Beste mensen, 
In de brief aan de christenen van Kolosse geeft Paulus richtlijnen voor de relaties binnen het gezin. Een sterk programma voor het nieuwe jaar!
Namelijk  bezig zijn met de dingen van de Vader, zo zegt Jezus.

Wij worden opgeroepen te leven in de lijn van een heel nabije God.
Een familie vandaag is héél verscheiden geworden: het kerngezin, een gescheiden gezin, een nieuw samengesteld gezin, een plusmama en papa, een kinderloos gezin, een single, enz. 

Hoe verhouden wij ons tegenover elkaar vandaag? In een grote diversiteit maar telkens met de opdracht: ik mag er zijn, maar de andere(n) mogen er ook zijn zoals ze is/zijn. Het allerbelangrijkste is: houd van elkaar!
Dit is niet altijd simpel voor ouders die hun (klein)kind andere wegen ziet gaan dan de waarden waarvan zij héél hun leven hebben gehouden of geleefd.

De brief van Paulus geeft ons hierin concrete raadgevingen: gelovige christenen gedraagt jullie vriendelijk voor elkaar, goed en bescheiden, zachtmoedig en geduldig. Wij zijn geroepen om te leven in vrede met elkaar, ondanks de grote onderlinge verschillen! 

Ik herinner me ouders die hopeloos op zoek waren naar hun zoon die weggelopen was thuis en maanden niets van zich liet horen. De ouders waren radeloos en zochten zelfs in verschillende landen naar enig teken van hun ‘verloren zoon’. Pas na 2 j. had de jongen de moed om opnieuw contact te zoeken met zijn ouders. Wat een vreugde en voorzichtige hoop om elkaar op een nieuwe manier te vinden en te aanvaarden.

Brengt ons dit niet bij Maria en Jozef die hopeloos zochten naar Jezus en hem uiteindelijk vonden in de tempel. Hij zei: ‘wisten jullie dan niet dat ik in het huis van mijn Vader moest zijn’? M.a.w. ‘wisten jullie dan niet dat ik met de dingen van mijn Vader bezig moest zijn’?
Ik denk ook aan de vele families die door oorlog, aanslagen uit elkaar zijn gerukt. Wat een hopeloosheid en zelfs wanhoop!

Kunnen wij daaraan iets doen?

Wij worden door God opgeroepen om onze wereld, ons familie te omvormen en verbeteren tot een méér menselijke en verdraagzame samenleving. Wij doen dit samen met hen die zich niet-gelovig noemen, het zijn onze bondgenoten in groeiende solidariteit en mededogen. 

Wij mogen er zeker van zijn dat God het licht van Zijn gelaat ook over ons zal doen schijnen, alle dagen van dit nieuwe jaar, wat er ook gebeurt.

Dat is dan ook mijn nieuwjaarswens voor elk van jullie en voor allen die jullie dierbaar zijn: ‘moge de Heer Zijn gelaat naar u toewenden en u vrede geven’!

Van harte een zalig en gelukkig 2025!

Er is een beeld van het gebeuren in Syrië dat een diepe indruk op mij naliet. 
Het openbreken van de Sednaya gevangenis, die gruwelijke martelplek waar geschokte, verdwaasde menselijke wezens met honderden bevrijd werden.
Zo onwezenlijk.

En plots, tussen tientalen verbaasde en uitgemergelde vrouwen, komt er een peuter in beeld, die verweesd om zich heen kijkt. Zo kwetsbaar in die krochtige kelderruimte. 
Is dit kind hier angstig verwacht, geboren, gekoesterd, verborgen of verkracht in dat slachthuis van Assad? Wat moet een jonge moeder beleven?
Het is een beeld dat naar je keel grijpt en ineens alles herleidt tot de essentie.
Het is een schreeuw uit de diepte die je raakt.
Een goddelijke schreeuw naar menselijkheid.

Als Jezus vandaag geboren zou worden, zou hij onder het puin in Gaza geboren worden.
Als we trots en rijkdom verheerlijken, ligt Jezus onder het puin.
Als we vertrouwen op macht en wapens, ligt Jezus onder het puin. 
Als we de bombardementen op kinderen rechtvaardigen, rationaliseren en theologiseren, dan ligt Jezus onder het puin. Dit is zijn kribbe. Hij voelt zich thuis bij de gemarginaliseerden, de mensen die lijden, de onderdrukten en de ontheemden.

Kerstmis vieren is stilstaan bij het feit dat God mensen nodig heeft.
Hij, de Onzichtbare, verschijnt als een zwangere vrouw aan de rand van de samenleving, als een boorling die de diepste gevoelens van liefde en verantwoordelijkheid oproept.
Hij openbaart zich in totale kwetsbaarheid en precies daardoor wekt hij in ons een sterke kracht. Een spirit die gans ons leven kan bezielen.
Altijd wordt God opnieuw geboren als we onze ogen niet afwenden van dat kwetsbare kind, van de hunker, diep in onszelf, van de onuitgesproken vraag van de mens naast ons. Want precies de betrokkenheid op de ander geeft zin aan ons leven.
En dat is wat vele van ons beleven en waarmaken, dag na dag.

Merkwaardig. God kijkt ons aan, niet van boven uit maar vanuit de voederbak, 
de kribbe. Een totaal ander perspectief.
Zoals de ontmoeting met een zwaar zieke, jou een boost kan geven, een nieuwe energie. 
Het schijnbaar krachteloze wordt een nieuwe kracht.

Ooit heeft Kerstmis het licht gezaaid van een God, kwetsbaar op zoek naar veiligheid 
om leven te schenken in de onherbergzaamheid van een samenleving.
Dat mysterie van die uitgestrekte armen van dat Kind, die hunker naar barmhartigheid.
Vanuit de kribbe daagt Hij ons uit te zoeken naar bondgenoten die willen luisteren naar de diepere verlangens van velen die niet van tel zijn.
Wie durft te kijken niet vanuit ‘den Hoge’ maar vanuit de voederbak, 
doorkruist elke vorm van berekening en ontdekt nieuwe wegen van hoop.
Als je leert zien in het duister, zegt dit verhaal, 
dan raakt die schreeuw je gevoelige snaar: dat verlangen naar echt mens worden. 

Een verweesde peuter in de hel van de Sednaya gevangenis kijkt je aan.
Het is alsof God woelt in je binnenste 
om zijn visioen van warmte en mededogen waar te maken. 

Hij verlangt te wonen in mijn kwetsbaarheid zodat ik met al mijn beperktheid toch veel kan betekenen voor mensen om me heen en precies daarin, een diepe vreugde vind.
Straks ben je wellicht samen met je familie, de kinderen of kleinkinderen.
Voel dan maar hoe graag ze jou zien.
Want je was er voor hen.

Zalig Kerstmis.
Paul Scheelen

Goede vrienden, 

Op deze vierde zondag van de Advent komt Kerstmis wel heel dicht bij. En Jezus, onze Inspirator, onze Vredebrenger, onze Levensgids, staat op het punt terug geboren te worden! 

Op zo’n moment is het niet meer dan logisch dat hoop, vreugde, vertrouwen,… de boventoon nemen. 

In de eerste lezing horen we hoe de profeet Micha zijn volk dat gebukt gaat onder onrecht, moed inspreekt en - met de komst van de Messias – hoop op een nieuwe wereld geeft. 

De Messias is daarbij een andersoortig leidsman, niet afkomstig van het machtige Jeruzalem, maar uit het kleine, nederige Bethlehem. 

En het is een leidsman die zijn macht  niet uitoefent voor eigen rekening, maar als een dienst aan God en aan de mensen. 

Heeft ook onze wereld vandaag niet dringend nood aan zo’n Messias en aan zo’n ommekeer? 

Uit het verre verleden brengt Micha ons alvast een dubbele boodschap: 
-    jullie zorgen en bekommernissen zijn niet nieuw;
-    maar ook: wanhoop niet. Immers, ook de hoop en de belofte op beterschap zijn van alle tijden.  

En die belofte wordt waar in het evangelie, met de komst van Jezus. 

Maria, die pas vernomen heeft dat ze in verwachting is, haast zich naar haar nicht Elisabeth die al 6 maanden zwanger is. Een ontmoeting van twee zwangere vrouwen, overweldigd door het mysterie van het nieuwe leven dat zij in zich dragen. Dit alledaagse tafereel stelt Lucas ons vandaag voor als evangelische, blijde boodschap. 

Maar wat wil hij ons hiermee ten diepste zeggen?

Wel, dit verhaal vormt, samen met de andere verhalen van Jezus’ kindertijd, een inleiding op de boeken die Lucas geschreven heeft: zijn evangelie en de handelingen der apostelen. En kenmerkend voor een inleiding is dat ze veelal geschreven wordt wanneer het boek al af is, met de bedoeling in het kort aan te geven waarover het vervolg zal gaan. 

We mogen aannemen dat het ook hier zo is gelopen. Als Lucas deze inleiding schrijft, kent hij reeds het ganse verhaal van Jezus’ leven, dood en verrijzenis en de krachtige boodschap die eruit spreekt.

In het evangelie van vandaag is dan ook geen sprake van een nauwkeurig feitenrelaas.  

Waar het Lucas echt om te doen is: van bij de start - bij monde van Elisabeth - het geloof uitdragen dat Jezus, die nog moet geboren worden, waarlijk de Messias is waarnaar de profeet Micha verwijst.

Daarnaast wil Lucas ook de lof zingen van Maria die volmondig ja zegt op het plan van God met haar leven. En deze lofzang van Maria is doorheen de geschiedenis voor vele christenen deel geworden van een gebed dat hen zeer dierbaar is: het Weesgegroet.

Wat leren deze lezingen ons voor het concrete dagelijkse leven, aan de drempel van 2025? 

Allereerst nodigen ze ons uit om te vertrouwen op Gods plan met ons leven, zelfs als we niet alles begrijpen. 
Hoe klein of onbelangrijk we onszelf ook voelen, toch kunnen ook wij, zoals Maria, Jezus laten geboren worden in onze wereld.

Daarnaast nodigen de lezingen ons uit tot dienstbaarheid. Maria's voorbeeld laat zien dat ware vreugde te vinden is in het onbaatzuchtig geven van onszelf aan anderen. 

Ten slotte wijzen de lezingen ons op de waarde van blijheid, van vreugde. Elisabeth en het ongeboren leven in haar schoot reageren met vreugde op de komst van de Messias. Advent is een tijd van voorbereiding, maar ook een tijd van vreugde beleven en vreugde delen. 

Daarom nog enkele vragen ter overweging…

Zijn wij steeds blije christenen die met enthousiasme, andere mensen tegemoet treden?  

Maken wij zo ruimte voor echte ontmoeting, waarin elkeen zich aanvaard, begrepen, bemoedigd voelt? 

En helpen wij zo de mensen rondom ons - ook ouderen, zieken, mensen met een beperking, mensen in armoede -  meer mens te worden, zoals Welzijnszorg ons vraagt? 

Of kunnen we misschien nog een tandje bijsteken?  

Laat ons alvast in deze geest van blijheid, bemoediging en dankbaarheid, samen met Elisabeth, eens zingend een Weesgegroetje bidden tot Maria.  Immers, waar zouden wij als christenen staan, zonder haar moederlijke zorg en toewijding voor het kindje Jezus dat in de Kerstnacht zal geboren worden?...

Fijne zondag gewenst…

Wat moeten wij doen?

De mensen stelden die vraag aan Johannes de Doper. De vraag kwam van mensen die onzeker waren, die geen raad meer wisten. Sommigen zagen het echt niet meer zitten. Voor hen zag de toekomst er heel somber uit en ze keken uit naar iemand die het voor hen allemaal ging oplossen, naar een verlosser of een Messias. Vandaar hun vraag aan die profeet die hen oproept de weg naar die verlosser te bereiden. 

Wat moeten wij doen?

Het antwoord van Johannes is eigenlijk heel simpel en eenvoudig. Je moet doen wat je kan. Wie twee stel kleren heeft moet delen met wie niets heeft. En wie te eten heeft moet dat ook delen. Johannes heeft trouwens ook een raad voor tollenaars en soldaten, twee groepen mensen die nogal negatief beoordeeld werden in die tijd. Hij zegt niet dat zij de schuld zijn van alle ongerechtigheden en ook niet dat ze een ander beroep moeten kiezen. Maar wel dat ze in hun beroep, op hun plaats in de maatschappij rechtvaardig en eerlijk moeten zijn.

Ook wij zitten misschien ook met die vraag: wat moeten wij doen? Misschien zijn er mensen die zich in deze gedachtenisviering heel concreet die vraag stellen. Hoe moet het nu verder, wat moeten wij doen nu onze geliefde, die wij eigenlijk niet kunnen missen, niet meer onder ons is.

Maar ook wij allen zitten met die vraag, als we kijken naar wat er allemaal gebeurt in de wereld vandaag. Er zijn wrede oorlogen aan de gang, in Oekraïne, in het Midden Oosten, in Jemen, in Somalië, in Congo en op zovele andere plaatsen. Geregeld worden wij opgeschrikt door wrede en dodelijke natuurrampen als gevolg van de klimaatopwarming. Ook in ons eigen landje groeit het aantal mensen in nood en in armoede. En een half jaar na de verkiezingen hebben wij nog altijd geen regering om orde op zaken te stellen. 

Wat moeten wij doen?

We stellen ook ons die vraag en we kunnen de klemtoon in die vraag op verschillende woorden leggen. Wat moeten WIJ doen? Al te gemakkelijk kunnen we er ons van afmaken door te zeggen dat we eigenlijk machteloos zijn. Die oorlogen gaan wij niet oplossen, dat is de taak van politici en diplomaten. En om de armoede te bestrijden zijn structurele maatregelen nodig en om het klimaat te redden ook.

En we zijn het roerend eens met de stelling dat iedereen zijn verantwoordelijkheid moet opnemen. Maar: iedereen, dat zijn wij dus ook. De vraag is niet: wat moeten de machthebbers, de anderen doen, maar wat moeten WIJ doen?

We kunnen in die vraag; wat moeten wij doen, ook de klemtoon op een ander woord leggen. Wat moeten wij DOEN? We praten graag over problemen en oplossingen en we zijn vaak heel goed in het uitleggen wat ze eraan kunnen doen. En die “ze” dat is de staat, de regering, de overheid, de administratie, de kerk misschien.

Zij moeten het maar oplossen. Maar denken we eens terug aan het antwoord dat Johannes de Doper gaf in het evangelie. Iedereen moet rechtvaardig, eerlijk en sociaal zijn in het beroep, in de bezigheden, in het domein waar hij zich bevindt.

Iedereen kan wel iets DOEN.

En we hebben nog een mogelijke klemtoon in die vraag. Wat MOETEN wij doen?  Er zijn nogal wat problemen in de wereld vandaag. Moedeloos zijn lost niets op en cynisch reageren is al te gemakkelijk. Maar die problemen moeten we aanpakken, we moeten, het is onze verdomde plicht.

Morgen begint de warmste week en we zullen het alle dagen merken op radio en televisie. Duizenden mensen zullen hun solidariteit tonen en dit jaar ligt de focus op mensen die leven in eenzaamheid. Die warmste week financieel steunen en plaatjes aanvragen zal massaal worden gedaan. Maar voor ons allen de vraag: wat moeten wij doen voor mensen die eenzaam zijn?

Eenzaamheid komt wel eens voort uit gebeurtenissen uit het verleden. De laatste tijd horen we nogal eens getuigenissen van mensen die in hun jeugd veel gepest werden. Ook hier past misschien een gewetensvraag voor ons allemaal. Bij pesterijen zijn er meestal maar een beperkt aantal aanstokers of echte pesters, maar meestal een vrij grote groep toeschouwers, die niets kan of durft ondernemen om het pesten te stoppen. Dan hadden we ons misschien ook die vraag moeten stellen: wat moeten wij doen?

We zitten midden in de advent en Welzijnszorg wil waardig werk voor iedereen, als recept tegen armoede. We kunnen de petitie ondertekenen, we kunnen een bijdrage leveren, maar Welzijnszorg wil ook iets veranderen aan onze mentaliteit. Al te vaak gaan wij in gesprekken mee wanneer er wordt beweerd dat mensen in armoede niet genoeg moeite doen en zelf maar hun problemen moeten oplossen. Ze krijgen toch kansen genoeg. Het is een iets te simpele redenering, zeker als we ons wat beter informeren. En ook dan gaan we weer voorbij aan de vraag: wat moeten wij doen?

Straks bij de offerande wordt onze bijdrage gevraagd voor de talrijke initiatieven van Welzijnszorg. Als het mandje bij ons komt kunnen we ons opnieuw die vraag stellen: wat moeten wij doen?

We begonnen deze viering met de titel: “Waardering, een eerste stap naar waardig”, gevolgd door een “dikke duim” bij het ontsteken van de tweede adventskaars.

Benieuwd wat er daarover in de lezingen van vandaag terug te vinden is. 

Het begint met een stukje uit de brief van Paulus aan de Filippenzen. Dat is een brief die Paulus rond het jaar 61-62 vanuit de gevangenis schreef aan de christen gemeente in Filippi.
Paulus denkt aan hen in zijn gebeden en zegt dat zij goed bezig zijn. Hij moedigt hen aan en zegt: “moge uw liefde steeds rijker worden aan inzicht en fijngevoeligheid, om te kunnen onderscheiden waar het op aankomt”. 
De lezing uit het evangelie is nog een stuk ouder. Lucas beschrijft hoe Johannes optreedt in de streek rond de Jordaan en bekering predikt tot vergeving van zonden. Hij doet daarmee wat Jesaja al méér dan 700 jaar eerder heeft opgeschreven: “Een stem van iemand die roept in de woestijn: Bereidt de weg van de Heer, maakt zijn paden recht”. 
Wat moeten wij met al die stokoude woorden aanvangen? 

Al moeten we de tekst liefst niet al te letterlijk nemen, toch zit er misschien nog iets in waar we vandaag iets mee kunnen aanvangen. 
Nemen we Paulus om te beginnen. Hij schrijft dat hij God altijd dankt wanneer hij aan de christenen in Filippi denkt. 
Wat een wonderlijk fijne boodschap. Is het niet fantastisch om te weten dat iemand God om jóu dankt? Het zit misschien niet altijd in onze dagelijkse reflex: we hebben vaak allerlei zorgen die onze eerste aandacht krijgen. Maar wat kan het veel met een mens doen om bedankt te worden. 

Wij mogen God danken om de liturgiegroep die de viering heeft samengesteld, om de koster die vandaag weer alles in onze kerk heeft klaargezet, om de lector, om de operator, om de organist die zorgt voor de muziek, en om jullie allemaal: de aanwezigen in deze viering. 

Zoals Paulus aan de Filippenzen bemoedigend zegt dat ze “goed bezig” zijn, mogen ook wij God danken: voor de ouders die elke morgen de boterhammen smeren voor hun kinderen, voor de verpleegkundigen die elke dag de bedden opmaken in het ziekenhuis, voor de vrijwilligers die mensen met een taalprobleem helpen om een sollicitatiebrief schrijven… Iedereen die meewerkt aan Gods plan. Fijn dat al deze mensen een relatie met God opbouwen, en samen gemeenschap vormen rond onze Heer. 
En toch blijf ik met het gevoel zitten dat Johannes daar, zonder gehoor, maar wat zinloos staat te roepen in de woestijn van onze tijd. 

Misschien hebben we dat rechtmaken van de paden, dat vullen van de dalen en dat slechten van de heuvels wel tè letterlijk genomen. Langs snelwegen en e-wegen snellen mensen aan elkaar voorbij, terwijl ze anderen achterlaten langs vergeten kronkelpaden. 
Even terug naar de bemoedigende woorden van Paulus: “moge uw liefde steeds rijker worden aan inzicht en fijngevoeligheid, om te kunnen onderscheiden waar het op aankomt”. 

Hij roept ons op om op zoek te gaan naar inzicht, om de juiste keuzes te maken. Dit houdt in dat elke mens de ruimte, de kansen en mogelijkheden moet krijgen om zijn eigen leven vorm te geven. Ook de kleine, de kwetsbare of zoekende mens is waardevol en heeft zijn bijdrage te leveren aan de samenleving. Iedereen moet de kans krijgen om zijn steentje bij te dragen, om met passie zijn roeping te volgen.

Het is aan ons om dat mogelijk te maken. 

Als we de oproep van Paulus toepassen op de woorden van Jesaja in het evangelie, dat iedere kloof moet gedicht worden om de paden van de Heer gereed te maken, dan mogen we daarin verstaan dat we de hindernissen moeten aanpakken die ons gelovig luisteren in de weg staan. Christus is de weg naar God, ook al vinden we die niet altijd. Als we de obstakels aanpakken en de paden van de Heer volgen, dan zullen ook onze daden gunstig zijn voor de zwakken in de samenleving. 

Advent is een belangrijke periode om daar bewuster mee bezig te zijn. In de adventsweken staan we stil, maar blijven we niet onbewogen. We hebben extra oog en oor voor Gods vraag om het goede te doen. Bijdragen aan een goede samenleving gebeurt via dagelijkse vriendelijkheid, vrijwilligerswerk, zorg in opvoeding, verzorging van ouderen… 
Misschien kan dat ons voornemen zijn voor de komende week: niet alleen antwoorden op de vraag van God om het goede te doen, maar ook waarderen waar dit gebeurt. Dat moet niet alleen in het grote, maar vooral in vele kleine goede daden te gebeuren.

Om mee te werken aan de samenleving zoals God ze voor ogen heeft, is de campagne van Welzijnszorg voor waardig werk een belangrijke oproep. In de campagne maken we het werken aan Gods Rijk heel concreet. 
Als geheugensteuntje is er dan dat kaarsje op de adventskrans. Dat kleine vlammetje herinnert ons eraan dat God naar ons onderweg is.

Zijn wij ook naar Hem onderweg?

Amen.

Wegwijzerviering, een viering waarop de eerste communicanten en vormelingen, families met kinderen en iedereen van harte welkom is

Als we naar het nieuws kijken, helaas, dan worden we met onze neus op de feiten gedrukt: er is veel en grote miserie in onze wereld. En in de tijd van Jezus was dat niet anders. Dat hoorden we in het evangelie. 

Nu wil Jezus ons niet bang maken, maar moed geven. Ja er gebeuren erge dingen. Maar, zegt hij, blijf hopen, want ooit zal er vrede komen. Dat was het sterke geloof van Jezus: God zij dank zal ooit alles goed komen.

Die vrede kan er echter alleen maar komen als wij klaar blijven staan om koning van de vrede in ons midden te verwelkomen en met hem op tocht te gaan naar de betere wereld. Onze rugzak moet vol zitten met de vrede die we aan mekaar geven, met onze eerlijkheid, met onze goede wil. Met kerstmis zullen we zingen: vrede op aarde aan de mensen van goede wil. 

Maar hoe kunnen we blijven hopen, als er zoveel erge dingen gebeuren? Die hoop kan blijven branden, misschien soms als een klein vlammetje, zoals in het begin van de viering. Ze kan blijven branden, als we oog hebben voor als de kleine lichtjes die telkens opnieuw, hier en daar weer opflakkeren, die zeggen: “wees niet bang, er komen betere tijden.”

Ooit, nog niet zo lang geleden, zijn er in Japan twee steden helemaal verwoest door atoombommen. Dat was iets om alle moed te verliezen. Ook de natuur was verwoest. Er stonden in Hiroshima een heel oude prachtige boom, een Ginkgo Biloba. Helemaal kapot was hij.  

Maar na een tijdje zagen de overlevende mensen dat er een wonder gebeurde: de Ginkgo begon terug blaadjes te krijgen. En stilaan begon er ook op andere plaatsen, uit en boven het puin, nieuw groen te groeien en te bloeien. Dat gaf de mensen moed. Samen met de Ginkgo ging ook hun stad stilaan terug opgroeien en bloeien. Uit de verwoesting is nieuw leven ontstaan. 

Opperbeste meisjes en jongens, jullie zijn de nieuwe hoopgevende blaadjes van de Ginkgo.

Jullie staan hier vol goede wil, in jullie ogen staat te lezen dat jullie het goed menen, jullie zijn voor ons, volwassenen die misschien al te veel hebben meegemaakt en soms de moed verliezen, een vlammetje van hoop. Jullie dagen ons uit om te blijven geloven in een wereld waar het goed is voor iedereen, voor kinderen én voor grote mensen.
Met elke kind begint de wereld opnieuw, en krijgen we de kans om hem beter te maken.

Het is onze grote verantwoordelijkheid, grote mensen, om die kleinen niet te ontmoedigen, maar om op hun tocht aan te moedigen, en om met hen mee te gaan.