Eerste zondag van de Veertig Dagen – 24 en 25 februari 2007

Weer is een jaar voorbijgegaan. Een jaar met zijn vaste momenten: Pasen, de feesten in mei, O.-H.-Hemelvaart en Pinksteren, de vakanties, Allerheiligen en Allerzielen, Sint-Niklaas en Kerstmis, het nieuwe jaar en weer staan we aan het begin van de bezinningsperiode bij uitstek: de veertigdagentijd!

De tijd waarin we, in navolging van Christus, de gelegenheid krijgen om eens na te denken over de waarden in ons leven, een tijd waarin we soberheid betrachten en eens extra aandacht geven aan de anderen, aan hen die het moeilijk hebben, zowel op materieel als op geestelijk gebied.

Voor hen die soms nog letterlijk in de woestijn zitten. Vandaar het grote belang van de actie ‘Waterput’.

Wij hier in ons gezegend land van vruchtbare grond en regelmatige (zij het soms wat overvloedige) regen, kennen geen echte woestijn. Misschien daarom dat wij ons slecht kunnen voorstellen wat woestijn werkelijk is.

Voor de Joden was dat anders: zij hebben de woestijn als het ware in hun achterruin liggen. Heel hun geschiedenis is doordrongen van het begrip ‘woestijn’. De profeet Elia en Mozes, evenals vele andere profeten uit het Oude Testament, brachten lange tijd in de woestijn door.

Soms als vluchtplaats, maar meer nog als plaats van bezinning. Ze werden er beproefd, maar ze vonden er ook hun roeping en de kracht om hun roeping te volgen! Het volk Israël zelf, na de uittocht uit Egypte, zwierf er lange tijd rond, tot ze, gelouterd door crisis en ontbering, in staat waren het beloofde land in te trekken.

Woestijn is voor Israël niet alleen een dorre onvruchtbare plaats. Het is een oord waar geen wegen zijn en men zelf zijn weg moet zoeken. Deze weg is niet gemakkelijk, hij zal door diepe dalen gaan, maar mensen kunnen er gestrekt uitkomen, meer overtuigd van eigen kunnen.

Al hebben wij hier geen Sahara, Sahel of Sinaï, toch zijn er woestijnen in ons eigen leven, periodes van onmacht, van uitzichtloosheid wanneer je niet meer weet hoe je je leven weer in de hand kan nemen. In allerlei woestijnen kan een mens terecht komen: ziekte of schuld, onbegrip en eenzaamheid, dreiging of verlies bv. van job of erger nog van kind of partner. Periodes van diepe depressie, en hoe eruit geraken?

De woestijn is een plaats, hoe verschrikkelijk ook, waar je door heen moet. Het is een oord van opperste eenzaamheid waar het vertrouwen in God je helpt om door te gaan. Erop vertrouwen dat God je gezel is, die je bijstaat om die donkere en moeilijke tocht te volbrengen. Mensen die terugkijken op die sombere tijd in hun leven, zeggen dat ze sterker geworden zijn, dat ze gegroeid zijn, dat ze uit die periode rijper geworden zijn en daardoor ook meer overtuigd geworden zijn van hun eigen kunnen.

Zo was het alleszins bij Jezus. Na de onderdompeling in de Jordaan en de uitspraak van God ‘Dit is mijn welbeminde Zoon’, heeft Jezus ervaren dat Hij voor God een bijzondere betekenis had. Gesterkt door dit weten, trekt Jezus de woestijn in. Niemand, zelfs de duivel met zijn verlokkingen zal Hem nog van die zekerheid afbrengen. Hij weet dat God bij Hem is. Gesterkt door Gods Geest zal Hij in dit weten leven, en zal Hij zijn opdracht kunnen vervullen. ‘Alleen voor God zal je knielen, en je zal God niet verzoeken’ is zijn standvastig motto.

Laat ons in navolging van Jezus deze veertig dagen benutten om stil te worden, om Gods Stem te horen en in ons te laten doordringen, en ons te laten volstromen met Zijn Geest, wetende dat Hij bij ons is, vooral in moeilijke momenten.

Hij is onze gezel in onze eigen woestijn!

25-02-2007 om 10:39 geschreven door de preekploeg  

7^de zondag C 2007 (Lucas 6, 27-38)  - 17 en 18 februari 2007

Ik wil vandaag eens beginnen bij de eerste lezing. Ik vind het een prachtig verhaal. Het gaat over de jonge David, die door zijn vele successen heel wat sympathie van het volk heeft weten te vergaren. De koning van de Israëlieten, Saul, is verschrikkelijk jaloers op hem en haat David zo erg dat hij hem wil vermoorden. David vlucht weg in de woestijn. Drie keer heeft Saul David proberen ombrengen met zijn speer, telkens kon David hem ontwijken.

En dan komt dit verhaal. Saul en zijn mannen slapen en David heeft de kans om Saul te doden. Maar David laat zich niet bekoren, hij voelt haarscherp aan dat dit niets met Gods wil te maken heeft. Hij neemt wel de lans en de waterkruik weg die vlak bij de slapende Saul staan. Deze voorwerpen symboliseren de macht en het leven van de koning, waarover David nu meester is. Achteraf kan hij ermee aantonen, dat hij Saul geen kwaad wil doen.

Het is jammer dat de reactie van Saul niet in de lezing is opgenomen. Want uit het vervolg van het verhaal blijkt dat er over Saul een grote vrede is gekomen. De wrok en jaloezie zijn verdwenen. Saul spreekt zelfs zijn vertrouwen uit in David, hij zegt: ‘Gezegend ben je David, mijn zoon. Je zult volbrengen wat je te doen staat; ik weet dat je het kunt.’

Wat een prachtig voorbeeld van hoe je geweld kan stoppen.

De evangelielezing van vandaag sluit hier onmiddellijk op aan. Jezus vertelt aan hen die willen luisteren: ‘Heb je vijanden lief, wees goed voor wie je haten, zegen hen die je vervloeken en bid voor diegenen die je smaden.(diegenen die je slecht behandelen)’

Ook hier vraagt Jezus om het geweld te stoppen. Hoe dikwijls gebeurt het niet dat haat, haat oproept, dat geweld beantwoord wordt met geweld. Er ontstaat een vicieuze cirkel die niet meer te stoppen is. Jezus, roept op om deze cirkel te doorbreken, om het ‘weegschaal-denken’ te doorbreken.

Dat weegschaal-denken zit in ons ingebakken: wij meten onze houding graag af aan de houding van de ander tegenover ons. De weegschaal moet in evenwicht blijven, voor wat hoort wat:’oog om oog, tand om tand’ was de regel. Volgende uitspraken volgen deze regel: ‘Als hij zo tegen mij doet, moet hij toch niet denken dat ik iets voor hem zal doen zeker. Als zij nog geen ‘goede dag’ kan zeggen, zeg ik ook niets meer. Als die mij zo blijft kwetsen, zal ik hem wel op een andere manier liggen hebben.’ Herkennen jullie dat?

David geeft ons het goede voorbeeld, hij doorbreekt de kringloop van het kwade met vergevingsgezindheid. Zijn wij in staat tot hetzelfde? Kunnen wij de andere vergeving schenken?

Dit is echt niet altijd zo gemakkelijk. Mensen doen elkaar soms echt vreselijke dingen aan. Woorden kunnen pijlen zijn die grote wonden maken. En toch…

Je kunt je de vraag stellen:’Hoe doe ik dat dan? De pijn en de woede in mij is zo groot, dit kan ik niet.’ Als we blijven stilstaan bij die pijn die ons is aangedaan, als we ons richten naar de woede die in ons leeft, zal het zeker niet lukken. Het zal nodig zijn om dieper in onszelf af te dalen, om niet in ons gevoel te blijven hangen. Het zal nodig zijn om op die plaats in ons te komen, waar onze kracht zit, onze eigenwaarde, onze vergevingsgezindheid, onze liefde, ... Naar die plaats moeten we afdalen, daar moeten we bijkomen. Als ons dat lukt, komt er in ons een mildheid naar boven, een begrijpen van waarom de ander zo brutaal is tegen ons. We zien hoe ook de ander gekwetst is geweest en hiermee geen raad weet. We zien hoe de ander zelf volledig vanuit een pijnlijk gevoel reageert en niet meer bij zijn kracht kan komen. We zien hoe relaties kunnen barsten wegens een gebrek aan communicatie, wegens zovele misverstanden. Misschien is het te laat om de brokken te lijmen, maar dit neemt niet weg dat we wel de deur opnieuw open kunnen zetten en in ieder geval de tegenaanval kunnen stoppen.

Soms is er zinloos geweld, dingen die niet uit te leggen zijn. Ik denk aan de moord op de tweejarige Luna en haar oppas, vorig jaar in mei te Antwerpen. En dan is er de oma van Luna die een tekst aanhaalt van een slachtoffer uit een concentratiekamp.

“Als je zoveel haat van zo dichtbij hebt gezien, dan is er heel veel liefde nodig om het evenwicht te herstellen.’

Toen aan Etty Hillesum, een Joods meisje gevraagd werd de Duitsers te haten, zei ze:

‘Er is al genoeg haat, ik wil daar geen gram haat meer aan toevoegen.’

Jezus zegt in het evangelie ook: ‘Behandel de mensen zoals je wilt dat ze jullie behandelen.’ Kunnen we misschien hier al eens mee beginnen? Laat ons het oordelen en veroordelen van anderen stoppen. Laat ons duidelijk zeggen dat we op een correcte manier behandeld willen worden, maar laten we dit zeggen op een rustige manier, zonder haat en wrokgevoelens, vanuit die kracht in ons.   

Laat ons bij die kracht in onszelf komen, die dit mogelijk kan maken.

De kracht van het goede!  

Martine Andries

19-02-2007 om 20:45 geschreven door de preekploeg  

6de zondag jaar C 2007 (Lucas 6, 17.20-26) - 10 en 11 februari 2007

De wereld met alles wat we gewend zijn wordt op zijn kop gezet. Mensen die armoede lijden en verdrietig zijn,

die honger hebben, mensen die buitengesloten worden en door het slijk gehaald,

precies die mensen worden gelukgewenst.

Tegen rijke mensen wordt gezegd: wee jullie die rijk zijn, die lachen en niet weten wat honger is.

Het zal jullie slecht vergaan. Zo staat het in het evangelie van vandaag.

Hoe moeten we dat verstaan?

Lucas vertelt dat Jezus die nacht in eenzaamheid op een bergtop gebeden had.

Bij het afdalen, samen met de twaalf leerlingen die hij had gekozen, zag hij in de vlakte voor zich een grote menigte. Ze droegen de gevolgen van de Romeinse verovering en van de grote slachtingen in de streek rond Nazaret,

Magdala en Kafarnaüm.

En door de belastingsmaatregelen van Herodes werden ze nog steeds uitgebuit.

Ze waren gekomen om Jezus te zien en te horen.  Ze hadden een tomeloze wil om te overleven. Ze hadden een onverwoestbare hoop op een rechtvaardig en vredig

bestaan.

In dit Lucas-evangelie spreek Jezus niet van op een berg

Hij daalt af in de vlakte en spreekt tot de mensen op ooghoogte, als gelijke.

Hij spreekt hen rechtstreeks aan   Hij zegt woorden die ons nu nog steeds beroeren.:

Gelukkig jij

die vandaag arm bent:

de wereld van God is voor jou.

Daarom ben ik hier.

Gelukkig jij die nu honger lijdt:

je zult volop te eten hebben.

Daarvoor kan je op Mij rekenen

Gelukkig jij die nu weent:

je zult vreugde kennen.

Daar sta ik borg voor.

Prijs je maar gelukkig als de mensen je haten

en je uitsluiten omwille van Mij.

Ik laat jou niet vallen.

Zo sprak Jezus tweeduizend jaar geleden,

en zijn woord was niet vrijblijvend.

Hij deed wat hij zei!

Vandaag is dit woord grondwet van elke christen.

Wie dit zegt, weet wat hem te doen staat.

Vrienden, Het gaat Jezus om mensen die arm zijn, niet direct omdat ze geen geld hebben, maar omdat ze geen contact hebben met anderen.

Het gaat hem om mensen die honger hebben, geen honger naar voedsel maar honger naar bevestiging.

Het gaat hem om mensen voor wie het enig contact dat ze met anderen  hebben bestaat uit het veroordeeld worden, versmaad en geminacht.

Toch blijft God mensen zoeken die deze boodschap, deze andere manier van zien, in de praktijk willen brengen. Een andere manier van kijken, niet gericht op wat groot en succesvol is, maar gericht op wat klein en gekwetst is.

Want het moet niet zo zijn dat de mensen die leven in groot verdriet zich moeten gaan spiegelen aan de mensen die uitbundig lachen. Neen, de lachende mens moet leren troosten.

Het moet niet zo zijn dat de arme streeft naar de rijkdom van de rijken.  Neen, de rijke moet leren zien dat hij alleen rijk kan zijn, omdat anderen in armoede leven. En je moet dit niet projecteren op één bepaalde persoon die toevallig in een villa woont.  Wij leven in een rijk land, omdat er anderen, in het Zuiden, voor ons arm zijn…

Het moet niet zo zijn dat de mens die vechtend ten onder gaat voor een ideaal, zich gaat spiegelen aan de mens die zich zelfgenoegzaam niets aantrekt van het onrecht in de wereld.  Maar de zelfgenoegzame man of vrouw zou moeten warm gaan lopen voor hetgeen Jezus ons vandaag vertelt.

Moeten we ook geen oog hebben voor de realiteit van deze week?

Mensen die leed aanbrengen aan anderen, jongeren die een mes trekken, doen dit dikwijls als gevolg van een diepe angst of een zware frustratie.

Een angst die diep in hun binnenste zit en hen bedreigt.

Een angst die de basis wordt voor een haatgevoel.

Ze reageren omdat ze miskend zijn, omdat ze zich uitgesloten weten.

Meestal is de reden van hun actie iets banaal, een sigaret, een MP3 speler.

En dan zegt Jezus: vergeef ook deze mensen., ze beseffen meestal niet wat ze aangericht hebben.

Vergeef toch maar,

Voor de familie, voor de vrienden van het slachtoffer lijkt het een onmogelijke opdracht.

Gelukkig zijn er ouders die sereen reageren en respect afdwingen door hun waardige houding.

Zouden zij iets hebben aan het evangelie van vandaag?

Gelukkig gij die nu weent, je zult vreugde kennen…Daar sta ik borg voor.

Vrienden, laat ons zijn zoals Jeremia ons vandaag beschrijft:  “Geen dorre tak in de woestijn” maar “een boom aan de rand van de rivier met zijn wortels in het water” in het water van het evangelie. 

Laat ons iemand zijn die altijd steunt, opgewekt is, vruchtbaar is en voedsel en moed geeft aan hen die het nodig hebben.

11-02-2007 om 11:17 geschreven door de preekploeg  

“...als u het zegt....”

Vorige zondag zei Cedomir Janevski op TV: “Eerst moet de ploeg terug vertrouwen krijgen”. Cedomir Janevski is de nieuwe trainer van Club Brugge. Ik excuseer me bij de mensen bij wie het voetbal de keel uitkomt. Ik zal mijn best doen het verder niet over voetbal te hebben, maar over dat vertrouwen, dat wonderen kan doen.

We weten het: vertrouwen doet groeien. Als leerlingen vertrouwen krijgen van hun leraars, zijn hun resultaten beter, dat is bewezen. Dat wij tot veel in staat zijn, als we ons gesteund voelen door het vertrouwen van onze partner, onze collega, onze chef, we hebben het allemaal ondervonden. Dat steuntje in de rug hebben we nodig om onze eigen onzekerheid te overwinnen, en om het vol te houden. Vertrouwen, is iets dat ons gegeven wordt, en dat we dan zelf in ons hebben als kracht om er tegen aan te gaan. We krijgen vertrouwen, en dan hebben we het.

We horen dat vandaag ook in het evangelie. “Maar als U het zegt...” zegt Petrus, en hij doet waarin hij zelf niet geloofde. En zie: het wonder gebeurt. Vertrouwen doet voetballers scoren, en vissers vangen.

Jezus selecteert vandaag zijn ploeg, en Hij werkt aan hun vertrouwen. En dan geeft Hij hen hun opdracht, hun missie: “voortaan zul je mensen vangen”. Zij worden gezonden om mensen te boeien, in de ban te krijgen van het evangelie, om hen mee op de weg van Jezus te krijgen.

De evangelieteksten van deze laatste drie zondagen vormen een geheel. Het begon met het optreden van Jezus in de synagoge van Nazareth. Daar maakte Hij duidelijk dat Hij gezonden is om de blijde boodschap te brengen aan de armen. De vorige zondag hoorden we hoe Hij daar tegenwind kreeg, want zijn dorpsgenoten wilden aan Jezus hun voordeel doen, en nu trekt Die met zijn heilsboodschap naar de verstotenen! Vandaag zoekt Jezus wat Hij in Zijn eigen kring niet vindt: bondgenoten, tochtgenoten, die met Hem mee willen trekken en die de armen willen gaan blij maken.

Een moeilijke opdracht. Want armen zijn er veel, en de oorzaken van ellende zijn moeilijk te bestrijden. En de tegenstand tegen het evangelie zal groot zijn. Vertrouwen is dus hard nodig om het vol te houden.

Er is nog een reden, waarom we veel vertrouwen nodig hebben. Die reden ligt bij onszelf. Als we in de spiegel kijken, zien wij een zwakke, onvolmaakte mens. Wij zijn geen briljante middenvelders, of flitsende spitsen. Wij zijn klungelaars, en geen heiligen. Jesaja weet dat: overdonderd door de aanblik van Jahweh beseft hij “ik ben een mens met onreine lippen”. Hoe zou hij dan een boodschap van goedheid kunnen verkondigen? Petrus kent zichzelf maar al te goed: “ga weg van mij, Heer, ik ben een zondig mens”. En Lucas, die kent Petrus nog beter. Want Lucas weet hoe het op het einde van het verhaal met Petrus zal gaan: hij verloochent Jezus, hij laat Hem achter, hij zal terug naar Galilea lopen in de hoop zijn gewone leventje te kunnen opnemen, en weer gewone vis te vangen. Als Lucas Petrus laat zeggen: “ik ben een zondig mens”, dan is dat al een echo vanuit de toekomst.

En Jezus weet dat ook, natuurlijk. Hij weet dat Zijn ploeg vanuit eigen talent geen wonderen kan doen, Hij weet dat wij zwakke onvolmaakte mensen zijn; de zending die Hij ons geeft, daar zijn wij niet tegen opgewassen.

En Hij zegt tegen Petrus, en tegen zijn  kornuiten, en tegen ons: “wees niet bang”. Hij vindt onze zwakheid helemaal geen reden om ons niet op te stellen, integendeel, Hij zegt: “voortaan zul je mensen vangen.”  Voor Hem is dat een evidentie.

Omdat Hij weet dat er meer in het spel is dan die zwakke goedmenende volgelingen van Hem. Jezus vertrouwt ons, omdat Hij vertrouwt op zijn Vader.

“God schrijft recht op kromme lijnen”. God doet zijn werk door kleine mensen. Zelfs als wij er flagrant naast schieten, penalty’s missen, zware fouten maken: Hij blijft ons Zijn vertrouwen geven, zo kunnen wij meer, door Hem, niet uit onszelf.

Dit roepingsverhaal is dus ook een bemoedigend verhaal. Het succes van de Blijde Boodschap hangt gelukkig niet af van onze kleine, zwakke mogelijkheden. Al wat wij moeten inbrengen, is onze bereidheid om Hem te volgen. Al wat Jezus van ons verwacht, is dat we onze netten dan toch nog maar eens uitwerpen, “als U het zegt...”. Hij zegt tegen ons: “wees niet bang...”.

04-02-2007 om 18:41 geschreven door de preekploeg