In de twee lezingen van vandaag bevinden we ons op een berg. Nu kan een berg heel wat verschillende emoties of reacties oproepen. Er zijn mensen die graag bergen beklimmen. Op vakantie, voor de sport, voor de kick, de uitdaging. Anderen zien er tegenop, vinden het uitputtend of vermoeiend. Of ze zijn niet goed te been en geraken zelfs niet boven. Als het parcours van de Ronde van Frankrijk wordt bekend gemaakt, wrijven de getalenteerde klimmers zich in de handen als er veel zware bergritten in voorkomen.
Maar de spurters of de helpers, de knechten, vragen zich vertwijfeld af hoe ze die vijf of zes cols op één dag in s hemelsnaam moeten boven geraken.
De twee verhalen die we zonet hoorden zijn ook heel verschillend. In de eerste lezing beklimt Abraham de berg met zijn zoon Isaak. God heeft hem tot het uiterste op de proef gesteld. Hij moet zijn zoon offeren. Het lijkt afschuwelijk wreed, maar God wil blijkbaar alleen testen hoever de offerbereidheid van Abraham reikt. Boven op de berg houdt Hij hem tegen, want de God van Abraham wil geen kinderoffers. Ook niet van Abraham zijn welbeminde zoon.
In het evangelie is de berg het decor van een verheerlijking van Jezus. De welbekende gedaanteverandering, in het bijzijn van Mozes en Elia. Zij verwijzen naar de wet en de profeten. En we horen opnieuw de stem die we bij de doop van Jezus hoorden. De stem uit de wolk die zegt: Dit is mijn geliefde Zoon, luister naar Hem.
Abraham moest uiteindelijk zijn geliefde zoon niet offeren op de berg waar hij zozeer werd op de proef gesteld. En God verheerlijkte zijn geliefde Zoon in het bijzijn van Mozes en Elia en de drie leerlingen op een andere berg. Maar later zou Hij Hem toch ook de berg Golgotha laten beklimmen, waar Hij zichzelf zou offeren. Bergen spelen heel uiteenlopende rollen ook in de Bijbel.
De gedaanteverwisseling op de berg die wij meestal de berg Tabor noemen, is voor de leerlingen van Jezus een topervaring. Het maakt op hen zo een diepe indruk dat ze geen woorden kunnen bedenken om het uit te drukken. Jezus verbiedt hen ook om er iets over te vertellen. De tijd is er nog niet rijp voor, ze gaan pas later ten volle begrijpen wat ze op die berg hebben ervaren of meegemaakt. Maar er is ook wellicht nog een andere reden.
Want Jezus gaat ook niet in op hun vraag of voorstel om op de berg drie hutten te bouwen, één voor Jezus, één voor Mozes en één voor Elia. Want de topervaring die ze hebben beleefd, kunnen ze niet vasthouden. In een flits hebben ze de verheerlijking van Jezus gezien, maar nu moeten ze weer naar beneden. Terug naar het echte leven, waar hun dagelijkse taken hen wachten.
Ook Abraham moest de berg weer af. Ook voor hem en voor zijn zoon Isaak gaat het leven verder. Zij zijn een uitzonderlijk zware crisis te boven gekomen, zoals de leerlingen in een opperste euforie hebben geleefd. Maar tussen die ultieme hoogten en laagten speelt het leven zich af. We hebben het allemaal al ondervonden. Soms hebben we een heel fijne, heel toffe dag met een groepje mensen. En dan zeggen we: dat moeten we nog eens terugdoen. Maar vaak valt het dan tegen. Hoogten en laagten kunnen we niet kunstmatig weer overdoen.
Ik behoor sinds enkele jaren bij een groepje mensen die wel eens komen helpen bij uitvaarten in de kerk. En vaak is daar iemand van de familie of vriendenkring die nog eens een persoonlijk getuigenis uitspreekt over de overledene. Wat mij opvalt is dat het dan haast nooit gaat over de absolute hoogtepunten of dieptepunten uit dat leven. Nee, men haalt herinneringen op aan heel gewone dingen, men spreekt over gewoonten die de mens typeren. Men verheerlijkt geen heldendaden, men heeft het over een mens die in alle stilte en eenvoud zijn werk deed, met anderen omging, iemand die in heel veel kleine dingen groot en waardevol was.
De geschiedenis wordt trouwens niet zozeer geschreven door wereldleiders of machthebbers, maar door gewone mensen, mensen die elke dag trouw hun rol spelen en hun taak vervullen. Een maatschappij, een vereniging, een parochie houdt niet vooral stand door enkele leiders, een paar mensen die het goed kunnen uitleggen, maar wel door de stille, eenvoudige inzet van zovele mensen die, vaak ongemerkt, levensnoodzakelijk werk verzetten.
Onze vriend Marco uit Peru verlangt van ons ook geen heldendaden, geen revolutie die zijn land overhoop zet. Marco is boer en wil dat blijven. Als wij hem daarin steunen, er mee voor opkomen dat zijn land niet wordt vervuild door mijnbouw, dat hij over zuiver land en water kan blijven beschikken, dan kunnen wij ook voor Marco misschien iets betekenen.
Onze kinderen die zich voorbereiden op de eerste communie gaan zo dadelijk/ morgen/straks met ons komen meevieren. Ook zij zijn niet op zoek naar heldendaden, wij moeten voor hen geen berg beklimmen. Zij verwachten geen grote woorden, geen ingewikkelde of moeilijke theorieën. Zij zetten kleine stapjes in hun jonge leven, kleine stapjes ook in hun groei om christen te worden.
Als wij hen af en toe bij de hand houden, hen aanmoedigen en een beetje de weg wijzen, hebben we al heel wat bereikt. We moeten hen niet dwingen de berg te beklimmen. Ze zullen de berg wel leren kennen die bij hen past. En, laten we er maar op vertrouwen, met een beetje hulp van ons geraken ze wel boven
