Wil je ons iets zeggen dat niet op deze blog moet verschijnen? Mail ons hier.
Mag iedereen het lezen, klik dan op op het gele 'Uw positieve/negatieve reactie hier' onderaan de tekst.
Voor de meesten van ons is het wel al een hele tijd geleden, maar toch hebben we waarschijnlijk nog vage herinneringen aan onze schooljaren. Welke leerkrachten hebben we onthouden, aan wie denken we misschien met dankbaarheid terug?
Allicht niet degenen bij wie we de klas op stelten hebben kunnen zetten. En ook niet die voor wie we sidderden en beefden. Maar wel die leerkrachten die ons konden aanspreken, die ons konden raken.
Het zijn vrouwen of mannen in wie kinderen kunnen geloven, die overtuigen en vooral: die echt, natuurlijk, waarheidsgetrouw overkomen. Leerkrachten of mensen met gezag. Geen schrikbewind, maar natuurlijk gezag, gezag dat uitstraalt uit de persoon zelf.
Het is dat wat in het evangelie wordt gezegd over Jezus, bij zijn eerste optreden in de synagoge. Hij sprak als iemand met gezag. Gezag is niet hetzelfde als macht. We spreken namelijk over machthebbers en over gezagsdragers. Jezus had geen macht, Hij had gezag.
De mensen waren toen gewoon in die synagoge samen te komen om te bidden en de Schrift te beluisteren. En die teksten werden dan uitgelegd door zogenaamde schriftgeleerden. En hun uitleg, hun commentaar was natuurlijk helemaal volgens de wet, volgens de regels van toen. Want zij hadden gestudeerd, zij konden het weten. En niemand sprak hen tegen.
En dan komt Jezus, de zoon van een timmerman. Hij had niet gestudeerd, Hij was helemaal geen schriftgeleerde. Maar Hij sprak met gezag, Hij boeide de mensen, zij luisterden naar Hem en werden door Hem overtuigd.
Wel niet allemaal, want er is er één die opstaat en protesteert. Hij begint zelfs te schreeuwen, hij verstoort de orde. Hij is in de macht van een onreine geest, lezen we, hij is wat we noemen een bezetene.
Vandaag zouden we zo iemand medisch en psychologisch behandelen. We geven hem pillen of een inspuiting om hem te kalmeren. En dan starten we een therapie op met sessies bij een psychiater of een andere hulpverlener. Vroeger werd door de kerk zelfs een exorcist ingeschakeld, iemand die de bevoegdheid had een duivel te kunnen uitdrijven.
In een school zou iemand die op die manier de orde verstoort naar de directeur of de prefect worden gestuurd. Waarschijnlijk volgen dan strenge straffen en worden de ouders uitgenodigd voor een gesprek. Behalve als er zo een leerkracht met gezag aanwezig is. Die zou de zogenaamde bezetene misschien apart nemen en tot rede kunnen brengen.
Want dat is wat we met een bezetene zouden moeten doen: hem tot rede brengen. Want zo een man is niet voor rede vatbaar, hij is niet meer zichzelf. Onreine geesten hebben hem in hun macht, staat er in het evangelie. Zij bezitten hem, hij is door hen bezeten.
We denken hierbij niet meer aan wilde taferelen met krijsende of schuimbekkende monsters, die we misschien kennen uit bepaalde films. Het kan veel simpeler zijn. Sommige mensen zijn bezeten door hun werk, hun sport, hun hobby. Maar mensen kunnen ook bezeten zijn van macht, van rijkdom, van drang naar bezit, van haat- of wraakgevoelens, van geweld.
We kennen in de geschiedenis of in de huidige tijd genoeg voorbeelden van dat soort bezetenen. Mensen die zo vol zijn van zichzelf en hun eigen belangrijkheid dat ze miljoenen mensen de dood injagen in zinloze conflicten en oorlogen. Mensen die hun eigen succes afmeten aan het aantal soldaten dat ze kunnen opofferen om een stuk gebied te veroveren.
Mensen die steden en dorpen bombarderen om hun vijanden uit te schakelen, maar tegelijkertijd vele onschuldige vrouwen en kinderen treffen. Mensen die met leugens en valse berichten, fake news, anderen aansporen om hun medemensen het leven zuur te maken. En het ergste is dat die mensen, die bezetenen als het ware, geen gezag hebben, maar wel veel macht.
Ik ga hier geen namen noemen, iedereen kan zelf voorbeelden bedenken. Ik ga wel een paar namen noemen van andere bezetenen. Het moet namelijk niet altijd negatief zijn. Er zijn immers mensen die zo bezeten zijn van hun geloof, van hun overtuiging, van hun roeping zelfs, dat ze anderen tot grote daden kunnen aanzetten. Franciscus van Assisi was zo een bezetene, hij die eerst ook bezeten was van macht en rijkdom.
Martin Luther King was zo een bezetene.
Een weinig bekende dominee, die op 28 augustus 1963 een toespraak hield die het leven voor miljoenen een nieuwe wending en nieuwe hoop gaf. Zijn "I have a dream" verwoordde de droom van velen en werd de aanloop naar de vervulling ervan.
Een andere bezetene, over wie we het in deze viering een paar keer hebben is pater Damiaan. In 2005 verkozen tot grootste Belg door de bevolking en in 2009 heilig verklaard door de kerk. In zijn bezetenheid was hij gedreven en consequent, tegen alles en iedereen in, ook tegen zijn kerkelijke oversten. Hij was bezeten en consequent tot in de dood. Zijn levenswerk wordt nu wereldwijd nog voortgezet.
Gelukkig dat men indertijd voor hem geen exorcist of een andere therapeut heeft ingeschakeld.
Van binnenkant naar binnenkant - Derde zondag door het jaar B 2024 - Annemie Castelein
Derde zondag door het jaar B 2024 - Zondag 21 januari 2024
Eerste lezing: Jona 3, 1-5. 10- 'De boeteprediking van Jona'
Evangelie: Marcus 1, 14-20 - 'Ik maak u tot vissers van mensen'
Beste mensen, in het evangelie volgens Marcus dat we zojuist hoorden
vinden we de kern van de boodschap van jezus: “‘De tijd is aangebroken, het koninkrijk van God is nabij: kom tot inkeer en hecht geloof aan dit goede nieuws.’” Vervolgens worden broers geroepen: Simon en Andreas, en iets verderop Jakobus en Johannes.
Wat mij opvalt is dat dit geen arme stakkers zijn uit het huis van de armen in Bethanië, maar het zijn middenstanders, die dagloners in dienst hadden. Ik stel mij hen voor zoals de reders die de vissersboten bemannen. Wat ook opvalt is dat zij dadelijk gehoor geven aan de roep van Jezus ‘kom en volg mij’. Zij laten alles vallen om hem te volgen. Ik denk niet dat veel “normale” mensen zo zouden reageren.
Maar eerst gaat het over “zien”. Niet zozeer “horen” of “roepen”, maar zien hoe iemand leeft en daardoor aangesproken worden. Is er niet een spreekwoord dat zegt: “Luister niet naar wat ik zeg, maar kijk naar wat ik doe.”?
De impact van Jezus is overweldigend, mensen vallen voor hem als een blok! Ook zij die goed in hun vel zitten mannen in goeden doen zoals de vissers van toen. Jezus bezielde de mensen rond hem op een manier die blijkbaar onweerstaanbaar was.
De vraag die ik mij stel is hoe wij de oproep van jezus “Volg mij; wordt een mensenvisser” kunnen vertalen naar vandaag. Hoe zouden wij de getuigenis van deze fenomenale persoon “zien” en verder tonen aan die onze naaste zijn? Hoe willen wij de liefdevolle aanwezigheid van het koninkrijk van God aanwezig stellen en op onze beurt mensen begeesteren? Kunnen ook wij “onweerstaanbaar” mensen aantrekken en bezielen?
Ook in onze gemeenschap klinkt de stem van God in de stem van de medemens. Wij ‘roepen’ elkaar! De viering van vandaag, verwijst naar Jezus die er stààt, en naar de apostelen die gerààkt zijn door wie ze daar zién, in zijn diepste betekenis. Dan pas voelen zij zich ‘geroepen’, en ze volgen Hem. Geloven heeft blijkbaar eerder met ‘zien’ te maken.
Als we goed rondom ons kijken, is het doorgaans vooral de ‘kleine goedheid’ die onze aandacht krijgt en ons inspireert, (om Emmanuel Levinas te citeren).
Het stille voorbeeld van gewone mensen, dat oproept tot verantwoordelijkheid. Er is dan die overspringende vonk die verbindt, ‘van binnenkant naar binnenkant’. Want in de stem, maar ook in de daad van een medemens weerklinkt de stem van God. Laten wij ons ‘raken’ door onze medemens?
Ik hoop en wens het… Dat is onze opdracht voor heel het nieuwe jaar 2024!
In het evangelie van vandaag zien we hoe Johannes de Doper wijst naar Jezus en zegt: "Zie het Lam van God!". Dit trekt de aandacht van twee discipelen, die Jezus daarop volgen. Wanneer Jezus zich omdraait en hen vraagt: "Zoeken jullie iets?" antwoorden ze: "Rabbi, waar verblijft U?" En Jezus antwoordt: "Kom en zie".
Deze eenvoudige dialoog verbergt een diepe betekenis. De discipelen zoeken immers niet "iets" maar "Iemand". En wat voor Iemand? Iemand die hun diepste verlangens, hun spirituele honger, kan beantwoorden. Daarom krijgen ze op hun onhandige wedervraag "Waar verblijft U?", van Jezus niet het evidente antwoord van een concrete fysieke locatie maar een uitnodiging om met Hem mee te gaan, om tijd met Hem door te brengen, om Zijn woorden te horen, om een duurzame relatie met Hem op te bouwen.
Eenzelfde zoekende, noch onzekere en onhandige houding vinden we in het verhaal van de jonge Samuel in het Oude Testament. God roept hem herhaaldelijk, maar Samuel begrijpt nog niet dat het de stem van de Heer is. Uiteindelijk leert Eli, de priester, Samuel dat het God is die roept. Samuel antwoordt dan met een open hart: "Spreek, Heer, uw dienaar luistert".
Net als de discipelen in het Evangelie van Johannes, zoekt Samuel nabijheid tot God. Hij is bereid om te luisteren en geeft gehoor aan de roep van de Heer.
Wat kunnen deze verhalen voor ons betekenen vandaag?
Beide verhalen herinneren ons er alvast aan dat Gods roepstem vaak subtiel en delicaat is.
We leven in een wereld vol lawaai, afleidingen en haast, maar God spreekt in de stilte van ons hart. Hij roept ons niet met luide stem, maar met een zachte fluistering. Daarom is het van belang om momenten van stilte en reflectie in ons leven in te bouwen, zodat we de stem van God kunnen herkennen te midden van het tumult van het dagelijks bestaan.
Beide verhalen tonen ons ook de dynamiek van roeping. Het begint met een oproep van God, die ons uitnodigt om los te komen van onze eigen kleinmenselijke verlangens en dieper te gaan, om te luisteren naar Zijn stem in ons leven. Naar wat zijn we zelf op zoek? Naar comfort, materiële rijkdom, vluchtig genieten, succes of sociale erkenning? God daarentegen roept ons tot een diepe relatie met Hem, ieder op onze eigen manier, zodat we het unieke plan dat besloten ligt in onze talenten en onze mogelijkheden maar ook in onze beperkingen en onze zwakheden, ten volle waar kunnen maken.
Misschien verwacht God van ons dat we dit doen door zorg te dragen voor jongeren, voor zieken, voor ouderen, voor onze medewerkers en collega's op het werk, voor onze familie, vrienden en buren, voor de natuur... misschien roept Hij ons tot gebed en studie, tot een specifieke dienst binnen onze parochiegemeenschap of in de wereld...
In al deze gevallen is het voor ons, christenen, essentieel dat we bereid zijn om te luisteren, maar ook om te antwoorden met een open hart, zodat we stap voor stap ons leven in
overeenstemming kunnen brengen met Zijn wil. De discipelen volgden Jezus onmiddellijk, nieuwsgierig naar wat Hij te bieden heeft. En zo deed Samuel. Zijn ook wij hiertoe bereid?
Tot slot geeft het evangelie ons nog een extra boodschap.
Na zijn authentieke/levengevende ontmoeting met Jezus weet Andreas, één van de discipelen, met zijn enthousiasme geen blijf. Hij heeft de Messias gevonden en voelt de onweerstaanbare drang om deze vreugde te delen met anderen. En dit enthousiasme werkt aanstekelijk. Zijn broer Simon Petrus wil Jezus ontmoeten en ook dan gebeurt er iets merkwaardig...
Simon ontvangt een nieuwe naam: Kefas, wat 'rots' betekent. Met deze naamswijziging wil de evangelist ons duidelijk maken dat een ontmoeting met Jezus niet alleen ons leven verandert, maar ook gaandeweg onze identiteit kan transformeren. Petrus, de eenvoudige visser, wordt de rots, het fundament voor de gemeenschap van gelovigen.
Vrienden, laten we vandaag en in het nieuwe jaar, te midden van ons drukke leven, geregeld de tijd nemen om stil te staan en te luisteren naar de zachte fluistering van God.
Laten we ons hart openstellen voor zijn woorden en ons leven afstemmen op zijn wil.
En mogen we, net als Samuel, de moed hebben om te zeggen: "Spreek, Heer, uw dienaar luistert," en zoals de eerste discipelen, Andreas en Petrus, bereid zijn om Jezus te volgen waar Hij ons ook leidt.
Wegwijzerviering, Driekoningen, een viering waarop de eerste communicanten en vormelingen heel welkom zijn, de ouders en grootouders, gezinnen met kinderen en natuurlijk iedereen
Jullie hebben allemaal dat mooie verhaal in de eerste lezing gehoord, over de vierde koning. Maar eigenlijk wordt daarin niet alles verteld. Ik kan het weten, want Ik ben die vierde koning.
En ja, ik was te laat bij het kindje. Maar niet alleen omdat ik onderweg altijd arme mensen wou helpen. Ik heb dat wel gedaan. Maar dikwijls had ik ook geen goesting meer. Heel de dag op een hotsende kameel zitten, in de zon, en 's nachts, zelfs in de woestijn, kan het ook vriezen. En ik wou ook wel eens alles voor mij alleen hebben, en niet altijd alles delen.
Maar dan hoorde ik toch terug dat stemmetje in mijn hart: "Komaan, Marcske, volhouden! Ge had toch zo'n goede voornemens gemaakt? De weg van Jezus volgen, ook als het moeilijk is." En ja, dat wilde ik eigenlijk, in het diepst van mijn hart, zoals mijn drie kameraden, die nu al achter de horizon verdwenen waren.
Ik weet, ferme meisjes en jongens, dat jullie dat ook willen. De ster van Jezus volgen. Daarom zitten jullie hier in de kerk, allemaal vierde koningen.
Allemaal hebben jullie weer goede voornemens gemaakt met nieuwejaar. Ja, ik wil flink zijn. En thuis helpen. En de mensen rond mij wat gelukkiger maken. En niet alleen aan mezelf denken.
En ja, goed voornemens we houden ze niet altijd vol. Maar wat zegt Maria ook, bij de kribbe? "Als je het al eens niet volhoudt, da's niet zo erg. Als je je maar herpakt. En terug opstaat, om de weg van Jezus te volgen. En probeert te doen zoals hij: hij ging "al weldoende rond", staat er in het evangelie.
Straks gaan we om vergeving vragen, want we weten dat we niet perfect zijn. "Ik wil opnieuw beginnen", gaan we zingen.
De vierde koning wil altijd opnieuw beginnen, hij wil altijd opnieuw proberen der ster van Jezus te volgen. Ook wij willen altijd opnieuw proberen de ster van Jezus te volgen. Dan worden wij ook een voorbeeld voor andere mensen, dat hen helpt om de juiste weg te vinden in deze wereld.
In een eucharistie-viering volgt na het evangelie meestal een preek of homilie. In onze parochie bestaat hiervoor (al jaren) een preekploeg. Ze bestaat uit een zestal mensen die, na onderlinge afspraak, geregeld een "preekbeurt" verzorgen. Momenteel zijn dat Ria, Hilda, Marc, Jan, Gie en Fred. Pastoor Herman maakt uiteraard ook deel uit van de preekploeg en komt zelf ook meermaals aan de beurt. De bedoeling van een homilie is niet een universele waarheid te verkondigen die iedereen verplicht moet geloven en zeker niet de mensen terecht te wijzen. In een homilie willen wij de lezingen uit de bijbel een beetje verduidelijken en trachten wij ze in verband te brengen met de actualiteit van vandaag. Dat is niet altijd even simpel en daarom proberen wij elkaar te helpen. Elke maand komen wij samen om de lezingen uit de bijbel te bespreken en elkaar te inspireren bij het opstellen van de preek. In deze blog publiceren wij niet alleen onze homilies, maar staan wij ook open voor uw reacties.
