Wil je ons iets zeggen dat niet op deze blog moet verschijnen? Mail ons hier.
Mag iedereen het lezen, klik dan op op het gele 'Uw positieve/negatieve reactie hier' onderaan de tekst.
Je bent deze kerk binnengekomen in het duister. En misschien voelde je jezelf er niet zo goed bij. Je hebt misschien je been gestoten tegen een bank, gestruikeld over je voeten, je hebt misschien niet gezien naast wie je ging zitten (en toen het licht aanging misschien wel verschoten). Misschien was je zelfs een beetje slecht gezind: Die pastoor of dat parochieteam met zijn ideeën altijd... Ik zal het eerlijk zeggen: dat is allemaal zo bedoeld!
Duisternis... Wellicht hebt u het wel eens meegemaakt: s nachts verdwalen in een bos bij een nachtdropping op kamp, een elektriciteitspanne op een herfstige avond , in een mistige winternacht de weg niet meer terug kunnen vinden...
De duisternis van de paasnacht, die we daarstraks aan den lijve hebben ondervonden, symboliseert onze situatie, de toestand van de mensheid, overgeleverd aan geweld en onderdrukking, aan lijden en dood. Wie kan ons verlossen uit onze onmacht en verslagenheid? Zelf kunnen we het niet...
Maar de duisternis dat verkondigt ons deze paasnacht heeft niet het laatste woord. Met één simpel vlammetje wordt haar macht doorbroken... het licht van de brandende paaskaars die wordt binnengedragen, verdrijft de duisternis. Wat is dat toch een wonder dat één zon klein kwetsbaar vlammetje in staat is om werkelijk een hele ruimte te verlichten! Wat is het bijzonder dat dit licht niet afneemt als ervan gedeeld wordt.
We hoorden het ook in de mooie getuigenissen die mochten klinken bij het begin van deze viering. Alle vier blijven ze niet zitten bij het donker en de leegte, maar gaan ze op zoek naar plaatsen en mensen waarin ze kracht vinden: familie, vrienden, engagement, relaties, ... Samen gaat het beter. Als we elkaar kunnen dragen, kunnen we het duister wel aan. Met een groepje van vier was die nachtdropping toch plezant en een nacht om nooit te vergeten.
Als de elektriciteit uitvalt, steken we kaarsen aan en halen nog eens dat ouderwetse Mens, erger je niet? boven. En het is verdorie veel plezanter dan die onnozele TV of computer. Je hebt spijt wanneer het licht terug aan gaat.
Nog een woord over het evangelie dat klonk, waarin ons de verrijzenis van Jezus wordt verkondigd. We hebben het deze nacht gehoord uit het oudste evangelie, dat volgens Marcus.
Het is eigenlijk een uiterst merkwaardig verhaal en het eindigt bijna bizar: met die geschrokken, wegvluchtende vrouwen. Ontsteld zijn ze, van hun stuk gebracht. Vertelt dat misschien iets over het ongelooflijke: een leeg graf, de Heer die is opgestaan, opgestaan uit de dood?
Op de eerste dag van de week gaan de vrouwen heel vroeg in de ochtend, vlak na zonsopgang, naar het graf. Dat staat er niet voor niets: op de eerste dag van de week. Daarin resoneert mee wat God deed op die eerste dag... Déze dag is de eerste dag van de nieuwe schepping.
Elke week vieren wij christenen deze dag: de dag van de verrijzenis, de dag van de Heer, de zondag, de dag van de zon. Ja, dat staat ook in dit verhaal: dat ze in alle vroegte, vlak na zonsopgang, naar het graf gingen. Allemaal tijdsaanduidingen, maar aanduidingen van een nieuwe tijd, een nieuw begin, nieuw leven.
De vrouwen gaan naar het graf en vinden het, blijkbaar tegen hun verwachting in, leeg. In het graf zien ze een in het wit geklede jongeman zitten, van wie ze vreselijk schrikken. Wees niet bang, is het eerste wat hij tegen hen zegt. Hoe vaak had Jezus dat ook niet tegen mensen gezegd: dat ze niet bang moesten zijn...? U zoekt Jezus, vervolgt hij, Hij is niet hier. Hij is opgewekt uit de dood. Hij gaat jullie voor naar Galilea. Naar Galilea. Daar kwamen ze vandaan, daar waren ze thuis. Jezus gaat ons voor daar waar wij thuis zijn, de plek waar wij wonen en werken. Hij gaat ons voor, voor ons uit. Hij wijst ons de weg door voor ons uit te lopen.
En wij?
Wat doen wij?
Volgen wij Hem?
Gaan wij achter Hem aan...? Hij ziet vandaag naar ons om. Hij kijkt naar ons om... of wij wel volgen...
Het lijdensverhaal spreekt voor zichzelf. Ik zal dan ook kort zijn. Ik wil even teruggaan naar de intocht in Jeruzalem. Jezus wordt triomfantelijk ontvangen in dezelfde straten, waardoor hij volgende vrijdag als een hond zal doorgejaagd worden.
Volgens de traditie wordt hij met palmtakken geëerd, en straks gaan wij naar huis met ons takje. Voor velen is dat een teken van bijgeloof. Maar dat denk ik niet. Het is een zegepalm, de palm van de overwinning. Want geloven wij niet dat deze week, de goede week, een tocht is naar de overwinning van het leven op de dood?
De massa die daar stond te wuiven, wist niet wat ze deed. Hun onwetendheid wordt gruwelijk zichtbaar enkele dagen later. Dan geven ze Jezus geen zegekrans meer, maar een doornenkroon. Schijnbaar wordt de zachtmoedigheid dan verpletterd, de zachtmoedige mens die op een ezelsjong de stad was binnengekomen.
De massa aanvaardde hem niet. Die was vlug in hem teleurgesteld, en loopt achter de sterken, de heersers, de geweldenaars aan. Ze weten niet wat ze doen.
Ik moet deze dagen dikwijls denken aan die man in Tunis, die zijn vrouw verloor bij die aanslag en zelf zwaar gekwetst werd. Hij zei bijna woordelijk Jezus na: de moordenaars wisten niet wat ze deden. In hem leefde een goedheid die zich door het leed dat hem werd aangedaan niet liet meesleuren om te haten. Zo volgen wij de weg van Jezus. Alleen gelovige zachtmoedigheid kan het kwaad overwinnen, alleen de weg van Jezus kan ons voorbij de dood naar het leven leiden.
Het takje dat we mee naar huis nemen, is de zegepalm waarmee we Jezus feestelijk ontvangen als hij binnenkomt in ons leven. De koning van de zachtmoedigheid willen we volgen, hij is ons steunpunt. In al onze angstige twijfel geloven we dat zijn goedheid sterker zal zijn dan het ergste dat ons kan overkomen.
Onze eerste communicanten komen dit weekeind te weten hoe brood wordt gemaakt. Dat we er bloem en gist en water voor nodig hebben. Dat we het moeten kneden en geduldig laten rijzen en daarna bakken.
Wij steken vandaag iets op van wat aan bloem en brood vooraf gaat. Het evangelie van Johannes hangt ons een prachtig beeld op over de graankorrel die in de aarde valt en sterft, maar die daarna veel vruchten draagt.
Op de letter beschouwd, is dit geen exacte plantkunde.
Een dode graankorrel rot gewoon weg en brengt helemaal niets voor. Eigenlijk wordt bedoelt dat het graan gaat kiemen. Uiteraard blijft daarbij van de originele graankorrel weinig of niets over.
Er is iets merkwaardigs aan de hand met dat kiemende graan, iets spectaculairs zelfs. Onder invloed van vocht en warmte, explodeert het vitaminegehalte. Onderzoekers vandaag ontdekten dat ontkiemde granen en peulvruchten meer vitamine C bevatten dan bessen. In sommige kiemen zit zes keer zoveel vitamine C als in sinaasappelsap. Tijdens het kiemproces stijgt het gehalte van sommige B vitaminen met honderden procenten. Bij testen met haver bijvoorbeeld nam het gehalte aan vitamine B6 tijdens het kiemen toe met 500 % en vitamine B2 zelfs met 1300 %. Over vruchtbaarheid gesproken
Maar we wijken af.
Johannes gebruikt dit mooie beeld om ons iets heel anders duidelijk te maken.
Het verhaal speelt zich af kort na Jezus intrede in Jerusalem. Enkele Griekse pelgrims willen die Koning op zijn ezel eens van dichtbij zien.
Het moment is gekomen, zegt Jezus, het uur van de waarheid.
Met de gelijkenis over de graankorrel legt Jezus uit hoe zwaar het is, om de consequenties van zijn keuze te volgen. Dit is een moeilijk moment, een crisismoment.
De woorden die Johannes gebruikt zijn, niet zonder reden, dezelfde die de andere drie evangelisten gebruiken in de hof van olijven, aan het begin van het lijdensverhaal: Nu ben Ik doodsbang. Vader, laat dit ogenblik aan mij voorbijgaan? Maar hiervoor ben Ik juist gekomen Laat nu zien hoe groot uw naam is, Vader.
Toen klonk er een stem uit de hemel: Ik heb mijn grootheid getoond en Ik zal mijn grootheid weer tonen.
De mensen die daar stonden en dit hoorden, zeiden: Een donderslag! Maar er waren er ook die zeiden dat het een engel was die tegen hem gesproken had.
Er staan wel meer voorbeelden in de Bijbel waarbij er een stem uit de hemel klinkt, om een belangrijke boodschap te verkondigen. Zoals bij het doopsel van Jezus in de Jordaan of bij de verheerlijking op de berg Tabor. Het vreemde eraan is dat blijkbaar niet iedereen die stem hoort of verstaat. Wie het moet horen, verstaat wat er gezegd wordt, de anderen horen alleen maar gedonder.
Een goeie verstaander heeft maar een half woord, misschien helemaal geen woorden nodig.
Het is vergelijkbaar met wat Jeremia ons wil duidelijk maken in de eerste lezing. Ik zal met mijn volk een nieuw verbond sluiten, Ik zal met hen een nieuwe afspraak maken. Ik zal mijn wet in hun binnenste leggen en hem in hun hart schrijven.
Zij moeten de wet, de spelregels, niet van buiten leren, zij moeten ze uit hun hoofd kennen. Zoals ze in het Engels zeggen: by heart. Zolang het een wet blijft van woorden en lettertjes, werkt hij niet.
Die stem heeft niet voor Mij gesproken, maar voor jullie, zei Jezus. Heb je ze verstaan, of klonk het jullie als gedonder in de oren?
Als je mijn vraag begrepen hebt, dan zal je verstaan dat Ik niet alleen jullie handen en ogen, maar vooral jullie hart nodig heb om het kwade, de heerser van deze wereld, uit te bannen.
Als de ander je hulp, je raad, je ondersteuning nodig heeft, dan is het belangrijk dat je niet alleen met je ogen kijkt, met je oren luistert, maar ook je hart opent. Want als je alleen met je ogen kijkt en met je oren luistert, dan bestaat de kans dat je dingen over het hoofd ziet. Maar als je met je hart kijkt, dan zal je zien en voelen wat de ander nodig heeft.
Wie zijn leven liefheeft, verliest het. Maar wie zijn leven aan een ander verliest, behoudt het voor het eeuwige leven.
Wie mij dient, moet mij volgen: waar Ik ben zal ook mijn dienaar zijn, en wie mij dient zal door de Vader geëerd worden.
Deze lezing van vandaag gaat over Johannes die aanspoort om het goede toe doen door in Jezus te geloven.
Iedereen weet dat hij het goede moet doen, MAAR hoelang horen we dat al (50, 60, 2000 jaar)
We krijgen dan visioenen van het eeuwig leven voorgeschoteld, beelden van een hemelrijk, Soms zelfs een tweede Bethlehem met Maria en engelen. we kennen ze allemaal
Maar in het dagelijks leven, tijdens het schillen van de aardappelen, de dagelijkse zorgen, ritten van en naar het werk, in hoeverre zijn we daar dan mee bezig, Hoe vaak denken we dan aan het eeuwige leven en hoe vaak komt dan het beeld van zo'n hemelrijk op ons netvlies? Eerlijk?
Wanneer heb je nog voor het laatst hardop gedroomd. En niet over een betere wereld, dat is zo megalomaan. Zo groots, niet te bevatten eigenlijk en dat het weinig uitnodigt tot concreet handelen. Het is ergens makkelijk om te denken: Moest ik eerste minister zijn, dan zou ik de wereld nog al eens kunnen veranderen.
Laten we het eens klein houden voor een keer, wat was uw laatste hoopvolle droom voor en over de mensen die ge graag ziet? Wat was uw laatste droom waarvan ge dacht: dat maakt mij nu eens gelukkig. Een droom, idee dat makkelijk haalbaar is, maar toch een klein duwtje nodig om het waar te maken, dat kleine duwtje nodig heeft dat ons over de grens duwt. Wat doet ge dan met die droom, maakt ge plannen?
Gaat ge ervoor?
Maakt ge ze waar?
Wat belet u om ze waar te maken,
Wat belet u dan op dat moment om het goede te doen?
We hoeven bij het denken van het goede doen, niet persé enkel en alleen naar de andere kant van de wereld te kijken, Naar een noodlijdend land waar we de situatie toch niet zomaar kunnen veranderen. of naar armoede hier in België dat ver van ons ligt, hoewel het het een steenworp van ons verwijdert ligt.
Het goede doen heeft iets te maken met geluk en dus ook met ons eigen geluk dat beleefd word samen met de andere, de gene die we graag zien.
Ja, het begint bij ons zelf, helaas een waarheid als een koe. En dat is veel ingewikkelder en complexer dan na te denken over grote problemen die ver van ons liggen.
Het is geen vlot thema Het goede doen. Het is haast hetzelfde zeggen als: Wat is dat dan?
Bestaat er een vaste definitie van het goede? Een geijkte versie waar we steeds naartoe kunnen voor als we beginnen twijfelen.
Helaas niet nee, het goede is niet te vatten in een aantal regels waar we als brave mens steeds naar terug kunnen grijpen. Wat in de ene situatie als OK wordt bevonden is dat totaal niet in een andere.
Het is een voortdurend wikken en wegen, voortdurend zoeken en overleggen en daar zit dan juist de moeilijkheid in. Het goede ontstaat door er over te denken, te praten, door te rade te gaan bij andere mensen en plots door iets bijna niet te verklaren, waardoor we zelf over die grens stappen. Het goede ontstaat door in verbinding te staan.
God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gezonden om te oordelen, maar om te redden, zegt het evangelie van vandaag.
Noch Jezus, Noch God oordeelt, veroordeelt, wij dus ook niet. Uit de meningen van elkaar, de dromen en ideeën, door te praten met elkaar, te overleggen, ontstaat wat wij het goede zouden noemen. Het is de context, de situatie en de consensus, niet onbelangrijk, die dan bepaalt wat precies dat goede is.
We zitten midden in de vastentijd, traditioneel gekenmerkt door boetedoening. Hedendaags ingevuld door de 40 dagen zonder vlees acties, de veertig dagen zonder suiker acties. Of de veertig dagen alle dagen sporten en geen frisdranken waar ik al in zijn volheid in gefaald ben.
Daarom dacht ik: Zou het eens niet leuk zijn om in deze vastenperiode, naast wat vasten of spiritueel vasten, ook eens na te denken over de kleine en haalbare dromen en ze ook effectief uit te voeren voor de mensen die we belangrijk vinden.
Want: wie de waarheid en dus het goede doet, gaat naar het licht, opdat van zijn daden moge blijken dat zij in God zijn gedaan.'
Tien woorden, om ons te richten - 3e vastenzondag B 2015 - Marc
Derde zondag in de veertigdagentijd B 2014 - Zaterdag 7 en zondag 8 maart 2015
Eerste lezing: Exodus 20, 1-17 - 'De wet, door Mozes gegeven'
Evangelie: Johannes 2, 13-25 - 'In drie dagen zal Ik de tempel doen herrijzen'
Een persoon waar ik veel sympathie voor heb, is heer Bommel. Een van zijn geliefde uitspraken is: Een eenvoudige doch voedzame maaltijd. En ook: Geld speelt geen rol voor een heer.
Zou heer Bommel écht bestaan?
Als dat het geval zou zijn, zou hij zich in deze tijd niet thuis voelen. Want geld speelt een hoofdrol. En is dat zo niet altijd geweest? In elk geval was ook in de tijd van Jezus was geld zo machtig, dat het zelfs de heiligste plaatsen kon innemen.
Ik zou vandaag willen nadenken over die eerste regels uit ons evangelie, over dat stormachtig optreden van Jezus. Het verhaal wordt in de vier evangelies verteld, en dat zegt dat het belang had voor de eerste christenen, die de verhalen over Jezus verzameld hebben en opgeschreven. Het zou me kunnen helpen om te antwoorden op de vraag: Hoe gaat een leerling van Jezus om met geld?
Om daar een antwoord op te vinden, moeten we heel het evangelie in ons achterhoofd houden. En ik denk dat we daaruit kunnen leren dat Jezus met geldzaken ontspannen omging. Hij hield van een feestje, hij had ook rijke vrienden, hij zegt nergens dat geld slecht zou zijn. En als Maria Magdalena veel geld uitgegeven had aan reukwerk voor Jezus, had hij daar geen bezwaar tegen. Geld hebben en geld uitgeven is niet slecht, we kunnen dus met een gerust geweten straks met de schaal rondgaan.
Nu denk ik dat het evangelie daarnaast duidelijk maakt dat geld ook niet belangrijk is, en het mag dat ook niet worden. Jezus kon er afstand van doen, hij leefde sober, hij had geen steen om zijn hoofd op te leggen. Hoe minder we ons zorgen maken over geld, hoe meer kans we hebben om in het spoor van Jezus te gaan. Dan kijken we niet voortdurend naar onze bankrekening, maar richten we ons op wat wel belangrijk is: een goed mens te worden, in zijn geest. Onder andere daarom is een campagne als Broederlijk Delen helemaal op zijn plaats in de veertigdagentijd. Als geld niet belangrijk is, dan kunnen we vrijgevig zijn, ons bezit loslaten om er goed mee te doen.
Maar geld kan ook een struikelblok en een gevaar worden. Dan gebeuren er ongelukken. Dan wordt dat geld belangrijker dan mensen. Voor geld wordt over lijken gegaan. Voor winst worden mensen behandeld als vee, als koopwaar, als machines. Met geld heeft Judas zich laten omkopen.
Waar dat gebeurt, wordt het geld een god: het geld bepaalt hoe we moeten leven, richt ons gedrag, wordt het hoogste gebod. Maar de tien geboden wijzen in de andere richting. Waar het geld heerst, is er geen plaats voor de God van het evangelie, de vader voor wie alle mensen evenveel waard zijn. Hij kijkt niet naar de portemonnee maar naar het hart.
Daarom wordt Jezus zo kwaad. De tempel, waar God aanwezig en bereikbaar zou moeten zijn voor iedereen, op de eerste plaats voor de minstens onder de mensen, is een markt geworden. Op de markt geldt de wet van de sterkste: die bepaalt de prijs, de waarde, van alle goed, ook van een mens. En waar geld de plaats van God inneemt, worden de zwakken het slachtoffer.
Daarom, denk ik, zijn leerlingen van Jezus in onze wereld nodig. Om tegen de stroom in te roeien. Om duidelijk te maken dat geld niet het belangrijkste is. Als wij in ons eigen leven, en als onze kerk in haar instellingen en in haar gedrag, die houding in praktijk zouden brengen, dan zouden we gist in de deeg zijn: ervoor zorgen dat deze aarde voedzaam wordt voor iedereen, niet alleen voor wie genoeg geld heeft om de rijke tafel voor zich alleen te kopen.
Dit weekend komen onze vormelingen naar de kerk voor hun belofteviering. Gaan ze later nog veel naar de kerk komen? Ik hoop vooral dat ze dat zouden kunnen meenemen van hun catechese: belangrijk is niet bezit, maar een goede, gulle mens te worden, in het spoor van Jezus. Dan zullen ze op hun manier er mee voor zorgen dat er minder plaats voor de markt, en meer plaats voor God. Daar zullen alle mensen beter van worden. En God zal zien dat dat goed is.
Evangelie: Marcus 9, 2-10 - 'Dit is mijn Zoon, de Welbeminde'
In de twee lezingen van vandaag bevinden we ons op een berg. Nu kan een berg heel wat verschillende emoties of reacties oproepen. Er zijn mensen die graag bergen beklimmen. Op vakantie, voor de sport, voor de kick, de uitdaging. Anderen zien er tegenop, vinden het uitputtend of vermoeiend. Of ze zijn niet goed te been en geraken zelfs niet boven. Als het parcours van de Ronde van Frankrijk wordt bekend gemaakt, wrijven de getalenteerde klimmers zich in de handen als er veel zware bergritten in voorkomen.
Maar de spurters of de helpers, de knechten, vragen zich vertwijfeld af hoe ze die vijf of zes cols op één dag in s hemelsnaam moeten boven geraken.
De twee verhalen die we zonet hoorden zijn ook heel verschillend. In de eerste lezing beklimt Abraham de berg met zijn zoon Isaak. God heeft hem tot het uiterste op de proef gesteld. Hij moet zijn zoon offeren. Het lijkt afschuwelijk wreed, maar God wil blijkbaar alleen testen hoever de offerbereidheid van Abraham reikt. Boven op de berg houdt Hij hem tegen, want de God van Abraham wil geen kinderoffers. Ook niet van Abraham zijn welbeminde zoon.
In het evangelie is de berg het decor van een verheerlijking van Jezus. De welbekende gedaanteverandering, in het bijzijn van Mozes en Elia. Zij verwijzen naar de wet en de profeten. En we horen opnieuw de stem die we bij de doop van Jezus hoorden. De stem uit de wolk die zegt: Dit is mijn geliefde Zoon, luister naar Hem.
Abraham moest uiteindelijk zijn geliefde zoon niet offeren op de berg waar hij zozeer werd op de proef gesteld. En God verheerlijkte zijn geliefde Zoon in het bijzijn van Mozes en Elia en de drie leerlingen op een andere berg. Maar later zou Hij Hem toch ook de berg Golgotha laten beklimmen, waar Hij zichzelf zou offeren. Bergen spelen heel uiteenlopende rollen ook in de Bijbel.
De gedaanteverwisseling op de berg die wij meestal de berg Tabor noemen, is voor de leerlingen van Jezus een topervaring. Het maakt op hen zo een diepe indruk dat ze geen woorden kunnen bedenken om het uit te drukken. Jezus verbiedt hen ook om er iets over te vertellen. De tijd is er nog niet rijp voor, ze gaan pas later ten volle begrijpen wat ze op die berg hebben ervaren of meegemaakt. Maar er is ook wellicht nog een andere reden.
Want Jezus gaat ook niet in op hun vraag of voorstel om op de berg drie hutten te bouwen, één voor Jezus, één voor Mozes en één voor Elia. Want de topervaring die ze hebben beleefd, kunnen ze niet vasthouden. In een flits hebben ze de verheerlijking van Jezus gezien, maar nu moeten ze weer naar beneden. Terug naar het echte leven, waar hun dagelijkse taken hen wachten.
Ook Abraham moest de berg weer af. Ook voor hem en voor zijn zoon Isaak gaat het leven verder. Zij zijn een uitzonderlijk zware crisis te boven gekomen, zoals de leerlingen in een opperste euforie hebben geleefd. Maar tussen die ultieme hoogten en laagten speelt het leven zich af. We hebben het allemaal al ondervonden. Soms hebben we een heel fijne, heel toffe dag met een groepje mensen. En dan zeggen we: dat moeten we nog eens terugdoen. Maar vaak valt het dan tegen. Hoogten en laagten kunnen we niet kunstmatig weer overdoen.
Ik behoor sinds enkele jaren bij een groepje mensen die wel eens komen helpen bij uitvaarten in de kerk. En vaak is daar iemand van de familie of vriendenkring die nog eens een persoonlijk getuigenis uitspreekt over de overledene. Wat mij opvalt is dat het dan haast nooit gaat over de absolute hoogtepunten of dieptepunten uit dat leven. Nee, men haalt herinneringen op aan heel gewone dingen, men spreekt over gewoonten die de mens typeren. Men verheerlijkt geen heldendaden, men heeft het over een mens die in alle stilte en eenvoud zijn werk deed, met anderen omging, iemand die in heel veel kleine dingen groot en waardevol was.
De geschiedenis wordt trouwens niet zozeer geschreven door wereldleiders of machthebbers, maar door gewone mensen, mensen die elke dag trouw hun rol spelen en hun taak vervullen. Een maatschappij, een vereniging, een parochie houdt niet vooral stand door enkele leiders, een paar mensen die het goed kunnen uitleggen, maar wel door de stille, eenvoudige inzet van zovele mensen die, vaak ongemerkt, levensnoodzakelijk werk verzetten.
Onze vriend Marco uit Peru verlangt van ons ook geen heldendaden, geen revolutie die zijn land overhoop zet. Marco is boer en wil dat blijven. Als wij hem daarin steunen, er mee voor opkomen dat zijn land niet wordt vervuild door mijnbouw, dat hij over zuiver land en water kan blijven beschikken, dan kunnen wij ook voor Marco misschien iets betekenen.
Onze kinderen die zich voorbereiden op de eerste communie gaan zo dadelijk/ morgen/straks met ons komen meevieren. Ook zij zijn niet op zoek naar heldendaden, wij moeten voor hen geen berg beklimmen. Zij verwachten geen grote woorden, geen ingewikkelde of moeilijke theorieën. Zij zetten kleine stapjes in hun jonge leven, kleine stapjes ook in hun groei om christen te worden.
Als wij hen af en toe bij de hand houden, hen aanmoedigen en een beetje de weg wijzen, hebben we al heel wat bereikt. We moeten hen niet dwingen de berg te beklimmen. Ze zullen de berg wel leren kennen die bij hen past. En, laten we er maar op vertrouwen, met een beetje hulp van ons geraken ze wel boven
Bijbels gezien spreken we nooit van de vasten, wel hier en daar over het vasten! Maar over onze kerkelijke vasten rept men in de bijbel geen woord!.
Omwille van de bijzondere 40-dagentijd die regelmatig voorkomt in de bijbel, en de oproep die in die bijzonder sterke tijden dan gedaan wordt, kiest ook de kerk meer voor dit woordgebruik.
Op deze eerste zondag van, onze 40-dagentijd, zijn het elementen van de natuur die tot onze verbeelding spreken. Zoals de zondvloed die Noach overleefde en de woestijn waarin Jezus, na zijn doop in de Jordaan, thuis is bij de wilde dieren.
We weten hoe vele eeuwen voor Christus de mensen in de natuurverschijnselen, tekenen van de goden gezien hebben.
Maar de bijbel wijst elke vergoddelijking van de natuur af! De schepping herbergt geen geheimzinnige, goddelijke krachten, waaraan de mens in een blind noodloot wordt onderworpen.
Het verhaal van de zondvloed staat in het eerste boek, het boek Genesis, van de bijbel. Dit boek is 1en al opkomen voor de eerbied en de zorg voor de schepping!
Ook omwille van dit weten installeerden we in onze parochie het platform Ecodroom!
De regenboog is een kosmisch gebeuren, een heelal gebeuren, met het fundamenteel religieus gevoel van geborgenheid: het besef er te mogen zijn. Het zich gedragen weten door Iemand die het goede wil voor allen. De regenboog wil een brug zijn tussen hemel en aarde, een teken van Gods onvoorwaardelijk Ja-woord aan zijn schepping!
We lezen ook dat er zich nooit meer een vloed zal voordoen die de aarde zal vernielen! Vandaag hoor ik hierin dat het de diepste wens van Noach en zijn volk, was, dat het nooit meer zou gebeuren. En tegelijk hoor ik ook de oproep die aan Noach gedaan wordt om op te staan. Ik hoor hoe Noach, oproept om geen dieren- en plantenrassen uit te roeien door eigen consumptie. Ik hoor de roep van Iemand, van God, die met Zijn schepping alleen maar de mens ten dienst wil zijn. We kennen toch de Tsunami in Zuidoost Azië, die omwille van de 10e verjaardag, op 26 december, over gans de wereld herdacht werd.
En de aardbeving in Haïti die, na 5 jaar, op 12 januari herdacht werd.
Vieringen werden georganiseerd waarin overlevenden zich gedragen weten door alle hulpverleners, door enkele vooraanstaanden die hun medeleven nog steeds betuigen en echte verbeteringen trachten aan te brengen.
Vieringen waarin overlevenden elkaar dragen doorheen de moeilijke heropbouw van hun leven
We zagen deze week nog in het Tv-programma, Iedereen beroemd, hoe een schooldirecteur in Haïti, zijn nieuw schooltje toonde. Het kon heropgebouwd worden met ingezamelde gelden over heel de wereld. En we zagen hoe een jongetje, waarvan heel zijn gezin in de aardbeving omkwam, opgenomen werd in een nieuw gezin met zes kinderen. We zagen hoe gelukkig de Papa was om deze jongen nieuwe levenskansen te bieden, en vooral geborgenheid om het leven terug aan te kunnen
Is het niet zó dat God zijn verbond met ons onderhoudt?! Hoe kunnen wij er zelf gestalte aan geven?
Met deze vraag worden we geconfronteerd tijdens onze jaarlijkse 40-daagse woestijntijd.
Jezus trekt de woestijn in! De plaats waar Zijn volk, 40 jaren verbleef zoekend naar het beloofde land! Hij maakt de beweging omgekeerd! Zopas gedoopt in de Jordaan trekt Hij zich even terug uit het beloofde land van melk en honing waarin Hij opgroeide Het werd een tijd van inkeer, een plek en een tijd waarin een beslissende levenskeuze moest worden gemaakt.
Spijts het desolate gevoel dat je in een woestijn kunt hebben, werd het ook een tijd en een plek waar Hij zich mocht gedragen weten door Zijn Vader.
Jezus, die zich geroepen wist als Noach in zijn tijd, bereidt er zich voor, op Zijn Messiaanse taak. De taak die erin bestaat om Gods verbond, dat Hij reeds sloot in het verhaal van Noach, met de mensen opnieuw gestalte te geven. En wij? Hoe kunnen wij dat?
Hoorde jullie ook de oproep van Alain Remue? De voorzitter van de cel vermiste personen? Hoorde je zijn oproep om meer zorg te dragen voor elkaar?
Hoorde je hoe moeilijk het is om de ware boodschap van de vraag, over te brengen?
Zorg dragen voor elkaar! Veel meer dan een smsje, een telefoontje. Het begint veel vroeger! Wanneer zeg ik halt aan wat ik zie gebeuren? Wanneer durf ik zeggen: stop, en nu geen pint meer! Hoeveel aandacht heb ik voor de signalen, soms vage, soms duidelijke, die anderen uitsturen?
Wanneer loop ik een eindje mee op iemands pad, breng ik iemand naar huis omdat ik wat ongerust ben? Wanneer mag iemand zich echt gedragen weten door mij? Hoe kunnen wij die toegezegde verbondenheid, dat gevoel van zich gedragen weten van Godswege waarmaken?
Broederlijk delen roept op om mee te vechten voor zuiver en voldoende water voor Boeren als Marco die in hongernood komen door de opwarming van de aarde en door het ontginnen van de goudmijnen in Peru! Boeren die zich gedragen mogen weten door enkele NGOs, door westerlingen die wakker liggen van de vernietiging van de aarde, in onze consumptiemaatschappij
Het probleem is groot en complex. We mogen de bocht niet te kort nemen. We kunnen ons wel grondig toeleggen op het probleem om er van hieruit toch ons steentje aan bij te dragen
En dan worden we vandaag extra opgeroepen voor de noden in onze eigen grootstad! Het is onze mazenzondag! In al zijn bezorgdheid is Marc fier wanneer hij onze bijdrage mag afgeven! Enkele mensen kunnen zich een beetje gedragen weten door ons. Wij die iets van ons genoeg meegeven.
Ja lieve mensen, we horen in de lezingen hoe altijd opnieuw van Godswege medeleven, geborgenheid en goedheid wordt toegezegd! Ook vandaag is het niet anders.
Dat we geborgenheid en ons gedragen voelen, mogen ervaren en dat we het ook met grote zorgzaamheid aan anderen geven, dat wens ik ons zelfs meer dan 40-dagen lang.
Ik wil me wel eens bezinnen - 6e zondag B 2015 - Jan
Zesde zondag door het jaar B 2015 - Zaterdag 14 en zondag 15 februari 2015
Eerste lezing: Leviticus 13, 1-2.45-46 - 'Wie een huidziekte heeft, moet buiten het kamp blijven'
Evangelie: Marcus 1, 40-45 - 'De melaatsheid verdween en hij was gereinigd'
Misschien hebben we er nooit aan gedacht, maar voor de vier evangelisten is het duidelijk dat Jezus de situatie niet zomaar aanvaardt.
Voor Hem is de norm niet zoals die voorgeschreven wordt, maar wel zoals het zou moeten zijn. Dat komt heel sterk tot uiting in het evangelie van vandaag. Een evangelie dat direct samenhangt met de eerste lezing.
Daarin maken we kennis met de strenge wet van Mozes in verband met melaatsen: ze moeten zich kenbaar maken door in gescheurde kleren en met loshangend haren rond te lopen, ze moeten roepen dat ze onrein zijn, en ze moeten buiten de gemeenschap leven.
De wet schrijft voor dat melaatsen moeten uitgestoten worden, en ze mogen niet in de nabijheid van anderen komen.
En bij die wet legt Jezus zich niet neer. Neen, hij zegt Dit moet veranderd worden. Dat is precies wat Jezus in het evangelie van vandaag in zijn eentje doet:
Hij jaagt de melaatse niet weg, integendeel, Hij raakt hem zelfs aan - wat Hij helemaal niet mag en nog meer: ondanks het verbod nadert onze melaatse Jezus, en hij zegt: Als Gij wilt, kunt Gij mij reinigen.
En met die woorden toont hij aan dat hij echt gelooft dat Jezus hem kan helpen. Jezus is daar eigenlijk door gepakt zodat Hij hem inderdaad helpt.
En dank zij dit vertrouwen geneest Hij de man, en schenkt Hij hem nieuw leven.
En zoals altijd moeten wij ons afvragen waar wij zelf staan in dit verhaal. Is ons geloof ook zo sterk, en zijn onze woorden even sterk en vol vertrouwen als die van de melaatse?
Wat we ons bij dat verhaal zeker ook moeten afvragen, is in hoever we ons aan Jezus spiegelen. Staan ook wij kritisch tegenover een wet die geen of weinig kansen geeft aan mensen in nood?
Maar onze maatschappij heeft nog altijd veel uitgestotenen. We hoeven daarom niet noodzakelijk te denken aan Ebola of melaatsen.
Ieder van ons kent wel een verstoteling, met wie hij geen contact meer heeft. Ieder land, elke stad, elke buurt hebben verstotelingen, hebben hun spiritueel Molokaï, waarin ze mensen als afgeschreven isoleren.
Ik denk daarbij aan de vele verslaafden met wie we liefst geen contact hebben, aan de psychisch of fysiek gestoorden, aan de mensen die financieel gefaald hebben, aan de ouders van wie de kinderen een stommiteit begaan hebben.
In een aantal families is er zo een zwart schaap, wordt meestal gemeden en leeft dikwijls geïsoleerd.
Zo gemakkelijk verdenken wij daarbij al die mensen van schuld, nalatigheid of minstens van zwakheid, onbekwaamheid of onevenwichtigheid. Lees maar de krant, volg het journaal, luister naar het geroddel in je omgeving of familie.
Misschien heb je zelf ook het akelige gevoel dat je door je uiterlijk, door je onvermogen, door je afkomst geïsoleerd bent, vereenzaamd, door velen gemeden, levend op een soort Molokaï.
En toch kunnen we er iets aan doen
Zorg dat je eerst met je zelf in het reine komt, zorg dat je zelf goed in je vel zit, straal dit uit naar anderen, laat zien dat er een wil is om anderen te helpen, en dat je vooral genezende woorden kunt uitspreken en op een dag zullen, ongemerkt en onbewust, zullen mensen genezen door alleen al jouw aanwezigheid en door jouw woorden, door jouw goedheid te ervaren.
Dat moeten we onthouden voor vandaag. Daar kunnen we iets aan doen.
Vandaag zijn hier veel mensen aanwezig die iemand verloren hebben de voorbije weken. Vandaag zijn hier veel mensen die graag een hand voelen op hun schouder van iemand die hen steunt. Vandaag zouden al deze mensen onze hand moeten voelen.
Het evangelie van vandaag eindigt anders zeer menselijk.
Zorg er voor dat ge aan niemand iets zegt vraagt Jezus na zijn wonderbare aanraking.
En wat doet de man? Hij begint zijn verhaal in het openbaar te vertellen met als gevolg dat Jezus niet meer openlijk in de stad kan komen.
Waar heb ik dit nog gezien?
He, kom eens hier ik moet u iets vertellen, maar hou het onder ons, aan u kan ik dit wel vertellen niet verder vertellen . Herkenbaar?
Hoe moeilijk is dit? Je weet iets, je wil het wel voort vertellen. Men ziet het aan uw gezicht dat ge iets meer weet en dan kunnen we dikwijls niet zwijgen. Het kan zo gewichtig zijn, we genieten van de spanning. Maar we beschamen wel het vertrouwen van iemand die iets aan ons heeft toevertrouwd.
Ja vrienden, we zijn dikwijls niet beter dan de uitgestotene die naar Jezus kwam.
Ons verhaal eindigt dat Jezus naar buiten ging en hij liep naar een eenzame plek om daar te bidden
Hij trok zich terug om bij God en bij zichzelf te zijn. Hij wilde alleen zijn.
Dat zouden wij ook eens meer moeten doen
Misschien zouden we dat vandaag kunnen vertalen, kunnen aanvullen met: Ik wil me wel eens bezinnen, mediteren, nadenken een reflectie inlassen of tot jezelf en tot rust komen...
En als je dit gedaan hebt, dan ben je misschien klaar om anderen te genezen.
Met een beetje hulp van Gabriel Buyse en Romain Debbaut
Het leven is een kinderhemdje . kort en vuil. Is het dat niet wat Job zegt? Geslagen door de miserie, alles kwijt, tot en met zijn kinderen, ziek, uitgelachen, zijn leven is letterlijk en figuurlijk een mesthoop. En hij wordt heel kwaad op God, vertelt het verhaal. Hij roept: Waarom!? En hij begrijpt er niets van, ook als God op het einde van het verhaal in de bijbel iets van zich laat horen.
Job is geen fantasie.
Hoeveel mensen maken niet hetzelfde mee? Hoeveel mensen treuren niet gebroken op de mesthoop van hun leven? Hoeveel mensen roepen vandaag niet: Waarom!? - als ze nog stem hebben
Gelukkig, af en toe kan er hoop opflakkeren. dan proberen mensen recht te staan, gaan ze op zoek naar verlossing uit hun miserie, zoeken ze de redder waarover ze zoveel horen. Dat lezen we vandaag in het evangelie: uit heel dat stadje komt men naar dat huis waar Jezus was. Over hem werd verteld dat hij mensen kon genezen, dat hij ze kan bevrijden van hun boze demonen, van al wat hen kwelt. Hij was een goed mens, hij maakte mensen beter, hij bracht ze troost. Het stadje, waarin het verhaal vandaag zich afspeelt, heet dan ook: dorp van de troost, dat is de betekenis van de naam Kafar-nahum.
Maar er staan een paar rare dingen in het verhaal. Jezus, zo wordt verteld, geneest er wel velen, maar niet allemaal. En ineens is hij weg, de eenzaamheid in. En als zijn leerlingen zeggen: ze zoeken u allemaal, zegt hij: we gaan verder ..
Het evangelie wil dus helemaal niet beloven dat wie Jezus volgt, van al zijn miserie verlost zal zijn. Hij is een goed mens, hij helpt mensen opstaan, letterlijk en figuurlijk, hij zal er wel genezen hebben, een slimme mens als hij.
Maar lijden en ziekte en eenzaamheid bleven in de wereld. En als we het hele verhaal van Jezus kennen, dan weten we dat het kwaad ook hem ingehaald heeft. Dat hij, nog veel eenzamer dan Job, geslagen en kapot, uitgeroepen heeft: God, waarom!? Waarom hebt Gij mij verlaten?
Waarom wordt er dan nog over hem verteld? Omdat hij toch vele mensen hoop heeft gebracht. Omdat hij zijn geloof in hun hart heeft geplant, dat die schijnbaar verre God, die onmachtig lijkt en niets doet, toch sterker is dan kwaad en dood. Omdat hij de tekens heeft leren zien in deze wereld, die wijzen naar de verlossing, naar de betere toekomst, naar het onverwoestbaar goede dat ons beloofd is.
En zijn leerlingen hebben stilaan die tekens begrepen, ze hebben geleerd hoe ze met de ogen van het geloof naar hem moesten kijken, en dan hebben ze ingezien: maar hij is niet weg, hij kan niet weg zijn! Hij leeft onder ons, dat zegt ons hart, zijn Vader houdt hem in het leven en zal ons allen in leven houden.
Die tekens zien wij ook. We lezen ze in zijn verhaal, en ze lichten op in elke hand die een ander mens recht helpt, als hij hulpeloos en teneergeslagen is. Die tekens verschijnen in de aandacht die we geven, het luisteren, de glimlach, die een mens kan hoop geven. Die tekens tonen zich in al het goede waartoe mensen in staat zijn, in naastenliefde, in wetenschap, in vooruitgang die geluk brengt.
En die tekens horen we in de stilte, als we tot inkeer proberen te komen, ja, in de stilte die Jezus opzocht, om te bidden, om te kunnen luisteren naar de stem van zijn Vader, diep in ons, die ons de toekomst belooft.
Het evangelie roept ons elke keer op om in die hoop Jezus te volgen: om ook onze hand uit te steken, om oog te hebben voor wie neerligt, om de stilte op te zoeken en te luisteren, en ja, om ook ons kruis op te nemen zoals hij. Als hij ons kan raken zoals hij zijn leerlingen geraakt heeft, dan zullen we geloven dat wij, zoals de schoonmoeder van Petrus, ooit zullen opstaan uit het kwaad, uit wat ons verdrukt, uit de duisternis die ons bedreigt.
Hij kan de demon van de wanhoop uit ons verdrijven.
Derde zondag door het jaar B 2015 - Zaterdag 24 en zondag 25 januari 2015
Damiaanzondag
Eerste lezing: Jona 3, 1-5.10 - 'De boeteprediking van Jona'
Evangelie: Marcus 1, 14-20 - 'Ik maak u tot vissers van mensen'
Komen eten! of Wil je met mij trouwen?, tweemaal een vraag, een uitnodiging, een roeping.
Maar niet aan iedere vraag zijn dezelfde consequenties verbonden. Niet komen eten, kan hooguit maken dat ik straks met mijn honger blijf zitten. Maar met iemand trouwen, dat doe je niet in één-twee-drie.
Vorige week al kregen we in de lezingen een paar roeping-verhalen. En ook vandaag gaan de beide lezingen, hoe verschillend ook, over mensen die geroepen worden: Jona, die door de Heer wordt gevraagd om de inwoners van Nineve te gaan waarschuwen en Jezus, die aan Simon en Andreas, Jacobus en Joannes vraagt om met Hem mee te gaan.
Wat is het belangrijkste bij zon vraag, bij zon opdracht, zon roeping? Het lijkt er wel op dat, hoe minder dwingend de uitnodiging lijkt, hoe strenger de consequenties ervan naderhand zijn.
Serieuze zaken vraag je niet in één-twee-drie!
Neem nu Jona. Hij wordt als profeet naar Nineve gestuurd. Een beetje tegen wil en dank, want er is daar werk te doen, er zijn mensen in gevaar. Ingaan op die vraag, die opdracht eigenlijk, is veel meer dan een vrijblijvend ja zeggen. Dat weet Jona maar al te goed, want hij heeft er al een verblijf in de walvis opzitten.
De vraag van Jezus klinkt veel minder dwingend, eerder uitnodigend: Kom achter Mij aan en Ik zal jullie tot vissers van mensen maken.
Die vraag is zo eenvoudig. En van de consequenties worden we ons pas veel later bewust.
Zoals veel mensen die ja zeggen op de vraag Wil je met mij trouwen?, pas later beseffen dat daar véél méér bij komt kijken. Ook de leerlingen van Jezus beseften pas een hele tijd later wat Jezus eigenlijk bedoelde.
Serieuze zaken vraag je niet in één-twee-drie!
Of misschien juist wél?
Denk aan dat gesprek tussen Jezus en Petrus, ergens onderweg, toen ze al een hele tijd samen optrokken. Jezus vraagt hem: "Petrus, je houdt toch van me? "Natuurlijk", antwoordt Petrus, bijna terloops.
Een eindje later vraagt Jezus opnieuw: "Je meent het toch, Petrus?"
Waarom zo aandringen, dacht die. "Dat weet u toch wel beter", zei hij.
En na weer een tijdje, voor een derde keer: "Hou je echt van mij, Petrus?"
Die werd verdrietig. Het schoot hem in de keel. Het raakte hem tot in het merg. Hij kon alleen nog maar ja knikken. "Dan vertrouw ik ze jou allemaal toe", zei Jezus, "Hen daar, en allen die in mij zullen geloven. Als je echt van me houdt, dan zal je ook van hen houden ..."
Serieuze zaken vraag je niet één keer, maar blijkbaar twee of drie keer opnieuw!
Net als aan Simon Petrus, stelt Jezus die vraag aan de andere apostelen: Kom achter Mij aan, Ik zal jullie tot vissers van mensen maken.
Een keer, en een tijdje later opnieuw, een tweede en een derde keer
Telkens opnieuw stelt Jezus die vraag, ook aan Damiaan: Je houdt toch van mij, ook al ben Ik klein en zwak. En een tijdje later: Hou je van mij, ook al ben Ik ziek en misvormd. En weer een tijdje verder: Hou je van mij, als Ik je vraag om de hoeder te zijn voor deze zwarte schapen die geen enkele herder in zijn kudde wil hebben.
En dat deed die Damiaan, daar op Molokai, dat zieke paradijs vol gedumpte en misprezen mensen, aan hun lot overgelaten en tot in het diepste van hun wezen afgekeurd en verworpen. Lichamelijk en geestelijk geknakt. Damiaan liet hen niet stikken in hun lot. Neen, hij keek dieper, hij deelde hun lot, hij had hen lief, ook die menselijke wrakken. En al was hij soms opstandig en opvliegend, toch leefde er in zijn hart zon diep meelevende, kwetsbare tederheid die hem zo vervulde dat hij zich totaal gaf. Als hij heilig genoemd wordt, is dat omdat hij zoveel van Jezus zelf toepaste.
Telkens opnieuw stelt Jezus die vraag, ook aan ons: Je houdt toch van mij, ook al ben Ik maar een pasgeboren kind in de kerststal. En een tijdje later: Hou je van mij, ook al ben Ik gestorven op het kruis. En weer een eindje verder: Hou toch van mij, nu Ik je vraag om mijn taak hier verder te zetten.
Dat een tijdje later mag je letterlijk nemen. Daar kunnen weken, misschien maanden over heen gaan. Ook de leerlingen, ook Damiaan heeft dat groeiproces meegemaakt.
Maar ook ik, ook jij, kan een mensen-visser zijn. Je kunt helpen om mensen op te vissen en genezen. Beluister de woorden van Jezus. Kijk in de ogen van die man van Nazareth, van Damiaan, van de zieke. Genees ze door je mildheid en je liefde. Door je gebed. Door je milde gift. Weet dat 40 euro de redding én het leven kan betekenen voor één van die vele lepra- of tbc-patiënten.
Onze kleinkinderen komen aan in het zesde leerjaar, het zesde middelbaar of, studeren af aan den unif!
Mijlpalen in hun leven waarvoor ze keuzes moeten maken!!
Een kind van 11 of 12 jaar weet wel al wat het hier en nu graag doet! De toekomst ligt nog zover af!
Wanneer ze dan 17 of 18 jaar worden, staan ze voor nieuwe keuzes en kijken ze heel anders naar de wereld en hoe ze zich zelf daarin bewegen.
Aan t eind van hun studeren, of het nu op 16, 18, 21, of 27 jaar is, is het belangrijk om werk te vinden.
Gelukkig zetten heel wat bedrijven hun deuren open om jonge mensen een stageperiode te laten doormaken bij hen en als je ne goeie bent, dan vragen ze zelfs of je geen zin hebt om vakantiewerk bij hen te doen
In de zorgsector kun je geen diploma halen of je moet tijdens je studies heel wat stage-uren gedaan hebben
Hier zie ik de stagebegeleiders, de leerkrachten, de docenten, de professoren de plaats van Johannes innemen
Johannes die in de verte Jezus ziet stappen en tegen zijn leerlingen Andreas en die andere zegt : zie het lam van God.
Daar gaat Hij, wie en wat we zoeken die bijzondere Man, zo gewoon en zo kwetsbaar als wij zelf zijn, geen mens om schrik van te hebben
En Jezus die voelt dat iemand met vragen, achter Hem gaat. Hij vertraagt en vraagt: Wat zoeken jullie?
Waarop ze Jezus uitvragen. Ze willen weten waar Hij woont en wat Hij doet ze zoeken naar Zijn identiteit.
Ze zijn wat nieuwsgierig. (Wat groot nodig is in het leven.)
En Jezus pakt niet uit met Zijn bedrijf! Hij zet het niet in de verf al het beste en het nieuwste dat ooit gezien was Hij geeft ook geen grote theologische uiteenzetting. Neen, hij zegt gewoon, kom, kom even binnen, kom kijken hoe het er bij Mij aan toe gaat; hoe het werkt
Hij reikt hun een stageplaats aan, mogelijk werk voor later!
En de leerlingen worden geboeid, worden luisterend, ze blijven zelfs een ganse dag.
Ze vertellen het aan hun broer en sleuren die mee. En ook hij wordt enthousiast en gaat mee, volgt mee De Man waarvan ze denken dat Hij het is die een nieuw tijdperk inslaat.
Een nieuwe Profeet, een nieuwe Ziener, de Messias, die hun wereld uit het slop zou halen, alvast nieuw leven komt inblazen
Ze voelen zich geroepen om mee te doen, om Zijn woorden en vooral Zijn manier van kijken naar de mensen en Zijn manier van omgaan met de mensen, niet naast zich neer te leggen
Lieve mensen, verliep het ook ons niet op deze manier?
Ook voor ons waren toch onze ouders, leerkrachten, jeugdbewegingleiders, de mensen bij uitstek die ons leerden christelijk in het leven te staan!
Onder hun vleugels was ons leven één grote stageplaats om degelijke christelijke mensen te kunnen worden voor toen en later voor nu dus!
Bij hen hebben leren spreken en luisteren.
En doorheen die man Jezus hebben we geleerd hoe we ten diepste eerst en vooral kunnen luisteren.
Durven we luisteren naar de Stem van ons christelijk geweten, nà 1 week Charlie en enkele dagen Verviers?
Door onze ouders en andere begeleiders hebben we leren zoeken en vinden.
En hoe meer we Jezus leerden kennen, hoe meer we kritisch leerden omgaan met wat men rechtvaardig noemde. Hoe meer we christelijke keuzes leerden maken. We leerden afstand doen van onrechtvaardigheid en uitsluiting, van uitbuiting en kleineren
We leerden mensen optillen zodat we met velen kunnen samenwerken
Zullen we na 1 week Charlie en enkele dagen Verviers, wat gebeurde niet verdringen en in onze doofpot steken? Durven we het aan om vreemden niet uit te sluiten uit onze gedachten en gedragingen? Durven we het aan, beginnend met een vriendelijke goeie dag en zelfs om met hen rustig aan tafel te zitten?
Door onze begeleiders in ons opgroeien leerden we ook meegaan en zien.
Zij leerden ons hoe we ons ook kunnen leren geven, overgeven, aan het onbekende. Hoe we altijd uit onze doppen konden kijken om trouw te blijven aan onze christelijke waarden. Voldoende kritisch om wat te doen staat.
Kunnen wij ons na 1 week Charlie en enkele dagen Verviers, bevrijden van onze vooroordelen? Durven wij, gij en ik, vreemden een stageplaats geven in ons leven om hen beter te leren kennen?
Want zie, hier staan we, of beter, hier zitten we. Bijna elke zondag samen.
Allemaal vanuit diezelfde inspiratie, allemaal met dezelfde overtuiging dat die Man Jezus het bij het rechte eind had.
We komen hier bijna alle zondagen ons enthousiasme voeden aan de verhalen over die Man Jezus.
Om te willen blijven leren hoe we met begripvolle, liefdevolle nabijheid, bergen kunnen verzetten, rechtvaardigheid kunnen bewerken, uitbuiting kunnen verbannen, mensen uit hun pijn kunnen halen, mensen kunnen bemoedigen, mensen kunnen bevrijden
Machteloos staan we tegenover dat brutaal neerschieten van mensen.
Vandaag voelen we meer dan ooit hoe moeilijk het is te stem van ons christelijk geweten te horen en te beantwoorden!
Ja, we voelen ons heel dikwijls geroepen en we zijn er ook heel dikwijls waar nodig!
Daarover mogen we wel fier zijn, dàt mag ons blijven bemoedigen!
Toen ik die tekst las dacht ik, Hoe moet ik hier weer iets over vertellen. Wat maak ik hier van?
Jezus die zich laat dopen, de hemel die openbreekt, de stem van God die zegt dat is Hem hier, mijne Jezus. Hier is Hij, de leider, de bevrijder de Messias. Vrees niet meer volk van Jahweh, Hij gaat jullie bevrijden.
Marcus schreef voor een volk dat in oorlog zat, dat werd onderdrukt. In zijn tijdsgeest 70 na Christus. Je zou kunnen zeggen, waarom redden die Joden zichzelf niet? Je moet al ver en diep zitten vooraleer je zegt wij kunnen ons zelf niet meer redden, we hebben iemand nodig die ons hier uit haalt.
De tempel was vernietigd, het huis van Jahweh. Dat is niet zomaar iets, dat is de kern van hun samenleving, de kern van hun moraal, hun leven dat door de Romeinen onderuit wordt gehaald met geweld. En de volledige overwinning is aan de kant van de Romeinen. Ongetwijfeld moet die vraag geklonken hebben: Waar zit onze almachtige God. Wat voor een God is dat eigenlijk die zegt zomaar Zijn huis te laten afbreken en heel de samenleving daarrond en niets doet.
Wel zegt Marcus Hij doet wel iets: hij stuurt Jezus. De joden zitten op dat moment in zak en as 70 na christus en Marcus vertelt: Aan het meer in Galilea verschijnt er daar een jonge frisse gast, met nieuwe ideeën en niet zo maar iemand. Marcus laat geen engel opdraven, geen profeet dit keer: Hij wordt gezien als de zoon van God. Als Hij hen al niet uit die wantoestand zal leiden wie dan wel?
En wat gebeurt er daar aan het meer in Galilea, niet direct iets dat we meteen zouden verwachten. De leider, de baas, de Messias, de zoon van God, laat zich dopen. Net zoals iedereen moet hij zich laten onderdompelen in de leer. Hij is niet degene die het allemaal al weet, die op voorhand lang voor de mensheid al is gedoopt geweest. En die zal zeggen als een of andere pif poef paf vrede overal.
Wat Marcus doet en dus in feite Jezus is de verantwoordelijkheid terug in handen van het volk leggen. Door samen met hen zich te laten dopen. We staan er allemaal voor, ook God, Jezus én het volk. En Marcus zegt: Dat is Hem. En ge weet dat, als ge gelooft dan weet ge dat is Hem.
Hetzelfde als ge tot over u oren verliefd zijt, dat ge letterlijk smelt in de zetel als ge nog maar een beetje aan u lief denkt en als ge op het moment komt dat ge denkt: Zij of hij awel zij is het. Zij is de ware. Hoe dat ik dat weet, ja ik weet het niet, maar ik voel het wel.
Met dezelfde overtuiging probeert Marcus duidelijk te maken, hoop te geven dat ge in Jezus uw weg wel zult vinden in plaats van te verliezen.
Maar hij gaat het dus niet alleen doen, hij gaat ons voor. Een beetje te vergelijken wanneer een paar vrienden besluiten om op avontuur te gaan met een sluiptocht bijvoorbeeld. En op een gegeven moment, wanneer er onheil opduikt moet er altijd iemand eerst naar voren gaan. Degene die besluit eerst te gaan is dan meteen ook de leider, hij gaat eerst maar de rest van de club dient wel te volgen. Hij kijkt of er geen gevaar is, hij zoekt eventueel naar de juiste weg, maar de weg en het gevaar moet wel samen gegaan worden.
En zo geldt het ook voor de Joden en uiteindelijk ook voor ons. Wij mogen niet verwachten dat het leven voor ons gepresenteerd wordt of dat andere maar dienen te beslissen over ons eigen geluk.
Jezus mag ons dan wel voorgaan, hij zal zoals de bijbel zegt ons dopen in de Heilige geest. Hij zal ons met andere woorden inspireren, ons uitdagen, leren net zoals wij Hem inspireren en leren om onze weg te gaan, om te vertrouwen dat het Rijks Gods wel op te bouwen valt.
Niet als iets dat zomaar uit de hemel komt vallen, maar als een wereld dat door ons in Zijn geest dient opgebouwd te worden.
Laat dat ineens ons goed voornemen voor 2015 zijn.
Een goede maand geleden was er - vooral in Nederland, maar ook wel hier - een hele discussie aan de gang over de rol van Zwarte Piet aan de zijde van Sinterklaas. Was er hier sprake van racisme, werd Zwarte Piet te zeer in een knechtenrol geduwd, was zijn verschijnen niet vernederend?
Vandaag, bij het feest van wat wij Driekoningen noemen, speelt die discussie helemaal niet. Iedereen vindt het normaal dat er een zwarte koning bij is, kinderen staan in de rij om zich te laten schminken.
Natuurlijk, het feest van vandaag heet ook de Epifanie of Openbaring. Wij vieren vandaag dat Jezus ter wereld is gekomen, niet alleen voor de Joden, voor een uitverkoren volk, maar voor iedereen, voor alle mensen, waar ook ter wereld.
Matteus is de enige evangelist die het verhaal vertelt. Hij zegt nergens dat het gaat over koningen, hij zegt zelfs niet dat ze met drie waren, hij noemt ook nooit hun namen. Merkwaardig is dat Matteus zelf een Jood was, opgegroeid in de traditie van Israël als het uitverkoren volk. Maar Matteus schreef zijn evangelie rond het jaar 75. Hij zag met lede ogen hoe zijn eigen volk Jezus niet had aanvaard, terwijl de zogenaamde heidenen in groten getale tot geloof kwamen.
Hij had snel door dat de komst en de boodschap van Jezus bedoeld was voor de hele wereld, zoals de profeet Jesaja ook al had voorzien. Trouwens, Matteus eindigt zijn evangelie met een gelijkaardige boodschap. Jezus geeft zijn leerlingen daar de opdracht:
Ga en maak alle volkeren tot leerling. Doop hen in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Om het met een hedendaags woord te zeggen: het evangelie van Matteus is multicultureel.
De vraag is dan ook: wat doen wij hiermee?
Zijn wij in staat te zien, hoe bij andersdenkenden, mensen die een andere overtuiging hebben dan wij, er een oprecht zoeken naar waarheid kan zijn? Zijn wij in staat onze welvaart te delen met anderen, ook met andere volkeren? Zijn wij in staat onze cultuur open te stellen voor mensen met een andere invalshoek en zijn wij bereid ook hun cultuur te leren kennen en waarderen?
Uiteraard gaan we hier niet ontkennen dat het niet altijd even gemakkelijk is met elkaar samen te leven.
Natuurlijk vraagt het een voortdurende inspanning en bereidheid van beide kanten. Maar het blijft zo dat de christelijke boodschap voor ons en voor iedereen luidt: dat we er zijn voor elkaar en voor alle volkeren. Zonder onderscheid: niet tussen blank en zwart, niet tussen arm en rijk, niet tussen zwak en sterk, niet tussen geleerd en ongeschoold.
Wij bidden geregeld en in ook in elke viering het Onze Vader. We moeten af en toe eens stilstaan bij het eerste woord van dat gebed. We bidden wel degelijk tot onze Vader. Tot de vader van iedereen, niet die van mij, niet die van ons land, van onze cultuur, van onze overtuiging. Heel wat conflicten komen voort uit het feit dat bepaalde mensen of groepen zich die vader exclusief hebben toegeëigend. Hij is niet die van jullie, maar die van ons.
Godsdiensten hebben eigenlijk een kwalijke reputatie. Niet alleen onze godsdienst, maar die van ons toch ook. Godsdiensten hebben vaak hun eigen zaak gediend en bevochten. Godsdienstoorlogen zijn niet de fraaiste bladzijden uit het geschiedenisboek van de mensheid. En hoe komt dat? Verdedigen wij bijvoorbeeld niet altijd opnieuw een waarheid die volgens ons de enig juiste is?
Misschien moeten wij allemaal wat meer bescheidenheid gaan leren. Zoals die drie mannen uit het evangelie. Het waren ongetwijfeld geen koningen, dan waren ze wel op zoek gegaan naar macht en aanzien.
Waarschijnlijk waren het magiërs of sterrenkundigen. Maar ik blijf ze toch liever wijzen noemen. Wijze mensen zijn niet in de eerste plaats mensen die weten. Het zijn mensen die vragen stellen, mensen die op zoek gaan naar de waarheid. Op die manier geven zij blijk van bescheidenheid. Zij zijn op zoek, zij volgen een ster, zij vragen de weg. Zij weten het ook allemaal niet uit zichzelf.
Herodes en zijn schriftgeleerden zochten het antwoord in boeken en geschriften. En zij vonden het antwoord niet.
Ze zijn niet wijs, maar eigenwijs. De drie wijzen gaan op zoek. En zij gaan de waarheid niet zoeken in Jeruzalem, maar in Betlehem. Niet in het centrum van de macht, maar in een plaats die uitmunt door kleinheid en bescheidenheid. Geen plaats voor koningen, eerder voor herders. En dus ook voor wijzen
En als zij het kind vinden, knielen ze voor die bescheidenheid, die echtheid en die waarheid. Betlehem is de plaats waar mensen hun eigenwijsheid, hun drang naar macht en rijkdom laten vallen. Betlehem is de plaats waar niet gevochten, maar geknield wordt.
Betlehem is de plaats waar eerst de eenvoudige herders, de mannen van het volk kwamen knielen. En later de wijzen uit het oosten.
En nog later, de hele wereld.
Alle volkeren, die elkaar allemaal die plaats gunnen. En samen knielen met al hun eenvoud en onzekerheid en twijfel. Met al hun bescheidenheid ook. Bescheiden genoeg om bij wildvreemde mensen en volkeren aan te bellen en te vragen: geef mij nen nieuwen hoed, want den ouwe is versleten
Graag zou ik bij het begin van deze preek met jullie luisteren naar een stukje van Bach. Hij heeft deze aria geschreven als bezinning op die tekst van Simeon, die we net hoorden. Bach laat Simeon tot zichzelf spreken, nadat hij Jezus heeft mogen vasthouden: Sluimer nu maar in, je vermoeide ogen vallen zacht en zalig toe...
Die woorden gaan we tot vier keer horen: als een rustgevend melodie, die ook tot ons gezongen wordt en ons wil troosten en vredig doen inslapen. We luisteren naar Bach ...
Ik zou vandaag de oude Simeon centraal willen stellen. Drie dagen geleden ging alle aandacht naar het kind. Maar vandaag spreken de lezingen over oude mensen. Nu kan ik me voorstellen dat velen onder ons zich aangesproken zullen voelen. Want, laten we er geen doekjes om doen, zijn wij, senioren, al jaren niet diegenen die de dienst nog uitmaken in onze vieringen?
Veel volk zou er hier niet zijn, als wij zouden thuisblijven. Het mag ook eens over ons gaan... Het mag ook wel eens over ons gaan in een samenleving waarin je je als oudere, wat tragere, vergeetachtige mens bijna moet excuseren omdat je er nog bij bent, en een pensioen durft trekken of ziekenkas...
Het is niet de bedoeling om generaties tegen elkaar op te zetten. 'Ontmoeting der generaties' is het thema van deze viering. Het is ook niet de boodschap van deze zondag dat het oude weg moet, dat het afgedaan heeft, dat ouderdom gelijk staat met verval en nutteloosheid. Ja, we zullen ooit plaats moeten maken. Met kerstmis hebben we gevierd dat er nieuw leven beloofd én geschonken wordt. Die blijdschap om het nieuwe leven herinnert eraan dat er ook 'oud' leven is.
Dat hoort samen: het leven wordt doorgegeven, van de ene generatie naar de andere, de jongeren krijgen het van de ouderen. Misschien komt dan de sombere bedenking op: bij de komst van nieuw leven hoort ook het heengaan van de vorige generatie. Maar in deze kersttijd klinkt dat onvermijdelijke komen en gaan van generaties niet somber, maar hoopvol.
Simeon gaat heen in vrede. Hij vindt het niet erg dat hij bij de andere oever is aangekomen. Zijn geloof maakt hem helderziende: hij weet dat het kind, dat hij in de armen neemt, een belofte is, en de vervulling van die belofte. Hij gelooft dat onze God een leven geeft dat niet ten dode leidt, dat niet gedoemd is om te eindigen in eenzame aftakeling. Zijn geloof is het geloof van Abraham en Sara, van Maria en Jozef, van de leerlingen van Jezus, van Bach en zovele anderen die op die belofte durven vertrouwen, het is het geloof dat ook ons vandaag hier samenbrengt.
Maar dan is het ook aan ons dat kind in de armen te sluiten en het te koesteren. Het is aan ons de boodschap te beleven die het van in de wieg uitstraalt. Dat kind brengt heil voor alle volkeren, dus voor alle mensen: jong en oud, blank en zwart, links en rechts, Noord en Zuid. Dat kind kan dat niet, zonder ons. Het leven, dat het brengt, moet doorgegeven worden. Hoe zal dat geschieden? Simeon was een vroom en rechtvaardig man, staat er. Het is een echo van wat Jezus zegt over de twee geboden die aan elkaar gelijk zijn: eer uw God, en bemin uw naaste als uzelf. Dat betekent dat als het evangelie beleefd wordt, ouderen niet afgeschreven worden en weggestopt, maar gewaardeerd en gerespecteerd.
Het betekent dat wij ons best doen om alle mensen de kans te geven op een heilvol bestaan. Het betekent ook dat wij, ouderen, waardering hebben en respect voor het jonge leven dat in de 'jeugd van tegenwoordig' onstuimig op de deur klopt. Want het is normaal dat we voor hen plaats maken, zoals zij die ons voorgingen ook plaats voor ons maakten.
Dat is geen sombere gedachte: als wij het geloof van Simeon delen, weten we dat de toekomst verzekerd is, dat God zijn belofte zal blijven waarmaken, en dat wij, als onze tijd gekomen is, zullen mogen heengaan in vrede: het heil, dat in dit kind verschenen is, is ook het heil dat op ons wacht, als we insluimeren en onze ogen zacht en zalig mogen sluiten.
Evangelie: Lucas 2, 1-14 - 'Heden is ons een Redder geboren'
Misschien volgt u wel op VTM het programma: Vind mijn familie. Het is een ontroerend programma waar men op zoek gaat naar verloren gewaande familieleden. Kinderen gaan er op zoek naar de ouders die ze nooit gekend hebben. Ouders gaan er op zoek naar de kinderen met wie er al jaren geen contact meer is. Het is ontroerend, vaak tot tranens toe en het programma heeft hoge kijkcijfers. Blijkbaar zien we dit graag. Het raakt het hart van de mensen. Ergens voelen we: dit zou mij ook kunnen overkomen.
De voorbije week was er op het journaal ook een item over het Rode Kruis. Deze organisatie heeft als één van haar hoofdtaken mensen bij elkaar te brengen die door oorlogsgeweld of door het op de vlucht zijn, mekaar zijn kwijtgespeeld. Er werd het voorbeeld gegeven van een Afghaanse jongeman, die naar België was gekomen op veertienjarige leeftijd.
Nu, zes jaar later, was hij opgegroeid tot een knappe man van 20 jaar, die aan het studeren was en goed geïntegreerd was in onze samenleving. Maar zijn moeder had hij al zes jaar niet meer gezien. Het Rode Kruis was er nu in geslaagd zijn moeder terug te vinden en via de computer, met webcam en Skype(c), was er eindelijk het eerste contact. Het was aandoenlijk. Op zes jaar tijd verandert een adolescent natuurlijk. Het raakte me tot in het diepst van mijn hart. Het doet me beseffen dat we allemaal wel ergens diep van binnen op zoek zijn, naar wie we werkelijk zijn. En dat we allemaal willen gevonden worden.
Maar wat heeft dit allemaal te maken met het Kerstverhaal? Op het eerste gezicht heel weinig, maar als we het van nabij bekijken, zijn er heel wat gelijkenissen.
God is immers op zoek naar de mensen. Hij is voor ons als een vader. En wij zijn zijn kinderen, die af en toe wel eens afdwalen en weglopen. Als een goede vader heeft Hij voor ons alles gedaan. Heel de wereld heeft Hij voor ons geschapen. Zoveel talenten en gaven heeft Hij in ons hart gelegd, opdat we deze wereld mee kunnen herscheppen tot een mooie plek om in te wonen. En toch doet de mens alsof hij alleen op de wereld is.
Maar God blijft moeite doen. Hij laat bloemen bloeien, Hij kleurt de zonsondergang in duizend kleuren. Hij stuurt vredesstichters op ons af, zo van die mensen uit één stuk, die vrede brengen waar haat heerst. Maar toch lijkt het de mensen maar matig te interesseren.
En dan heeft God nog maar één oplossing: Hij wordt mens. Hij legt zijn heerlijkheid af en komt zo dichtbij ons als een kind in een kribbe. Zo wil Hij herkend worden in deze wereld, als een kind, weerloos en kwetsbaar. Een kind dat met wijdopen ogen vraagt: Hou van mij, zorg voor mij, want Ik kan het niet alleen!
En of dit plan gelukt is? Gisteren liep ik op de Meir rond en er was heel wat kerstsfeer te bespeuren, maar van dit Kerstverhaal heb ik maar weinig opgemerkt.
En toch...
Toch is de mens ook op zoek naar God. De mens wil weten waar hij vandaan komt. We hebben natuurlijk allemaal een vader en een moeder. En de meesten onder ons zijn door hen opgevoed. Maar toch voelen we dat onze oorsprong dieper en verder ligt. Je voelt het vooral als je naar de sterren kijkt.
Veel mensen geloven dat er Iets is, dat verder en buiten ons bereik ligt. Iets dat ons draagt. Iets dat vóór ons was en dat vóór ons uit ligt. Iets dat je met een hoofdletter schrijft. Theologen en bisschoppen omschrijven het ietsisme negatief: geloven in iets gaat niet ver genoeg, engageert niet, is te vaag...
En toch zit er heel wat kracht in dit geloof. Want als we geloven dat er Iets is dat ons draagt, dan drukt dat een heel oprecht verlangen uit naar het mooie en het goede. Dan drukt dat ook veel eerbied en verwondering uit voor al wat leeft. En als we respect hebben voor het leven, dan brengt ons dat ook tot verantwoordelijkheid. Dan komen we op voor de kleinen en kwetsbaren onder ons.
Uit een recent onderzoek is gebleken dat 80% van alle jongeren regelmatig bidt tot Iets, om kracht en steun. Die jongeren zullen zichzelf wellicht niet omschrijven als gelovig. En ze zullen zeker niet naar de kerk komen. Toch is er Iets dat hen niet loslaat.
Ik hoor het trouwens ook van mijn collegas humanisten, mensen die er uitdrukkelijk voor kiezen níet te geloven in iets buiten de werkelijkheid die wij waarnemen. Als zij moeten gaan spreken in een middelbare school vinden zij méér tegenkanting dan ik als priester. Allé meneer, dat kan toch niet dat er niets is!, zeggen zij.
God zoekt de mens en de mens zoekt God. In het Kerstverhaal ontmoeten beiden elkaar. Er staan geen TV-cameras klaar om de tranen op te vangen in een sublieme shot. En tranen zullen er zeker gevloeid hebben op de wangen van Jozef en Maria. En op de wangen van de ruwe herders, die een kind ontdekken in hún voederbak!
In het Kerstverhaal wordt God meer dan Iets. Hij wordt Iemand. Een mens met een naam, een mens met een gezicht.
Dat verhaal van God-met-ons vertelt ons dat wij kinderen van God zijn. En als wij kinderen van éénzelfde Vader zijn, dan zijn wij ook broers en zussen van elkaar.
God wordt solidair met ons, opdat wij ons verbonden zouden voelen met elkaar.
God wordt mens, opdat wij meer en meer mens zouden worden voor elkaar.
Wij kunnen het met een eenvoudige Bond Zonder Naam-achtige spreuk zeggen, met slechts vijf woorden:
DOE ZOALS GOD: WORD MENS!
Met dank aan Hugo Dierick en preeksuggestie Gooi & Sticht
De eerste lezing voor Kerstmis werd geschreven door Jan Wouters, pastoraal werker en parochieassistent in bij ons in Antwerpen, Sint-Anna-ten-Drieën.
Een hedendaags kerstverhaal
In deze kerstperiode vertel ik graag een ouderwets Kerstverhaal. Geen klassiek verhaal over een meisje met zwavelstokjes of een ingesneeuwd huisje ergens ver van hier. Een verhaal zonder kerstkalkoen of morele les, een gewoon verhaal over het hier, over het nu, over nog niet zo lang geleden...
Een paar jaar geleden liep ik stage in het psychiatrisch ziekenhuis van Mortsel. En mijn laatste dag in Mortsel was op Kerstavond. De patiënten hadden een kerststuk in elkaar gestoken en elke afdeling organiseerde een groot Kerstfeest. Nadat een plaatselijk koor Stille Nacht had gezongen voor de patiënten en het personeel, besloot ik stilaan afscheid te nemen, ik had immers nog Kerst te vieren.
Zo stond ik ergens in de vroege avond een beetje verloren in een overvol station van Antwerpen-Centraal. Mijn trein kwam uit Turnhout en het duurde nog een klein uur eer die zou komen. Terwijl ik stond te wachten, liet ik mijn blik ronddwalen en aanschouwde ik het geraas van mensen, sleurend met overvolle tassen cadeau's gestressed en gehaast om op tijd het kerstdiner te halen. Terwijl ik de roltrap naar beneden nam, meer om de tijd te doden, vroeg er een man die van de tegengestelde richting kwam of ik niet wist waar de voedselbedeling was?
Op kerstavond. Ik zei: Neen, ik geloof beneden ergens... En die man liep naar beneden. Ik dacht nog: Verdorie, ik had die man wel verder kunnen helpen, een koffie aanbieden of zo... En iets in mij dacht: Verdorie, help toch een keer, ik wil die man wel terugzien.
Ik ging de roltrap op, terug naar boven, en ik kwam hem terug tegen en ik vroeg hem: Heb je het gevonden? Nee, zei hij. En ik vroeg: Heb je zin koffie? Ja. En een broodje misschien? Ja.:
En het eerste wat die man vroeg: Zijde gij ne pastoor? Ik zeg: Nee, niet echt.
Maar ben jij gelovig? Ik zei Ja, op een bepaalde manier wel...
Weet je, zei hij, wij vieren Kerstmis, maar Jezus kan maar verschijnen, Jezus zal maar komen als mensen wat meer voor elkaar zouden betekenen, als mensen zich zouden openstellen voor elkaar, dan maar kan Jezus wederkeren...
Terwijl wij daar zo zaten, in die koffiebar tussen het geraas van mensen door, voelde ik het een beetje Kerstmis worden...
Evangelie: Lucas 1, 26-38 - 'Zie, gij zult zwanger worden'
Overrompelend! Adembenemend!
Een kind krijg je in een overrompelend adembenemend ogenblik,
en daarna, iedere dag een beetje (kr. Gelaude)
Zo hoorden we het ook over Maria vertellen
Overrompelend, adembenemend was het bezoek van de engel Gabriël!
En dan begint, gelukkig maar, voor de meeste mensen: het blijde verwachten!
8 à 9 maanden om je klaar te maken voor de grote welkom!
Om je open te vouwen voor de grootse geboorte,
Dat verwachten maakt je meer bewust van jezelf, je durft je de vraag stellen: wie ben ik
Wat is moeder worden? Wat is vader worden,Hoe kan ik een goede moeder of vader zijn?
om ruimte te scheppen voor het onverwachte,
Om niet overdreven verwachtingen in te vullen die misschien nooit kunnen gerealiseerd worden. Op wie zal hij of zij gelijken, Welke talenten zal hij of zij hebben?
Natuurlijk mogen we hopen op een gezond kindje en zeggen velen ook. Als het maar gezond is, we zien dan wel verder
Onze maatschappij geeft niet veel ruimte om bewust met beperktheid te leven.
We worden aangespoord om dat te vergeten.
Toch is alles fundamenteel beperkt. Niets en niemand is volmaakt.
Daarvoor openstaan doet ons bewust uitkijken met wat realiteit voor ogen.
om te oefenen voor later,
Oefenen in keuzes maken. Vele keuzes komen toevallig tot stand op het moment dat ze zich voordoen, en dat is goed en zo groeien onbewuste gewoontes.
Maar tijdens de zwangerschap leven wat bewuster en komt er meer ter sprake om er al dan niet voor te kiezen Kopen we alles nieuw, of kan ik openstaan voor wat een vriendin me wil doorgeven of lenen.
Is de meter of de peter er voor zijn geldbeugel of als extra verbinding met ons kindje
Denken we eraan ons kindje te laten dopen of niet?
om ondergrond te worden.
Bij het maken van onze keuzes komen heel veel elementen kijken. Financies, materiële middelen, tijd, plaats daarnaast wordt de keuze vooral beïnvloed door de waardebeleving.
Welke waarden willen we doorgeven? Voor welke waarden willen we ons inzetten als warme moeder en vader, een moeder en vader met een stevige innerlijke Kracht.
Zo groeit in elke moeder en vader tijdens die 8 à 9 maanden een zachte plek om hun kindje open en deemoedig te ontvangen. Zo ervaren ze het beetje menswording dat in hen gebeurt.
In die tijd van verwachten rijpt en groeit het nieuwe leven
vóór dat tweede overrompelend adembenemend ogenblik
waarop je kindje geboren wordt.
Zo hoorden we het ook over Maria vertellen.
Lucas is het die het 50 jaar later vertelt. Hij kan niet anders dan bij het schrijven van het levensverhaal van Jezus, terug te blikken op Zijn moeder. Het kan voor Lucas niet anders dan dat moeder van Jezus ook een gelovige vrouw was die weet had van JHWH die zich liet kennen in een braambos en in een vuurzuil, en die voortdurend beloofde Ik zal er zijn Het kon voor Lucas niet anders dan dat Maria een profetische vrouw was die uitkeek naar de beloofde Messias, die uitkeek naar verandering
Is er in ons in deze adventtijd een zachte plek gegroeid?
Is er een groter gevoel voor ontferming gegroeid?
Is er een groter gevoel voor verzoening gegroeid?
Is er een groter gevoel van deemoed gegroeid tegenover onze kinderen waarmee het moeilijk hebben? Tegenover onze man of vrouw? Onze moeilijke buren? Tegenover moeilijke collegas. Tegenover vreemden die we tegenkomen op straat, in de winkel, aan de schoolpoort? Tegenover langdurige werklozen? Tegenover kansarmen?
Verlangen we naar die verjaardag van Jezus geboorte? Jezus die we niet vrijblijvend leren kennen, die diep in ons een opdracht is om een goede christen te worden.
Verlangen we dat de goddelijke Kracht diep in ons herboren wordt om vanuit Jezus die onnoemlijk ontfermende, rechtvaardige deemoedige goede mensen te zijn?
Deze bijbeltekst gaat over dopen. Johannes spreekt over het belang van dopen. Maar wat is daar nu zo belangrijk aan? En ik vroeg mij vervolgens af hoe vaak mensen zich laten dopen. En dat was meer dan één keer. Je hebt de katholieke doop zeg maar, maar daar herinneren we ons zelf meestal weinig van.
In de jeugdbeweging kan je je ook laten dopen. Meestal gebeurt dat tijdens een bepaalde overgang van lid naar leiding. Later als student kan je dat nog eens overdoen, liefst ondergedompeld in een dikke laag schachtenpap met de obligate mosterd en ketchup. De verwijzing naar het zuiverende water is ver te zoeken of toch?
Want waarom noemen we dat dan ook dopen? Waarom dopen we eigenlijk? Schijnbaar heeft het toch een belangrijke betekenis aangezien er zo vele varianten van bestaan.
Paulus schrijft in zijn brief aan de Romeinen dat dopen het begraven van de oude mens is en het doen opstaan van de Nieuwe mens in Christus, of zoals hij het in de Galatenbrief schrijft: dopen is het bekleden van Christus. Ok, maar wel wat zware woorden voor een zondagmorgen.
Als we kijken naar de andere vormen van dopen zien wel een rode draad. Een scoutsdoop bijvoorbeeld gebeurt tijdens een overgang van puber naar jongvolwassene of van lid naar leiding, op het moment dat je meer verantwoordelijkheid krijgt. Dopen verwijst net zoals bij een studentendoop naar definitief bij een groep mogen horen. Op één of andere manier moet je je inzet tonen, zodat men weet dat men later beroep op je kan doen. We zijn daar heel creatief in geworden. Toen ik nog bij de scouts was, vertelde mij een groep dat ze voor hun doop gezeten op een sjorbalk in de branding van de zee, aan de hand van vissekoppen elkaar van de balk moesten gooien. Als je in het water viel was je gedoopt.
Er valt hier veel over te zeggen, maar het heeft wel iets van durf en tegelijk loslaten, je moet letterlijk en figuurlijk iets ondergaan alvorens je opgenomen wordt in een groep. Er zit ook mogelijkheid tot groei in, jezelf uitdagen. Je eigen sterktes en zwaktes onder ogen zien en er mee aan de slag gaan. Mijn persoonlijke opdracht had iets te maken met gestructureerd handelen, en iets met op tijd komen en ook iets met ordelijk zijn enzo.
Maar we vergeten nog één belangrijk element: vertrouwen. Vertrouwen dat na je doop je als mens wordt opgenomen met je sterktes en gebreken, vertrouwen dat na het onderdompelen je terug naar de oppervlakte zal geraken. Vertrouwen in het kijken naar jezelf.
Wat leert ons dat nu over onze doop als christen.
Al die eigenschappen die we zonet hebben opgesomd: durven, lef hebben en tegelijk loslaten, soms gewoon ondergaan en vertrouwen hebben, groeien en jezelf uitdagen, opnemen en opgenomen worden met je sterktes en zwaktes en bovenal verbinding zoeken met wat je omringt, zijn allemaal een voor een levenskwaliteiten. We hebben ze allemaal stuk voor stuk nodig om zinvol te kunnen leven. Wat zouden we zijn als we het lef niet hadden om onze dromen achterna te jagen?
Waar zouden we staan als we niet het vertrouwen hadden dat effectief alles goed zal komen? Al die bouwstenen zijn samengebald in één simpel ritueel van dopen, van onderdompelen in het leven. Het levengevende water dat bruisend is en stromend en mee met ons een weg zoekt.
In deze adventsperiode waar wij traditioneel uitkijken naar het nieuwe leven, is het juist zo uitdagend om op zoek te gaan wat dat nieuwe leven voor mij betekent en voor u en voor u...
Hoe kan ik vol lef en vertrouwen en durf en goesting nieuw leven ontvangen?
Het is iets wat ik jullie in deze adventsperiode allemaal een voor een toewens!
Maak er een ongelooflijk eindejaar van en vier het nieuwe leven!
Evangelie: Marcus 1, 1-8 - 'Maakt de paden van de Heer recht'
We lezen het begin van het evangelie zoals Marcus het heeft opgetekend: "Begin van het evangelie van Jezus Christus. Droog weg, zakelijk. Geen gestoei met wonderlijke geboorte of het bezoek van een engel aan een maagd. Geen herders in het veld of engelen aan de hemel en ook al geen koningen uit het oosten. Niets van dat alles.
Marcus komt meteen ter zake, droogweg: begin van de blijde boodschap van Jezus Christus. En toch is ook hij weer op zijn manier speciaal. Want zijn evangelie begint niet met de figuur van Jezus, maar met een oude tekst. Uit de profeet Jesaja. Een profeet van meer dan 500 jaar voor de tijd van Marcus. Even kun je de indruk krijgen in een verkeerd stuk te zijn terecht gekomen. Maar niets is minder waar!
Luister zegt Jesaja iemand roept, bereid de Heer een weg in de woestijn, in het dorre land.
Een weg in de woestijn er zijn betere plaatsen om onthaald te worden. In een woestijn, daar wil je toch niet zijn ! Toch is het goed gekozen: in een woestijn, daar klinkt uw stem ! Daar trok hij zich terug voor 40 dagen, achter de woestijn komt de vruchtbare strook van de Jordaan, je moet door een woestijn naar het beloofde land
En we lezen wat verder in Jesaja de aankondiging van iemand die zal komen: als een herder zal hij zijn kudde weiden, in zijn arm brengt Hij de lammeren samen, hij leidt de schapen voor hem uit
Mooie tekst van Jesaja, een aankondiging van je welste, iemand zal komen om het volk, om de wereld te redden.
Ook Johannes De Doper sprak met eenvoudige maar met zeer duidelijke woorden, hij stelde eisen die hij met zijn eigen levenswijze fundeerde, daarom kon hij op zon grote toeloop rekenen. Door zijn ascetische levenswijze kwam hij wel overtuigend over bij de mensen van die tijd.
Hij is nochtans een rare vogel, die in zijn tijd niet aanvaard werd. Het is een beetje zijn schuld. Stel je voor dat ik hier zou verschijnen om te prediken, gekleed in een pij van kameelhaar, - waarschijnlijk tweedehands, - dan zouden velen daar aanstoot aan nemen en volgende week staat het in het parochieblad. En wat eet die man? "Sprinkhanen en wilde honing", dat hoorden we zopas in het evangelie. Nog sterker dan wie macrobiotisch leeft. Dat is nu wel in .sprinkhanen eten.
Hij was wel voor op zijn tijd .
Hij heeft daarbij ook geen manieren. Luister maar naar de vulgaire taal die hij uitkraamt. In het evangelie van Matheus lezen we dat hij de aanzienlijke religieuze leiders, - noem ze de bisschoppen in onze Kerk! - in het publiek uitscheldt voor "adderengebroed", wat in onze volkstaal wil zeggen: Gespuis! Crapuul! gemeen volk! En in het evangelie van Matheus lezen we nog dat hij hun zegt dat ze zich moet laten dopen, d.w.z. dat ze zich moeten bekeren, dat ze heel anders moeten gaan leven.
Wat een schokkende boodschap van een man zonder stijl en zonder manieren! Een rare vogel, zoals de meeste profeten vroeger en ook nu.
En toch is hij een echte profeet, een gids, onze gids ?
Hij doet mij denken aan dat beeld ik regelmatig zie in Brugge wanneer ik met buitenlanders door de stad wandel. Je ziet van die gidsen met een lange paraplu, een baken als teken aan de groep Japanners of Chinezen om hem te volgen.
Nog een ander beeld: in de tentoonstelling in het MAS over Heilige plaatsen, heilige boeken vinden we een van de topstukken naast de Madonna van Loretto en de sleutels van de Kaba, de Mahmal een grote puntige tent, rijkelijk versierd met goudbrokaat. Deze tent werd boven op een kameel gezet als baken voor de pelgrims. Soms liepen ze uren achter het begin van de karavaan, maar de tent, de Mahmal, konden ze steeds van verre zien
Ik denk dat we ook zo naar de boodschap van Johannes de Doper moeten zien..
Dank zij de vele volgelingen voelde Johannes dat er een nieuwe wind op stak, dat er iemand op komst was die niet alleen met water maar ook met vuur, met het vuur van de H.Geest, zou dopen. Zo kondigt Johannes Jezus terug aan, als gids.
En of we nu willen of niet, we krijgen een richting voorgeschoteld.
Mensen hebben behoefte aan richting, Johannes de Doper geeft die.
Hij wijst niet naar links en niet naar rechts, maar naar Hem die na hem komt:
Jezus, redder en trooster.
Johannes gaat midden in de Jordaan staan om mensen te helpen oversteken van het oude naar het nieuwe leven: van een leven zonder God naar een leven met God.
Maar Johannes is ook nederig: Ik ben niet goed genoeg om de riemen van zijn sandalen los te maken Dit maakt de man die hij aankondigt wel zeer belangrijk. Het is Hij die het werk wel zal komen afmaken...
Ook in onze tijden hebben wij die boodschap van hoop hard nodig.
Onze tijd wordt getekend door onzekerheid en angst. Velen onder ons vervallen in verbittering, in moedeloosheid en vereenzaming. Ook na mislukkingen en na miserie kan elke mens in volle liefde steeds weer opnieuw beginnen.
In onze ontmoeting met die Jezus, krijgt elk van ons een kans om een nieuw begin te ervaren.
Laten wij samen teken van hoop worden voor al die mensen die het niet meer zien zitten, die niet meer geloven in de toekomst.
Vertrouwen op God is ook zelf een beetje blijde boodschap zijn...
Is ook in ons eigen leven werk maken van een wereld zoals God die droomt.
Met de hulp van Ward van Overbeke en Gabriël Buyse
Ik zou eigenlijk wat meer op mijn voeding moeten letten, een beetje gezonder gaan eten. Dat wordt natuurlijk moeilijk nu de feestdagen in aantocht zijn. Maar als die periode voorbij is, zal ik er eens aan beginnen.
Ik zou heel graag eindelijk stoppen met roken. Maar nu is er een heel drukke en stresserende periode op het werk, dus dat gaat niet lukken. Maar als het wat rustiger wordt, komt het er zeker van.
De partiële examens komen dichter en dichterbij. Ik zou stilaan moeten beginnen met studeren. Volgende week is er een paar keer voetbal op TV en in het weekend nog een fuif die ik niet kan missen, maar dan zal ik mijn boeken eens bij mekaar gaan zoeken.
Die vrouw uit onze buurt ligt nu toch al een hele tijd in het ziekenhuis. Ik zou eigenlijk eens bij haar op bezoek moeten gaan. Maar wanneer? Het wordt tijd dat ik die ruzie eens bijleg, want ik weet al niet meer hoe het begonnen is. Maar is het wel aan mij om de eerste stap te zetten?
Uitstelgedrag en uitvluchten zoeken om iets niet te doen: we kennen het allemaal.
Misschien is het goed dat er elk jaar zo een periode als de advent aanbreekt. Een periode die ons aanspoort om daar iets aan te doen. Zo kunnen we ook de titel van deze viering begrijpen. Wees waakzaam. Dat betekent zoveel als: stop met uitstellen. Doe het nu, doe het vandaag, want morgen kan het te laat zijn. En ga niet langer op zoek naar uitvluchten!
De advent is ook onlosmakelijk verbonden met Welzijnszorg.
En welzijnszorg vraagt onze aandacht voor dingen die wij in feite al heel lang weten. Voor toestanden die wij eigenlijk heel goed kennen, maar waar wij meestal veel te weinig oog voor hebben. Daarom is het niet alleen goed dat er een periode als de advent bestaat, maar ook een actie als welzijnszorg.
We gaan allemaal op de een of andere manier worden getroffen door de besparingen die de nieuwe regeringen gaan doorvoeren. En we hebben er allemaal waarschijnlijk al duchtig over gezaagd en geklaagd. We gaan als zestigplussers vijftig euro per jaar moeten betalen om met de tram te rijden en nu is het gratis. Maar we weten heel goed dat er veel mensen zijn die het nog veel en veel moeilijker hebben. Dat in ons landje één op de zeven mensen in armoede moet leven. Het is goed dat Welzijnszorg ons ieder jaar even wakker schudt uit ons zelfbeklag, ons egoïsme en onze onverschilligheid.
Waarvoor vraagt Welzijnszorg onze aandacht dit jaar?
Want is het niet zo dat we leven in een land waar de sociale zekerheid nog altijd veel en veel beter is uitgebouwd en ook veel beter functioneert dan in de meeste andere landen? Ja, dat klopt. Zonder sociale zekerheid zou 42% van onze bevolking in armoede leven. Nu is dat nog maar 15%. Maar ook dat is te veel!
En dat komt omdat er nog altijd een aantal vervangingsinkomens beneden de armoedegrens liggen. En omdat heel wat mensen de weg niet vinden naar de hulp die zij nodig hebben en waar zij ook recht op hebben. Ze vinden hun weg niet in de administratieve mallemolen die er rond werd gecreëerd. En omdat de dienstverlening niet altijd de nodige en voorziene kwaliteit biedt. Ondanks de goede wil en de inzet van vele mensen die in die sector werken.
Naast de traditionele adventskrans is er dit jaar een tweede symbool en dat heeft alles te maken met Welzijnszorg. Dat symbool is de paraplu.
Een paraplu is bedoeld om ons bescherming te bieden tegen de regen. Maar als er gaten zijn in die paraplu worden we toch nog nat. Zo kan ook de paraplu van de sociale bescherming gaten bevatten. We willen in elke viering de paraplu met gaten vervangen door één die mooi en heel is. Dat is natuurlijk maar een symbool, de actie van Welzijnszorg wil het ook zoveel mogelijk waar maken in de realiteit, in het dagelijks leven van iedereen.
Een paraplu kan nog een andere symbolische betekenis hebben.
Als er iets fout gaat en er wordt gezocht naar verantwoordelijken, trekken wij gemakkelijk onze paraplu open: wij zijn niet schuldig, het behoort niet tot onze bevoegdheid. De politiek moet het maar oplossen, of de administratie, of de politie, of de school, of een andere instantie. Het is in ieder geval niet onze schuld en de paraplu is bedoeld om ons onder te verschuilen.
Precies dat is waar de advent ons toe aanzet: onze verantwoordelijkheid niet meer ontlopen.
De schuld niet altijd bij anderen leggen, zelf ook de handen uit de mouwen steken. Tijdens de vier weken van de advent, moeten wij niet met gekruiste armen zitten wachten op de vrede van kerstmis. Wij moeten werken aan een vrede die alle mensen op hun plaats zet. Een vrede die het resultaat is van gerechtigheid. Een vrede vooral voor mensen die nog nooit hun plaats hebben gekregen of gevonden. Een vrede die een beschermende paraplu biedt waaronder plaats is voor iedereen.
In een eucharistie-viering volgt na het evangelie meestal een preek of homilie. In onze parochie bestaat hiervoor (al jaren) een preekploeg. Ze bestaat uit een zestal mensen die, na onderlinge afspraak, geregeld een "preekbeurt" verzorgen. Momenteel zijn dat Ria, Hilda, Marc, Jan, Gie en Fred. Pastoor Herman maakt uiteraard ook deel uit van de preekploeg en komt zelf ook meermaals aan de beurt. De bedoeling van een homilie is niet een universele waarheid te verkondigen die iedereen verplicht moet geloven en zeker niet de mensen terecht te wijzen. In een homilie willen wij de lezingen uit de bijbel een beetje verduidelijken en trachten wij ze in verband te brengen met de actualiteit van vandaag. Dat is niet altijd even simpel en daarom proberen wij elkaar te helpen. Elke maand komen wij samen om de lezingen uit de bijbel te bespreken en elkaar te inspireren bij het opstellen van de preek. In deze blog publiceren wij niet alleen onze homilies, maar staan wij ook open voor uw reacties.
