Wil je ons iets zeggen dat niet op deze blog moet verschijnen? Mail ons hier.
Mag iedereen het lezen, klik dan op op het gele 'Uw positieve/negatieve reactie hier' onderaan de tekst.
Wegwijzerviering - Viering waar de eerste communicanten, vormelingen en hun families aanwezig zijn, samen met vele andere gezinnen en parochianen
Tekst Een oeroude droom van Chantal Leterme verving de eerste lezing
Vandaag is het de tweede zondag van de Advent.
De advent duurt vier weken. Elke week wordt er een nieuwe kaars aangestoken.
Na die vier weken is het Kerstmis.
De advent valt dus in de donkerste tijd van het jaar.
In die donkere weken wordt onze aandacht gevraagd voor mensen die wat minder geluk hebben en voor wie het dus nog wat donkerder wordt.
Die aandacht wordt gevraagd door Welzijnszorg.
En zij roepen ons op tot solidariteit.
Dat is een beetje een moeilijk woord.
Het wil niet zeggen dat we een beetje meer geld in het mandje moeten leggen voor de mensen die het niet zo goed hebben.
Solidariteit gaat veel verder.
Om het duidelijk te maken ga ik een verhaaltje vertellen.
Het is niet zomaar een verhaaltje, het is echt gebeurd. Een aantal jaren geleden in de Verenigde Staten, in Amerika.
Het is gebeurd in de maand juni en op een universiteit, een hogeschool.
Net zoals in de lagere school en in het middelbaar zijn er dan examens.
En in het laatste jaar zijn er de eindexamens, die noemen ze de Graduations.
En die gaan altijd gepaard met een groot feest, waar iedereen wil bij zijn. De studenten die geslaagd zijn krijgen hun diploma en mogen dan op het podium komen en krijgen luid applaus.
Alle ouders zijn ook op het feest uitgenodigd en mogen in de zaal zitten waar de diploma's worden uitgereikt. En iedereen wil dan helemaal in het nieuw staan. Er worden honderden euro's uitgegeven voor nieuwe kleren, zowel door de jongens als door de meisjes. Iedereen gaat naar de kapper en wil zich zo mooi mogelijk maken.
Maar in het bewuste stadje waar het verhaal zich afspeelt was er één jongen die niet durfde te gaan naar dat feest, naar die graduation day. Het was een zekere Eduard en hij wilde niet gaan. Hij was dat jaar in januari ziek geworden, heel erg ziek.
Zijn ziekte heette leukemie en dat is een ander woord voor bloedkanker. En Eduard was daar heel ziek van geworden, maar ze hadden hem wel kunnen helpen en beter maken in het ziekenhuis. Maar daarvoor was hij bestraald en met chemo behandeld en daarvan kan je haar uitvallen. Het gevolg was dat Eduard helemaal kaal was geworden.
En met zo een kaalkop wilde hij niet verschijnen op dat grote feest. En zijn vrienden en zijn leraars probeerden hem te troosten en ze zeiden: "Kom aan, Eduard, je bent nu geslaagd, je hebt je diploma en niemand zal zich storen aan dat kale hoofd." En zijn ouders stelden voor om voor hem een heel mooie pruik te kopen of te laten maken. Maar Eduard was niet om te praten, hij wilde en zou niet naar het feest gaan.
Maar de dag van dat feest zeiden alle andere jongens thuis tegen hun ouders: "We gaan een paar uur vroeger door, want we hebben iets afgesproken, een verrassing voor iedereen en ook voor jullie. Je zal het wel zien als we op het podium verschijnen."
De ouders zaten in de zaal vol spanning te kijken en wat zagen ze: de hele klas kwam het podium op en iedereen zag dat ze naar de kapper waren geweest. Meer nog, ze hadden allemaal hun haar helemaal laten afscheren, ze waren volledig kaal.
En Eduard was erbij, zo fier en blij. Hij straalde omdat hij zijn diploma had verdiend en omdat zijn vrienden zo een bewijs van solidariteit hadden gegeven.
Evangelie: Lucas 23, 35-43 - 'Heer, denk aan mij in uw koninkrijk'
Christus, Koning van het Heelal
Traditioneel is deze zondag het feest van Christus Koning. Maar de tijd is voorbij dat vandaag verkondigd zou worden dat het christelijk geloof triomfantelijk de heerschappij in deze wereld opeist.
Dat triomfalisme heeft altijd gebotst met het evangelie. Daarin lezen we dat Jezus zegt dat zijn rijk niet van deze wereld is. En de tekst die we daarnet gehoord hebben, hamert daarop. 'De koning der Joden', zoals hij hier spottend genoemd wordt, wordt vernietigd. Zijn leven is verwoest, kruis erover. Zijn idealen zijn een zinloze puinhoop geworden.
Deze tekst is echter geen faillietverklaring, maar een belofte: "Vandaag nog zul je bij mij zijn in het paradijs."
2000 jaar wordt die belofte verder verteld: we leven niet om vernietigd te worden. Uit de brokstukken van kapotgeslagen leven zal iets nieuws ontstaan, ons leven zal niet verwoest maar voltooid worden. Onvoorstelbaar is dit, niet van deze wereld, maar door alle tijden blijft die hoop leven.
Aan die onverwoestbaarheid moest ik denken, toen ik op een tentoonstelling deze Anna-ten-Drieën zag.
De kunstenares Sofie Muller heeft het gemaakt. Ik weet niet of ze zich gelovig noemt, maar ze was getroffen door de middeleeuwse afbeeldingen van het driegeslacht: Anna, Maria, haar dochter, en haar kleinkind Jezus, verenigd in één beeld. Zo staat er al eeuwen een op Linkeroever, vroeger in de kapel op het Vlaamse Hoofd, nu in onze kerk.
Het kunstwerk van Sofie Muller is van albast. Een kostbaar en broos materiaal, lastig om te bewerken. Het wordt gevonden als een klomp vervuild gesteente, tussen puin en afval van erosie. Die oorsprong heeft Sofie Muller bewaard aan de achterkant van haar beeld. Maar haar kunst schept uit die verwarde brokstukken tere schoonheid. Ze toont het gelaat van haar eigen moeder, van zichzelf, en van haar dochtertje.
Vredig zijn ze verenigd.
Dit beeld toont me dat hardnekkig geloof uit het evangelie. Uit puin en afval zal nieuwe schoonheid oprijzen. Dat kan onze gemeenschap moed geven, als we vrezen dat wat we opgebouwd hebben, verloren zal gaan. Dat kan ons troosten als we onze dierbare overledenen gedenken.
In de tedere vrede van die andere wereld rusten zij. Wanhoop niet.
Albast: dat zijn stenen die al een heel leven hebben gehad en waar de natuur als beeldhouwer mee aan de slag is gegaan (Sofie Muller)
Evangelie: Lucas 21, 5-19 - 'Het zal uitlopen op getuigenis geven'
Het verhaal over de verwoesting van de tempel met alle verschrikkingen daar omheen komt ons niet vreemd over.
De daaraan gekoppelde oproep om ondanks alles trouw te blijven doet ons ook vandaag denken aan het einde der tijden. Marcus dacht dat met de komst van Jezus die eindtijd was ingeleid. Ook Paulus leefde in de verwachting van het naderende einde.
Lucas schrijft zijn evangelie twintig jaar later en ziet het heel concreet: de kerk zal het niet gemakkelijk hebben. Vóór het einde der tijden aanbreekt zal zij harde noten te kraken hebben. Zij zal geconfronteerd worden met:
strijd van volk tegen volk, van koninkrijk tegen koninkrijk;
aardbevingen, pest en andere verschrikkingen
mensen zullen gevangen genomen worden omwille van hun geloof in Jezus;
sommigen zullen zelfs ter dood worden gebracht;
velen zullen voorwerp zijn van haat en spot
Tot zover Lucas' beschrijving van de tijd waarin de Kerk te leven heeft, de tijd waarin ook wij Kerk hebben te zijn.
En onze evangelist zit er niet zover naast als we de krant openslaan of het televisienieuws volgen. Dagelijks vinden we een opeenstapeling van onheilspellende berichten. Blijkbaar is er in al die eeuwen niet zoveel veranderd onder de zon. En iedereen kan deze rampenlijst nog aanvullen met persoonlijke problemen die niet de koppen van de krant halen.
De reacties op al die tijdingen zijn verschillend: moedeloosheid, paniek, het loont allemaal niet meer, de wereld is om zeep, defaitisme of het zal mijnen tijd nog wel meegaan...
Moeilijke tijden dus, zowel in ons persoonlijk leven, op wereldvlak, als op kerkelijk vlak.
Tegen die achtergrond waarschuwt Jezus ons voor paniek en wanhoop. Hij troost en spoort ons aan tot standvastigheid: "Het zal voor u uitlopen op getuigenis", zegt Hij. Als we christen willen zijn, moeten we het zijn in deze tijd en in deze wereld, in deze Kerk, in onze concrete situatie. Als we hier en nu geen daadwerkelijk christen zijn, dan zijn we het nergens.
De plaats en de tijd waarin we leven kunnen we niet kiezen. We kunnen wel kiezen of we in onze tijd Christus willen beleven of niet. En willen wij het doen, dan mogen we ons in geen geval laten ontmoedigen want "Ik zal u taal en wijsheid geven" zegt Jezus. En "geen haar van uw hoofd zal verloren gaan".
Op dit woord mogen we vertrouwen, in alle omstandigheden, zelfs als we aan het einde van de toekomst menen te staan en de dood in de ogen zien.
Misschien kunnen we ons optrekken aan mensen die in de tegenstroom gaan staan: de recente klimaatmars met zowel jongeren als ouders en grootouders, het persoonlijke sterke getuigenis van Ingrid De Jonghe die geïnterviewd werd in 'Alleen Elvis blijft bestaan': een vrouw die begeleiding van jongeren ter harte neemt, 50j. Kauwenberg waar generatie-armen het woord krijgen, De Loodsen met opvang van vrouwen en kinderen en zovele andere voorbeelden.
Hoeveel vrijwilligers zetten zich niet in voor een betere samenleving, zeker ook in onze parochie. Ik denk dat onze slogan moet blijven 'we willen doorgaan'!
We zijn een schakel in een ketting van mensen die blijven geloven in een wereld van gerechtigheid, vrede en zorg voor onze schepping.
Anne Provoost sprak in een lezing de volgende woorden:
We kijken in de diepte, we staren in het zwart, maar we voelen geen afschuw, we stappen in de geschiedenis. We zullen het verhaal waarschijnlijk niet afmaken maar we krijgen de kans om eraan te werken, die kans moeten we grijpen. Want er is altijd een daarna.
Evangelie: Lucas 20, 27-38 - 'Geen God van doden maar van levenden'
Wegwijzerviering - Een viering waar de eerste communicanten, vormelingen en families bijzonder centraal staan
De eerste lezing werd vervangen door het verhaal van "De mier en de graankorrel"
Lieve kinderen
we hoorden zojuist 2 verhalen.
Het verhaal van de mier die een graankorrel naar
haar schuil- en woonplaats wou dragen.
En het Bijbelverhaal waarin zoveel mensen doodgingen.
Het verhaal van de mier klonk zo mooi.
We leefden al helemaal met haar mee.
We zien haar al kruipen met die zware graankorrel op haar rug,
en nadien, luisteren naar de wijze raad van de graankorrel die nog graag lang wou leven...
En dan zien we op 't einde, hoe blij de mier is, een jaar later, met de 100-de graankorrels, die zomaar rondom haar klaar liggen om op te eten...
Een verhaal vol 'vertrouwen' en vol 'leven'!
Want je moet het toch maar geloven dat die graankorrel nog wil en zal uitgroeien tot een grote plant met meer dan 100 zaadjes in,
om een jaar later genoeg eten te hebben...
En dat was allemaal uitgekomen!
"Wat een wonder gebeuren"; dacht de mier.
Het Bijbelverhaal is heel andere koek!
Het is een verhaal van mensen die helemaal niet geloven
wat Jezus vertelt!
Mensen die Jezus als een concurrent zien en
Hem in de val willen lokken!
Daarom stellen zij Hem zo'n stoute vragen en hopen zij
dat Jezus heel boos wordt en niet kan antwoorden...
Maar Jezus werd niet boos!
Jezus zei tegen die mannen dat Hij gelooft dat eens geboren, blijft geboren!
Dat je leeft en leeft, voor altijd, ja, tot in Eeuwigheid, tot in de Hemel!
Ook al kan Jezus niet zo heel precies uitleggen
hoe het is in die Eeuwigheid, in die Hemel,
Hij gelooft dat niets van ons leven ooit verloren gaat...
Een mooier beeld dan jullie ballonnen kunnen we hier niet hebben
om even stil te staan bij ons "naar de Hemel gaan", wat ook wil zeggen;
nooit helemaal doodgaan...'
Straks krijgen jullie terug allemaal een ballon!
Wie wil deze zo lang mogelijk bewaren?
Wie wil deze zo vlug mogelijk, zo hoog mogelijk en
zo ver mogelijk zien vliegen?
Wat gebeurt er met 'n ballon die je op je kamer wilt bewaren?
Die wordt als maar kleiner, verschrompelt helemaal om dan naast het touwtje helemaal plat op de grond te liggen... klaar om in de vuilnisbak te werpen.
Wat gebeurt met de ballon die je zo vlug mogelijk laat vliegen?
Die vliegt en vliegt en tolt door de lucht van plezier,
en tuimelt en vliegt als maar verder.
Die wordt schijnbaar kleiner, omdat hij zover weg is, maar blijft groot en vliegt en vliegt... En vele kinderen en mensen verder weg roepen:
"zie, zie daar een ballon!"...
tot hij ergens vast geraakt in een paal met draden, of takken van de bomen, of in een beekje... en dan zijn er daar misschien ook nog andere kinderen en mensen die roepen: zie, zie, daar een ballon..."
Allemaal mensen "gelukkig", omdat ze jouw ballon gezien hebben...
Zo gelooft Jezus in het leven dat leven geeft, met zijn vreugde en verdriet, "maar vooral leven geeft",
en blijft duren tot in de Hemel en verder...
"Leven dat blijft duren
en waarvan nooit iets verloren gaat..."
Bronnen: Kinder Woorddienst NL en Bijbel in 1000sec.
Evangelie: Lucas 7, 11-17 - 'Opwekken van een jongeman uit Naïn'
Lieve mensen,
Allerzielen, een avond hier samen, allen vanuit een zelfde oproep.
We gedenken allen iemand die ons zeer dierbaar is.
Heel het voorbije weekend voelden we aan de lijve hoe het verlies nog pijn doet.
Voelen we aan de lijve, de dagen van toen en
de pijnlijke herinneringen...
Het evangelie dat we zojuist hoorden, beschreef een rouwstoet!
We hebben er weet van. We hebben het pas aan de lijve ondervonden!
Onze dierbare wegdragen naar het kerkhof.
Meestal buiten de stad gelegen... Het doet pijn.
En 's avonds moeten we naar huis.
's Avonds is het voorbij en valt de stilte, en niet alleen de stilte,
ook de leegte...
In de evangeliewoorden die we zopas hoorden, horen we hoe Jezus zich verzet tegen de leegte, tegen een leven dat doodloopt.
Jezus die van stad naar stad trok, dikwijls met een groep sympathisanten rondom en achter hem.
Hij ontmoet de rouwstoet met de weduwe diep gebogen, niet zien en horend wat er rondom haar gebeurd.
Helemaal ingesloten in zichzelf...
Wij kennen dat. Wij hebben het aan de lijve ondervonden.
Jezus houdt de rouwstoet staande. Hij weet wat de weduwe doormaakt
Ze heeft eerst haar man en nu ook haar zoon aan het leven verloren.
Alles is haar ontvallen.
Alles wat haar leven nog zin en betekenis gaf.
Alles wat nog wat perspectief bood.
Hij weet dat haar toekomst nu ook echt op het spel staat.
Jezus' ogen zien de weduwe, en Jezus wordt diep bewogen door haar.
Hij houdt de rouwstoet staande.
Meer nog, Hij raakt de draagbaar aan.
Hij durft de woorden gebruiken: 'ween niet'.
Alles in Jezus verzet zich tegen dat leven dat dreigt dood te lopen.
Tegen het doodgaan aan de dood.
Het moment, zo cruciaal! De weduwe kijkt ervan op!
Haar ogen ontmoeten deze van Jezus.
Jezus' ogen zoeken de ogen van de weduwe.
Oog in oog staat de weduwe nu met Jezus, met alles wat leeft in haar hart en zo... de afgeslotenheid voorbij.
En dan klinkt dat woord 'opstaan' uit de mond van Jezus; opstaan tegen de dood en tegen het dodende.
Het leven, keert terug en wordt teruggegeven.
Oog in oog staan, dat blijf ik voor me zien.
Laat ook 'ik' mij roepen door die A(a)nder uit mijn afgeslotenheid?
Uit mijn gebogenheid? Uit alles wat nacht is om mij heen en in mij?
Geef ik me over aan die beweging ten leven?
Ik denk het wel.
Zo niet waren we deze avond niet naar hier gekomen.
Zo niet konden we niet kijken naar de scherven van ons
gebroken schaaltje,
konden we niet de moeite doen die scherven te lijmen,
konden we niet aanvoelen, dat na verloop van tijd, de goede herinneringen,
het leven met onze dierbare in ons hart, inderdaad verguld mag worden, ook al doet het nog regelmatig zo verschrikkelijk pijn.
Ja wij voelen ons uitgenodigd om het spoor van bewogenheid te volgen.
Ja wij voelen regelmatig in ons dat er opstand komt tegen de nacht, tegen de dood.
Ja wij willen wat licht, wij willen verder, wij willen dat gelijmde schaaltje, met zijn vergulde pijnlijnen koesteren, en meedragen op onze nog ongebaande wegen
Tegenover de horror van Halloween, de maskers en het spektakel staat de sereniteit van de gedachtenis.
En dat is veel meer dan een herinnering, veel meer dan een kerkhofdag.
Geen dag alleen van treuren om het vérlies en het gemis van je geliefden,
maar een dag van verder kijken, - verder dan het verdriet
én verder dan de lege plek in huis, om door het verdriet heen, het geschenk te zien,
het levengevende geschenk van goedheid en vriendschap en liefde
dat mensen voor jou geweest zijn.
Dat geschenk kan niemand ons ontnemen.
Wij mogen het bewaren en koesteren, en verder leven,
want het heeft ons mee gemaakt tot de mens die wij tot nu toe geworden zijn.
Nu november voor de deur staat, denken we meer dan anders aan dat wezenlijke
van menselijke liefde, volgehouden, er mee gewoekerd, intiembeleefd,
bevochten soms door dik en dun.
Mensen en hun ervaringen zijn belangrijker dan alle mooie ideeën en theorieën.
'Toen Jezus de menigte zag, ging Hij de berg op'.
Het is een bijzonder moment. Jezus die de berg opgaat, de massa die op een korte afstand blijft staan en Hij die zijn mond opent met een radicaal andere opvatting van waarachtig mens zijn en liefhebben.
Zo helder en sprekend was God in Hem dat Hij de menigte leerde
hoe zij anderen konden doen opstaan uit verblinding, uit hun verstomming.
En in die menigte zie je de velen die ook jou op de weg van het leven hebben gezet,
die verhalen vertelden om te overleven in de soms ondoorzichtige wereld.
Mensen die van je hielden of je bevestigden in al die pogingen
die je ondernam om een goed mens te zijn,
die je leerden dat het belangrijker is te zijn dan te hebben,
die je doopten met een visioen van gerechtigheid,
die je alle vertrouwen schonken als jij nieuwe wegen verkende,
die je niet duwden naar de eerste rij
maar de achterste plaatsen als waardevol aanwezen,
die voor kinderen steeds een speciale aandacht vroegen,
voor zieken een invoelende blik.
Die je vormden met een kritische, maar liefdevolle kijk op het leven,
die je de zekerheid gaven dat je alles niet alleen hoefde te doen,
die iets van hun onkreukbaarheid lieten zien in hun gehechtheid aan God.
Rondturend in die menigte van hartelijke mensen hoopte je
dat jij ook, af en toe, zulke heelmakende mens mocht zijn.
Allerheiligen en Allerzielen vormen een duo,
de voorkant en de achterkant van hetzelfde verhaal over leven en dood.
Geliefden lieten zien wat 'heilig' is in het leven, wat de moeite waard is
en wat kost wat kost moet gered worden, alle toewijding verdient.
Daarom zijn we vandaag hier samen want we zijn content dat de kerk de kleine,
vergeten mensen in de hoogte steekt.
Vandaag maakt ze eens heel duidelijk wat ze gelooft en steeds luid verkondigt,
dat God houdt van mensen die in hun gewoon bestaan
op een buitengewone manier het gewone goed hebben gedaan.
Soms hebben zij, meer dan anderen, in uitzichtloze situaties nooit de hoop opgegeven.
Ze stonden daar, helend, trouw.
Vandaag zeggen we dat er diepe poëzie steekt in dat leven van hen
die nooit een gedicht maakten,
alleen maar zich uitdrukten met kleine, ja soms grote draagkracht.
Weet je nog hoe zacht hun gemoed was en hoe triestig om kleine en grote ruzies.
Ze waren bereid om op te komen voor verzoening, te vergeven
en kregen tranen in hun ogen als anderen gelukkig waren.
Alleen consequente liefde bracht zo licht in ons bestaan.
Evangelie: Lucas 19, 1-10 - 'Gekomen om te zoeken wat verloren was'
Stel dat jullie, in Jezus plaats, door de stad lopen.
Wat zou je dan doen?
Lap, daar zijn weer een paar farizeeën of rechtsgeleerden. Wat zullen ze weer commentaar hebben op al wat ik doe.
Of, daar zitten weer een paar bedelaars en ook nog een zieke. Ik zal er maar in een grote boog omheen lopen.
Daar heb je weer zo'n welgestelde belastingambtenaar.
Die kan voor mij de boom in!
Maar Jezus doet het omgekeerde. Hij gaat onbevangen naar de mensen toe.
Hij gaat de uitdaging met de farizeeën en de rechtsgeleerden aan.
Hij gaat die bedelaars niet uit de weg, integendeel.
Hij troost de zieken en geneest wie Hij kan.
En tegen Zacheüs zegt Hij: "kom uit de boom. Vandaag wil ik bij jou te gast zijn".
En van de weeromstuit gaan al die mensen open.
De farizeeën gaan in debat en gaan nadenken.
De bedelaars voelen zich minder uitgesloten.
De zieken zijn dankbaar om hun genezing.
En Zacheüs zwaait zijn deuren open.
Het boek Wijsheid, waaruit wij vandaag de eerste lezing hoorden, legt poëtisch uit dat, hoe klein de aarde voor God wel mag zijn (een stofje op de weegschaal, een dauwdruppel), Hij zich toch het lot van de bewoners aantrekt. Dat Hij eerder bezorgd is om het welzijn van de mensen, dan om hun fouten.
Dat Jezus ook het boek Wijsheid kende, blijkt uit de manier waarop Hij met de mensen omgaat. Zoals zijn Vader God voorbij ziet aan de zonden van mensen, zo gaat Hij in liefde om met kleine mensen, en met kleine die zich 'groot' wanen, opdat zij tot inkeer komen.
Jezus lijkt wel een hovenier die door zijn tuin loopt.
En iedere plant die Hij water geeft, groeit weer een beetje.
En iedere bloem die Hij aanraakt, bloeit open.
En ieder gekneusd takje dat Hij ondersteunt, krijgt weer en meer groeikansen.
En overal waar hij onkruid wiedt, krijgen andere planten weer kansen.
Jij bent de tuinman die mij water geeft, zingen Elly en Rikkert ergens in een liedje.
Misschien moeten ook wij een beetje meer in Jezus schoenen gaan staan.
Met Zijn blik op de wereld, door de stad en door het leven lopen. Ons wat minder ergeren aan wat 'de anderen' verkeerd doen. En als het even kan, ook af en toe een tuinman zijn voor elkaar.
Dan zal je zien hoe ook voor ons, mensen zullen openbloeien.
Evangelie: Lucas 18, 9-14 - 'De tollenaar ging gerechtvaardigd naar huis'
Zojuist hoorden we het evangelie van de Farizeeër en de Tollenaar.
We kennen het verhaal heel goed, of toch niet?
Laat ons eens kijken naar:
1.De Farizeeër:
Wat is dat eigenlijk voor iemand, een Farizeeër?
Soms gebruiken we dat woord 'Farizeeër' als een heel negatief woord. We zeggen: een
Farizeeër? Dat is iemand die bedriegt. Hij bedriegt andere mensen. Want hij lijkt wel heel
goed aan de buitenkant, maar zijn hart is slecht.
Dat is misschien wel waar, maar misschien moet ik het toch wat anders en beter zeggen.
Een Farizeeër is een man die heel erg zijn best doet. Hij probeert ver van de zonde te
blijven. Hij probeert alle geboden van de Heer te onderhouden en te gehoorzamen. En daarbij doet hij ook nog heel veel dingen extra.
Maar, (het is niet zozeer dat hij andere mensen bedriegt), hij bedriegt zichzelf!
Hij vergist zich.
Want hij denkt: als ik goed mijn best doe, dan komt alles goed. Hij vertrouwt niet op de
Heer, hij vertrouwt niet op het werk van de Heer Jezus, maar hij vertrouwt alleen op zichzelf.
Hij gaat op weg naar de tempel, iedereen kent hem.
De mensen gaan, als hij langskomt, eerbiedig opzij.
In de tempel staat hij rechtop en bidt bij zichzelf: O God! ik dank U, dat ik niet ben zoals de andere mensen, rovers, onrechtvaardigen, overspelers; of ook zoals deze tollenaar. Ik vast tweemaal per week; ik geef tienden van alles, wat ik bezit.
Hij somt alles op wat hij meer is en beter doet dan de anderen. Hij staat voorin waar hij opvalt ver van de tollenaar en zegt waarvoor hij staat. Hij zelf is belangrijk niet God. Hij bidt bij zichzelf trots op wie hij is en wat hij doet, maar vooral met minachtig voor andere mensen. Hij is zichzelf genoeg.
2.De tollenaar.
En wie is nu de tollenaar?
Het is een man die niet zo vriendelijk aangekeken wordt door de mensen. De mensen houden niet van hem. Hij is iemand die voor de Romeinen belastinggeld vraagt.
Hij staat achteraan. Hij durft niet zo dichtbij de Heer komen.
Zijn hart wordt geplaagd door het weten, door het voelen van zijn schuld en van zijn zonden voor de Heer.
Hij durft ook zijn ogen niet naar de hemel richten.
Want hij schaamt zich, heel diep, om wie hij is.
Hij slaat zich op de borst van verdriet.
Hij zegt: o God! Wees mij zondaar genadig!
Eigenlijk betekent dat: verzoent U me toch met U? Dat wil zeggen: maakt U het toch
weer goed tussen U en mijn hart?
Rechtstreeks voor de Heer staan, daar vooraan, dat kan hij niet. Vragen, dat durft hij wel. Zomaar, met een paar woorden.
En, dan zijn die zonden weg, dan zijn die zonden helemaal vergeven, zo zegt (Psalm 32:1).
Daar verlangt de tollenaar naar. Daar kijkt hij naar uit. Daar hoopt hij op.
En Jezus zegt: die man, die tollenaar gaat gerechtvaardigd naar huis.
Verlang jij daar ook naar? Kijk jij daar ook naar uit?
Naar vergeving, naar verzoening met de Heer in de hemel?
En dus bidt hij het mooiste gebed wat er is recht uit het hart.
Twee verschillende mensen gingen naar de tempel om te bidden. Dat hebben ze nu gedaan, en nu gaan ze weer naar huis.
Ook verschillend. Ze gingen niet op dezelfde manier naar huis.
Ze gingen verschillend heen, naar de tempel, en ze gingen ook weer verschillend terug, naar huis.
Hoe gaan wij naar huis?
Een beetje Farizeeër en ook een beetje Tollenaar.
Dit evangelie is gelijk een spiegel die Jezus ons voorhoudt. Kijk eens in die spiegel: Zie je dan die farizeeër die groot gaat om wat hij allemaal doet voor de goede zaak.
Of zie je dan die tollenaar die moet zeggen: 'k ben weeral schromelijk tekort geschoten maar ik weet : God houdt van mij zoals ik ben, niet zoals ik zou moeten zijn, want zijn liefde geeft recht aan wie eerlijk voor Hem wil staan.
Evangelie: Lucas 18, 1-8 - 'Zou God geen recht verschaffen aan zijn uitverkorenen?'
Lieve mensen,
"Vanwaar kan ik hulp verwachten?"
In de 1ste lezing, horen we in de psalm het antwoord al!
"Onze hulp komt van God onze Heer die Hemel en aarde gemaakt heeft."
De psalm waarin deze woorden staan is geschreven tégen het onrecht en de oorlogen die in die tijd heersten.
En we horen hoe ook Jezus, de parabel van de weduwe brengt,
die de onmenselijke rechter blijft bestoken met haar vragen,
tot die rechter het beu is.
Er staat in sommige geschriften dat hij zelfs schrik krijgt,
dat zij in boosheid hem zal slagen...
Omwille van ervan af geraken, gaat de rechter toch op haar vraag in, en de weduwe wordt een voorbeeld van: "Bidden helpt"!
Helpt bidden?
Allerlei onderzoek laat zien dat mensen een fundamentele behoefte hebben aan controle.
Vooral in onzekere tijden als deze, met z'n energiecrisis,
oorlogsdreiging, grijpen we graag iedere mogelijkheid aan,
om tóch nog een beetje controle te ervaren.
*Bidden biedt ons een manier om toch een gevoel van controle te hebben, over een situatie die eigenlijk nauwelijks controleerbaar is.
En dát gevoel helpt ons door moeilijke tijden heen.
Bidden biedt een vorm van 'coping-mechanisme' dat ons helpt om te gaan met moeilijke situaties omtrent ziekte, verlies van een dierbare of andere tegenslagen.
En de ideale vorm van coping blijkt de zogenaamde
"collaboratieve vorm" te zijn.
Collaboratie: een vies woord! Omgaan met de vijand! En toch niet!
Want de gelovige die bidt om genezing, laat het niet alleen aan de almachtige God over!
Hij gaat ook met zijn ziek-zijn, dat op die moment zijn vijand is,
aan de slag!
Hij probeert er controle over te houden en helpt de artsen en wetenschappers bij het genezingsproces, door zelf mee te werken
aan wat in zijn vermogen ligt...
*Wanneer we dit horen, dan klinkt "hopen" en "geloven" luidt in m'n oren!
Wat een hoop en geloven leeft er in mensen die bidden en
met hun ziek-zijn, of andere tegenslag aan de slag gaan.
Mensen die hulp en uitwegen zoeken, en al hun vertrouwen en geloven in de handen van de artsen leggen, terwijl ze 's avonds zich keren naar hun God onze Vader, waarbij ze met al hun onhebbelijkheden,
al hun vragen terecht kunnen.
Hij luistert altijd, Hij wijst niemand af!
Ook daarin hebben zij alle vertrouwen!
*En hebben jullie "vorige maandag" gehoord dat een 100tal jongeren uit ons Franse landsdeel in audiëntie waren bij onze Paus Franciscus???
Zij waren er om "de zegen te vragen" over henzelf en het werk waar ze voorstaan! Want deze jongeren zullen deel nemen aan de organisatie van "wereldjongerendagen 2023" die in Lissabon Portugal doorgaan!
Wereldjongerendagen die sinds 1984 georganiseerd werden vanuit Rome, om de jongeren te betrekken en zich betrokken te voelen
in onze kerk.
En de Paus zei hun: "Jullie zijn niet alleen de toekomst van onze kerk! Jullie zijn ook nu een belangrijk deel van onze kerk!
Jullie zijn jong, en houden ons jong!
Wij hebben jullie vrijgevigheid, jullie vreugde en jullie wil om een andere wereld op te bouwen, groot nodig"!
De Paus bewondert hun moed, hun gelovige inzet en hun christelijke getuigenis.
Daarom durf ik jullie, in deze tijden ook vragen, om
"ambassadeurs van vrede" te zijn. Opdat de wereld, doorheen jullie werk, de broederlijkheid en solidariteit herontdekt.
Lieve meisjes en jongens, word nooit moe om drager te zijn van het Evangelie, besloot de paus. Ik weet dat jullie gul zijn, vol enthousiasme en klaar om de wereld te veroveren.
*Als we De Wereldjongerendagen volgen, met z'n duizenden jongeren tussen 16 en 35 jaar, zijn we dan niet vol van hoop, dat, onze kerk bij die jongeren in goede handen is?
En dan wil ik eindigen met woorden van Toon Hermans:
Ik weet niet hoeveel mensen mij hebben geschreven,
toen het slecht met mij ging:
'we zullen een kaarsje voor je aansteken.'
Op die momenten voel je dat zo een kaarsvlammetje
niet zomaar een sentimenteel lichtje is.
Als iemand een kaars pakt, en een lucifer,
en die kaars voor iemand anders aansteekt,
dan is er toch sprake van warmte van de ene mens voor de andere.
Duizenden en duizenden mensen steken op een dag een kaarsje aan.
Dat is iets heel anders dan wanneer duizenden mensen
Evangelie: Lucas 17, 5-10 - 'Indien gij een geloof had...'
Wegwijzerviering, een viering waar ook heel speciaal gezinnen van harte welkom zijn
In het begin van dit evangelie spreekt Jezus over mosterd. En over ons geloof.
Dat is ook het thema van deze viering: 'Blijf erin geloven'.
Een voetballer kan maar winnen, als hij blijft geloven dat hij kan winnen. Nu denk ik, dat Jezus niet bedoelt dat we maar een beetje geloof nodig hebben, als hij het vergelijkt met een klein mosterdzaadje.
In tegendeel.
Want een klein mosterdzaadje, dat geeft straffe mosterd. Ons geloof kan zo straf zijn als mosterd. Die aan het eten smaak en pit geeft. Het klein zaadje, dat zijn wij. Kleine mensen.
Zoals Jezus, die geen grote machtige baas was. Maar zijn geloof heeft wonderen gedaan. En het heeft miljoenen mensen aangesproken. Het is dat geloof waar deze meisjes en jongens de volgende maanden beter gaan leren kennen. Het geloof van Jezus, waaraan hij trouw bleef ook als hij ervoor moest sterven.
En zijn leerlingen hebben gedurfd hem op die weg te blijven volgen.
Maar wacht, dat geloof.
Wat is dat juist? Daarover gaat het tweede deel van dat evangelie. Over die knecht, die zijn plicht doet.
Die zijn meester bedient zoals van hem gevraagd wordt. Wat geloofde Jezus precies? Als we proberen van eerst aan anderen te denken, als we proberen elkaar te dienen, ervoor te zorgen dat onze naaste geholpen wordt, dan wordt de wereld stillekes aan 'het rijk van God', waar alle tranen gedroogd worden. Durf geloven dat geven beter is dan krijgen.
Dat is de mosterd die het leven smakelijk zal maken.
"Daar alleen is 't leven goed, waar men stil en ongedwongen alles voor elkander doet" zegt een spreekwoord. Klinkt misschien melig. maar het is een waarheid.
En als wij stil en ongedwongen elkaar helpen en denken aan het geluk van de mens naast ons, zijn we geen 'knechten' meer. Jezus zegt op een andere plaats in het evangelie: jullie zijn mijn vrienden, als jullie mij willen volgen.
En vrienden, die vragen geen complimentjes, als ze elkaar helpen.
Hun beloning is dat ze kunnen zien dat een ander wat gelukkiger wordt.
Magnificat! Jubelt allen in de Heer! Jubelt om uw heil!
Wie zich verheffen in hun macht, Hij haalt ze van hun tronen neer, maar wie gering is beurt Hij op.
De Heer verheft wie armoe lijdt en schenkt zijn gunst in overvloed. De rijken zendt Hij ledig heen.
Het is inderdaad niet meer of niet minder dan het Magnificat, waarvan wij de woorden zo graag in de mond leggen van Maria.
En neen, dat gebeurde niet per vergissing. Want ja, ook dat Magnificat komt uit het evangelie van Lucas (Lc. 1,52-53).
Laten we daarom samen in het evangelie van Lucas op ontdekking gaan.
Vorige week hoorden we nog de parabel over de onrechtvaardige rentmeester (Lc. 16,14-19), over de omgang met het geld. Vandaag vertelt Lucas ons opnieuw een parabel, over de arme Lazarus aan de poort (Lc. 16, 19-31). En elders in zijn evangelie lezen we ook nog de parabel van de Barmhartige Samaritaan (Lc 10,25-37). In ieder van die parabels én in het Magnificat toont Lucas ons de voorkeur van Jezus voor de armen en eenvoudigen.
In de parabel van vandaag krijgt die arme een naam: Lazarus. Die naam betekent: "God helpt". De rijke heeft geen naam. Lucas tekent heel scherp de tegenstelling tussen de rijke, die elke dag feest kan vieren, en de arme aan de poort. Bij hun dood zijn de rollen omgekeerd. Lazarus leeft en is "in de schoot van Abraham". De rijke wordt gekweld in de onderwereld. Hij lijdt hevige pijn en hij hoort dat hij zijn kansen heeft verkeken en zijn tijd op aarde slecht heeft besteed.
Het lot van de rijke vrek en de vreugde van Lazarus illustreren heel goed de woorden van het Magnificat, een paar hoofdstukken eerder (Lc. 1,52-53): "Heersers stoot hij van hun troon en wie gering is geeft hij aanzien.
Wie honger heeft overlaadt hij met gaven, maar rijken stuurt hij weg met lege handen".
Zowel bij de parabel van Lazarus als bij de parabel van de onrechtvaardige rentmeester (Lc. 16,14-19), had Jezus zeker een aantal Farizeeën voor ogen, die rijk waren én geld hadden. Rijkdom is voor hen allicht of zeker een teken van zegening.
Maar niet alle Farizeeën waren rijk. Misschien is de kritiek van Lucas, ten overstaan van hen, wat te scherp.
Dus is de vraag van vandaag: wie is wie in deze parabel? En vooral, wie zijn wij, als leerlingen van Jezus, in deze parabel?
Zijn wij "een" Lazarus? Of zijn wij eerder rijke vrekken?
Gaat het enkel om het financiële? Of gaat het veel verder?
Armoede heeft immers veel meer gezichten en veel verschillende aspecten: slechte behuizing, ongezond eten, achterstand op school.
Volgens een studie zou 21 procent van de bevolking in Vlaanderen moeilijk rond kunnen komen. Bij die "nieuwe armen", onder meer door de stijgende energieprijzen, komen er meer en meer ook kleine zelfstandigen die over de kop gaan, jonge gezinnen die moeten gaan bedelen, langdurig werklozen die zich in betere tijden zwaar geëngageerd hebben in afbetalingen, gepensioneerden die ooit goed hun geld verdienden in hun beroepsloopbaan en het nu met veel minder moeten stellen, geschorste werklozen en mensen die niet in orde zijn met een aantal administratieve verplichtingen.
Zo zijn wij vandaag allemaal wel een beetje minder Farizeeër, en een beetje meer ge-lazarus-d. Dat neemt niet weg dat wij, aan onze kant van de wereld, er over het algemeen beter voorstaan.
Maar bijna niemand loopt met een bord rond waarop staat: "ik ben arm".
Lazarus lag aan de poort. Zoals er vandaag meer en meer armen leven in onze maatschappij. Zoals er vandaag vluchtelingen bij ons aankloppen uit Oekraïne. Zoals er vandaag armen wachten aan de poorten van Europa, al dan niet zwalpend op een bootje op de zee. Ook die mogen we allemaal Lazarus noemen. De Lazarussen, ze zijn ondertussen met velen. Staan wij aan hun zijde om kloven te dichten en poorten voor hen te openen?
In het parochieblad van deze week lees ik dat "de meeste vluchtelingen worden opgevangen in arme landen in het Zuiden". Rijk is altijd een relatief begrip. Eerder een gevoel van welzijn, dan van welstand. Eerder een gevoel van naaste zijn, dan van vreemdeling. Vandaar dat mensen uit buurlanden, hoe arm ook, vlugger geneigd zijn om hulp te bieden. "Vergeleken met anderen, doen wij uiteindelijk niet zoveel voor vluchtelingen" schrijft Erik De Smet in Kerk en Leven.
Om even een vergelijking te maken: in 1914, toen België plots door Duitsland overvallen werd, trokken meer dan 1,5 miljoen landgenoten op de vlucht naar onze buurlanden Frankrijk, Groot-Brittannië en Nederland. Zij die vanuit Antwerpen vertrokken, meestal te voet naar Nederland, werden er heel gastvrij opgevangen.
Om dezelfde redenen wordt West-Europa en ook ons land overstelpt door vluchtelingen uit Oekraïne. Relatief veel van hen worden opgevangen bij mensen thuis. Anderen komen terecht in opvangdorpen, zoals het nooddorp op Linkeroever, in onze parochie, waar ondertussen 200 appartementen in containers beschikbaar zijn. Al is het zeer de vraag of deze container-woningen wel een gezellige opvang zijn.
Weer een andere parabel bij Lucas gaat over de Barmhartige Samaritaan (Lc 10,25-37). De boodschap van die Samaritaan is eenvoudig: "Ga niet voorbij", wees niet hardvochtig en afstandelijk zoals de rijke.
Die barmhartige Samaritanen die, als enkeling of in een organisatie, armen opvangen, helpen, oriënteren. Ook zij hebben vele gezichten, ook dichtbij ons. Denk aan de Gemeenschap van Sant'Egidio, met hun kinderopvang en de tweedehandswinkel Laudato Si', het sociale restaurant Bakboord en de Mazen van het net, waarvoor wij vandaag opnieuw met ons winkelkarretje klaarstaan.
We mogen de zorg voor de armen die roepen aan de poort van ons leven, niet uitstellen tot morgen.
Willem Vermandere zong 20 jaar geleden al over al die Lazarussen. Hoe "Ze roepen en zingen aan ons deure: Doet open bange blankeman". Hij onderstreepte daarin niet zozeer de armoede maar wel onze schroom, onze schrik, onze angst voor het onbekende, voor hun anders zijn.
Wanneer wij straks het Onzevader zullen zingen, en biddend vragen om "ons" dagelijks brood, laten we daar dan ook de consequenties bijnemen, voor alle Lazarussen waarmee we deze zorg delen.
De aanwezigheid "aan ons deure" van hen die "honger" hebben door gebrek aan brood, aandacht of affectie, geeft een heel andere diepte aan deze bede.
Evangelie: Lucas 15, 1-32 - 'Vreugde over één zondaar die zich bekeert'
Elke week luisteren we hier naar een verhaal dat over Jezus van Nazareth vertelt, of waar Hij zelf de hoofdrol speelt of minstens aan het woord is. En als brave gelovigen vinden wij die verhalen meestal wel mooi en zijn wij geneigd om instemmend te knikken. Die Jezus gaf toch wel het goede voorbeeld en zijn lessen kunnen we best ter harte nemen. Inspirerende verhalen vinden wij toch altijd in die bijbel. Tot we er even dieper over nadenken.
Neem nu het evangelie van vandaag. Het gaat daar over een verloren zilverstuk en een verloren gelopen schaap. Verder in de tekst van Lucas komt trouwens ook nog het welbekende verhaal van de verloren zoon. En als het verlorene - het zilverstuk, het schaap of de weggelopen zoon - teruggevonden is, heerst overal vreugde en is iedereen content.
Maar is dat wel zo?
Die vrouw die haar geldstuk kwijt is had maar wat zorgvuldiger moeten zijn en haar geld beter wegbergen. En het klinkt misschien schattig dat die herder op zoek gaat naar dat ene schaap dat verloren gelopen is. Maar is het ook realistisch? Economisch ingestelde mensen denken natuurlijk zo niet. Je laat geen kudde schapen achter om er eentje te gaan zoeken. Wat gaat er intussen met die 99 andere gebeuren? Bovendien: een schaap hoort bij de kudde te blijven. Wie verloren loopt heeft tegendraads gehandeld, heeft niet geluisterd naar de herder of de hond.
En hoort dus niet meer echt bij de kudde.
We hebben er in onze taal zelfs een uitdrukking voor. Zo een schaap geven wij al gauw het etiket van zwart schaap. Hij heeft zichzelf buitenspel gezet en we geven hem al snel een andere kleur om niet te vergeten dat hij er niet bij hoort. En dat we er liefst niet te veel meer mee omgaan.
Jezus vertelt dit verhaal trouwens om een antwoord te bieden aan farizeeërs die hem verwijten dat Hij te veel omgaat met tollenaars en zondaars. En daar ga je toch liever niet mee om! Misschien zijn die tollenaars en zondaars ook verloren gelopen schapen of zwarte schapen.
En ook voor zulke mensen hebben wij in onze taal uitdrukkingen klaar liggen. Eigen schuld dikke bult. Wie niet horen wil moet voelen. Ook bij het verhaal van de verloren zoon is dat vaak onze eerste reactie. We vinden die vergevingsgezinde vader in het verhaal wel tof, maar we voelen toch meer begrip en empathie voor die oudste zoon. Hij is altijd braaf thuis gebleven en voor hem wordt geen feest aangericht.
Het is ook vaak onze eerste reactie wanneer er begrip wordt gevraagd voor mensen die zware misstappen hebben begaan of zelfs echte misdaden op hun geweten hebben. Als men dan voor die mensen pleit voor enig begrip of hen een nieuwe kans wil bieden, zeggen wij gemakkelijk: hebben die slachtoffers ook een tweede kans gekregen? Wordt er geen rekening gehouden met de familie van de slachtoffers, met hen die achterblijven in verdriet en gemis? Het zijn altijd degenen die in fout waren voor wie begrip wordt gevraagd. En wij, tellen wij dan helemaal niet mee?
Misschien hebben die mensen die misstappen begaan hebben of zelfs misdaden hebben gepleegd wel een moeilijke jeugd gehad of waren zij gefrustreerd door te veel mislukkingen en tegenslagen. Maar wij hebben toch ook tegenslagen en frustraties gekend. En hebben wij altijd tweede kansen gekregen?
Al te vaak nemen wij het dan op voor die negenennegentig schapen. Die hebben gedaan zoals wij en zijn bij de kudde gebleven. En we willen een schaap dat verloren gelopen is misschien wel helpen. Maar niet tegen elke prijs. En we vragen respect en dankbaarheid als wij dat arme schaap gaan zoeken of steunen. Het moet ons dankbaar zijn voor de kansen die wij geven. En zo blijven wij bij de goeden horen, de negenennegentig witte schapen.
Het wordt helemaal anders als wij ons in de plaats stellen van dat honderdste schaap.
Als we ons bijvoorbeeld proberen te zien als die vluchteling die na dagen wachten en wachten en op straat slapen, hopend op een antwoord op zijn asielaanvraag, toch eens zijn geduld verliest.
Of om het wat dichter bij ons te situeren - als we bijvoorbeeld zelf eens de laatste van de klas zijn geweest. Als we ons kunnen inleven in de vernedering van de vrouw die altijd kleren draagt die zij van andere dames gekregen heeft. Als we ons in de plaats stellen van die jongen die geld moet vragen om zijn studies te betalen. Of van dat meisje dat elke week moet bijgewerkt worden omdat ze niet kan volgen in de klas.
Dat zijn de vragen, problemen en bezorgdheden van het honderdste schaap. Laten we proberen begrip en empathie voor dat schaap op te brengen. Liever dan het de woestijn in te sturen als de zondebok, het zwarte schaap dat er niet meer bij hoort.
Dat is wat Jezus ons vandaag voorhoudt. Het honderdste schaap moet niet worden afgezonderd of opgegeven. Het is niet voorgoed verloren. We moeten het blijven zoeken, want het hoort erbij. Ook al is het misschien niet helemaal wit zoals de anderen.
Maar daarom hoeven we het ook niet helemaal zwart te maken.
Straffe taal van Jezus - 23e zondag door het jaar C 2022 - Hilda Sas
Drieëntwintigste zondag door het jaar C 2022 - Zondag 4 september 2022
Eerste lezing: Filemon 9b-10.12-17- 'Neem Onesimus aan als geliefde broeder'
Evangelie: Lucas 14, 25-33 - 'Als iemand zijn kruis niet draagt'
Wegwijzerviering, een viering waar ook heel speciaal gezinnen van harte welkom zijn
--- Scheppingszondag ---
Lieve mensen die straffe taal van Jezus zegt ons hoe door de eeuwen heen, een straffe taal nodig is om mensen hun ogen te openen!
Om mensen in beweging te krijgen.
Om mensen te laten delen in je visioen, voor sommigen een utopie!
Deze lange droge hete zomer zegt ons veel over de bijbel!
Zegt ons veel over de enthousiaste groep grootouders die opkomen voor het klimaat.
Het zegt ons dat we er nu echt iets moeten aan doen
om onze wereld bewoonbaar te houden voor onze klein- èn achterkleinkinderen én voor zovelen die eronder lijden!
Voor iedereen is het visioen van Jezus! Voor velen een utopie!
Voor iedereen is ook voor de zwakste in de maatschappij! Zegt Jezus
Denken we maar aan de waterramp van vorig jaar in onze
Waalse Ardennen
Wie lijdt daaronder het meest en het langst denk je?
De armste mensen!
Onder begeleiding zijn zij in orde met hun ziekteverzekering en moeten soms met een lening hun brandverzekering betalen...
Zij zitten het langst in de miserie en mogelijk komen zij, door zo'n ramp, er nooit meer uit!
Met de bosbranden van dit jaar verloopt het net zo!
Het zijn ook daar, de armste, de grootste dub van het verhaal.
Omwille van iedereen, niet allen omwille van 'onze' bezittingen, ook om 'de bezittingen van de armste', is het 5 nà twaalf om onze wereld in ons hart te sluiten en op handen te dragen.
Anuna De Wever! Greta Thunberg!
Kunnen we eerbied en respect voor hen opbrengen??
Kunnen we onze kleinkinderen steunen die op vrijdag spijbelen voor de dreigende klimaatsveranderingen?
Kunnen we naar hen luisteren en mee bezorgd zijn om de toekomst van onze planeet?
Of vinden we 't allemaal maar 'n druppel op een hete plaat.
Of vinden we, dat het 'De Regeringen' zijn, die er iets moeten aan doen???
Of de mensen van onze kerkfabriek?
Want wij zijn een ECOkerk!
Wij hebben zonnepanelen op ons kerkdak! Wij spoelen onze nieuwe schoonste toiletten van 't stad met het regenwater!
Wij zijn een fietskerk en moedigen het fietsen aan met onze fietsrekken en tafels en banken om even te pauzeren!
Voor een goei doel kiezen, is niet zo gemakkelijk dan het op 't eerste zicht lijkt.
Het is ons doen en denken er echt aan wijden!
Het is ook 'erin investeren'!
Lezen wij onze ECOTIP wekelijks in 't parochieblad om samen toekomst te planten??? En trachten we die ook waar te maken??? (2 laatsten = toiletten)
Voor 't klimaat kiezen, bekommerd zijn om onze moeder aarde,
is ons doen en denken er aan wijden.
Voor Jezus kiezen, bekommerd zijn om Jezus' visioen waar te maken,
is ons doen en denken er aan wijden.
Het is nadenken, overwegen, bekommerd blijven 'om alles en iedereen'.
'Christen' worden we niet geboren! We worden het dag na dag!
Evangelie: Lucas 9, 51-62 - 'Hij aanvaardde vastberaden de reis naar Jeruzalem'
Vakantie! In de vakantie gaan we dikwijls op tocht. Dan nemen we een rugzak mee.
Wat is het geheim van een goede rugzak: dat we er niet te veel in steken. Want al wie al eens gekampeerd heeft, weet: eigenlijk heb je niet veel nodig om een zalige tijd te hebben. Een beetje kleren, wat eten, een klein tentje – en in de warme streken kan je ook buiten slapen - wat gerief om iets te kunnen repareren. Dat is genoeg om je gelukkig te voelen. Er zullen hier nog mensen in de kerk zitten, die nu terugdenken aan die avonden bij een klein kampvuurtje, of hoe zalig het is om wakker te worden met de fluitende vogeltjes.
En het wordt nog beter, als je met een paar goede mensen op tocht kan gaan. Want soms vinden we de weg niet direct. Of is er toch een probleem, dat we alleen niet opgelost krijgen. Samen kunnen we de hoogste bergen overwinnen.
Eigenlijk zijn we niet alleen in de vakantie op tocht. Heel ons leven is een tocht. We zijn op weg, en we weten niet wat er achter de horizon op ons wacht. De dagen schuiven voorbij, zoals het landschap dat aan ons voorbijtrekt als we moedig verder stappen.
Wat nemen we mee in onze rugzak?
Niet te veel. Als we vooruit willen komen, moeten we durven veel achter te laten dat we niet nodig hebben. Geen TV, geen games, geen snoep, geen feestjes, geen auto's, geen luxe. Want er zijn belangrijker dingen. Tenminste, als ons reisdoel het rijk van God is. Dat is toch ons plan, wij mensen die naar Jezus komen luisteren.
Het rijk van God, dat is dat land waar iedereen vriendelijk is en niemand arm. Daar wil Jezus naartoe. Daar wil hij met ons naartoe. En, hoorden we in de evangelielezing: als we in het land van de vriendelijke mensen willen aankomen, moeten we ook onderweg vriendelijk zijn. Dan proberen we, zoals Jezus, niet kwaad te worden op mensen die tegen ons niet vriendelijk zijn, maar hen te vergeven. Dan laden we onze rugzak niet vol met 'ons goesting', maar met liefde voor andere mensen. In onze rugzak moet niet veel meer zitten dat het evangelie.
Want dat is dat rijk Gods: de wereld van mensen die hun rugzak niet volproppen om er zelf van te kunnen profiteren, neen, we delen onze goede wil en we laten mekaar niet los. Samen zullen we dan aankomen en gelukkig kunnen zijn.
Elk jaar komt het terug. Het feest van de H. Drie-Eenheid!
*de 'drie-eenheid' van God?
Die term vind je niet in de Bijbel, maar het is een oprechte poging om
in menselijke taal een verheven theologische waarheid te omschrijven,
die betrekking heeft op de aard en het wezen van God.
Het korte verhaal van de 1ste lezing komt van Augustinus,
die bisschop was van een Noord-Afrikaanse kustplaats aan de Middellandse Zee, en,
die zoekend was hoe de drie eenheid te begrijpen...
Hij ging er een boek over schrijven, en kreeg tijdens zijn piekerend wandelen over het strand een onverwacht antwoord, of inzicht... zo komt dat verhaal van de jongetje met z'n schelp...
Willen we er toch samen even over nadenken dan constateren we dat
*de verborgenheid van God groot is. We noemen het 'incarnatie'.
God, in jullie, in ons, in mij!
Aanwezig, altijd en overal. zonder zich aan te stellen.
En het is Jezus, of in Jezus, dat God zo bijzonder tot uiting kwam dat we er 2000 jaar later nog weet van hebben...
Jezus, niet zomaar een grote idealist.
Neen een wijze jongeling die zorgzaam leerde omgaan, en omging met de mensen.
Die wist waarom Hij die arbeider van het laatste uur een zo goed dagloon gaf als de anderen.
Die wist wat in Bartimeüs omging waardoor hij Jezus niet zag.
Die het grote verdriet van het verlies van het dochtertje van Jaïrus erkende,
dat verdriet niet schuwde, maar toch door Zijn Nabijheid, een teken van leven gaf voor de volgende moeilijke dagen die nog komen moesten...
Jezus die ons God leerde kennen in zijn universele liefde.
De liefde voor heel het universum, zonder onderscheid, en zonder verwerpen wanneer iemand serieuze fouten maakt...
Dàn gaat toch meestal, door die incarnatie, Zijn Geest aan 't werk om tot inzicht te komen, om te herstellen, enz....
*Uit die beweging komen die filosofische zinnen van het Johannes evangelie:
"Wat ik breng, komt van de Vader, ik en de Vader zijn Eén, en wat de Geest jullie zal meedelen, komt van Mij"
Kunnen we zo de drie-ene-God een beetje begrijpen?
Nog altijd niet...
Maar moeten we het kunnen begrijpen voor we van hier weggaan?
Neen!
Dat hoorden we in het jongetje bij de eerste lezing: "zo is het ook voor de mensen onbegonnen werk het geheim van de H. drie-eenheid te willen doorgronden".
Theoloog Levinas heeft onze een hele goeie hint gegeven!
De meest gekende zin van hem is:
'In het gelaat van de ander zullen we God herkennen en erkennen!"
En tegelijk weten we dan wat ons te doen staat...
"Zo wijs, zo zorgzaam en liefdevol met de mensen omgaan als Jezus het ons voordeed"...
Want die beschermende geborgenheid,
dat ethisch engagement en
die innerlijke vrijheid om het te doen
horen wezenlijk samen en geven aan ons geloof een evenwicht en rijpe volwassenheid.
Die drie-eenheid-begrijpen? Voor mij onbegonnen werk.
Bij Elisabeth Barrett Browning (1806-1861) vond mijn collega nog een bijzonder slotgedachte:
"De aarde zit boordevol hemel
en elke struik, hoe gewoon ook,
staat in lichterlaaie van God.
Maar enkel hij die het ziet
doet zijn schoenen uit.
De rest zit er omheen
en plukt bramen."
Lieve mensen, wat wens ik jullie een goddelijk mooie en goede zondag.
Een van de belangrijkste topwerken in het Middelheim is het beeld van "de profeet" van Pablo Gargallo. Dynamisch, stoer, vanzelfsprekend, glinsterend in de zon.
Geen enkele schroom om zijn visie uit te schreeuwen.
Zelfzekere uitstraling, schrikwekkend aantrekkelijk zoals zovelen op onze dagen die hun mening botvieren met de lichaamstaal en de communicatiekracht van het onweerlegbare grote gelijk. Het gelijk van de wapenlobby die opkomt voor vrijheid. Het gelijk van Trump en Bolsenaro. van Poetin en zelfzekere influencers met tienduizenden volgers.
Maar... ga eens wat dichterbij kijken.
De man heeft geen oren, geen behoefte om te luisteren.
Hij schreeuwt onfatsoenlijk.
Kan niet fluisteren, weet niet te zwijgen, kent de taal der zachtheid niet.
Op de plaats van zijn hart is alles hol. Zijn middenrif, alleen gaten. Gevoelloos.
Geen mens van vlees en bloed.
Vluchtige waarnemers hebben zich vaak mispakt aan dit beeld.
Begrepen niet wat Gargallo eigenlijk bedoelde in het Spanje van 1933 na de moord door de guardia civil op 21 boeren die opkwamen voor menswaardige leven.
Hij beeldde de macht van de grootspraak uit.
Je kunt er niet meer naast kijken op onze dagen: de binnenkant uitgehold, leeg.
Wat deze profeet verkondigt, is gebakken lucht.
Pinksteren is een feest dat tegen de haren instrijkt.
Er is een levenservaring nodig,
een hartsgrondig heimwee naar ontvankelijkheid om dit feest te begrijpen. De Geest kan geen mensen aanwaaien die alleen bezig zijn met hun eigen imago. Er is een grondhouding van aandacht nodig.
Wanneer hoorde je ze nog die ingrijpende woorden als ontvankelijkheid, ontmoeting, uitdaging om te vergeven, leven met aandacht?
"Toen blies Jezus over hen, ontvang de Geest"
Het staat er zo naïef eenvoudig in het evangelie. De adem van God doorgeven zoals een moeder blaast
over een schaafwond van haar kind. Adem: schitterend aloud bijbels beeld. Die eerste adem van God die over de oerchaos scheerde, op de eerste scheppingsdag. Adem, Roeach in het Hebreeuw. Alles wat van God uit hunkert om de chaos van het leven om te zetten in lichtkleur en harmonie van bevochte vrede.
Roeach: dat klankrijke woord, levenskracht die mensen doet opstaan.
Jezus blies over hen.
Samen met Hem hadden ze tochten beleefd, mensen ontmoet.
Ze zagen hoe hij handen aanraakte, tongen, ogen, oren. Voeten waste. En anderen mochten Hem aanraken, omarmen, kussen.
De geest des Heren was over hem gekomen, hem doordrongen gezalfd. Hem gezonden om aan armen de blijde boodschap te brengen, aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken, aan blinden te laten weten dat zij zullen zien; om verdrukten te laten gaan in vrijheid. Levenswarm was Hij nabij.
En nu moesten zij het waarmaken, standhouden tegen menselijke zwakheid in.
Zelf aanraken de velen die dagelijks in het graf van de samenleving worden geduwd. De cultuur van Gods tederheid.
En plots wisten ze 'wij moeten het zelf doen'. Aangeblazen, open voor Gods geest.
Er is in onze maatschappij een vraag die meer en meer, verdoken opduikt:
kan er een toekomst weggelegd zijn voor een samenleving die zich loswringt uit de bodem waarin zij geworteld is en waarop het licht scheen dat haar de weg naar boven wees?
Kan een maatschappij zonder diepe spiritualiteit? Zonder een cultuur van ontmoeting, dialoog en een voorkeursoptie voor de kreet van de minsten en van de aarde?
Het antwoord op die vraag is precies waar het hier, in deze Sint-Annagemeenschap om gaat. Waarvoor velen van jullie zich inzetten, nabij en verbonden.
"Kom, Schepper, Geest, die ons diepste wezen tot zachtheid kneedt".
Daal neer tot in het putteke van onze ziel, tot in het hart van onze samenleving,
tot in oorlogsgebieden en plekken waar onmenselijkheid de overmacht heeft.
Kneed ons tot zachtheid en mededogen.
"Kom, schepper Geest."
Ik zal je aanwezig weten, Geestkracht die hoogste gave zijt, telkens Jij de kans krijgt om in mij los te wriemelen wat er aan schoonheid bedolven ligt, diep in mijn hart.
Ik zal je vooral aanwezig weten telkens als Jij mijn plannen dwarsboomt
en mij uitdaagt om mijzelf te heroriënteren, hoe pijnlijk soms ook.
En dat we nooit ophouden elkaar te bemoedigen om uw gelaat te ontdekken in het aangezicht van de mens naast ons,
vooral in hem die een schuilplaats zoekt voor de nacht.
Eigenlijk wilde ik, in aansluiting op het evangelie, ingaan op Jezus' vraag, die bidt dat alle mensen één mogen zijn en elkaar zouden liefhebben. Maar in feite vragen we dat elke zondag...
Toen werd ik zo getroffen door dat bekogelen met stenen, dat ik moest denken aan Oekraïne, waar beide partijen elkaar nu al meer dan 3 maanden bekogelen. Dan moest ik ook denken aan die 19 onschuldige schoolkinderen en hun juffen, die binnen de muren van hun 'veilige' klaslokaal, zomaar werden doodgeschoten.
Dus las ik opnieuw het verhaal van Stefanus, een verhaal dat véél verder reikt dan op het eerste zicht lijkt.
Laten we beginnen waar we nu zijn: de zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren. In de inleiding zei ik al dat deze zondag bij de protestanten Wezenzondag wordt genoemd, omdat de leerlingen na de hemelvaart van Jezus verweesd achterblijven.
De leerlingen staan tussen "wat staat ge naar de hemel te kijken?" en het zelf naar buiten durven komen. Tussen de echo van het Alleluja en de eerste tonen van het "Kom Heilige Geest". Tussen "je ziet me niet meer" en de komst van de helper, de be-Geest-eraar.
Dit "iet meer in het graf" en "toch niet in de lucht", gelijkt wat op "niets in de zakken, niets in de mouwen", terwijl God-de-goochelaar ondertussen de truc met de Duif doet.
Het is alsof de Geest van de vertwijfeling van de leerlingen gebruik maakt, om de verrassing met Pinksteren des te groter te maken.
In de eerste lezing krijgen we al een voorproefje met Stefanus.
Hoezo een voorproefje? Die man wordt gestenigd: met stenen bekogeld tot hij doodgaat. Is dat onze toekomst? Is dat de beloofde Heilige Geest?
Ja, het klopt. Stefanus sterft... door de hand van zijn belagers die niet willen luisteren!
Als wij goed horen, als wij wèl willen luisteren, dan horen wij tussen het geroep door een ander verhaal.
Waar gaat het over? Wie zijn de spelers in dit verhaal?
Aan de ene kant is er Stefanus, die nog maar pas tot diaken gewijd is, en die zo vol is van Jezus, dat hij er niet over kan zwijgen.
Aan de andere kant staan de woedende joden die, als bij een ordinaire scheldpartij, beginnen te roepen, zichzelf te overroepen! Ze stoppen hun oren toe, want ze willen niet luisteren, en ze sleuren Stefanus de stad uit om hem te stenigen.
Terwijl Stefanus zorgvuldig formuleert waarom Jezus voor hem de Heer, de Christus is, beginnen de joden te roepen en te schelden voor al wat mooi en lelijk is en te gooien met alles wat binnen handbereik komt.
Het lijkt wel een vechtscheiding... en eigenlijk is het dat ook.
De "joden" verliezen van langsom meer hun "grip" op die nieuwe christenen.
De christenen zijn zo "bezield" dat zij vol euforie beginnen te spreken.
Het is zo'n ongelooflijke tegenstelling: Stefanus die zo overvol is van Jezus boodschap, dat hij niet kàn zwijgen.
Stefanus is vervuld van de Heilige Geest. Hij ziet de hemel open. Hij ziet geen duisternis of geen dood. Hij ziet wèl Jezus de Heer in Gods heerlijkheid.
Met andere woorden: hij heeft het niet over doodgaan, maar over dóórgaan!
Stefanus is zo overtuigd dat hij kan zeggen: "Heer, reken hen deze zonde niet aan". Neem het hen niet kwalijk, ze weten niet beter, de sukkelaars.
Daarna is er geen weg meer terug. Doodgaan is geen optie. Dóórgaan is de enige mogelijkheid.
Een verbazingwekkend verhaal, van die Stefanus! Zo sterk dat je je gaat afvragen of het echt wel zo gebeurd kan zijn.
Oh, ik twijfel er niet aan dat Stefanus wel degelijk gestenigd werd. Maar ik heb zo mijn twijfels over de omstandigheden en vooral over zijn laatste woorden. Die lijken mij een ietsje teveel afgekeken op wat met Jezus gebeurde op Goede Vrijdag.
Zowel Jezus als Stefanus sterven buiten de stadspoort. Allebei bidden zij: "ontvang mijn geest" en "reken hun deze zonde niet aan".
Zowel de honderdman bij Jezus als de joden bij Stefanus raken bevreesd.
Eigenlijk zijn de omstaanders bij Stefanus vooral bang om hun eigen groot gelijk te verliezen. Zo bang, dat zij alleen kunnen roepen en tieren en slaan. En met stenen gooien!
Als je vertrouwde geloof plots wordt aangevallen en ondermijnd, dan slaan je stoppen door. Je zou voor minder razend en doof worden.
Net zoals mensen vandaag met stomheid zijn geslagen of herrie gaan maken, bij de onthullingen over bisschoppen, priesters en andere voorgangers die flagrante steken lieten vallen.
Je zou uit reactie kunnen gaan schieten op iedere persoon die in onze kerk een taak vervult, zoals op een diaken als Stefanus. Maar dan schiet je, om het in cowboytermen te zeggen, op de pianist.
Het kan trouwens ook omgekeerd. Denk maar even aan de jongeman Saulus, die in dezelfde lezing als toeschouwer wordt vermeld. Als terloops, maar blijkbaar niet toevallig.
Diezelfde Saulus, die wij kennen als Paulus, zou korte tijd later overstag gaan voor de begeestering van de jonge christengemeente en hij zou daarna zelf een van de grootste voorvechters van Christus worden.
Ook wij moeten, vanuit ons gekwetst zijn, verder gaan. Ook voor ons is er geen weg terug. Doodgaan is ook voor onze kerk geen optie. Dóórgaan is de enige mogelijkheid.
Ook wij mogen, samen met Stefanus, bidden: ´Kom, Heer Jezus¡. Ook wij mogen, uitkijkend naar Pinksteren, bidden: ´Kom, Heilige Geest¡.
In de Eerste lezing lezen we: 'Niemand in de wereld' – naar een joods verhaal
Een leerling zei:
'Weet je, ik kan zelfs een bedelaar doen bidden.'
En hij vertelde:
'Een bedelaar wilde brood, maar ik zei:
je moet eerst tot God bidden.
Dan pas kun je het brood krijgen dat je vroeg.'
Toen de rabbi dit hoorde, werd hij kwaad.
'Mijn zoon', zei hij, je bedoelde het goed, maar je handelde verkeerd.
Er zijn momenten dat men moet handelen alsof er geen God in de wereld is.'
'Geen God in de wereld?' vroeg de leerling.
'Maar rabbi, hoe kan jij dat zeggen, je hele leven is gebaseerd
op het dienen van God en het doen van de wil van God?'
'Je hebt me gehoord, zei de rabbi, geen God!
Als er iemand in nood bij jou komt,
dan moet je handelen alsof er niemand in de wereld is:
geen God en geen ander mens die kan helpen, behalve jijzelf.'
'Maar hoe staat het dan met zijn ziel?', vroeg de leerling.
'Zorg jij maar voor je eigen ziel', antwoordde de rabbi,
'maar zorg eerst voor het lichaam van die bedelaar'.
"Zorg eerst voor het lichaam van de bedelaar". Die zin uit de eerste lezing zou ook door die engelen kunnen uitgesproken zijn, die in het verhaal van hemelvaart zeggen: "Wat staan jullie naar de hemel te gapen?" Hemelvaart en Rerum Novarum, het feest van de zorg voor de ander, horen samen.
En dat feest is een politiek feest. Van ver of dichtbij, de 'bewegingen' hebben nog altijd met politiek te maken.
Hoe, politiek? Ik weet het wel. Dat woord heeft – helaas - voor velen een negatieve klank. En er is uiteraard 'slechte' politiek. Maar dat is geen 'echte' politiek.
Politiek is een Grieks woord, het betekent 'de gemeenschap', de mensen met wie we samenleven. En een ouwe Griek heeft gezegd: de mens is een politiek beest. Wij zijn allemaal politieke beestjes. Want we leven samen. Echte politiek, goede politiek, dat is meewerken aan een goede samenleving. Wij doen aan goede politiek, als we beseffen wat het antwoord is op de vraag van Kaïn. "Ben ik soms de hoeder van mijn broeder?" Het antwoord is: ja, wij zijn de hoeders van onze zusters en broeders. En wie dat zijn, hebben we in het evangelie gehoord: de mensen naast ons, die ons nodig hebben, te beginnen met de kleinsten en de minsten.
Politiek is dus ook niet alleen een zaak van partijen en ministers.
Al wat wij doen om goed samen te leven met mensen naast ons, in onze eigen buurt, onze kleine 'polis', dat is politiek. En dat is belangrijker dan we beseffen. Er wordt soms gezegd: die bewegingen, dat sterft uit. Alleen maar oude mensen. Maar weten jullie hoeveel 60-plussers er in België zijn? In 2020 waren dat er 2.928.217. Ieder van ons is maar een druppeltje in de zee. Samen zijn we een grote golf.
De mensen van goede wil, en daar horen ook de jongeren bij, en de kameraden van de eerste mei, zijn een beweging die de mentaliteit in onze samenleving in de goede richting kan sturen, en ook de 'grote' politiek.
We hebben alle reden om fier te zijn op Rerum Novarum, en om te feesten.
In een eucharistie-viering volgt na het evangelie meestal een preek of homilie. In onze parochie bestaat hiervoor (al jaren) een preekploeg. Ze bestaat uit een zestal mensen die, na onderlinge afspraak, geregeld een "preekbeurt" verzorgen. Momenteel zijn dat Ria, Hilda, Marc, Jan, Gie en Fred. Pastoor Herman maakt uiteraard ook deel uit van de preekploeg en komt zelf ook meermaals aan de beurt. De bedoeling van een homilie is niet een universele waarheid te verkondigen die iedereen verplicht moet geloven en zeker niet de mensen terecht te wijzen. In een homilie willen wij de lezingen uit de bijbel een beetje verduidelijken en trachten wij ze in verband te brengen met de actualiteit van vandaag. Dat is niet altijd even simpel en daarom proberen wij elkaar te helpen. Elke maand komen wij samen om de lezingen uit de bijbel te bespreken en elkaar te inspireren bij het opstellen van de preek. In deze blog publiceren wij niet alleen onze homilies, maar staan wij ook open voor uw reacties.
