Wil je ons iets zeggen dat niet op deze blog moet verschijnen? Mail ons hier.
Mag iedereen het lezen, klik dan op op het gele 'Uw positieve/negatieve reactie hier' onderaan de tekst.
Evangelie: Lucas 15, 1-32 - 'Vreugde over één zondaar die zich bekeert'
In het evangelie dat we zojuist hoorden, gaat het over zoeken en gevonden worden. We hebben het allemaal al meegemaakt: als we iets kwijt zijn, willen we het terugvinden. Zeker als het gaat om iets waardevol, zoals die vrouw die één van haar tien zilverstukken kwijt was.
Natuurlijk gaat ze een lamp aansteken en heel het huis vegen, tot ze het zilverstuk gevonden heeft.
Het eerste voorbeeld is misschien minder duidelijk voor ons.
De herder laat zijn 99 schapen in de steek en gaat op zoek naar dat ene dat verloren is. We kennen het verhaal al langer, en we worden natuurlijk vertederd door die goede herder die absoluut dat ene, verloren gelopen schaap wil terugvinden.
Maar, als we dat even vertalen naar onze begrippen is het eigenlijk economisch onverantwoord. Een bedrijfsleider heeft immers oog voor het geheel, voor het totale rendement. Eén schakel die ontbreekt, of die niet goed meer functioneert, weegt niet op tegen die 99, of die zo vele andere die wel renderen. En die volop aandacht verdienen. Een herder die 99 schapen in de steek laat, dus zomaar onbewaakt achter laat, is eigenlijk geen goede herder.
En het wordt nog frappanter als we even doordenken. Hoe komt het dat dat ene schaap verloren gelopen is? Is dat het gevolg van een of ander toeval? Is het verstrikt geraakt in doornen of struikgewas?
Is het aangevallen door een wild dier? Of is het gewoon van de kudde afgeweken, of weggelopen? Is het verloren gelopen omdat het zijn eigen zin wilde doen?
Als dat zo is, hebben we daar in onze taal een andere benaming voor. Het is geen verloren schaap, maar een zwart schaap. Een schaap dat niet in de kudde thuis hoort, dat er misschien niet in wil thuis horen. En dan vinden we al snel dat we niet naar dat schaap op zoek moeten gaan, want het heeft het zelf gezocht. Eigen schuld, dikke bult. Het was niet alleen verloren gelopen, het wilde misschien zelfs niet gevonden worden. Het is niet alleen een zwart schaap, we kunnen het zelfs gebruiken als een zondebok. Als degene die de kudde schade berokkent of zelfs kapot maakt. Als de schuldige van alles wat fout loopt, wat uit de toon valt.
Jezus vertelt deze gelijkenissen, omdat Hij zich wilde verantwoorden tegen een verwijt van de farizeeën en de schriftgeleerden. Zij vonden dat Hij te veel omging met tollenaars en zondaars. Met zwarte schapen dus, of zondebokken. En daar wilden de farizeeën en schriftgeleerden niets mee te maken hebben. En eerlijk gezegd, wij meestal ook niet.
De reden waarom Jezus deze gelijkenissen vertelt, komt op het einde van het evangelie. Deel in mijn blijdschap, zegt de vrouw die haar zilverstuk heeft teruggevonden, want wat ik verloren had, heb ik weer gevonden. Er is meer vreugde in de hemel, zegt Jezus, om één zondaar die zich bekeert, dan om die 99 die geen bekering nodig hadden.
Met andere woorden: Jezus houdt geen rekening met de gangbare redenering, met de economische wetmatigheden. Die ene die verloren gelopen is, die interesseert hem. Die ene die nog kan gered worden, daar moet alle aandacht naar gaan. Niet naar al die anderen die nochtans veel meer en naar alle voorspellingen een mooie winst opleveren.
Vandaag is het ook gedachtenisviering voor een aantal mensen uit onze gemeenschap die de voorbije maanden zijn overleden.
En ook hier denken of redeneren wij niet volgens de wetten van de economie, de wetten van de cijfertjes. Want wij weten dat elke dag tientallen, honderden mensen sterven, maar aan die getallen of statistieken hebben wij vandaag geen boodschap.
Het gaat ons om die ene mens, die bijzondere, onvergetelijke mens die uit ons leven is weggevallen. Het gaat om dat ene schaap dat uit de kudde is weggerukt. Voor de wereld was hij of zij misschien alleen maar een nummer, een getal.
Voor ons was hij of zij de hele wereld.
We gaan haar of hem niet kunnen terughalen naar de kudde. Dat moeten we aanvaarden, daar moeten we mee leven. Maar we kunnen wel als een goede herder op zoek blijven gaan naar wat hij of zij voor ons en voor onze kudde, voor onze gemeenschap heeft betekend.
En ervoor zorgen dat hij niet vergeten wordt.
Maar altijd een plaats blijft hebben in onze kudde, in onze familie, in onze vriendenkring, in onze wereld.
Evangelie: Lucas 14, 25-33 - 'Als iemand zijn kruis niet draagt'
Wegwijzerviering - Viering waar iedereen, maar vooral gezinnen met kinderen bijzonder welkom zijn
Bij dit evangelie moet ik toch even gaan zitten. Ik begrijp het niet. Nu, dat is niet abnormaal. De apostelen begrepen het ook soms niet. Over het evangelie moet nagedacht worden, daarom komen we ook naar de kerk. Het is goed ons er af en toe over te bezinnen. Of erover te bidden, als we dat kunnen. Zo wordt het voedsel voor onderweg. Maar ook dan kunnen er raadsels blijven.
Eén ding lijkt me duidelijk. Haten mogen we niet letterlijk begrijpen. Jezus was geen mens van haat. Aan het gebod Eer uw vader en uw moeder heeft hij nooit gemorreld. Als hij zegt: Bemin uw naaste, wie is er naaster dan de mensen in ons gezin?
En aan de kinderen in de kerk kan ik maar één ding zeggen: zie uw ouders graag!!!!!
Als ik er wat verder over nadenk, dan moet ik wel toegeven dat ook in de beste families soms heel pijnlijke keuzes moeten gemaakt worden. Denk bijvoorbeeld aan Jo Johnson, de broer van Boris. En ik kan me serieuze conflicten voorstellen bij die eerste christenen en ook nu in gezinnen als er moet gekozen worden voor of tegen Jezus. Dat is niet letterlijk haten, maar wel verscheurend.
Maar misschien is de laatste zin van deze tekst de belangrijkste: Zo kan niemand van u mijn leerling zijn als hij zich niet losmaakt van al wat hij bezit. Wie Jezus wil volgen, staat voor de keuze: geef ik me over aan zijn evangelie, vertrouw ik hem genoeg om hem te volgen op zijn weg, of wil ik de zekerheden die ik heb niet loslaten?
Daarom die vergelijking met die torenbouwer en die veldheer: Bezin eer ge begint, zegt Jezus. Want een leerling moet goed beseffen dat zijn weg de weg is van mensen die hun leven willen geven. Niet opgeven, maar geven aan anderen, aan de minsten onder ons, aan onze naasten, aan hen die lijden onder onrecht. En als we bekommerd zijn om de mensen rondom ons, zullen we ook over de natuur bekommerd zijn: want die hebben alle mensen nodig.
Ons bezit durven loslaten, om goed te kunnen doen. En bezit bestaat niet alleen uit dingen. Misschien vraagt het evangelie: de mens naast mij, beschouw ik die ook als een bezit? Bind ik hem, omdat ik meer denk aan mijn belang dan aan zijn belang? Durf en kan ik kinderen loslaten als de tijd gekomen is? Dan respecteer ik hen, want respecteren is: vrijheid geven. Mijn ouders, mijn broers en zussen, respecteer ik hen?
Blijf ik verwachten dat ze voor mij klaar staan, of geef ik hen de mogelijkheid om vrij en goed te leven? Staan wij in een gezin, in een parochie, eisend, of vrijgevig tegenover elkaar? Kunnen we vergeven, of klampen we ons vast aan ons gekwetst ego?
Als we ons angstig eigenbelang loslaten, zijn we in staat om veel te geven. Daar worden we zelf rijker van. Minder is meer. Misschien is dat één antwoord op de vele vragen, die dit evangelie stelt.
Evangelie: Lucas 9, 51-62 - 'Hij aanvaardde de reis naar Jeruzalem'
We horen vandaag in het evangelie zowel over mensen die spontaan met Jezus willen meegaan, zowel als over mensen die geroepen worden, die door Hem gevraagd worden om mee te gaan.
Maar zowel diegene zichzelf geroepen voelt, als diegene die gehoor geeft aan zijn vraag, krijgt het moeilijk als hij zich realiseert dat, als je ergens voor kiest, je er ook altijd dingen moet bijnemen waar je niet voor kiest.
Iedere keuze heeft zijn consequenties. Je moet vaak veel loslaten, mensen en zaken die je dierbaar zijn, achter je laten.
Jezus woonde in een klein dorp, gelegen op een dikke 100 km van Jeruzalem. Zijn vader was er timmerman. In het dorp woonden schaapherders en boeren en er werd wat wijn verbouwd. Al zijn voorbeelden en gelijkenissen komen uit die landelijke omgeving.
Jezus wéét dat wie nog omkijkt, als hij de hand aan de ploeg slaat, scheve voren trekt en dus niet deugt voor de boerenstiel. Hij zegt dus dat, wie figuurlijk omkijkt bij zijn taak, slecht werk aflevert en dus niet deugt voor het koninkrijk van God.
Mocht Jezus in Friesland hebben gewoond, dan had Hij het waarschijnlijk eerder over een scheve schaats dan over een ploeg gesproken. Want wie met een scheve schaats rijdt, een schaats waarvan het glij-ijzer verbogen is, kan onmogelijk goed schaatsen. Je raakt ermee van het rechte spoor af.
En mocht Jezus een sportman geweest zijn, dan had Hij het waarschijnlijk over de consequenties die van topsporters worden verwacht. Een sportief lichaam krijg je niet van alle dagen frieten en liters bier. Een gespierd lichaam krijg je alleen door te trainen, ook als je er wat minder zin in hebt.
Om een open deur in te trappen: Christus vraagt eigenlijk niet véél van ons, Hij vraagt vooral dat we consequent zijn, zonder compromissen.
Christus laat ons vrij om hem al dan niet te volgen, Hij wijst alleen op de gevolgen: De vossen hebben een hol, en de vogels van de hemel een nest, maar de Mensenzoon kan nergens het hoofd neerleggen.
Dat is toch even slikken
Meestal staan wij niet te springen om mee te doen, om ons te engageren.
Zeer dikwijls gebruiken we dan smoesjes, excuses, voorwendsels, uitvluchten om er onderuit te komen. Alles wat we maar enigszins als uitvlucht kunnen gebruiken: Het is te warm, ik heb geen zin, ik heb vreselijke hoofdpijn of buikpijn, tandpijn, oorpijn of eender welke pijn je op dat moment kan bedenken. Ik ben te moe. Mijn ogen vallen al toe. Ik moet echt eens vroeg in bed kruipen. Ik ben in slaap gevallen. Ik kan er niet op tijd geraken want ik heb een platte band, ik zit vast op het werk of in de file.
Maar stel dat wij die sportman, die voetballer of renner zijn, dan willen we toch graag die wedstrijd winnen, die beker behalen, die medaille veroveren, koste wat het koste! En als je dan al eens een feestje thuis moet missen of als je tijdens de wedstrijd de zon, de kou of de striemende regen moet trotseren, dan heb je dat er graag voor over.
In zijn eerste brief aan de Korintiërs (een lange brief van wel 16 hoofdstukken) vergelijkt Paulus de christenen met hardlopers die meedoen aan een wedstrijd (1 Kor 9, 24-25). Net als die atleten moeten zij veel opgeven en er alles voor over hebben om de eerste prijs te winnen. Paulus weet dus van wanten.
Maar vandaag horen we hem in een brief aan de Galaten. En ook hij heeft het over vrijheid. Christus heeft ons vrijgemaakt. God wil dat jullie als vrije mensen leven. Maar misbruik die vrijheid niet om uzelf opnieuw tot slaven te maken.
Want eigenlijk gaat de hele wet over deze ene: Houd evenveel van uw naaste, de mensen om je heen, als van jezelf. Laat je leiden door de heilige Geest, en blijf dus niet als wilde beesten met elkaar vechten, want dan gaan jullie uiteindelijk allemaal dood.
Het deed me denken aan de tijd toen ik bij de Chiro was. Soms hadden we, na uren spelen en ravotten, een half uurtje vrij spel. Dan mochten we doen wat we wilden. Als je dan dat halfuurtje zou gaan gebruiken om te gaan ruziën en bekvechten, dan was er de volgende keren géén vrije speeltijd te verwachten.
Ook vrijheid moet je leren gebruiken.
Dikwijls is God als een supporter aan de zijlijn of op de tribune. Hij houdt niet op om mensen te roepen, om hen aan te moedigen, om hen de juiste richting te wijzen en hen op weg te zetten, op zijn weg. Maar even dikwijls doen we of wij die roepstem niet horen en zijn Wil niet willen verstaan.
Laat de heilige Geest opnieuw onze coach zijn. Richt ons, consequent, op uw Rijk van liefde dat komen moet - vandaag, morgen en tot in de eeuwen der eeuwen.
Twaalfde zondag door het jaar C 2019 - Zondag 23 juni 2019
Eerste lezing: Zacharias 12, 10-11- 'Zij zullen opzien naar hem die zij doorstoken hebben'
Evangelie: Lucas 9, 18-24 - 'De Mensenzoon moet veel lijden'
Wegwijzerviering, een viering waar families met kinderen centraal staan
Dank- en vakantieviering
Wie is de belangrijkste persoon in dat verhaal dat we net gehoord hebben? Die jongen, natuurlijk.
Want die heeft niet stiekem gedacht: ik hou mijn brood en vis lekker bij, want anders kan ik op mijn kin kloppen. En het is die jongen die het evangelie als ons voorbeeld naar voor schuift. Als wij durven delen wat we hebben, ook als dat weinig is, dan kunnen er wonderen gebeuren. Daar zijn er paar spreekwoorden over: gedeelde smart is...; gedeelde vreugd is...
Nu, om dat te durven, moeten we wel geloven. Geloven wat er op het einde van het verhaal gezegd is: er is genoeg voor iedereen. Nu, er is genoeg voor iedereen. We leven in een rijk land, in een van de rijkste van de wereld. En ook in die grote wereld is er meer dan genoeg om elke mens goed en waardig te laten leven. Er is genoeg, als iedereen niet alleen aan zichzelf denkt, maar ook aan de mensen met wie we op tocht zijn in dit leven.
Maar helaas. Veel mensen voelen zich als... de pinguïn op deze mooie foto hier.
Die foto hangt hier in de tentoonstelling in onze kerk, en die tentoonstelling gaat over de rijkdom van de natuur die we aan het verknoeien zijn. Wij zijn verantwoordelijk voor de wereld waarin al deze jonge mensen in zullen leven. En wij moeten ervoor zorgen dat we de rijkdom van deze wereld niet verkwisten, maar verdelen.
Er is genoeg voor iedereen.
Maar wat denkt die pinguïn, zo eenzaam op zijn ijskoude ijsschots? “Waar is die vis gebleven?” vraagt hij zich af. De vis verdwijnt uit onze zeeën, zoals zovele rijkdom van onze natuur verdwijnt omdat mensen die al veel hebben, nog meer willen hebben. En die rijkdom verkwisten.
Wij, volwassenen, moeten worden als kinderen, zegt Jezus. Kinderen, die misschien naïef, maar oprecht voor het klimaat opkomen. Kinderen die elkaar verstaan, welke taal ze ook spreken. Kinderen die hun snoep en hun fruit, hun brood en hun visjes, durven delen, en vertrouwen hebben in elkaar. Kinderen voor wie een glimlach belangrijker is dan geld.
Want als we in deze wereld de vis en het brood alleen voor onszelf willen houden, als we niet denken aan wat anderen nodig hebben, zal er op de duur geen brood en vis meer zijn.
Mysterie van ons geloof! Staat als titel van deze viering ingevuld!
Een mysterie is een onbegrijpelijk of onverklaarbaar feit. Veel mysteries blijven tot op de dag van vandaag voor vragen zorgen. Zo kennen wij er een paar!
Waar is God?
God is overal: in de hemel, op aarde, en op alle plaatsen.
Ziet en weet God alles?
God ziet alles, zelfs onze geheimste gedachten; Hij weet alles, ook de toekomende dingen.
Hoeveel goddelijke personen zijn er?
Er zijn drie goddelijke Personen: God de Vader, God de Zoon en God de heilige Geest.
Waarom zijn de drie goddelijke Personen maar één God?
De drie goddelijke Personen zijn maar één God, omdat zij alle drie maar één en dezelfde goddelijke natuur hebben.
In de ‘Messiasÿ komen deze drie samen!
Hij is het die door God naar de wereld wordt gestuurd en met zijn Geest de wereld inspireert, de ziel is in de geschiedenis van de mensen.
Zo heeft onze moeder de H Kerk ons onze christelijke leer geïmpregneerd.
Hoe ervaren wij dit nu 60-, 70- of 80 jaar later?
Ervaren wij niet ons hele ons leven lang, dat we ons, ten diepste, God niet kunnen voorstellen?
En toch geloven wij!
In de eerste lezing, leert het boek spreuken, hoe De Wijsheid al van ‘In den beginneÿ bij de mensen was en zit, hoe ‘de Wijsheidÿ zo al van ‘in den beginneÿ vervat is in heel de werkelijkheid, in alles wat bestaat!
Zij wordt hier voorgesteld als het troetelkind van God omdat ze in heel het scheppingswerk, aanwezig was, vervat is en werkt!
Als we dit stukje wijsheid op de catechismus vragen leggen die we zo juist hoorden, dan kunnen we die vragen toch meer vorm en zin geven dan alleen maar vanbuiten geleerd in ÿt lager onderwijs!
Daarom toch geloven wij!
Mysterie, geloven, niet vast te pakken, niet duidelijk af te lijnen!
Het behoort tot de niet-exacte wetenschappen!
En toch geloven wij!
En Manu Verhulst vraagt zich af, op een dag als vandaag, of we al eens ooit hebben gemediteerd over onze eigen ouders? Een serene overweging zonder idealisering en zonder rancune?
Dat is een heel delicate onderneming, waarbij we heel omzichtig moeten te werk gaan. Het is een aparte ervaring, we betreden de plek waar onze oorsprong ligt.
Mediteren over onze ouders is terechtkomen bij onszelf. Hun trekken zijn ook onze trekken. Wat zij er mee hebben gedaan daar zijn wij ook mee bezig. We hebben een kapitaal aan energie en mogelijkheden meegekregen, en we voelen er ons verantwoordelijk voor.
Levensgroot komt de vraag op ons af: ‘beantwoord ik aan hun verwachtingen? Ben ik de vervulling van hun leven?ÿ
Hebben we ooit al eens gemediteerd over God? Heel sereen, zonder vooroordeel en zonder meegekregen beeldvorming. Dat is een even delicate onderneming. Het is alsof we de plek betreden waar onze verste oorsprong ligt. Het is ontdekken dat iets van God in ons is meegegeven, dat God zich meedeelt, dat God relatie is, een liefdevolle relatie.
Mediteren over God is terechtkomen bij onszelf, bij onze oorsprong, bij onze eigen genesis, bij mijn menswording.
Wij mogen zijn eigen beeld en gelijkenis zijn. Levensgroot komt de vraag op ons af: ‘Beantwoord ik aan zijn verwachtingen?ÿ
Mediteren over onze ouders is iets anders dan hun stamboom opmaken of hun leven beschrijven. Mediteren over onze ouders is genieten van hun persoonlijkheden: het is herinnering, het is waardering, het is bewondering, het is liefhebben.
Mediteren over God is geen studie maken over zijn wezen. Het is geen poging doen om God te verstaan. Mediteren over God is genieten van Zijn aanwezigheid. Het is thuiskomen bij mijn oorsprong. Het is mezelf een troetelkind weten van God, van ‘in den beginneÿ
Daarom kunnen we geloven, toch?!
Bronnen: de lezingen, de catechismus, V Kabergs, M Verhulst
Het is vandaag 2 juni, de meimaand is achter de rug en oef, we hebben het gehaald!
Bij ons zit de maand mei overvol verjaardagen:
Er zijn er al twee in de eerste week van mei.
Sinds onze laatste tante overleden is, komen we elk jaar samen met de overgebleven neven en nichten. Zo voorkomen we dat we mekaar alleen nog op begrafenissen zouden zien. Die bijeenkomst was ook begin mei.
Midden mei waren er weer drie verjaardagen te vieren en de laatste week van de maand opnieuw drie.
Het vieren van verjaardagen hebben we thuis met de paplepel meegekregen.
En hoewel het er veel zijn, toch blijft iedere verjaardag de moeite waard.
Tijd om even stil te staan bij een moment dat telkens weer een mijlpaal is in een mensenleven.
Omkijken en herinneringen ophalen aan wat voorbij is, en vooruitkijken naar wat nog komen gaat.
Eigenlijk doet Johannes hetzelfde.
Zijn evangelie wijkt sterk af van de drie andere en het werd ook een aantal jaren later geschreven.
Johannes vertelt veel minder verhalen over Jezus. Hij geeft veeleer overpeinzingen over de persoon en het werk van Christus, die hij weergeeft in de eerste persoon, alsof ze zo door Jezus gezegd zijn.
Zoals ik bij de verjaardagen doe, zo staat Johannes stil en blikt terug op alle momenten die hij voor Jezus belangrijk acht. Het zijn reflecties van hoe hij Jezus en zijn boodschap heeft aangevoeld.
Als een soort testament, vat Johannes al die overpeinzingen samen in één groot gebed, bij het laatste avondmaal. Daarin bidt Jezus achtereenvolgens voor zichzelf, voor zijn leerlingen en voor alle gelovigen.
Het laatste deel van dat gebed horen we vandaag in het evangelie.
Jezus bidt: Vader, Ik bid niet alleen voor mijn leerlingen. Ik bid voor álle mensen die in Mij zullen geloven als ze uw boodschap horen (voor ons dus), Laat alle gelovigen samen één zijn, net zoals Wij samen één zijn, Vader, dan zullen alle mensen op aarde weten dat U Mij gezonden hebt.
Het is vandaag geen gewone dag.
Nee, het is de zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren. Voor de leerlingen, die Jezus voorgoed hebben zien vertrekken, was het vooral een twijfelachtig moment. Zij moeten het stellen met Jezus belofte: Ik zal u niet verweesd achterlaten: Ik keer tot u terug en de Vader zal u een Helper geven: de Geest die voor altijd bij u zal blijven.
Gaat het eigenlijk wel om zon dramatisch moment van: plots is Hij er niet meer? Of gaat het eerder om het doordringen van het besef, het tot inzicht komen dat Hij niet meer levend bij hen is. Pasen is toch al een hele tijd achter de rug
Als het evangelie al een terugblik is, waarin Johannes de boodschap van Jezus naar ons toe samenvat, dan kunnen we de eerste lezing, uit Openbaring, verstaan als een (verre) blik vooruit.
Het boek Openbaring is duidelijk niet geschreven door zon twijfelende apostel, maar door iemand met klaar inzicht, voor wie de heilige Geest gekomen is.
Met een blik in de toekomst, kan hij Jezus laten zeggen: Ja, ik kom spoedig.
Zij die hun kleren hebben gewassen, dat zijn de trouwe gelovigen die er klaar voor zijn, mogen eten van de levensboom en zij mogen door de poorten de stad binnengaan. De heilige Geest en de bruid zeggen tegen Jezus: Kom! Iedereen die dorst heeft mag komen, mag voor niets komen drinken van het water dat leven geeft.
Dat klinkt als verre toekomst en ook als zéér ver van ons bed.
Ik dacht in dit verband eerder aan het -meer verstaanbare- en erg mooie gedicht van Jan Willem Schulte Noordholt. Het brengt goed onder woorden, hoeveel sporen er nog over zijn, zelfs als Iemand voorgoed weg lijkt. Wij kennen het ook als lied:
Al heeft Hij ons verlaten, Hij laat ons nooit alleen.
Wat wij in Hem bezaten is altijd om ons heen
als zonlicht om de bloemen, een moeder om haar kind.
Teveel om op te noemen zijn wij door Hem bemind.
Al is Hij opgenomen, houd in herinnering,
dat Hij terug zal komen, zoals Hij van ons ging.
Wij leven van vertrouwen, dat wij zijn majesteit
van oog tot oog aanschouwen in alle eeuwigheid.
Met die blije verwachting kunnen we naar Pinksteren vertrekken.
Kom, heilige Geest, vervul de harten van uw gelovigen, en ontsteek in hen het vuur van uw liefde. Amen.
Evangelie: Marcus 7, 24-30 - 'Het geloof van de syrofenicische'
Rerum Novarum
De verkiezingen zijn voorbij, en toch zal ik het hebben over politiek.
Zijn we dat niet gewend op Rerum Novarum? En omdat het over politiek gaat, gooi ik er maar eens een stadhuiswoord tegenaan. Misschien hebben jullie al gehoord van trickle-down. Die Engelse term betekent het vallen van de druppels. Er is namelijk een theorie over de strijd tegen armoede, die zegt dat hoe rijker de rijken worden, hoe meer van die rijkdom naar beneden druppelt, en dus de armeren ten goede komt.
De meer vermogenden verbruiken meer, er moet dus meer geproduceerd worden, er komt dus meer werkgelegenheid. De economie draait beter, en dat is goed voor iedereen. En er is ook meer geld voor liefdadigheid. Hoe meer brood er op de tafel komt, hoe meer kruimels er naar beneden kunnen vallen. Het kan een beeld zijn van onze samenleving zoals die nu in mekaar zit.
Nu hebben we ook in het evangelie gehoord over de kruimels die van de tafel vallen! En het is wel wat verrassend daarin te horen dat zelfs Jezus op zijn nummer gezet kon worden. Het maakt hem zo menselijk! Ik stel me voor dat hij dacht: Verdorie, ze heeft gelijk! Niet alleen de kinderen van Abraham, alle mensen zijn kinderen van de Vader... En hij geeft haar geen kruimels, integendeel.
Hij verheft haar, hij behandelt haar niet als bedelend hondje. Hij ziet haar niet meer als een vreemde, maar als een naaste in nood. Zij is evenveel waard als zijn volksgenoten. Hij geeft haar al wat hij kan geven. Dat is de Jezus die uit het evangelie naar voor komt: die armen en zieken erkent als zijn naaste, als zijn gelijke, die hij opricht, leven geeft en meeneemt naar het Rijk Gods. En in het Rijks Gods zijn er geen hooggeplaatsten en bedelaars.
Aan dat Rijk Gods heeft Jezus al gewerkt hier op aarde. Als wij op Jezus woord naar deze kerk komen, is het niet alleen voor ons zielenheil, maar omdat christenen ook willen werken aan een andere samenleving. En ik weet dat wie hier in de kerk zit, daarvoor haar of zijn best doet. We tonen dat we bij de communie: geen kruimels laten we voor anderen, we delen wat we hebben.
Als wij in die geest het brood delen, dan leeft Jezus onder ons en werkt hij met ons mee om al een stukje van de hemel op aarde mogelijk te maken.
Gen kruimels maar brood, voor iedereen.
Dat is een hoeksteen van ons geloof. En daarom zetten christenen zich in voor de samenleving, ook politiek. Hoe we dat doen, in welke organisaties of partijen of bewegingen, dat verandert, zoals het altijd veranderd heeft. Maar waar onze samenleving nood aan heeft, zijn bewogen mensen, die in beweging komen als ze de nood van de naaste zien.
Ik ben ervan overtuigd, dat er altijd zulke mensen zullen opstaan, om op een eigentijdse manier de fakkel over te nemen. Gods Geest laat zich niet tegenhouden.
Zonder de nodige achtergrondinformatie, is de eerste lezing, die we daarnet hebben gehoord, gewoon niet te begrijpen. Waarom heb ik toch altijd het geluk om met dergelijke teksten te mogen werken? Ik was echt kwaad toen ik de tekst van de eerste lezing las. Kwaad op de makers van deze viering, waarom geen hedendaagse tekst? Kwaad op de kerk omdat ze deze tekst nooit vervangen heeft.
Hoe kan men, jongeren of mensen die twijfelen met hun geloof, nog motiveren om naar de kerk te komen, als je dit hoort?
Het heeft mij gemotiveerd om te gaan zoeken naar de zin van deze lezing.
Met de moed der wanhoop…met zelfs een kwaad gevoel…heb ik het internet afgezocht. Ik dacht er zelfs niet aan om de bijbel te lezen, of het boek “De Handelingen” waaruit deze tekst komt…
Het gaat hier om één van de spannendste gebeurtenissen in de eerste generatie van Christenen. Ze waren nog niet bekend buiten Palestina en gingen bijna ten onder. De apostelen, met Petrus en Jacobus voorop waren er van overtuigd dat je eerst Jood moest worden en je laten besnijden voordat je het doopsel zou mogen ontvangen. Als je het gebruik van Mozes niet volgt, kon je niet gered worden.
Daar waren ze allen van overtuigd, op één na…. En die ene was een heel eigenaardig en bijzonder iemand. Hij behoorde helemaal niet tot de leerlingen die Jezus tijdens zijn openbaar leven hadden begeleid. Hij had met die leerlingen in Jeruzalem ook bijna niets gemeen. Hij had hen zelfs fanatiek bestreden en vervolgd. En dan is hij als het ware langs de achterdeur apostel geworden: die Paulus, die met grote heftigheid het standpunt verdedigde dat iedereen, om het even of ze Jood of heiden waren, het doopsel konden ontvangen en dat de voorschriften van de Joodse wet dan helemaal niet meer van belang waren.
Dat was een enorme vernieuwing!
Niemand had dat voorheen ooit durven zeggen! Paulus was theoloog, als die nu moest leven, hij zou verbod krijgen om zijn ideeën verder te verkondigen. Hij was te vernieuwend en dreigde alles overhoop te gooien. Ze hebben ook geprobeerd om aan Paulus te verbieden om in zijn prediking te zeggen dat besnijdenis niet nodig was. Maar Paulus liet zich niet doen en gaf niet toe. In de “Handelingen van de apostelen” wordt gezegd dat beide partijen een compromis hadden bereikt. Maar Paulus bleef in zijn brieven schrijven dat hij geen enkele bijkomende voorwaarde heeft geaccepteerd.
Hij heeft zijn visie doorgezet, zoals alles wat God wil, uiteindelijk wordt doorgezet. Op die manier heeft Paulus bereikt dat de boodschap van de verrezen Christus voor alle mensen, zonder onderscheid, over alle grenzen heen kon worden verspreid.
Maar deze lezing zo maar, zonder duiding, in een viering plaatsen is een teken dat we ons niet aanpassen aan de situatie van deze tijd. Dan is het evangelie van vandaag verdraagzamer. Jezus zegt: “Ik geef jullie mijn vrede”
“Genade zij u en vrede van God onze Vader en van de Heer Jezus.” Dit is dikwijls de begroeting van een eucharistieviering. En deze eindigt dan met de zending: “Ga heen in vrede.” En tijdens elke viering stellen we een kleine geste van vrede wanneer de voorganger ons de vrede toewenst en er aan toe voegt: “Geef elkaar een teken van vrede.”
In de anglicaanse dienst komt dit gebaar vóór de offerande. Het verwijst daar dan naar het gebod van de Heer: “Wanneer je uw offergave naar het altaar brengt en je komt met iemand hier niet overeen, laat je gave dan bij het altaar achter; ga je eerst met die andere verzoenen en kom daarna je offer brengen” (Mt. 5,23-24).
Het gebeurde tijdens de middeleeuwen
Een man trok met een boog, maar zonder pijlen, naar de oorlog. Iemand vroeg hem wat hij beginnen zou met een boog zonder pijlen. “Ik verzamel de pijlen die de vijand naar ons schiet”, antwoordde de man.
“En als de vijand niet schiet?” “Dan is er geen oorlog” (Druivelaar, 3 febr. 2019).
Afkomst, cultuur, ras, stand en nog zoveel meer: allemaal dingen die invloed hebben op menselijke gedragingen en overtuigingen.
Die invloed is soms zo groot dat men denkt dat de eigen overtuiging de enige juiste is. De gevolgen daarvan waren en zijn zowel in het verleden als in het heden vaak heel rampzalig, en ik vrees dat dit in de toekomst niet anders zal zijn. Botsingen tussen rassen en standen, tussen blank en zwart, tussen arm en rijk. En ook botsingen tussen godsdiensten. Misschien zijn er zelfs nooit meer godsdienstbotsingen geweest dan vandaag.
Fanatieke hindoes vervolgen en vermoorden moslims en christenen, voor moslims zijn alle niet-moslims ongelovigen, en daar blijft het in veel landen niet bij, en het traditioneel zo verdraagzame boeddhisme is in enkele landen moordend onverdraagzaam geworden. Zelfs bij de eerste Christenen waren er botsingen.
En dan zegt die Jezus:” Ik geef jullie mijn vrede. De vrede die deze wereld jullie kan geven, duurt maar kort. Maar mijn vrede blijft altijd bij jullie”.
Daarvoor komen we elke week samen, daarvoor bidden we, daarvoor zoeken we steun bij elkaar: niet alleen dat God, dat Jezus onder ons zou verblijven, maar ook dat we zouden leven naar die boodschap van liefde die automatisch naar vrede leidt.
Over schapen gaat het vandaag in het evangelie, dat zijn wij, en over Jezus, die als een goede herder geen van zijn schapen laat verloren gaan. Hij is het licht op onze weg. Ook vandaag hebben we goede herders nodig, die met Jezus samenwerken om zijn kudde te leiden naar het rijk van de Vader.
Maar de bijbel is een verrassend boek: er staat iets anders in dan we dachten. Want in de eerste lezing vandaag, uit dat fantastische boek van de Openbaring, lees ik dat Jezus zelf een schaap is. Hij is het Lam Gods, en dat is tenslotte een schaap.
Jan Van Eyck heeft die eerste lezing uitgebeeld in zijn ‘Lam Gods’. Jezus als het Lam Gods, die zijn trouwe kudde rond zich verzamelt, hij heeft ze gered uit de verdrukking.
Nu is de uitdrukking ‘Lam Gods’ misschien moeilijk te begrijpen voor een moderne mens. Het helpt, als we beseffen dat we erfgenamen zijn van de Joodse traditie. En de Joden in vroeger tijd vierden jaarlijks het feest van de verzoening met God.
De priesters slachtten een Lam, en besprenkelden met dat bloed de Ark van het Verbond. Dat was een symbolisch ritueel: het bloed van het Lam bedekte de zonden van het volk, en God verzoende zich opnieuw met hen. Zo geloofden de eerste christenen dat Jezus het echte Lam Gods was: hij had zijn bloed vergoten, om door zijn goedheid de vergiffenis voor onze zonden te verkrijgen.
Maar de eerste lezing spreekt mij vooral aan, omdat zij me mijn moeder in herinnering brengt.
Toen mijn vader erg onverwacht gestorven was, vroeg ze om op het doodsprentje die woorden uit de Openbaring te drukken, die ook in die eerste lezing te horen zijn: “Hij zal alle tranen van hun ogen afwissen.” En voor mij raken die woorden aan de kern van ons geloof. Wie de zachtmoedige Jezus probeert te volgen, is geen mak kuddebeest, want de christen gaat tegen de stroom en de onbarmhartige tijdsgeest in. Laten we er geen doekjes om doen: we moeten leven in een wereld waarin dikwijls bloed en tranen vergoten worden.
Dat was zeker zo in de tijd waarin het boek der Openbaring geschreven is, en dat is nog zo, in deze wereld waar weerloze mensen vermoord worden dichtbij en veraf, miljoenen op de vlucht zijn, kinderen verdrinken in de zee, of in armoede. Maar de christen gelooft dat kwaad niet met kwaad, maar met barmhartigheid moet bestreden worden. Wie Jezus volgt, hoopt en gelooft dat ooit die tranen gedroogd zullen worden. Dat te durven geloven, daartoe roept de stem van Jezus, de goede herder, ons op. Hij moedigt ons aan erop te vertrouwen dat hij en zijn Vader, zij zijn een, ons veilig in hun handen houden.
Als dat geloof, hoe wankel ook, ons gaande houdt, zullen we ook zo leven.
Wij zullen proberen elkaars herder te zijn, naar Jezus’ voorbeeld. We zullen proberen elkaars tranen te drogen, we zullen recht houden wie struikelt, we zullen bezorgd zijn om wie verloren dreigt te lopen, we zullen troosten wie moedeloos wordt.
Zo worden ook wij deel van die grote menigte die niemand tellen kan, volgelingen van het Lam Gods dat onze fouten uitwast, dat ons zal voeren naar de waterbronnen van het leven. En God zal alle tranen uit onze ogen wissen.
Evangelie: Johannes 21, 1-19 - 'Zo moet Christus lijden en verrijzen'
Wegwijzerviering - een viering waar gezinnen centraal staan, samen met de vormelingen die op stapdag gaan en de eerste communicanten
Lieve kinderen,
Het is slechts 14 dagen geleden dat jullie hier met Pasen allemaal samen waren!
Pasen!
Het is vieren dat Jezus niet dood is!
En nu al, horen wij een verhaal waar Jezus op het strand zijn vrienden opwacht.
Zijn vrienden zijn nog verdrietig over Zijn dood!
Ze zijn maar terug gaan vissen zoals ze dat vroeger gedaan hadden.
Na een donkere stille nacht hebben ze bijna niets gevangen en een Man op het strand roept hen, Vrienden zegt Hij: Gooi de netten eens naar de andere kant van de boot
Dat is eigenlijk een uitspraak die betekent: Gooi het eens over een andere boeg!
Probeer het eens op een andere manier!
Ze doen het en ze vangen heel veel vis!
Maar tegelijk beginnen ze zich af te vragen waarom deze vreemde Man hen aanspreekt met Vrienden!
En Johannes is de eerste die het doorheeft! Hij ziet Jezus in die Man op het strand!
Hij voelt hoe Jezus hier terug met hen op het strand wil zijn zoals vroeger.
Hoe Hij hun Meester wil zijn, en hen de weg wil tonen, te doen zoals Hij het hen heeft voorgedaan Johannes voelt zich al heel wat beter en is vol vertrouwen.
Vrienden zeg je zomaar niet tegen iedereen! Je moet de mensen al een beetje kennen, al een beetje gaarne zien, alvorens je het woord vrienden gebruikt! Niet?!
Dat is wat Jezus al in de eerste plaats toont!
En Jezus toont meer! Jezus zet altijd de wereld een beetje zn kop!
Hij moet die mensen niet al een hele poos kennen, neen, Jezus toont altijd eerst zijn vriendschap, om iemand op zijn gemak te stellen, om iemand wat op te fleuren, om iemand een goed gevoel te geven zo krijgen ze vertrouwen!
Jezus heeft hier ook een houtskoolvuurtje aangelegd en daarop alvast 2 broden en
2 vissen voor zijn vissers!
Hij wekt hun vertrouwen!
Ze voelen zich bij die man op het strand, terug zoals vroeger, bij Jezus thuis.
Ze eten smakelijk samen en nadien vraagt Jezus aan Petrus: zie je Mij graag?
En Petrus schrikt een beetje van die vraag en zegt:
Natuurlijk! Dat weet Jij toch Jezus hoe ik van je houd?!
Jezus zegt hem:
Petrus, ik weet dat je van me houdt en je mij in je hart zal dragen, je leven lang!
Weet dan, dat je zonder aan Mij te denken, niet altijd de juiste beslissingen neemt.
Denk aan Mij alvorens aan een opdracht te beginnen!
Denk aan de liefde die Ik je altijd eerst getoond heb, alvorens aan een taak te beginnen.
Het was mn hart voor de mensen, het was mn gaarne zien, dat mensen deed opstaan wanneer ze verlamd waren.
Het was mn hart voor de mensen, het was mn gaarne zien, dat hun ogen deed blinken, hun ogen terug deed zien, wanneer ze blind aan de kant zaten
Zó zal je Mij tonen aan de wereld! Zó zullen de mensen iets van Mij in jou terugvinden en erop vertrouwen dat Ik hen niet in de steek laat.
Zoek in elke mens het goede en zeg het hen! Zij of hij zal zich beter voelen, je zult wat vertrouwen wekken, ze zullen graag met je meegaan en meedoen
Weet je, lieve kinderen, vandaag gaan jullie op tocht door de stad!
Je gaat veel nieuwe plaatsten leren kennen!
Je gaat vooral plaatsen zien waar mensen andere mensen willen helpen!
Hoe zullen ze dat doen denk je?
Ze vertrekken vanuit Jezus boodschap!
Vooral door gaarne zien door hun werk voor die mensen graag te doen.
Door het allerbeste te willen voor die mensen, door hen wat vertrouwen te bieden, zodat ze zich beter voelen en kunnen verder gaan!
Bram Vermeulen was ne Vlaamse zanger!
Hij zou nu al 73 jaar zijn! Voor jullie is dat heel oud!
Maar hij schreef een heel mooi liedje en dat gaat als volgt:
En als ik doodga, huil maar niet.
Ik ben niet echt dood moet je weten.
Het Is maar een lichaam dat ik achterliet,
het is heimwee dat ik achter liet,
het is verlangen dat ik achter liet.
Dood ben ik pas
als jij me bent vergeten.
Zo is het ook met Jezus!
Dood is Jezus pas en dood is Zijn boodschap
als jij,
als wij,
die zijn vergeten!
Lieve kinderen, ik wens jullie seffens een hele lekkere picknick en een hele fijne ontdekkingstocht!
Samen op weg met Jezus nog in je hart en heel veel gaarne zien!
Gedachtenisviering - Viering waar we de overledenen van de afgelopen maand maart herdenken
We zijn vandaag een week na Pasen en deze zondag werd vroeger ook Beloken Pasen genoemd. Beloken betekent gesloten of zelfs afgesloten. De paastijd wordt hiermee beëindigd of afgesloten.
En toevallig is deze viering ook de maandelijkse gedachtenisviering. Een mis waarin wij de overledenen van de voorbije maand herdenken. Voor hen en hun familie werd er vorige maand ook een hoofdstuk afgesloten.
En een overlijden in een familie wekt bij iedereen een heleboel gedachten en gevoelens op. Soms heel heftige gevoelens, soms opstandigheid, soms gelatenheid. En heel vaak onverwachte en tegenstrijdige gevoelens.
Het was allicht niet anders bij die leerlingen van Jezus indertijd. Zij waren net getroffen door een heel dramatisch overlijden en wisten blijkbaar ook niet goed hoe ermee om te gaan.
We hebben het allemaal al meegemaakt in onze familie en onze vriendenkring. Ik denk hier aan een man die zijn vrouw moest afgeven na een vrij lange en bijzonder pijnlijke strijd tegen een weinig bekende, maar echt heel smerige ziekte. Hij had jaren als mantelzorger met heel veel toewijding en geduld voor haar gezorgd, maar zij verloor de strijd.
En toen alles voorbij was, zei hij: het wordt geen kerkelijke uitvaart. Want ik kan niet meer geloven in een liefdevolle God, die van zijn mensen houdt.
Dat soort God heeft voor mij afgedaan.
Maar even goed herinner ik mij een gedachtenisprentje van een rabiate en verstokte atheïst, die bij leven en welzijn zijn kritiek op kerk en geloof nooit had gespaard. Maar op zijn gedachtenisprentje dat hij zelf had geschreven lazen wij: misschien komen we elkaar wel ergens tegen later.
Misschien is er toch nog iets. Je weet maar nooit
Inderdaad, je weet maar nooit. Is er een leven na dit leven of is na het sterven alles voorgoed voorbij? We weten het niet. Niemand is in staat het ons te vertellen. Niemand kan bewijzen dat een tweede leven, een later leven, een ander leven bestaat of niet bestaat.
Maar eigenlijk gaat het daar niet om. Het gaat niet om het opnieuw tot leven komen van een individueel persoon of van een menselijk lichaam. Waar het om gaat is dat wij kunnen geloven dat het leven sterker is dan de dood.
Dat liefde en hoop het winnen van rouw en uitzichtloosheid. Dat een mensenleven niet voor niets, niet zonder betekenis is geweest.
Nemen we even de man die we vandaag gedenken.
Hij heeft een lang leven gekend, hij had negen kinderen en met zijn kleinkinderen en achterkleinkinderen konden in elke school wel een paar klassen gevuld worden. Er moesten bij zijn uitvaart hier in de kerk een zestal rijen voorbehouden worden. En op elke rij zaten mensen van verschillende generaties, allemaal met hun eigen gevoelens van rouw, van verdriet, maar ook van trots en dankbaarheid.
En natuurlijk gaat het daar ook niet om, over hoeveel nakomelingen er nog aanwezig zijn. Waar het om gaat is dat een stuk leven is doorgegeven, een levensstijl, een manier van omgaan met elkaar, een vorm van samenleven. Dat is de manier waarop mensen verder leven. Hoe dikwijls horen we nabestaanden niet zeggen: dat zou moeder zo hebben gedaan, dat zou vader goed gevonden hebben.
Waar het eigenlijk om gaat is dat we geloven en blijven geloven in het leven, in de toekomst. En dat het daarom goed is dat mensen bij elkaar blijven en elkaar blijven opbeuren en bemoedigen. Het was bij die leerlingen van Jezus toen niet anders.
Die Thomas in het evangelie was niet zozeer een ongelovige Thomas. Hij was gewoon de moed kwijt, hij zag het niet meer zitten. Hij dacht dat alles voorbij was toen Jezus aan het kruis was gestorven. Hij zag heel zijn droom, al zijn idealen uiteengespat.
Maar een paar van zijn vrienden hebben hem opgebeurd en weer moed gegeven.
Komaan, Thomas, zegden zij, we geven niet op, we beginnen er terug aan. De boodschap van Jezus, zijn idealen, zijn voorbeeld, zijn niet voorbij. We hebben altijd in Hem en zijn lessen, zijn manier van leven geloofd. Nu is het aan ons, wij gaan tonen dat Hij eigenlijk nog leeft.
In die zin is eigenlijk elke eucharistieviering een gedachtenisviering. Straks horen wij het weer: blijf samenkomen en blijf het brood breken in mijn naam, om mij te gedenken. Zo gedenken wij ook onze vader of moeder, onze grootmoeder of grootvader, onze overgrootouders. Door hun voorbeeld na te volgen, door te doen wat zij ons hebben voorgedaan.
En zo hen niet te vergeten.
We moeten ons niet verliezen in filosofische of theologische redeneringen om te bewijzen dat iets bestaat of net niet bestaat.
Veel zinvoller is elkaar te blijven ontmoeten, te blijven samenkomen om te gedenken.
Evangelie: Johannes, 20, 11 18 - 'Jezus verschijnt aan het graf van Maria Magdalena'
Op onze paaskaars staan drie duifjes.
De duifjes die Noach losliet uit de ark, om te weten of de zondvloed nog iets van een leefbare aarde had overgelaten. De tweede duif kwam terug met die olijftak: de tak van de hoop. En die hoop werd bevestigd toen die derde duif niet terugkeerde. God, de volmaakte, zo vertelt het oude verhaal, erbarmde zich over het onvolmaakte leven.
Nooit, zegt Zijn belofte, zal het leven verdelgd worden.
Het verhaal van Noach is een van de vele verhalen in de Bijbel die een voorafspiegeling zijn van de verhalen over de verrijzenis. Het geloof dat er een God is die de mens niet in de steek laat, vindt voor christenen zijn vervulling in dit feest dat wij vieren in de donkere nacht. De duisternis van de twijfel, van de angst, van het verdriet, wijkt voor het licht.
Maar zijn de symbolen waarin wij dit geloof uitdrukken, niet dubbelzinnig?
Het leven gevend water waaraan wij ons deze nacht toevertrouwen, bergt in de diepte van zijn golven ook de dood. Het vuur dat ons het paaslicht schenkt, verwoest steden en kathedralen. Ook in deze paasnacht blijf ik tastend zoeken. Waar is die verrijzenis? Wat betekent dat woord? Waarop kan ik steunen om mijn twijfel te boven te komen? Want ondanks die belofte blijven mensen lijden, slokt de dood onze dierbaren op, zaait het kwaad, dat dikwijls van mensen uitgaat, dood en vernieling.
In Maria Magdalena kan ik me herkennen. Zij gelooft niet meer een levende Jezus na al wat ze meegemaakt heeft. Maar zelfs nu laat ze hem niet in de steek. Zij zoekt hem om te rouwen, om hem de laatste lieve zorgen te kunnen geven. Het is onmogelijk hem nog levend te zien.
En dan gebeurt er iets.
Ze herkent hem, levensecht, in die vreemde man die haar bij haar naam noemt. In hem herkent zij Jezus stem. Zijn gestalte verdwijnt, zijn stem blijft haar aanspreken en maakt haar sterk genoeg om die mannen, die laffe leerlingen, wakker te schudden.
Ook wij zien Jezus niet meer. Maar horen wij soms, als een goede mens ons aanspreekt, zijn levende stem niet, tussen alle kwaad dat nog dagelijks in onze wereld woekert?
Na de verschrikkelijke aanslag op twee moskeeën in Nieuw-Zeeland vertelde de eerste minister van dat land, tijdens de herdenking van de doden, hoe ze woordeloos bij de families en vrienden van de slachtoffers stond. Die diepbedroefde mensen vonden wel woorden: ze begroeten haar, een vrouw met een ander geloof, een vrouw uit een andere cultuur, de cultuur van de moordenaar, met: As-Salaam-Aleikum. Vrede zij u.
Een wens van vrede, ondanks het gruwelijke leed en de vernietigde levens. Als dit mogelijk is, begin ik een beetje te vermoeden wat Pasen, wat verrijzenis kan betekenen. Ik weet niet hoe, ik weet niet waar of wanneer, maar het is mogelijk dat liefde de haat overwint. Het is mogelijk dat liefdevol leven sterker is dan het ergste kwaad.
Die eenvoudige vredeswens van die eenvoudige mensen is voor mij echo van het Paasgeloof.
Want wat lees ik in de regel die volgt op het evangelie dat we daarnet gehoord hebben?
In de avond van die eerste dag van de week, toen de deuren van de verblijfplaats der leerlingen gesloten waren uit vrees voor de Joden, kwam Jezus binnen, ging in hun midden staan en zei: Vrede zij u.
Na het voorlezen van de parabel van de verloren zoon, zegt de voorganger:
“Wat een verhaal…een zoon die alleen aan zichzelf denkt, een andere die gewoon doet wat hem gevraagd wordt en een vader die tussen de twee staat. Het zou een eigentijds verhaal kunnen zijn.
Om hier iets over te zeggen, moet men een ervaringsdeskundige zijn. Is er iemand onder ons die al zo eens iets heeft meegemaakt?”
Stilte…
en dan antwoordt de predikant vanuit de kerk:
“Ja ikke”
en hij kom naar voor.
Predikant:
Ik had het niet slecht bij ons vader. Eigenlijk kreeg ik al wat ik nodig had. We hadden alles, Veel grond, personeel, verdiensten, luxe…
En toch zag ik zoveel wat ik niet had. Wat vrienden me in het oor fluisterden, wat ik nog extra zou kunnen bezitten. Het speelde in mijn kop.
Ik werd ook niet overal aanvaard, ja een beetje gepest, fils à papa… ik was mijn manier van leven wel wat beu.
Toen kreeg ik een advies van een bankier. Die zei: “vraag uw deel van uw erfenis, ge hebt er recht op, en trek de wereld in”
Ik had beelden gezien van schitterende eilanden en stranden met bruine lijven, ik had Tomorrowland gezien en vond dit fantastisch, ik wilde nieuwe vrienden, nieuwe horizonten. Feesten, de hele nacht door….
Eigenlijk verschoot ik dat mijn vader zo gewillig was. Hij is te goed voor deze wereld.
Toen ik dat pak geld in mijn handen had, kon mijn geluk niet meer op.
Nam het eerste vliegtuig en vloog naar een warm land. Ergens waar men alles kon bieden waarvan ik droomde. Ik kreeg nieuwe vrienden, als ik maar trakteerde… Wat een leven zeg. Laat die broer van mij maar werken.
Mijn geld was sneller op dan ik had durven vermoedden. Ik had ook heel veel nieuwe vrienden. Toen ik stopte met trakteren stopten zij met hun vriendschap.
Maar geen nood, ik zou hier wel als seizoen arbeider aan de slag kunnen…Toen ik echter doorhad wat men mij wilde betalen trok ik het binnenland in. Wist ik veel dat ze daar zo arm waren. Dat mensen hier wegvluchten omdat ze niet kunnen overleven. Niemand kon mij hier helpen. Ik heb honger geleden, afgezien zelfs, varkens gehoed en ik was jaloers op hun eten.
Met andere vluchtelingen uit die streek ben ik terug naar Europa gereisd.
Hierover wil ik niet vertellen Dit was mensonterend. We werden uitgebuit.. In een schamel bootje de zee over. Wij werden behandeld als vee.
Uit eerlijke schaamte en met veel geluk en hulp van mensen en instanties, die ik niet kende, ben ik terug geraakt.
En wie zag ik eerst? Mijn vader, alsof hij altijd al op uitkijk gestaan had.
Ik vreesde een uitbrander maar hij viel in mijn armen en was blij mij weer te zien. Hij organiseerde onmiddellijk een grootse BBQ met alles er op en er aan. De vreugde was blijkbaar groot.
De voorganger komt tussen:
Daar word ik heel kwaad van. En ik ben ook een ervaringsdeskundige. Ik ben de oudste van vijf kinderen, en dat was geen pretje. Altijd het voorbeeld geven, altijd die jongeren moeten laten voorgaan, altijd mijn verantwoordelijkheid opnemen en de zaak van ons vader rechthouden en dat heb ik ook gedaan.
Maar als dan die snotneuzen alles in hun schoot gegooid krijgen, ook als ze het beestje hebben uitgehangen, dan krijg ik het. Dat is gewoon onrechtvaardig!
De predikant antwoordt:
Maar broer toch. Als je moest weten hoeveel spijt en verdriet ik heb. Als je moest weten hoeveel armoede ik gezien heb en hoeveel oppervlakkig plezier, en hoeveel tegenstellingen….dan zou je anders praten.
Je hebt gelijk, jij bent de beste zoon. (daarom sta jij daar en ik hier…) Maar mijn ogen zijn geopend nu en dankzij de houding van ons vader, krijg ik een tweede kans.
Laat ons samen verder leven en aandacht hebben voor mekaar en dankbaar zijn voor wat wij hier hebben….
We denken steeds dat het op een ander beter is, maar het is hier dat ik de liefde ervaar en veel echte vriendschap.
Het is hier goed zo !
Voorganger:
Broer, je hebt een woord gebruikt dat me raakt. Liefde. Ons vader is rechtvaardig: want ik kom niets tekort, integendeel. Omdat ik jaloers ben, besef ik dat niet. Maar bovenal ziet hij ons alle twee graag. En die liefde gaat boven alle stommiteiten die we kunnen doen. Ik moet blij zijn met zo’n vader. En ik moet blij zijn, dat mijn broer heelhuids terug hier is.
Evangelie: Lucas 13, 1-9 - 'Geduld met de onvruchtbare vijgenboom'
Als wij het over fruitbomen hebben, vooral in het voorjaar, dan denken wij spontaan aan de uitbundige bloesems van appel- en perenbomen.
In Jezus tijd gaat het meestal over vijgenbomen of over wijngaarden.
Maar een vijgenboom is helemaal anders dan een appelboom of een perelaar. Er komen namelijk geen bloemen aan deze boom. Er is zelfs een boeddhistisch gezegde: zoeken naar een bloem in een vijgenplant, om iets aan te duiden dat eigenlijk onmogelijk is.
In de bijbel komen wel vijgen of vijgenbomen ter sprake. Het begint al bij het verhaal van Adam en Eva. Als zij het aards paradijs worden uitgestuurd, gaan zij zich kleden met vijgenbladeren.
Maar dan die boom daar in het paradijs. Dat was toch een appel!
Dat staat er niet expliciet. Er staat: de boom van het leven en de boom van de kennis van goed en kwaad.
Mensen hebben zich daar altijd vragen over gesteld. Ook al 400 jaar geleden, toen de gebroeders Van Eyck het Lam Gods schilderden. Je weet waarschijnlijk dat ze al een aantal jaren bezig zijn met de restauratie van dat grote schilderwerk. Daarbij kwam aan het licht dat Eva eigenlijk geen appel in haar hand heeft, maar een ander soort fruit, een gebobbelde soort citroen, die ook wel adamsappel genoemd wordt.
Maar we wijken af. We hadden het over vijgen of vijgenbomen.
Een aantal jaren geleden waren verse vijgen bij ons totaal onbekend. Toen kenden we alleen maar van die gedroogde, platte vijgen die werden ingevoerd. En natuurlijk kenden we ook de uitdrukking vijgen na Pasen, al begrepen we niet waar die zegswijze vandaan kwam. Er is trouwens een verband tussen beide.
Vijgen zijn pas rijp in de zomer en dat is zeker altijd na Pasen. Maar droge vijgen waren er wél en die mochten ook in de weken voor Pasen, tijdens de vasten, gegeten worden.
Na Pasen, als de vasten voorbij was, konden de mensen terug eten wat ze maar wilden, en waren die droge vijgen plots overbodig. Niemand wou dan nog van die platte vijgen. Vandaar de uitdrukking vijgen na Pasen. Je zou het kunnen vergelijken met chrysanten na Allerzielen.
Ook in het evangelie horen we regelmatig over vijgenbomen. Denk bijvoorbeeld aan het verhaal van Zacheüs, die in een vijgenboom klom om Jezus beter te kunnen zien.
Het eerste verhaal over een vijgenboom lezen we bij Marcus.
Hij vertelt dat Jezus een vijgenboom in blad zag staan en ging kijken of er misschien iets aan te plukken viel. Maar de boom had alleen bladeren. Niet verwonderlijk, want het was niet de tijd van de vijgen. Daarop zei Hij tegen de boom: in eeuwigheid zult gij geen vrucht meer dragen, niemand zal nog vruchten van jou eten! Toen de leerlingen de volgende morgen langs de vijgenboom kwamen, zagen zij dat die helemaal verdord was.
Was Jezus dan zon slechte kenner van de natuur, dat Hij in de vroege lente al vijgen aan de boom verwachtte? Integendeel! Dat blijkt uit zijn verrassende antwoord:
Je moet op God vertrouwen. Als je iets aan God vraagt, twijfel dan niet, maar geloof dat het zal gebeuren. Dan gebeurt het ook.
Dan zal je niet alleen doen wat Ik met die vijgenboom gedaan heb, maar zelfs als je tegen die berg zegt: kom van je plaats en laat je in de zee vallen.
Als je iets aan God vraagt, geloof dan dat je het al gekregen hebt. Dan krijg je het ook.
Een soort yes, you can!, als je er maar in gelooft
Dat Jezus wél een kenner van de natuur was, blijkt trouwens uit zijn andere uitspraken: Leer uit de vijgenboom. Wanneer zijn twijgen al zacht worden en beginnen uit te botten, dan weet je dat de zomer in aantocht is of Iedere boom wordt gekend aan zijn vruchten; men plukt geen vijgen van dorens, men oogst geen druiven van een braamstruik.
Uit de lezing van vandaag blijkt trouwens dat Jezus ook wél verstand heeft van tuinieren. Jezus vertelt een gelijkenis over een vijgenboom die al jarenlang geen vruchten geeft. Maar in plaats van de boom om te hakken, wil de tuinman hem bemesten en een tweede kans geven. Het is een parabel over het geduld van God, de tuinman, die aan ieder mens een tweede kans, een tweede adem wil geven.
Is Jezus de tuinman?
Is God de tuinman?
Neen, maar Hij gebruikt zoals de tuinman wél alle mogelijke middelen om onze aandacht te trekken. Dan plots lijkt het of Hij zegt: Mens, knip, nu heb Ik je aandacht, nu ben je aanspreekbaar.
Ook bij Mozes gaat het een beetje zo.
Mozes is opgegroeid aan het hof van de farao. Hij komt daarna terecht bij de Midjanieten, waar hij de schapen gaat hoeden van zijn schoonvader Jethro.
Mozes kent dus zowel de planten in de paleizen als alle soorten planten in de natuur.
Juist dat maakt hem zo nieuwsgierig en ontvankelijk voor het nieuwe.
Toch staat hij heel verbaasd te kijken naar die brandende doornstruik.
Dat vreemde verschijnsel wil hij van nabij bekijken.
Hij wil het begrijpen.
Maar het omgekeerde gebeurt. In het vuur ziet hij God: als een vuur dat nooit uitdooft, zoals de zon nooit ophoudt te branden.
Mozes wordt aangestoken door dat goddelijk vuur. God ráákt Mozes in de doornstruik.
Je weet hoe doornstruiken zijn. Als je erin komt, dan geraak je er niet gemakkelijk meer uit.
Vanuit het brandend braambos ziet God hoe Mozes bezig is met de schapen van de kudde en zegt: Ik zie dat jij een goede herder bent. Voortaan zal jij mijn volk Israël hoeden.
God ráákt Mozes in zijn verbondenheid met zijn volksgenoten. Hij gaat in op hun kwetsuren.
Ook Jezus zoekt iedere keer opnieuw onze aandacht, met alle mogelijke middelen.
Dan lijkt het of Hij zegt: Mens, knip, nu heb Ik je, nu ben je aanspreekbaar.
Tuinman Jezus, nu Jij mij aanzet om de grond van mijn bestaan, de grond rond mijn onvruchtbare vijgenboom, toch nog eens opnieuw te bewerken, wil ook ik wat meer aandacht geven, ook aan de mens die dreigt uitgesloten te worden.
Zoals Jezus spreekt God ons steeds weer aan, in de doornstruik van onze woestijn.
Heer, in het vuur van mijn woestijn kom Jij me tegemoet. Heer, nu Jij mij aanspreekt in die braamstruik; God, die Jezelf noemt Ik ben die is of Ik zal er voor u zijn; Heer, die naar ons omziet, ook ik wil er een beetje meer zijn in dienstbaarheid.
Misschien is dat de houding die wij moeten proberen aan te nemen: ik zal er zijn voor u
Aangesproken door de Heer aanspreekbaar worden voor mensen.
Heer, wil Jij opnieuw een brandend teken zijn van onze zorg voor elkaar, welgemeend en wereldwijd, en leer ons delen, metterdaad en steeds opnieuw, naar het voorbeeld van Jezus, waardoor mensen opnieuw een tweede kans krijgen om volop mens te zijn.
Jezus, wil Jij ook vandaag de tuinman zijn in ons leven, die ons niet omhakt maar toch weer een nieuw adem geeft.
Evangelie: Lucas 9, 28b-36 - 'Zijn gelaat veranderde van aanblik'
Lieve mensen
Roepende stilte! Het thema van deze viering!
Naar de verhalen uit de bijbel luisteren is niet altijd zo aangenaam.
Het eerste verhaal, uit het oude testament, lijkt op wat horror! En toch..
Het doorsnijden van dieren en de 2 helften over elkaar leggen zodat je er kunt tussen wandelen waren uitgeschreven rituelen om een contract te sluiten tussen 2 grondbezitters, of handelaars, of .
In dit verhaal werd het wel een bijzonder contract! God sluit en verbond met Abraham!
De fakkel en de rook verwijzen naar het mysterie dat God er steeds is, zoals Hij zijn volk uit de slavernij haalde en als een lichtende vuurzuil of een wolk hen doorheen de woestijn bleef begeleiden.
Roepende stilte!
Het tweede verhaal is er een uit Jezus leven! Jezus waarover we ontelbare keren lezen dat Hij een berg opgaat om zich even te bezinnen, en te bidden. Vandaag, met zijn leerlingen, de berg Tabor op!
Jezus, de roepende stilte!
Wie van de bergen houdt, weet wat dat betekent! Het is een weg uitstippelen en die weg gaan zoals die zich voordoet. Sommigen doen dat van kindsbeen af met het gezin, en kennen de zweepslagen om de top te halen.
Anderen leren dat later kennen en zetten een speciale berg zoals de Mont Blanc of de Mont Everest op hun bucketlist!
Anderen vertrekken uit solidariteit voor hun zoon, die de berg kanker moet zien te overwinnen.
Het wordt voor velen een ware pelgrimstocht, of een straffe expeditie!
Zo n berg bestijgen vraagt wel wat aandacht en inzet, is even je genegen tv-reeksen vergeten, de voetbaluitslagen en andere wissewasjes vergeten. Het is het overbodige achterwege laten, de ballast afwerpen samen met alles wat we doen zonder geestdrift en zonder ziel.
Zo n berg bestijgen is toch zijn verdriet meedragen : die pijnlijke last waarmee we opstaan en waarmee we gaan slapen.
En eens de top bereikt voelen we ons onnoembaar gelukkig in ons totaal uitgeput afgepeigerd lichaam! Ware euforie!
We genieten van de schoonheid en van het wondergebeuren!
We voelen ons werkelijk dichter bij de hemel dan ooit tevoren!
De roepende stilte werkt!
Dat was ook de ervaring van de Jezus leerlingen!
Ze zagen hoe hun Jezus stralend nieuw werd in verbondenheid met Elia en Mozes! Twee belangrijke profeten die heel wat betekend hadden voor hun voorouders en voor de mensheid tot op vandaag.
Het was een euforisch moment waarin ze zich uitverkoren bij hun Jezus wisten en zijn Vader.
Zó wilden ze nog lang bij Hem blijven, zelfs tenten opzetten om er en tijdje samen te wonen
Maar Jezus zou Jezus niet zijn als Hij hen niet vlug terug met beide voeten op de grond zette.
Kom, zei Hij, koester dit moment, en laten we naar beneden gaan, naar onze familie, onze buren, onze dorpsgenoten die ons groot nodig hebben. En zo geschiede.
Jezus, de roepende stilte zelf!
Ook de bergbeklimmer op de Mont Blanc, of Mont Everest, wordt vlug terug naar beneden geroepen!
Allereerst is het de natuur die je veilig stelt. De ijskoude striemende wind doet je verkleumen, geeft het risico op vallen en roept je naar beneden!
Je familie, je vrienden, je werk, roepen je terug naar beneden!
Zo ben je vlugger terug op weg naar huis dan je ooit vermoedde.
Maar anders!
De roepende stilte! Je voelt ze aan de lijve.
Thuisgekomen merk je hoe mensen heel andere bergen te verzetten hebben.
Je zoon vecht nog steeds tegen zijn kanker.
De kleinzoon van je vriendin vecht met zijn aangeboren hartafwijking.
Je buurvrouw moet maandelijks de touwtjes aan elkaar knopen om de maand betaalbaar door te komen.
Volkeren in het zuiden, zoals in Guatemala, strijden nog steeds tegen corruptie en machtsmisbruik.
Je hart is beroert, en je ziet zoveel belangloze inzet en zoveel trouw onder kleine, gewone mensen.
Je hart is dankbaar en je voelt je gezegend omdat je t gehaald hebt en je je gewone weg kunt verderzetten.
De roepende stilte! Ze doet je zon deugd!
Hier, vandaag de berg Tabor bestijgen is, stappend in de schaduw van Jezus,
God op het spoor komen.
Zelf dichterbij komen en heel de werkelijkheid van ons bestaan laten meespelen in Zijn vraag en ons antwoord, in Zijn roepende stilte!
Vandaag de berg Tabor bestijgen geeft ons een diepe innerlijke vrijheid en kracht!
Evangelie: Lucas 4, 1-13 - 'Door de Geest naar de woestijn gevoerd'
Vorige woensdag heeft Herman hier palmtakjes van vorig jaar verbrand voor de askruisjes. Het was indrukwekkend: eerst een vlammend vuur, dat doofde in een grote zuil van rook tot aan het plafond van de kerk. We konden onze tocht door de woestijn niet beter beginnen.
Want dat is onze vasten: we doen die zwerftocht van veertig jaar, die Israël maakte nog eens over. En zij liepen daar niet doelloos rond: ze vertellen dat dag en nacht Jahweh hen voorging, ze zagen hem overdag als een grote rookzuil, en ’s nachts als een vlammend vuur.
God was bij hen, dat hebben ze daar geleerd. Die tocht was voor hen geen ramp, maar een louterende weg naar de redding. In de woestijn zijn ze God tegengekomen en gehoord, in de woestijn hebben ze zijn barmhartigheid en zijn kracht ondervonden, in de woestijn hebben ze geleerd waar het in het leven op aan kwam, in de woestijn is hun geloof gegroeid dat een goede, liefdevolle macht ons draagt en beschermt.
Ze hebben geleerd dat God ons niet in de steek laat. Ze hebben ondervonden dat wij, mensen, dus dankbaar moeten zijn. Zwervers in de woestijn zijn we, we hangen af van wat we krijgen. Alles, ook onze talenten, onze kracht, ons vernuft, en de mensen die ons omringen, hebben we niet zelf gemaakt, maar gekregen. Zo omringt ons die goede, liefdevolle macht.
Ze hebben ook geleerd, dat van al wat mensen opjaagt en voortdrijft, er eigenlijk weinig belangrijk is. De mens leeft niet van brood alleen, van materieel bezit. Belangrijker is: hoe komen we aan dat brood? Is het eerlijk verdiend, of profiteren we van andermans arbeid? Wat doen we ermee?
Houden we het jaloers voor onszelf, of delen we het? Belangrijker is Gods woord, die ons oproept om ons te bekommeren om de zwaksten onder ons.
In het evangelie vandaag horen we hoe ook Jezus, in het spoor van zijn volk, naar de woestijn trekt, om er te zoeken waar het op aan komt, wat God van hem verwacht. En hij heeft Gods oproep gehoord. Dat blijkt als de duivel opduikt. Die duivel is een beeld van die andere stem, die Gods woord wil overstemmen. De stem die ons verleidt om ‘ons goesting’ te doen. Om bezit en macht te aanbidden. Om hoogmoedig te denken dat wij moeten heersen, en anderen gehoorzamen.
Jezus geeft aan die verleider geen gehoor. Op Gods woord volgt hij de andere weg. De weg van de dankbare nederigheid. Samen met hem in de woestijn leren we zien hoeveel we gekregen hebben, van God, en van de mensen die hij ons geschonken heeft. En die dankbaarheid zal ons in staat stellen dienstbaar te zijn voor de mens naast ons. Ook hij is een zwerver, op zoek naar een gastvrij onderdak, ook zij kan niet overleven zonder een uitgestoken hand.
Op die dankbare dienstbaarheid zullen we getest worden, als we uit de woestijn komen. Dat zal de proef op de som zijn, om te kunnen uitmaken of we Gods lichtend vuur gevolgd hebben. Staat er om het einde van het evangelie niet ergens: “Wat je voor de minste van de mijnen gedaan hebt, heb je voor mij gedaan”?
In een eucharistie-viering volgt na het evangelie meestal een preek of homilie. In onze parochie bestaat hiervoor (al jaren) een preekploeg. Ze bestaat uit een zestal mensen die, na onderlinge afspraak, geregeld een "preekbeurt" verzorgen. Momenteel zijn dat Ria, Hilda, Marc, Jan, Gie en Fred. Pastoor Herman maakt uiteraard ook deel uit van de preekploeg en komt zelf ook meermaals aan de beurt. De bedoeling van een homilie is niet een universele waarheid te verkondigen die iedereen verplicht moet geloven en zeker niet de mensen terecht te wijzen. In een homilie willen wij de lezingen uit de bijbel een beetje verduidelijken en trachten wij ze in verband te brengen met de actualiteit van vandaag. Dat is niet altijd even simpel en daarom proberen wij elkaar te helpen. Elke maand komen wij samen om de lezingen uit de bijbel te bespreken en elkaar te inspireren bij het opstellen van de preek. In deze blog publiceren wij niet alleen onze homilies, maar staan wij ook open voor uw reacties.
