
In een eucharistie-viering volgt na het evangelie meestal een preek of homilie. In onze parochie bestaat hiervoor (al jaren) een preekploeg. Ze bestaat uit een zestal mensen die, na onderlinge afspraak, geregeld een "preekbeurt" verzorgen. Momenteel zijn dat Ria, Hilda, Marc, Jan, Gie en Fred. Pastoor Herman maakt uiteraard ook deel uit van de preekploeg en komt zelf ook meermaals aan de beurt. De bedoeling van een homilie is niet een universele waarheid te verkondigen die iedereen verplicht moet geloven en zeker niet de mensen terecht te wijzen. In een homilie willen wij de lezingen uit de bijbel een beetje verduidelijken en trachten wij ze in verband te brengen met de actualiteit van vandaag. Dat is niet altijd even simpel en daarom proberen wij elkaar te helpen. Elke maand komen wij samen om de lezingen uit de bijbel te bespreken en elkaar te inspireren bij het opstellen van de preek. In deze blog publiceren wij niet alleen onze homilies, maar staan wij ook open voor uw reacties.
